REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Załatwienie sprawy przed organem administracji publicznej w formie decyzji administracyjnej

Karolina Muzyczka
Doktor nauk prawnych; adiunkt w Pomorskiej Szkole Wyższej w Starogardzie Gdańskim. Ponadto współpracuje z uczelniami: Wyższą Szkołą Gospodarki w Bydgoszczy; Kaszubsko-Pomorską Szkołą Wejherowie, Społeczną Akademią Nauk w Warszawie; Uniwersytetem SWPS; Staropolską Akademią Nauk w Kielcach
Każda decyzja jest aktem administracyjnym, ale nie każdy akt administracyjny jest decyzją, może być np. postanowieniem.
Każda decyzja jest aktem administracyjnym, ale nie każdy akt administracyjny jest decyzją, może być np. postanowieniem.
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z Kodeksem postępowania administracyjnego organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba, że przepisy kodeksu stanowią inaczej. W myśl zasady szybkości i prostoty organy powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko.

Załatwienie sprawy co do zasady przez wydanie decyzji

W myśl art. 104 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego (dalej jako: k.p.a.) organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba, że przepisy kodeksu stanowią inaczej.

REKLAMA

Jeśli przepisy k.p.a. nie przywidują dla pewnej kategorii spraw administracyjnych drogi administracyjnego postępowania jurysdykcyjnego, organ administracyjny nie może wydać decyzji administracyjnej.

W tej kwestii Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 23 lutego 1981 r. stwierdził, że „Decyzja administracyjna wydana w sprawie, której załatwienia w formie decyzji przepisy nie przywidują, podlega stwierdzeniu nieważności jako wydana bez podstawy prawnej” (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 lutego 1981 r., sygn. akt SA 109/81). Następnie Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 18 października 1985 r. stwierdził, że „Stwierdzenie zawarte w art. 104 § 1 k.p.a., że załatwienie sprawy następuje przez wydanie decyzji, odnosi się tylko do sytuacji, gdy z mocy prawa przepisów prawa materialnego lub innych załatwienie sprawy powinno nastąpić w tej prawnej formie”. (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 października 1985 r., sygn. akt. II CR 320/85, OSN CP 1968, nr 10, poz. 158.).

Polecamy: Seria 5 książek. Poznaj swoje prawa!

Nie każdy akt administracyjny jest decyzją

W teorii prawa administracyjnego decyzje są kwalifikowane jako jedna z grup aktów administracyjnych zewnętrznych. Każda decyzja jest aktem administracyjnym, ale nie każdy akt administracyjny jest decyzją, może być np. postanowieniem. Decyzja jako akt administracyjny jest aktem jednostronnym, władczym rozstrzygnięciem sprawy, nawet wówczas, gdy strona i organ w drodze wzajemnego przekonywania uzgodniły treść decyzji. Powyższa sytuacja występuje, gdy postępowanie z jakichkolwiek przyczyny stało się bezprzedmiotowe, organ ma obowiązek wydać decyzję o umorzeniu postępowania (105 § 1 k.p.a.).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Decyzja jest oświadczeniem woli organu administracji państwowej, a to znaczy oświadczeniem woli w imieniu państwa.

Zgodnie z art. 104 § 2 k.p.a. w postępowaniu administracyjnym załatwienie sprawy może nastąpić w formie aktu administracyjnego tzn. rozstrzyga sprawę co do istoty w całości, np. orzeka o wywłaszczeniu, ustalając zarazem odszkodowanie.

Organ administracyjny ma obowiązek usuwania przeszkód na drodze do rozstrzygnięcia sprawy, temu służy możliwość sukcesywnego rozstrzygania decyzjami częściowymi, jak też wyjątkowy tryb rozstrzygania kwestii prejudycjalnej. Zakres i kształt czynności postępowania, a wyniku tego rozstrzygnięcia sprawy, tworzy organ administrujący i on ponosi odpowiedzialność za prawidłowość czynności procesowych i orzeczniczych. Szereg założeń i zasad orzecznictwa administracyjnego można wywieść z kryteriów i przesłanek weryfikacji decyzji w trybie zwykłym oraz w trybach nadzwyczajnych, a także z kryteriów kontroli stosowanych przez sąd administracyjny.

