REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

1700 złotych co miesiąc dla każdego, bez żadnych warunków: czy taki ma być nowy zasiłek po reformie 800 plus i innych świadczeń

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Jeden zasiłek 1700 zł co miesiąc dla każdego, zamiast 800 plus, 300 plus i wielu innych  świadczeń
Jeden zasiłek 1700 zł co miesiąc dla każdego, zamiast 800 plus, 300 plus i wielu innych świadczeń
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

800 plus, 300 plus - tylko otwierają długą listę zasiłków i świadczeń aktualnie wypłacanych przez ZUS. Na obsługę tego skomplikowanego systemu idą miliardy złotych i zajmują się tym tysiące osób podczas gdy w gospodarce brakuje rąk do pracy. Już choćby z tych dwóch powodów trzeba zreformować system!

rozwiń >

REKLAMA

Ale nie tylko dlatego w różnych częściach świata testowane jest wdrożenie jednego zasiłku dla wszystkich obywateli - bezwarunkowego dochodu podstawowego. Jakie szanse są w Polsce na jeden zasiłek - w wysokości np. 1 700 zł wypłacany przez ZUS lub inną instytucję co miesiąc każdemu, bez żadnych warunków?
Unia Europejska w ramach aktualnie realizowanego budżetu wdraża program "Obywatele, Równość, Prawa i Wartości" (CERV). Program CERV, największy fundusz UE na rzecz społeczeństwa obywatelskiego, wspiera ochronę praw podstawowych i wartości demokratycznych w Unii Europejskiej. Program pomaga organizacjom pozarządowym walczyć z dyskryminacją, przemocą ze względu na płeć i wspiera integrację grup marginalizowanych.
Być może organizacje pozarządowe zechcą wykorzystać ten program do kolejnych pilotaży wdrożenia bezwarunkowego dochodu podstawowego - zasiłku dla wszystkich, bez żadnych dodatkowych kryteriów.
Po pandemii takie programy pilotażowe wracają w wielu krajach, szczególnie w Stanach Zjednoczonych. A jak jest w Polsce, jakie są szanse na uniwersalny zasiłek dla każdego, znany pod nazwą bezwarunkowego dochodu podstawowego?

REKLAMA

Tak naprawdę jednak sprawa może nabrać tempa dopiero gdy w końcu w Sejmie pojawi się obywatelski projekt ustawy. Na razie jeszcze to się nie stało, ale skala zainteresowania bezwarunkowym dochodem podstawowym wskazuje, że to kwestia czasu - i to niezbyt długiego.

Jeden zasiłek z ZUS zamiast wielu: dlaczego potrzebna jest reforma

Raport na temat takiego nowego zasiłku jakim jest BDP już kilka lat temu przygotowano dla Senatu. Z kolei nieco ponad rok temu w Sejmie pojawiła się interpelacja poselska. Ówczesny minister finansów wykluczył jednak możliwość wprowadzenia takiego zasiłku argumentując, że dopiero co obniżony został dla wszystkich PIT, co ma zbliżone konsekwencje finansowe do BDP.
Było to zaraz po podniesieniu kwoty wolnej w PIT do 30 000 zł oraz obniżeniu stawki podatku do 12 procent z górnym progiem dochodowym 120 000 zł.

Wielu ekonomistów uważa jednak, że to kwestia czsu gdy projekt ustawy o bezwarunkowym dochodzie podstawowym, choćby jako inijatywa obywatelska znajdzie sie w Sejmie. A to dlatego, że koryści z BWP są niepodważalne.

Bezwarunkowy Dochód Podstawowy: jakie zalety

We wspomnianym raporcie dla Senatu zwracano uwagę, że wsparcie dla tej idei pochodzi od reprezentantów rozmaitych kierunków politycznych, ekonomicznych, społecznych: od obrońców i propagatorów wolnego rynku, ekonomistów Miltona Friedmana i Friedricha Hayeka po polityków takich jak Martin Luther King i reprezentującego lewicowe skrzydło brytyjskiej Partii Pracy, Johna McDonnella. Jako zwolennicy wymieniani są też Elon Musk i Mark Zuckerberg, przedsiębiorcy i wynalazcy, a także brytyjski miliarder i filantrop, twórca grupy Virgin, Richard Branson.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Milton Friedman podawał pięć argumentów za wprowadzeniem dochodu gwarantowanego, zwanego przez niego także negatywnym podatkiem dochodowym:

