REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Skuteczne odwołanie darowizny

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Aneta Słodzińska
Jak skutecznie odwołać darowiznę? /fot. Fotolia
Jak skutecznie odwołać darowiznę? /fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W jakiej sytuacji można odwołać darowiznę? Czym jest rażąca niewdzięczność?

Pani Sabina darowała synowi należące do niej mieszkanie. Przyjmując darowiznę syn zobowiązał się zaopiekować matką, zapewnić jej dach nad głową oraz pielęgnację w chorobie. Po dwóch latach wyjechał za granicę, pozostawiając matkę pod opieką zaprzyjaźnionej rodziny, która w razie potrzeby miała udzielić jej pomocy. Nie pozostawił adresu, ani numeru telefonu, pod którym można by się z nim kontaktować. W czasie jego nieobecności Pani Sabina poważnie zachorowała i trafiła do szpitala, po opuszczeniu którego wymagała stałej opieki. Opiekę tę zapewniła jej bratanica, z którą Pani Sabina zamieszkała. Po powrocie do kraju, syn Pani Sabiny nie skontaktował się z nią, ani nie zaoferował pomocy w sprawowaniu opieki. Pani Sabina poczuła się opuszczona i zaniedbana przez syna. Postanowiła odwołać dokonaną na jego rzecz darowiznę. Czy może to zrobić? W jaki sposób powinna postąpić?

REKLAMA

Zadaj pytanie na Forum

Darczyńca może odwołać darowiznę nawet już wykonaną, jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności.

Pojęcie "rażąca niewdzięczność" nie zostało zdefiniowane w przepisach prawa. Jest to zwrot niedookreślony, co oznacza, że w każdym przypadku sąd powinien ustalić czy konkretne zachowania mieszczą się w pojęciu rażącej niewdzięczności. Ocena tego zachowania następuje w oparciu o normy moralne, a także cele umowy darowizny.

Rażąca niewdzięczność

REKLAMA

Z orzecznictwa sądowego wynika, że pod pojęcie rażącej niewdzięczności podpada zachowanie obdarowanego polegające zarówno na działaniu, jak i zaniechaniu (nieczynieniu). Może być ono skierowane przeciwko darczyńcy w sposób bezpośredni lub pośredni. Przy rozsądnej ocenie zachowanie to musi być uznane za wysoce niewłaściwe i krzywdzące darczyńcę. O rażącej niewdzięczności możemy mówić wówczas, gdy obdarowany w znacznym stopniu wykazuje złą wolę skierowaną na wyrządzenie darczyńcy krzywdy lub szkody majątkowej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przykładem zachowania mogącego być uznanym za rażącą niewdzięczność jest popełnienie przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub czci albo przeciwko majątkowi darczyńcy (np. rozpowszechnianie uwłaczających informacji o darczyńcy, pobicie czy ciężkie znieważenie). Kolejny przykład to naruszenie przez obdarowanego spoczywających na nim obowiązków wynikających ze stosunków osobistych, w tym również rodzinnych, łączących go z darczyńcą. Chodzi tu o odmówienie pomocy w chorobie, czy odmowę jakiejkolwiek innej pomocy osobie starszej. W końcu będzie to również naruszenie obowiązku wdzięczności.

Zobacz serwis: Sprawy rodzinne

REKLAMA

Przy ocenie tego, czy w danej sprawie mamy do czynienia z rażącą niewdzięcznością trzeba mieć na względzie kryteria obiektywne i subiektywne. Te pierwsze to na przykład stosunki panujące w danym środowisku społecznym oraz zwyczaje utrzymujące się na danym obszarze, czy indywidualne przymioty osób zainteresowanych. Te drugie natomiast, to przede wszystkim wewnętrzne odczucia darczyńcy. Nie można również pominąć okoliczności, że do umowy darowizny doszło między osobami najbliższymi. Czyni to koniecznym ocenę zachowań obdarowanego na płaszczyźnie stosunków rodzinnych.

Pani Sabina upatrywała rażącej niewdzięczności obdarowanego syna w zerwaniu z nią kontaktów i braku opieki. Po wyjeździe z kraju syn nie kontaktował się z nią, nie udzielił jej żadnej pomocy, ani jakiegokolwiek, choćby psychicznego wsparcia w ciężkiej chorobie i rekonwalescencji. Nie próbował z nią nawiązać kontaktów także później. Zaniechanie pomocy darczyńcy w czasie choroby bywa uznawane przez sądy jako przejaw rażącej niewdzięczności. Należy jednak zawsze ustalić, czy były jakieś szczególne przyczyny takiego zaniechania, które mogłyby obdarowanego w jakimś zakresie usprawiedliwić. Chodzi tu na przykład o istniejący konflikt rodzinny po części powodowany przez każdą ze stron. Usprawiedliwieniem bezczynności obdarowanego może być również nie zwracanie się przez darczyńcę z prośba o pomoc, czy wręcz ukrywanie potrzeby skorzystania z pomocy.