Obowiązek wydania decyzji administracyjnej formie pisemnej

Regułą jest pisemne załatwienie spraw, a więc przede wszystkim wydanie decyzji na piśmie, gdy przepisy przewidują obowiązek stosowania formy pisemnej, np. decyzje w sprawach lokalowych. Regułę tą określa zasada pisemności, którą wyraża art. 14 § 1 k.p.a., w którym zawarto, że sprawy należy załatwić w formie pisemnej. Sprawy mogą być załatwiane ustnie, gdy przemawia za tym interes strony np. gdy chodzi o drobną sprawę, stronie zależy na szybkości, a więc na załatwieniu odręcznym, a przepis prawny nie stoi temu na przeszkodzie. Treść oraz istotne motywy takiego załatwiania powinny być utrwalone w aktach w formie protokołu lub podpisanej przez stronę adnotacji. W tej kwestii wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z dnia 13 października 1997 r., który stwierdził, że „Ogłoszenie ustne decyzji administracyjnej, jako wyjątek od zasad pisemności, wymaga utrwalenia tej czynności na piśmie w drodze sporządzenia protokołu (art. 67 § 2 pkt. 5 k.p.a.), który powinien odpowiadać wymaganiom art. 68 i 107 K.p.a. w zakresie koniecznych elementów decyzji. Jeśli bowiem, to co znajduje się w aktach, jest jedynie podpisem decyzji (wydrukiem z komputera), to nie można stwierdzić, by doręczenie tego wydruku czyniło zadość obowiązkowi organu wynikającego z art. 109 § 1 K.p.a. Strona jest uprawniona do otrzymania dokumentu z własnoręcznym podpisem osoby reprezentującej organ”. (Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 października 1997 r., sygn. akt. FRK 13/97, ONSA 1998, nr 1, poz. 7., s. 60).

Zasada szybkości i prostoty

W myśl zasady szybkości i prostoty organy administracji publicznej powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jego załatwienia (art. 12 k.p.a.). Zasadę szybkości i prostoty realizują art. 35-38 k.p.a. dotyczące terminów załatwienia spraw w postępowaniu jurysdykcyjnym oraz przepisy o terminach załatwiania sprzeciwu prokuratora (art. 185 k.p.a.), skarg (art. 237 k.p.a.), wniosków (art. 244 k.p.a.) oraz w wydania zaświadczeń (art. 217 § 3 k.p.a.).

Zasada efektywności a bezczynność organu

REKLAMA

Zasada szybkości postępowania, która jest zawarta w art. 12 k.p.a. oraz art. 125 i art. 139 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, określa maksymalne terminy załatwienia spraw przez organy prowadzące postępowanie podatkowe i administracyjne. Terminy rozpoczynają swój bieg w momencie wszczęcia postępowania, w przypadku organu odwoławczego w chwili przekazania mu odwołania razem z aktami sprawy, a kończą ten bieg z chwilą wydania w danej instancji decyzji administracyjnej. W wymiarze Unii Europejskiej zasada efektywności oznacza obowiązek ustanowienia odpowiednich reguł nadzoru nad działaniami podmiotów wewnątrzpaństwowych. Sprawne, efektywne i terminowe działanie administracji jest przeciwieństwem bezczynności, która stanowi jeden z przejawów biurokracji. Bezczynność organu rozumiana, jako opieszałość czy też zupełny brak oczekiwanych przez obywatela działań administracji. Powszechnie jest uważana za jeden z przejawów biurokracji w ujęciu pejoratywnym, a więc za przejaw biurokratyzmu. Jest to zjawisko na wskroś niepożądane. Zagwarantowanie szybkiego działania administracji publicznej jest problemem trudnym do uregulowania prawnego.

Organ, który nie załatwił sprawy w terminie, obowiązany jest zawiadomić o tym strony, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy. Obowiązek sygnalizacji stronom o niezałatwieniu sprawy w terminie ustawowym ciąży na organie administracyjnym również wówczas, gdy zwłoka załatwieniu sprawy nastąpiła z przyczyn niezależnych od organu. W tej kwestii wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 21 czerwca 1996 r. stwierdził, że „Nowy termin załatwienia sprawy może być uznany za skutecznie wyznaczony w trybie 36 § 1 k.p.a., jeżeli zostanie wskazany przez organ właściwy do załatwienia sprawy zgodnie z art. 57 k.p.a. (tj, w dniach, tygodniach lub miesiącach) i zachowaniem ogólnej zasady szybkości postępowania określonej a w art. 12 k.p.a.”(Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 czerwca 1996 r., sygn. akt. I SAB 28/96, ONSA 1997, z. 2, poz. 97).