  • Ograniczenie biurokracji związanej z rozmaitymi programami przeciw ubóstwu,
  • Umożliwienie pełnego działania wolnego rynku (ludzie muszą mieć do dyspozycji przynajmniej minimum finansowe i mieć wolność co do wydatków, aby móc na rynku „głosować” pieniądzem),
  • Likwidacja pułapki pomocy społecznej poprzez usunięcie czynnika zniechęcającego do pracy czyli groźby utraty zasiłku czy innych socjalnych korzyści w przypadku podjęcia pracy – podjęcie pracy się opłaca,
  • Zachęcenie w większym stopniu do pracy, która w gospodarce rynkowej nie jest płatna – wolontariat i prace charytatywne.
    Jednakowe traktowanie wszystkich obywateli przez państwo.

Na razie nie ma jednak chęci - o determinacji już nie wspominając - do jakichkolwiek reform czy to społecznych czy gospodarczych. Jest ogólne wyczekiwanie na wybory prezydenckie i ich wynik. Jeśli zwycięży kandydat wspierający a nie przeciwny obecnej koalicji rządowej, to być może pojawi się przynajmniej nadzieja na pilne reformy.

Zasiłki do likwidacji, a w ich miejsce nowy zasiłek?

REKLAMA

W Polsce są też regiony przygotowane do eksperymentalnego wypłacania zasiłku - czekają tylko na pieniądze. Tuż przed pandemią program miał być sfinansowany ze środków Unii Europejskiej. Teraz gdy już uruchomione zostały pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy - KPO, sprawa powraca. Tym bardziej, że z programu tego można finansować projekty społeczne czego przykładem jest Aktywny Rodzic, popularnie zwany babciowym.
W tej chwili więc nowe zasiłki z ZUS można podzielić na dwie grupy: takie, które są pewne nie jest tylko znany termin ich wdrożenia i nowe, których wdrożenie jest ewentualnie brane pod uwagę.
Bezwarunkowy dochód podstawowy należy do drugiej kategorii.
Dużo mówiło się o potrzebie zrekompensowania wszystkim obywatelom strat jakie ponieśli wskutek pandemii - a taka jest idea KPO, które powstały we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Koncepcja Bezwarunkowego Dochodu Podstawowego wpisuje się doskonale w te założenia, teraz tylko potrzebne są decyzje i zniwelowanie oporu przeciwników nowego zasiłku wypłacanego przez ZUS każdemu, bez względu na jego dochód czy stan rodzinny.

Bezwarunkowy dochód podstawowy ma sprawić, że przynajmniej na elementarnym poziomie jakiś transfer od państwa dostaną także ci, którzy teraz patrzą i komentują: ten 800 plus, ten waloryzacja, tamten dodatek mieszkaniowy lub energetyczny, a co ja? Czy w dobrze zarządzanym państwie musi być tak, że jedni tylko do państwa się dokładają a inni głównie z niego czerpią?
Wielu ekspertów twierdzi, że to utopia. Inni wskazują, że jeśli by zlikwidować koszty całej obsługi transferów społecznych, łącznie z biurokracją przy składaniu wniosków i dokumentowaniu dochodów – tam gdzie jest to potrzebne, by wsparcie otrzymać, to już niewiele trzeba by dopłacić do takiego programu.

Stały zasiłek dla każdego obywatela czyli bezwarunkowy dochód podstawowy

Koncepcję Bezwarunkowego Dochodu Podstawowego – BDP testowano już przed pandemią w wielu europejskich, i nie tylko krajach. Najbardziej zaawansowane prace były we Włoszech, Francji, a także w Wielkiej Brytanii.
W dwóch pierwszych krajach projekt spotkał się z akceptacją, a co ciekawe w Wielkiej Brytanii nie zyskał zbyt wielu zwolenników. Eksperci tłumaczyli to tym, że na Wyspach jest mocno rozwinięty i pozytywnie przez społeczeństwa oceniany system transferów społecznych. Ceną zaś za wprowadzenie bezwarunkowego dochodu podstawowego – pamiętajmy – miałaby być likwidacja innych programów, w Polsce np. 800+, 300+ i im podobnych.

