REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odwołanie darowizny – kiedy jest możliwe?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marta Zdanowska
Odwołanie darowizny – kiedy jest możliwe? /Fot. Fotolia
Odwołanie darowizny – kiedy jest możliwe? /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Darowiznę można odwołać jedynie w wyjątkowych, przewidzianych w Kodeksie cywilnym przypadkach. Kiedy jest to możliwe?

Darowizna polega na nieodpłatnym przeniesieniu rzeczy lub praw na drugą osobę. W praktyce dokonywana jest najczęściej pomiędzy osobami bliskimi, spokrewnionymi – np. rodzice poprzez umowę darowizny przekazują dziecku mieszkanie. Co jednak jeśli darczyńca zmieni zdanie lub zajdą inne nieprzewidziane przez niego wcześniej okoliczności?

REKLAMA

Odwołanie darowizny niewykonanej

REKLAMA

Jeżeli umowa darowizny nie została jeszcze wykonana darowiznę można odwołać wyłącznie w sytuacji, gdy stan majątkowy darczyńcy uległ zmianie na tyle, że jej wykonanie wiązałoby się dla niego z problemami z własnym utrzymaniem albo z wywiązaniem się z obowiązków alimentacyjnych.

W wyroku z dnia 3 kwietnia 2014 r. (sygn. akt V CSK 289/13) Sąd Najwyższy orzekł, że odwołanie darowizny z tego powodu jest dopuszczalne tylko w takiej części, jaka jest konieczna dla wyeliminowania wskazanego wyżej uszczerbku. W orzeczeniu tym SN wskazał również moment, w którym darowiznę można uznać za wykonaną – w przypadku darowizny polegającej na przeniesieniu własności rzeczy dochodzi do tego nie z chwilą zawarcia umowy i przeniesienia własności rzeczy, lecz w momencie wykonania wynikających z tej umowy obowiązków, w tym obowiązku wydania rzeczy, będącej przedmiotem darowizny i umożliwienia obdarowanemu korzystania z tej rzeczy.

Jeśli darczyńca popadnie w niedostatek już po wykonaniu umowy darowizny obdarowany ma obowiązek (w granicach wzbogacenia) wspierać darczyńcę finansowo w zaspokajaniu jego usprawiedliwionych potrzeb oraz obowiązków alimentacyjnych. Zwolnienie z tego obowiązku może nastąpić jedynie poprzez zwrócenie darczyńcy przedmiotu wzbogacenia.

POLECAMY: E - wydanie Dziennika Gazety Prawnej

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kiedy można odwołać darowiznę wykonaną?

Darowiznę już wykonaną można odwołać, ale tylko z jednego powodu jakim jest rażąca niewdzięczność obdarowanego. W takim przypadku darowiznę może odwołać zarówno darczyńca, jak i jego spadkobiercy – jeżeli darczyńca miał prawo do jej odwołania w chwili śmierci lub jeśli to właśnie obdarowany pozbawił darczyńcę życia lub umyślnie przyczynił się do jego śmierci.

Przy zwrocie przedmiotu darowizny stosuje się odpowiednio przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu.

Zgodnie z art. 900 Kodeksu cywilnego odwołania darowizny należy dokonać poprzez pisemne oświadczenie złożone obdarowanemu.

Na odwołanie darowizny ustawa przewiduje czas do roku od dnia, w którym uprawniony do odwołania powziął wiadomość o rażącej niewdzięczności obdarowanego. Po upływie tego okresu nie można już jej odwołać.

Darowizny nie można odwołać również w sytuacji, gdy darczyńca przebaczył obdarowanemu.

Kodeks cywilny przewiduje także jeszcze jedno istotne zastrzeżenie - przepisów o odwołaniu darowizny nie stosuje się jeżeli darowizna czyni zadość obowiązkowi wynikającemu z zasad współżycia społecznego.

Zobacz serwis: Sprawy rodzinne

Rażąca niewdzięczność

REKLAMA

Rażąca niewdzięczność nie została zdefiniowana w ustawie. Czy zachowanie zostanie zakwalifikowane jako rażąca niewdzięczność decydują więc każdorazowo okoliczności danego przypadku. Uwzględnia się przy tym także indywidualne relacje pomiędzy obdarowanym a darczyńcą.

W orzecznictwie przyjmuje się, że za rażącą niewdzięczność mogą być uznane zachowania wyjątkowe, skierowane przeciwko darczyńcy, które są wobec niego bardzo niewłaściwe i krzywdzące a obdarowany dokonuje ich ze złą wolą, chcąc wyrządzić darczyńcy krzywdę lub szkodę majątkową (wyrok sądu apelacyjnego w Katowicach z dnia 2 grudnia 2016 r., sygn. akt I ACa 659/16).

