Zmiany prawa 2024

W dniu 28 grudnia 2024 r. ma wejść w życie część polskich przepisów wdrażających dyrektywę unijną 2022/2381 z 23 listopada 2022 r. w sprawie poprawy równowagi płci wśród dyrektorów spółek giełdowych. Minister Sprawiedliwości opublikował niedawno projekt ustawy w tym zakresie. Co ważne, przepisy dyrektywy odnoszą się do niedostatecznie reprezentowanej płci w organach spółek, a więc – co do zasady - dotyczą zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Co się zmieni po wejściu w życie tych przepisów? 

Rodzice i opiekunowie dzieci do 3. roku życia mogą składać od 1 października 2024 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wnioski o świadczenia z programu „Aktywny Rodzic”. Ci, którzy pracują zawodowo, a ich dziecko w wieku od 12. do 35. miesiąca życia nie chodzi do żłobka, przedszkola, klubu dziecięcego i nie jest pod opieką dziennego opiekuna, będą mogli skorzystać, że świadczenia „Aktywni rodzice w pracy” czyli z tzw. babciowego. Wsparcie wyniesie miesięcznie 1500 zł lub 1900 zł, jeżeli dziecko ma odpowiednie orzeczenie o niepełnosprawności. Jeśli rodzice podpiszą z opiekunką lub opiekunem umowę uaktywniającą, to budżet państwa pokryje również cześć kosztów składek. To szczególnie ważne dla osób w wieku emerytalnym, ponieważ tak zwiększą one podstawę emerytury - wyjaśnia Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS w województwie pomorskim.

W dniu 23 maja 2024 r. została uchwalona przez Sejm ustawa o bonie energetycznym (…). W dniu 7 czerwca 2024 r. ustawę podpisał Prezydent RP, 12 czerwca 2024 r. została opublikowana w Dzienniku Ustaw (poz. 859), a 13 czerwca 2024 r. większość jej przepisów weszła już w życie. Przewiduje ona częściowe odmrożenie cen prądu od 1 lipca 2024 r. co ma być złagodzone przez wypłatę osobom najuboższym jednorazowego bonu energetycznego. Jakie kryterium dochodowe trzeba spełnić, by otrzymać bon energetyczny?

W dniu 1  października 2024 r. wejdzie w życie większość przepisów ustawy z 15 maja 2024 r. o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka – „Aktywny rodzic”. Ustawa ta określa zasady wypłaty 3 różnych świadczeń pieniężnych dla rodziców małych dzieci (w tym nazywanego już potocznie „babciowym”), przeznaczonego na zapewnienie (w tym: opłacenie) opieki nad takim dzieckiem. Jednym z tych świadczeń jest „Aktywnie w żłobku”. Ile wynosi to świadczenie? Jak o nie wnioskować? Jakie wątpliwości mają rodzice i jak na nie odpowiada Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej i ZUS?

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej konsultuje projekt nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Celem tej nowelizacji jest podwyższenie zasiłku pogrzebowego z obecnych 4 tys. zł do 7000 zł. Ponadto kwota tego zasiłku będzie corocznie waloryzowana o wskaźnik inflacji za poprzedni rok. Dodatkowo - w niektórych szczególnych sytuacjach - będzie można otrzymać dodatkowe 2000 zł zasiłku celowego z pomocy społecznej na koszty pogrzebu. Natomiast Minister Finansów widzi możliwość podwyżki tego zasiłku maksymalnie do 6450 zł i bez corocznej waloryzacji oraz bez ww. 2000 zł zasiłku celowego z pomocy społecznej. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej podtrzymuje wszystkie swoje propozycje zawarte w projekcie nowelizacji i polemizuje z tezami Ministra Finansów. Nowa wysokość tego zasiłku jest możliwa dopiero w 2025 roku.

Wniosek o wypłatę bonu energetycznego będzie można złożyć wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta od 1 sierpnia do 30 września 2024 r. Natomiast ów organ gminy na rozpatrzenie wniosku będzie miał 60 dni, a wypłata pieniędzy powinna być zrealizowana w bieżącym roku oraz na początku 2025. Tak wynika z uchwalonej przez Sejm 23 maja 2024 r. ustawy o bonie energetycznym oraz o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia cen energii elektrycznej, gazu ziemnego i ciepła systemowego. Ustawa ta weszła w życie 13 czerwca 2024 r.

