Właściwość miejscowa

Mówiąc o sporze między sądami mamy na myśli taki stan, w którym sądy uznają się za właściwe do rozpoznania sprawy lub uznają się za niewłaściwe. Spór o właściwość w postępowaniu karnym odnosi się do właściwości miejscowej, a nie rzeczowej i rozstrzyga o nim sąd wyższego rzędu.

Wznowienie pracy sądów rejonowych w 2015 r. to efekt nowelizacji ustawy o sądach powszechnych, która zacznie obowiązywać od 15 lipca 2014 r. Ustawa precyzyjnie określa kryteria umożliwiające tworzenie i likwidację sądów rejonowych, także zasady wznowienia ich pracy.

Zasadą jest wnoszenie pozwu do sądu miejsca zamieszkania pozwanego lub sądu miejsca siedziby pozwanego - w przypadku osoby prawnej albo jednostki posiadającej lub nieposiadającej osobowości prawnej. Od zasady tej wyróżniamy jednak wiele wyjątków.

Zawarłem umowę ze sprzedającym, w której uznaliśmy, że postępowanie sądowe będzie rozstrzygane w konkretnym sądzie. Czy mogę jakoś obejść ten zapis?

Problem umownej właściwości miejscowej sądu jest w zasadzie najczęściej poruszany w kontekście obrotu konsumenckiego. Niemniej jednak uwagę na takie zapisy powinny zwracać też osoby, co do których przepisy konsumenckie nie mają zastosowania. Dlaczego?

Aby dana sprawa mogła zostać rozpoznana, sąd musi się najpierw upewnić czy ma prawo do jej rozpatrzenia. Uprawnienie do sądzenia określa się mianem jurysdykcji.

Właściwość ogólna sądu oznacza, że powództwo wytacza się przed sąd pierwszej instancji, w którego okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania. Miejsce zamieszkania określa się według przepisów Kodeksu cywilnego (miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu).

Powództwo w pewnych kategoriach spraw (wskazanych poniżej) można wytoczyć bądź według przepisów o właściwości ogólnej, bądź przed sąd oznaczony w przepisach wskazanych poniżej.

Zamówiłem w Internecie szafę. Mieszkam w Kielcach, a przedsiębiorca ma siedzibę w Olsztynie. Niestety doszło między nami do sporu o płatność i sprzedawca grozi mi procesem. Po dokładnym przestudiowaniu regulaminu odkryłem, że zgodnie z jego postanowieniami spór ma rozstrzygać sąd w Olsztynie. Czy takie zastrzeżenie jest dozwolone?

Właściwość organu administracji publicznej to zdolność prawna organu administracji do rozpoznawania i rozstrzygania określonego rodzaju spraw w postępowaniu administracyjnym.

Spór o właściwość to spór między organami administracji publicznej o to, który organ jest właściwy do rozstrzygnięcia danej sprawy.

Umowna właściwość sądu ma miejsce wtedy, gdy w postanowieniach umowy strony ustaliły jaki sąd będzie właściwych dla ewentualnych sporów pomiędzy nimi. Często takie postanowienia są stosowane względem konsumentów.

By skutecznie wnieść powództwo należy prawidłowo określić sąd, który będzie właściwy do rozpoznania sprawy. Będzie to zależeć od właściwości rzeczowej oraz miejscowej.

Na podstawie przepisów zawartych w Kodeksie postępowania cywilnego wyróżniamy trzy właściwości sądów pracy.

Decydując się na wystąpienie z powództwem przeciwko przedsiębiorcy podstawową kwestią jest prawidłowe oznaczenie właściwego sądu. Poniżej znajdują się podstawowe zasady, jakie powinniśmy znać wchodząc w spór sądowy.

Przy zawarciu umowy konsumenci powinni pamiętać, że w przypadku sporów z przedsiębiorcą może ona powodować istotne utrudnienia w dochodzeniu roszczeń. Przedsiębiorcy w treści umów często starają się utrudnić ochronę praw konsumenta za pomocą umownej właściwości sądu.

Organem procesowym, który rozstrzyga sprawy o wykroczenia jest sąd. Sądami powszechnymi są sądy apelacyjne, okręgowe i rejonowe. W sprawach o wykroczenia w pierwszej instancji orzeka sąd rejonowy, zgodnie z obowiązującymi właściwościami: rzeczową, miejscową oraz funkcjonalną. Co do zasady sąd orzeka w składzie jednoosobowym.

Podejmując decyzję o wystąpieniu z pozwem czy wnioskiem o separację należy złożyć go we właściwym sądzie. Co prawda złożenie pozwu w niewłaściwym sądzie nie spowoduje odrzucenia pozwu gdyż sąd niewłaściwy zobowiązany jest przekazać sprawę sądowi właściwemu do rozpoznania sprawy, jednakże spowoduje to znaczne opóźnienie w rozpoznaniu sprawy przez sąd właściwy.

Jak wiadomo, nie ma jednego organu administracji do załatwiania wszystkich spraw. Sprawy wchodzące w zakres terytorialny gminy rozpatrywane są przez starostę, sprawy dotyczące województwa – przez marszałka województwa itd. Nie zawsze jednak jest to takie oczywiste.

Zgodnie z przepisami k.p.c. sądem właściwym do rozpoznawania spraw wynikających z umowy jest sąd właściwy ze względu na miejsce zamieszkania pozwanego. Jednakże strony w umowie mogą określić inną właściwość sądu.

Przed wniesieniem sprawy do sądu trzeba wiedzieć jaki sąd jest właściwy dla jej rozpoznania. Nie z każdą sprawą bowiem można iść do każdego sądu. Są jednak takie rodzaje spraw dla których właściwy jest tylko jeden sąd a na dodatek nie można go zmienić postanowieniem umowy.

Chcę wnieść pozew o separację. Nie mogę się dogadać z żoną, ale wierze, że może w przyszłości się dogadamy, więc nie chcę składać pozwu o rozwód. Nie wiem do jakiego sądu mam wnieść pozew.

Często osoby decydujące się na separację lub rozwód nie wiedzą do jakiego sądu mają wnieść pozew. Zastanawiają się czy powinni wybrać sąd okręgowy czy rejonowy. 

Aby wygrać sprawę przed sądem trzeba najpierw złożyć pozew. Pojawia się jednak problem do jakiego sądu należy go przesłać. Odpowiedzi na to pytanie udziela kodeks postępowania cywilnego.

Pozew w postępowaniu uproszczonym (niezależnie od tego, czego dotyczy konkretna sprawa w nim rozpatrywana) musi być złożony na formularzu. Ponieżej przedstawiamy wskazówki jak wypełnić formularz. 

Zamierzam wnieść pozew o separację. Jednak nie wiem dokładnie, do którego sądu mam go złożyć. Obecnie nie mieszkamy już razem. Mąż przeprowadził się do Krakowa, a ja nadal przebywam w Warszawie, gdzie przez parę lat wspólnie mieszkaliśmy.