Warto zwrócić uwagę na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 sierpnia 2014 r. (sygn. akt I CSK 592/13). Sąd Najwyższy stwierdził w nim, że darowiznę można odwołać także w przypadku, gdy niewdzięczność okazywana jest wobec bliskich darczyńcy.

Zobacz także: Konsument i umowy

Podstawa prawna:

- Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. 2017 poz. 459)

- wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 kwietnia 2014 r., sygn. akt V CSK 289/13

- wyrok sądu apelacyjnego w Katowicach z dnia 2 grudnia 2016 r., sygn. akt I ACa 659/16

- wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 sierpnia 2014 r., sygn. akt I CSK 592/13

Zadaj pytanie na naszym FORUM!

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Po jakim czasie nie można odwołać darowizny?

Termin na odwołanie przekazanej darowizny jest dość krótki. Od czego zależy? Kiedy jest możliwe odwołanie darowizny?

Kiedy złożenie przysięgi przez nowo wybranego prezydenta RP? [WYBORY 2025]

Zgodnie z art. 128 Konstytucji, kadencja prezydenta RP rozpoczyna się w dniu objęcia przez niego urzędu. Pytanie brzmi: co to dokładnie oznacza i kiedy ten moment następuje? Kto stwierdza ważność wyborów na prezydenta RP?

Tusk obiecuje: Kwota wolna wzrośnie do 60 tys. zł, ale nie w tym roku

Premier Donald Tusk nie owija w bawełnę: podniesienie kwoty wolnej od podatku to jego priorytet, ale w 2025 roku Polacy nie mają na co liczyć. „To moja twarda obietnica – zrealizuję ją w tej kadencji” – zapowiada. Warunek? Deficyt musi trzymać się w ryzach, bo inaczej grozi nam utrata miliardów z UE.

Tydzień, maksymalnie dwa. Wielu pracowników nie czeka dłużej na wynik rekrutacji

6 na 10 badanych pracowników fizycznych deklaruje, iż maksymalny czas rekrutacji, jakiego oczekują od potencjalnego pracodawcy, to dwa tygodnie. Tak wynika z badania „Rynek pracowników fizycznych”, przeprowadzonego na zlecenie serwisu Pracuj.pl.

REKLAMA

Obniżenie wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej już w 2026 r.? Resort pracy daje minus Senatorom [PROJEKT]

Trwają prace nad obniżeniem wieku emerytalnego dla kolejnej grupy zawodowej. Chodzi o projekt nowelizacji o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o emeryturach pomostowych wniesiony przez senatorów 18 grudnia 2024 r. Projekt trafił do sejmu na początku maja 2025 r.

Specjalny dodatek z ZUS trafił do 133,6 tys. osób w Polsce. Sprawdź konto

Specjalny dodatek z ZUS trafił do 133,6 tys. osób w Polsce. Warto zweryfikować swoje konto, ponieważ w wielu przypadkach ZUS wypłacił świadczenie automatycznie, bez składania wniosku. Wielu osobom należą się bowiem z urzędu dodatkowe pieniądze i to nie miało, bo z wyrównaniem od stycznia i z uwzględnieniem marcowej waloryzacji.

Zmiany w e-ZLA już od 15 czerwca 2025 r. Zwolnienia lekarskie będą wyłącznie akceptowane w protokole HTTP/1.1

Od 15 czerwca 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wymusi korzystanie wyłącznie z protokołu HTTP/1.1 przy przesyłaniu elektronicznych zwolnień lekarskich (e-ZLA). O co chodzi z tą zmianą techniczną? ZUS odpowiada: Pacjenci mogą czuć się spokojnie.

Niemcy ujawnili ilu mają migrantów. To już ponad jedna czwarta mieszkańców

Ilu migrantów jest u naszego zachodniego sąsiada? Z danych ujawnionych przez Federalny Urząd Statystyczny wynika, że ubiegłym roku w Niemczech mieszkało około 21,2 miliona osób z historią migracji. A zatem jest to już ponad jedna czwarta mieszkańców Niemiec.

REKLAMA

Pokaźne zyski z PPK: 135-181 % przez ponad 5 lat. Jak sprawdzić stan rachunku PPK? Wypłacić można zawsze ale przed 60 urodzinami są potrącenia

Zysk statystycznego uczestnika PPK od grudnia 2019 roku do kwietnia 2025 r. wyniósł 135-181 proc. - biorąc pod uwagę kwoty, które uczestnik sam wpłacił. Taka informacja została podana w opublikowanym 21 maja 2025 r. nr 5 (43) biuletynu miesięcznego Pracowniczych Planów Kapitałowych.

Debata Trzaskowski – Nawrocki [RELACJA NA ŻYWO]

Debata między kandydatem Koalicji Obywatelskiej Rafałem Trzaskowskim a popieranym przez Prawo i Sprawiedliwość Karolem Nawrockim. Relacja na żywo.

REKLAMA