Zapisz się na nasz newsletter

Nie ulega wątpliwości, że Pani Sabina mogła mieć żal do syna i poczuć się przez niego opuszczona. Należałoby więc rozważyć czy zachowanie takie było przez nią odebrane jako dotkliwe i wysoce niewłaściwe. Wprawdzie bowiem do elementów treści umowy darowizny nie należy obowiązek sprawowania opieki nad darczyńcą przez obdarowanego, to jednak umowa darowizny rodzi po stronie obdarowanego moralny obowiązek wdzięczności. Tym bardziej zasługuje on na podkreślenie, gdy do zawarcia umowy dochodzi między osobami najbliższymi, pomiędzy którymi obowiązek świadczenia pomocy i opieki wynika z łączących strony umowy stosunków rodzinnych.

Odpowiedź na pytanie czy zachowanie syna Pani Sabiny było rażącą niewdzięcznością wymaga szczegółowego ustalenia i oceny przez sąd stanu faktycznego w podanym przykładzie.

Jak powinna postąpić Pani Sabina, aby z powrotem stać się właścicielką mieszkania, które darowała synowi?

W pierwszej kolejności Pani Sabina powinna na piśmie złożyć oświadczenie o odwołaniu darowizny i doręczyć to oświadczenie synowi. Doręczenie może nastąpić w każdy sposób, a więc na przykład osobiście, poprzez osobę trzecią, za pośrednictwem poczty. Należy zadbać o to, aby dysponować dowodem doręczenia na potrzeby ewentualnego procesu sądowego.

W oświadczeniu należy wskazać przyczyny odwołania darowizny oraz wezwać obdarowanego do dokonania w wyznaczonym terminie czynności koniecznych do przeniesienia prawa własności przedmiotu darowizny z powrotem na obdarowanego. Samo złożenie oświadczenia o odwołaniu darowizny nie powoduje takiego skutku.

W związku z tym, że przeniesienie własności lokalu mieszkalnego musi nastąpić w formie aktu notarialnego, Pani Sabina powinna wskazać synowi kancelarię notarialną i termin sporządzenia aktu notarialnego zawierającego oświadczenie o zwrotnym przeniesieniu prawa własności. Jeżeli syn Pani Sabiny nie złoży takiego oświadczenia, to następnym krokiem jest wytoczenie powództwa o nakazanie mu przez sąd dokonania tej czynności. W trakcie procesu sąd ustali i oceni, czy zachodziły przesłanki odwołania darowizny oraz czy Pani Sabina skutecznie darowiznę odwołała.

Polecamy serwis: Sprawy rodzinne

Podsumowanie:

  • pozostawienie najbliższego członka rodziny bez opieki, której wymaga on ze względu na wiek, czy stan zdrowia nie zawsze będzie oceniane jako rażąca niewdzięczność uzasadniająca odwołanie darowizny,
  • do odwołania darowizny konieczne jest złożenie przez darczyńcę pisemnego oświadczenia i doręczenie go obdarowanemu,
  • przeniesienie z powrotem na darczyńcę prawa własności darowanego lokalu mieszkalnego wymaga złożenia przez obdarowanego odpowiedniego oświadczenia przed notariuszem,
  • w przypadku nie złożenia przez obdarowanego oświadczenia koniecznego do przeniesienia na darczyńcę prawa własności przedmiotu darowizny, darczyńca powinien wytoczyć powództwo o nakazanie obdarowanemu dokonania tej czynności.
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Koniec z przerwą na papierosa (i e-papierosa) w miejscu pracy (nawet na takiego, który nie zawiera w swoim składzie nikotyny). Nowe przepisy, eliminujące nadużywaną przez pracowników lukę prawną, już obowiązują

W dniu 5 lipca 2025 r. weszły w życie przepisy, które zmieniły definicję papierosów elektronicznych (potocznie zwanych e-papierosami), obejmując nią również wyroby niezawierające w swoim składzie nikotyny. Tym samym – niemożliwym stało się „obchodzenie” przez pracowników zakazu palenia w pomieszczeniach zakładu pracy, zasłaniając się tym, że używane jest urządzenie z płynem beznikotynowym, czego – w praktyce – pracodawca nie mógł w żaden sposób zweryfikować.

Uwaga seniorzy: już nie na wnuczka, a na: reklamację w banku. Nowy rodzaj oszustwa

Uwaga seniorzy: już nie na wnuczka, a na: reklamację w banku. Na rynku pojawił się nowy rodzaj oszustwa. Polega ono na tym, że przestępcy oferują pomoc w próbie wyłudzenia środków od banku z tytułu rzekomych luk w jego systemach. W rzeczywistości żadnych luk nie ma, a osoba składająca wniosek reklamacyjny, oparty na nieistniejących podstawach, może zostać pociągnięta nawet do odpowiedzialności karnej.