W dniu 30 września 2024 r. upłynie ważność orzeczeń o niepełnosprawności prawie 400 tys. osób. Nowelizacja ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (która 3 sierpnia 2024 r. weszła w życie) pozwoli na zachowanie statusu osób niepełnosprawnych przez okres oczekiwania na wydanie nowego orzeczenia - ale nie dłużej niż do 31 marca 2025 r. Ale to przedłużenie ma być pod warunkiem złożenia wniosku o nowe orzeczenie. Chodzi o zabezpieczenie tych osób przed nagłą utratą otrzymywanych świadczeń i uprawnień przysługujących na podstawie dotychczasowego orzeczenia. Ustawa ta ma także ograniczyć spiętrzenie w czasie wniosków o nowe orzeczenie o niepełnosprawności.

W dniu 25 września 2024 r. w życie wchodzi ustawa o sygnalistach i zobowiązuje firmy zatrudniające ponad 50 pracowników do wdrożenia wielu zmian organizacyjnych. Część przedsiębiorców przygotowywało się do zmian od dłuższego czasu - inni robią to na ostatnią chwilę, co może wywoływać chaos. – Zmiany są ważne przede wszystkim dla działów kadr, administracji i księgowości. Największa obawa dotycząca tych zmian jest taka, że będą one nieefektywne, bo nawet widząc pewne nieprawidłowości pracownicy będą obawiać się, że ich anonimowość nie zostanie zachowana – mówi Hanna Mojsiuk, prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie. 

Ustawa o ochronie sygnalistów z dnia 14 czerwca 2024 r.(Dz.U. z 2024 r., poz. 928) zacznie obowiązywać już 25 września tego roku. Biura rachunkowe i inne podmioty, których dotyczy ustawa mają więc niewiele czasu na zapoznanie się z przepisami i wdrożenie wynikających z nich procedur. Co koniecznie trzeba wiedzieć?

W komunikacie z 5 września 2024 r. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wyjaśnił, jak stosować w praktyce przepisy dot. przedłużania orzeczeń o stopniu niepełnosprawności - w kontekście dofinansowania do wynagrodzeń lub refundacji składek ZUS lub KRUS.

ZUS informuje, że od 1 października 2024 r. będzie można składać wnioski w programie Aktywny Rodzic (tzw. "babciowe") o nowe świadczenia pieniężne dla rodziców i opiekunów dzieci w wieku żłobkowym. Wnioski trzeba będzie składać do ZUS wyłącznie w postaci elektronicznej. Wniosek złożony na papierze ZUS zignoruje - pozostawi bez rozpatrzenia.

Wraz ze zbliżającym się terminem wejścia w życie ustawy o ochronie sygnalistów rośnie ilość informacji marketingowych, publicystycznych i analiz prawnych, dotyczących sygnalistów i ich ochrony. Część z nich wprowadza wyłącznie chaos.

Przepisy nowej ustawy o ochronie sygnalistów zaczną obowiązywać już 25 września 2024 r. Dla wielu pracodawców oznacza to obowiązek wdrożenia w firnie odpowiednich procedur. Nie mając jednak odpowiedniej wiedzy może to stanowić nie lada wyzwanie.

Od 1 września 2024 r. Komisja Europejska przywróci na lotniskach maksymalne limity 100 ml na płyny przewożone w bagażu podręcznym. Jest to spowodowane problemami technicznymi ze skanerami do kontroli bezpieczeństwa, a nie ewentualnym zagrożeniem – zapewnił we wtorek rzecznik KE.

Wszystko wskazuje na to, że niestety od nowego okresu zasiłkowego (rozpocznie się 1 listopada 2024 r. i potrwa do do 31 października 2025 r.) nie zmienią się kwoty świadczeń rodzinnych i kryteriów dochodowych uprawniających do tych świadczeń. Cały czas - także w 2025 roku -  na dziecko przysługiwać będzie od 95 zł do 135 zł zasiłku rodzinnego. A dochód rodziny w przeliczeniu na osobę albo dochód osoby uczącej się uprawniające do świadczeń rodzinnych nie będzie mógł przekroczyć 674 zł netto (albo 764,00 zł netto w rodzinie z niepełnosprawnym dzieckiem). Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotował właśnie projekt rozporządzenia w tej sprawie. Jak tłumaczy brak podwyżki tych świadczeń?

