Ustalanie ojcostwa po śmierci domniemanego ojca

Współczesna genetyka dysponuje jednak narzędziami umożliwiającymi ustalenie pokrewieństwa nawet w przypadku, gdy domniemany ojciec nie żyje. Istnieją wówczas trzy możliwości dochodzenia ojcostwa:

• Analiza mikrośladów- Jeśli rodzina dysponuje jakimiś materiałami pochodzącymi od zmarłego, z których możliwe jest wyizolowanie DNA (włos wyrwany z cebulką, szczoteczka do zębów, golarka) wówczas poprzez analizę tych tzw.” mikrośladów” można dowieść bądź też wykluczyć ojcostwo.
• Analiza chromosomu Y - Gdy nie ma możliwości wyizolowania DNA z „mikrośladów” do badania angażowane są dodatkowe osoby (krewni zmarłego). Jeśli wszystkie osoby biorące udział w teście są płci męskiej to ustalić ojcostwo można na podstawie analizy chromosomu Y.
• Analiza statystyczna- Metodę tą stosuje się w przypadku gdy nie ma możliwości wyizolowania DNA z „mikrośladów” i istnieje konieczność zaangażowania do badania dodatkowych, z których chociaż jedna jest płci żeńskiej.

Wszystkie wymienione wyżej metody mają podobną skuteczność, a wybór tej właściwej uzależniony jest od sytuacji. Każda z powyższych metod ma swoje plusy ale także i pewne ograniczenia. Szczegółowy opis wraz z zaznaczeniem plusów i ograniczeń jakie niosą ze sobą poszczególne metody znajduje się poniżej.

Analiza mikrośladów

Przy ustaleniu ojcostwa po śmierci domniemanego ojca pomocne mogą być miedzy innymi włosy wraz z cebulkami, maszynka do golenia czy szczoteczka do zębów. Innymi słowy wszelkie materiały, z których możliwie jest wyizolowanie DNA mogą pomóc w dochodzeniu pokrewieństwa.

Plusy : Brak konieczności angażowania do badania dodatkowych osób ( krewnych zmarłego). Ponadto metoda ta ma największą czułość ponieważ materiał genetyczny pobrany jest bezpośrednio od zmarłego ojca. Innymi słowy badanie z zastosowaniem „mikrośladów” daje największe gwarancje.

Minusy: Niestandardowe źródła materiału niosą ze sobą pewne ryzyko niepowodzenia. DNA może ulec degradacji ( na przykład w wyniku kontaktu z promieniowaniem słonecznym) a ponadto pobranie materiału z niesterylnego źródła powoduje czasem, że jego analiza pod kontem ustalenia ojcostwa staje się niemożliwa. Przypadki te nie stanowią jednak reguły i ustalenie ojcostwa po śmierci domniemanego ojca za pomocą tej metody przebiega zwykle bez większych problemów.

Zobacz: Jak uznać ojcostwo?

Analiza chromosomu Y

Jeśli nie można ustalić ojcostwa przy pomocy mikrośladów wówczas istnieje konieczność zaangażowania do badania dodatkowych osób. Dzięki temu możliwe jest między innymi przeprowadzenie analizy chromosomu Y. Jest on dziedziczony jedynie w linii męskiej, dlatego też ustalenie ojcostwa tym sposobem wykonuje się wyłącznie w przypadku, gdy badani są sami mężczyźni ( syn, brat, ojciec lub dziadek zmarłego mężczyzny). Podczas procesu dziedziczenia chromosom Y podlega bardzo małym zmianom. W związku z czym może o występować w niezmienionej formie u zmarłego ojca i np. jego dziadka. Małe jest również ryzyko mutacji, czyli zmian w obrębie chromosomu, które uniemożliwiają jego analizę porównawczą.