Bibliografia:

  1. Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1298)
  2. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 lutego 1981 r., sygn. akt SA 109/81;
  3. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 października 1985 r., sygn. akt. II CR 320/85, OSN CP 1968, nr 10, poz. 158;
  4. Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 października 1997 r., sygn. akt. FRK 13/97, ONSA 1998, nr 1, poz. 7., s. 60;
  5. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 czerwca 1996 r., sygn. akt. I SAB 28/96, ONSA 1997, z. 2, poz. 97;
  6. K. Muzyczka, Ochrona jednostki przed bezczynnością organu publicznego w Polsce, Państwo Prawne, nr 1(5), Warszawa 2015.

Polecamy serwis: Postępowanie administracyjne

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy oskładkowanie umów cywilnoprawnych da wyższe emerytury w przyszłości? Polacy w to nie wierzą, chcą renegocjacji KPO

Aż 71,5% Polaków nie wierzy, że przyszła państwowa emerytura pozwoli im na godne życie, wynika z najnowszych badań dla Useme.com. Za to coraz więcej rodaków zaczyna oszczędzać na emeryturę poza systemem ZUS. Co więcej, Polacy oczekują od rządu renegocjacji z Komisją Europejską kamienia milowego KPO dot. oskładkowania umów cywilnoprawnych.

12 rat dla powodzian. Rząd pomoże spłacić kredyt hipoteczny

Rząd zapowiedział możliwości wsparcia dla kredytobiorców poszkodowanych w wyniku powodzi. Rozwiązanie zakłada, że Fundusz Wsparcia Kredytobiorców spłaci 12 rat kredytu hipotecznego dla powodzian. Rząd pracuje też nad wprowadzeniem ulg dla powodzian w spłatach także innych zobowiązań – nie tylko tych hipotecznych.

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, który rodzic może dostać te pieniądze. Sprawdź zasady

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, że każdy może dostać te pieniądze. Jest to informacja szczególnie istotna dla osób z terenów dotkniętych powodzią, na których zajęcia w przedszkolach i szkołach zostały zawieszone.

ZUS: Świadczenia na zalanych terenach wypłacane są na bieżąco

Rzecznik Prasowy ZUS Paweł Żebrowski poinformował, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych na bieżąco wypłaca świadczenia na terenach dotkniętych powodzią, w tym 14 emerytury. Obecnie około 85 proc. emerytów w ZUS otrzymuje emeryturę bezpośrednio na rachunek bankowy

REKLAMA

MON: Ubrać szpiega - kwoty na zakup cywilnego ubrania przez funkcjonariuszy Służby Wywiadu Wojskowego

Zmieni się wysokość równoważnika pieniężnego i kwota na zakup ubrania typu cywilnego w zamian za umundurowanie przyznawanego funkcjonariuszom Służby Wywiadu Wojskowego. W Ministerstwie Obrony Narodowej trwają prace nad nowelizacją przepisów.

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? MEN stawia sprawę jasno

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? Ministerstwo Edukacji Narodowej stawia sprawę jasno. Założenia dotyczące profilu absolwenta przedszkola i szkoły podstawowej są już przygotowane.

Lex Kamilek: Niespójne przepisy powodują problemy organizacyjne w szkołach. Środowisko pedagogiczne skupia się na biurokracji

Ustawa Kamilka, lub inaczej lex Kamilek, wywołała pewne zamieszanie w kręgach m.in. nauczycieli i dyrektorów szkół. Ich wątpliwości budzi m. in. przepis o konieczności przedstawienia zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego. Ten fragment ustawy pozostawia szerokie pole do interpretacji.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r. Kto może liczyć na wcześniejszą emeryturę w 2025 r.? Czy pracownik musi osiągnąć powszechny wiek emerytalny, by uzyskać prawo do emerytury? Co z emeryturami stażowymi?

REKLAMA

Zmiany w wypłatach emerytur. Niektórzy szybciej dostaną pieniądze. Może się zmienić sposób wypłaty. Sprawdź zasady.

Zmiany w procesie wypłat emerytur. Wiele osób szybciej dostanie pieniądze. Może się też zmienić sposób wypłaty. Wcześniejsza wypłata i specjalne punkty poboru świadczeń – sprawdź, czy to dotyczy również ciebie.

Większość Polaków nie liczy na godne życie z emerytury. Przygnębiające wyniki badania

W argumenty o odkładaniu na godną, państwową emeryturę nie wierzy blisko 3/4 Polaków. Ich zdaniem waloryzacja emerytur nigdy nie dogoni wzrostu realnych cen. Polacy nie wierzą też w argumenty rządu za wprowadzeniem pełnego ozusowania umów o dzieło i zleceń.

REKLAMA