W 2024 roku mamy dwukrotną podwyżkę minimalnego wynagrodzenia za pracę (zwanego też najniższą krajową lub płacą minimalną) - od 1 stycznia do kwoty 4242 zł i od 1 lipca do kwoty 4300 zł. Także dwukrotnie rośnie minimalna stawka godzinowa. Ile wynosi płaca minimalna netto i brutto? Ile można potrącić z wynagrodzenia?

Od 1 października 2024 roku będzie można składać wnioski o nowe świadczenia dla rodziców z programu Aktywny Rodzic. ZUS wysyła już pisma do osób, które już teraz otrzymują świadczenia na dzieci („żłobkowe” lub rodzinny kapitał opiekuńczy) z informacjami o nowych świadczeniach.

Ustawa o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa w pierwotnym kształcie obowiązuje w Polsce od 2018 r. Jej nowelizacja, której celem jest dostosowanie zarówno do przepisów unijnej dyrektywy NIS2, jak i do współczesnych cyberzagrożeń, stanowi jeden z aktualnych priorytetów Ministerstwa Cyfryzacji. Zmiany legislacyjne mają wejść w życie jeszcze w 2024 r. Co należy o nich wiedzieć?

W dniu 19 lipca 2024 r. opublikowano w Dzienniku Ustaw rozporządzenie Rady Ministrów z 12 lipca br., które waloryzuje minimalny poziom wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Nowe stawki uwzględniają wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę, która od 1 stycznia 2024 r. wynosi 4242 zł a od 1 lipca 2024 r. wyniesie 4300 zł brutto. Rozporządzenie wejdzie w życie 1 sierpnia 2024 r. ale nowe stawki wynagrodzenia zasadniczego będą miały zastosowanie od dnia 1 lipca 2024 r.

W dniu 24 lipca 2024 r. Sejm uchwalił dwie (rozpatrywane wspólnie) nowelizacje ustaw - senacką i poselską - dotyczące świadczenia dla sołtysów. Zmienione przepisy przewidują m.in., że sołtysi będą mogli uzyskać świadczenie po siedmiu, a nie po ośmiu latach pełnienia funkcji sołtysa, niezależnie od liczby kadencji.

Dzieci uprawnione do alimentów, których nie można wyegzekwować otrzymają długo oczekiwaną podwyżkę świadczeń z funduszu alimentacyjnego. W dniu 15 lipca 2024 r. opublikowany został projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Celem tej nowej ustawy jest podniesienie maksymalnej kwoty miesięcznego świadczenia z funduszu alimentacyjnego z 500 zł do 1000 zł od 1 października 2024 r.

W Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowywana jest kolejna nowelizacja kodeksu pracy. Tym razem zmiany mają dotyczyć stażu pracy. Poinformowano o tym w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów, gdzie opublikowano założenia tego projektu. W III kwartale 2024 r. ta nowelizacja ma trafić do Sejmu.

Wielu przedsiębiorców na to czekało. Wakacje od ZUS już niedługo staną się faktem. 9 maja 2024 roku uchwalono nowelizację ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, która wprowadza do polskiego prawa tzw. wakacje składkowe. Nowe przepisy wchodzą w życie 1 listopada 2024 roku. Podpowiadamy, od kiedy można skorzystać z tego rozwiązania i jakie warunki należy spełnić.

Od 1 stycznia 2024 roku wzrosły kwoty zasiłku stałego z pomocy społecznej wypłacanego przez ośrodki pomocy społecznej. Ile wynosi ten zasiłek?

W dniu 12 czerwca 2024 r. w Dzienniku Ustaw opublikowano ustawę z 15 maja 2024 r. o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka – „Aktywny rodzic”. Ustawa ta wprowadzi od 1 października 2024 r. nowe świadczenia dla rodziców małych dzieci. W tym świadczenie zwane potocznie jako „babciowe”.