W Polsce też trwały przygotowania do eksperymentu, którego wdrożenie warunkowano otrzymaniem odpowiedniego finansowania z Unii Europejskiej. Wyliczono, że taki zasiłek powinien wynosić 1300 zł i hasłem 1300 zł dla każdego popularyzowano BDP.
Jednak zamiast spodziewanych pieniędzy zdarzyła się pandemia COVID, która projekt ten zepchnęła na plan dalszy. Najbardziej zaawansowane w projekcie jest województwo warmińsko-mazurskie i tam pewnie najłatwiej byłoby testowanie programu zacząć.

Bezwarunkowy dochód podstawowy: na czym polega taki zasiłek

Dr Maciej Szlinder, prezes Polskiej Sieci Dochodu Podstawowego, bezwarunkowy dochód podstawowy definiuje jako świadczenie, które opisuje siedem cech:

  • Jest to świadczenie bezwarunkowe, co oznacza, że powinno przysługiwać bez warunków związanych np. ze składkami, podejmowaną pracą.
  • Jest to świadczenie powszechne, czyli ma przysługiwać wszystkim obywatelom albo mieszkańcom danego terytorium, a nie wybranej grupie.
  • Jest to świadczenie indywidualne, skierowane do jednostek, a nie do rodzin czy gospodarstw domowych i powinno być niezależne o tego, w jaki sposób gospodarstwo domowe jest zbudowane, nie powinno różnić się wysokością.
    Ma to być świadczenie pieniężne, a nie przekazywane w formie dóbr, usług czy ograniczonych bonów do wykorzystania na konkretne usługi i towary.
  • Powinno to być świadczenie regularne, najczęściej mówi się o wypłacaniu go co miesiąc.
  • Wypłacane przez państwo lub mniejszą jednostkę (np. stan w Stanach Zjednoczonych) lub związek ponadnarodowy (ta cecha nie jest istotna w wypadku pilotażu).
  • Dochód podstawowy powinien być podstawowy, tzn. nie powinien być za niski, a odpowiednio wysoki, aby zapewnić realizację podstawowych potrzeb.

Bezwarunkowy dochód podstawowy: plusy i przeciwnicy

Dawaniem pieniędzy za nic określili jego przeciwnicy eksperyment wprowadzenia w życie bezwarunkowego dochodu podstawowego w Kalifornii i Teksasie w USA. Innego zdania są jednak jego beneficjenci.
Po niespełna trzech latach przerwy wrócono do testowania BDP w kilku stanach USA: między innymi w Karolinie Północnej, Kalifornii i Teksasie. Tam jednak eksperymenty były finansowane głównie prze lokalnych filantropów i adresowane do mniejszych grup – wyselekcjonowanych – beneficjentów.
Wyższa też była ich wysokości – od 600 do prawie 1000 USA, ale to przecież Ameryka a nie Polska.
Wszędzie wyniki eksperymentu uznano za obiecujące, bo beneficjenci z reguły bardzo racjonalnie wydawali pieniądze i aktywizowali się społecznie a nawet zawodowo. Jednak eksperci nie mają wątpliwości, że nawet w bogatych Stanach Zjednoczonych wprowadzenie BWP na powszechną skalę nie jest możliwe, przynajmniej przy obecnym stanie zamożności państwa.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Infor.pl
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zmiana wymiaru czasu pracy. Jaki wymiar urlopu? [Przykłady]

Jak ustalić wymiar urlopu dla pracownika, któremu w trakcie roku kalendarzowego zmieniła się wielkość etatu? Czy przepisy Kodeksu pracy regulują te kwestie?

Wysokość alimentów w 2025 r. według nowej tablicy alimentacyjnej [Przykład]

Ministerstwo Sprawiedliwości zaprezentowało nową tablicę alimentacyjną. Co istotne, nie ma ona charakteru wiążącego. Jak podkreśla resort, tabele będą narzędziem pomocowym dla sędziów i uczestników postępowania.