Koszty budowy domu jednorodzinnego 2025-2026. Jak zmieniają się ceny działek, materiałów budowlanych? Na czym można zaoszczędzić?

Czy w 2020 roku można było przewidzieć, że budowa domu w Polsce zdrożeje o blisko połowę w ciągu zaledwie pięciu kolejnych lat? Eksperci Extradom.pl przedstawili prognozy na najbliższą przyszłość, oparte o analizę kosztów budowy domu od 2021 do 2025 roku.

Ile zarabiają lekarze w publicznej służbie zdrowia? Od kilku tysięcy złotych na umowie o pracę do 100 tys. zł i więcej za jedną fakturę wystawioną szpitalowi

Lekarz w publicznym systemie ochrony zdrowia może liczyć na zarobki od kilku tysięcy złotych na umowie o pracę do 100 tys. zł i więcej za jedną fakturę wystawioną szpitalowi. Najmniej zarabiają lekarze na początku drogi zawodowej. Kontrowersje budzą niektóre kontrakty lekarzy specjalistów.

REKLAMA

Europa stawia na migrantów. Polska się starzeje i wyludnia – co dalej?

Rekordowa liczba ludności w Unii Europejskiej – 450,4 mln osób – to efekt rosnącej imigracji, która rekompensuje spadek urodzeń i przewagę zgonów. Europa starzeje się, a migranci łagodzą demograficzny kryzys. Polska, z ujemnym bilansem ludności, stoi dziś na rozdrożu.

Praca sezonowa 2025 r.: co, gdzie, jak i ile?

Sezonowe zatrudnienie to forma pracy, która wyróżnia się kilkoma charakterystycznymi cechami, istotnymi zarówno dla pracowników jak i pracodawców. Na czym polega, w jakim sektorze można znaleźć pracę sezonową, co z pracą sezonową w UE i ile można zarobić?

Kontrole SANEPIDU na koloniach, obozach i na innych obiektach pobytu dzieci i młodzieży w woj. małopolskim

Dzieci i młodzież skorzystają jak co roku z wypoczynku zorganizowanego w formie wyjazdowej jako kolonia, obóz lub jako forma w miejscu zamieszkania, m.in. na półkoloniach organizowanych przez placówki oświatowo-wychowawcze, świetlice szkolne, młodzieżowe domy kultury, ośrodki sportowe. W związku z tym zapowiedziane są kontrole SANEPIDU na koloniach, obozach i innych obiektów pobytu dzieci i młodzieży w woj. małopolskim.

18 lipca pieniądze z ZUS wpłyną na konto. Dobre wieści dla tysięcy Polaków, którzy pobierają świadczenia emerytalne

Już 18 lipca 2025 r. na konta tysięcy emerytów trafią środki z ZUS, mimo że standardowy termin wypłat przypada na 20 lipca. Ze względu na niedzielę, Zakład Ubezpieczeń Społecznych przesunął wypłatę świadczeń o dwa dni wcześniej. To dobra wiadomość dla wielu seniorów.

REKLAMA

Popularne tężnie solankowe niebezpieczne dla zdrowia – groźne bakterie, grzyby, promieniowce i gronkowce wykryte w wodzie solankowej i problem braku norm czystości „leczniczej mgiełki”

Z badań przeprowadzonych przez naukowców z Uniwersytety Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie wynika, że coraz bardziej zyskujące na popularności miejskie tężnie solankowe, na których pobyt – pod względem absorbcji jodu – porównywany bywa z trzydniowym pobytem nad morzem – pozostawiają wiele do „życzenia” pod względem czystości mikrobiologicznej krążącej w nich wody solankowej oraz wytwarzającej się z niej mgiełki, która jest bezpośrednio wdychana przez użytkowników takich instalacji. Bakterie E.coli, E. faecalis i C. perfringens, to tylko niektóre z groźnych dla zdrowia patogenów wykrytych w solance jednej z miejskich tężni. Powagę problemu potęguje fakt braku odpowiednich norm prawnych.

Polacy są skłonni udostępniać handlowcom swoje dane, jeśli w zamian otrzymają konkretne korzyści

Powstał bardzo ciekawy raport zawierający informacje dotyczące tego, że: DANE W HANDLU SĄ CORAZ MOCNIEJSZĄ „WALUTĄ”. Jak to możliwe? Okazuje się, że Polacy są skłonni udostępniać handlowcom swoje dane, jeśli w zamian otrzymają konkretne korzyści.

REKLAMA