2 ważne dodatki z MOPS na rok szkolny 2025/2026 [KRYTERIA]

Rodzice spełniający wymagane kryteria m.in. próg dochodowy mogą otrzymać zasiłek rodzinny, a do niego kilka dodatków. Niektóre z nich dedykowane są dzieciom rozpoczynającym rok szkolny. Jakie warunki trzeba spełnić, aby otrzymać taką pomoc z gminy?

Orzeczenie o niepełnosprawności 2025 - na jakie choroby można dostać orzeczenie o niepełnosprawności?

Orzeczenie o niepełnosprawności to oficjalny dokument, który potwierdza ograniczenia zdrowotne wpływające na codzienne funkcjonowanie. Jego posiadanie daje prawo do wielu form wsparcia – zarówno finansowego, jak i społecznego. W 2025 roku zasady orzekania nie zmieniają się znacząco, ale warto wiedzieć, kiedy można się o nie ubiegać i jakie choroby najczęściej kwalifikują do otrzymania orzeczenia.

REKLAMA

ZUS: renta rodzinna po mężu – ile wynosi i komu przysługuje w 2025 roku?

Czy ZUS wypłaca rentę rodzinną po zmarłym mężu? Komu przysługuje renta rodzinna i ile wynosi w 2025 roku? Jakie warunki musi spełnić wdowa, aby otrzymać świadczenie? Czy renta rodzinna jest opodatkowana, czy można do niej dorabiać i jak długo się ją otrzymuje? Odpowiadamy na wszystkie najczęściej wyszukiwane pytania. Wyjaśniamy też, co zrobić, aby ZUS wypłacił korzystniejsze świadczenie – rentę rodzinną albo emeryturę.

Polacy chcą szybko na emeryturę, ale nie chcą przestać żyć aktywnie. Tylko nieliczni pracują po 60-tce

Choć prawo pozwala łączyć emeryturę z pracą, robi to zaledwie 11,6 proc. Polaków w wieku 50–74 lat. Ponad połowa osób zbliżających się do wieku emerytalnego nie wyobraża sobie dalszej aktywności zawodowej. Eksperci ostrzegają: bez zachęt do pracy po 60. roku życia system emerytalny może się nie utrzymać.

WF z nową podstawą programową od 1 września 2025 r.

Od 1 września 2025 r. w szkołach będzie obowiązywała nowa podstawa programowa w zakresie wychowania fizycznego. Zakłada ona m.in. promowanie zdrowego stylu życia poprzez ruch i zabawę. Co z testami sprawnościowymi?

Masz 60 lat i 25 lat stażu pracy? Taką emeryturę z ZUS dostaniesz

Otrzymanie emerytury zależy nie tylko od osiągnięcia wieku emerytalnego, ale także od spełnienia szeregu innych warunków. Decyzja o przejściu na emeryturę po 25 latach pracy może skutkować otrzymaniem dość niskiej emerytury z ZUS. Jakiej dokładnie? Oto szczegóły.

REKLAMA

Mało kto zdaje sobie z tego sprawę, a można dostawać świadczenie w wysokości trzynastej emerytury CO MIESIĄC. O jaki dodatek chodzi?

W wyniku przeprowadzonych zmian ten dodatek do emerytury został zrównany z minimalną emeryturą, osiągając kwotę 1878,91 zł w 2025 roku. Oznacza to, że beneficjenci tego świadczenia będą otrzymywać kwotę odpowiadającą trzynastej emeryturze. I to co miesiąc. Co to za dodatek? Oto szczegóły. 

Nowe prawo planistyczne 2026: Co oznacza dla właścicieli gruntów rolnych? Ekspert wyjaśnia

Najistotniejszą zmianą wydaje się fakt, iż „dla właścicieli gruntów rolnych tych najlepszych klas bonitacyjnych, położonych poza granicami miast zasadniczo do czasu uchwalenia planu ogólnego nie będzie możliwe uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy, a więc i faktyczne odrolnienie nieruchomości.” – mówi Barbara Pancer w wywiadzie z ekspertem INFOR, [Radca prawny, local partner w warszawskiej praktyce nieruchomości kancelarii Greenberg Traurig].

REKLAMA