REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nietrzeźwość rodzica przy sprawowaniu opieki nad dzieckiem. Co na to prawo?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Pamela Opoczka
Adwokat Krakowskiej Izby Adwokackiej
Nietrzeźwość rodzica przy sprawowaniu opieki nad dzieckiem. Co na to prawo?
Nietrzeźwość rodzica przy sprawowaniu opieki nad dzieckiem. Co na to prawo?
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Niedawno w jednym ze znanych polskich seriali pojawił się dość ciekawy wątek. Kobieta, wskutek splotu niefortunnych zdarzeń, sprawowała opiekę nad swoim synem będąc w stanie nietrzeźwości. Jeden z mężczyzn, który był tego świadkiem wezwał Policję. Od tego momentu zaczęły się dla tej kobiety problemy związane z próbą odebrania jej władzy rodzicielskiej przez Sąd opiekuńczy. Czy taki scenariusz jest możliwy w realnym życiu? Niestety tak, ale będzie to zależeć od kilku czynników.

Dobro dziecka

Kodeks rodzinny i opiekuńczy w artykule 96 wprost stanowi o tym, że rodzic jest zobowiązany do sprawowania pieczy nad dzieckiem. Władza rodzicielska powinna być wykonywana tak, jak tego wymaga dobro dziecka i interes społeczny (art. 95 k.r.o.). 

REKLAMA

Ważne

Sam fakt spożywania alkoholu przez rodzica nie jest penalizowany przez polskie prawo. Do karalności może dojść w sytuacji, gdy wskutek spożycia alkoholu, dobro dziecka jest zagrożone. 

Odpowiedzialność karna rodzica opiera się w takiej sytuacji na podstawie art. 160 Kodeksu karnego, który brzmi następująco:

§ 1.Kto naraża człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

§ 2. Jeżeli na sprawcy ciąży obowiązek opieki nad osobą narażoną na niebezpieczeństwo, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§ 3. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 lub 2 działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

§ 4. Nie podlega karze za przestępstwo określone w § 1-3 sprawca, który dobrowolnie uchylił grożące niebezpieczeństwo.

§ 5. Ściganie przestępstwa określonego w § 3 następuje na wniosek pokrzywdzonego.

Odpowiedzialność karna

REKLAMA

Żeby zatem mogło dojść do odpowiedzialności karnej nietrzeźwego rodzica opiekującego się dzieckiem, należy wykazać, że stan nietrzeźwości mógł stwarzać bezpośrednie ryzyko utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu małoletniego.

Oczywiście może się zdarzyć, że w danych okolicznościach dobro dziecka byłoby zagrożone bez względu na fakt czy jego rodzic był pod wpływem alkoholu. W takiej sytuacji sąd weźmie pod uwagę charakter zdarzenia oraz oceni jaki był związek przyczynowo-skutkowy między zagrożeniem dla zdrowia i życia dziecka, a nietrzeźwością rodzica. To, czy dojdzie do postawienia zarzutu zawsze będzie zależeć od danego stanu faktycznego sprawy. Przy jego ocenie sąd weźmie pod uwagę ilość i rodzaj wypitego przez opiekuna alkoholu, wiek dziecka oraz inne aspekty danego zdarzenia.

Kiedy rodzic może zostać pozbawiony władzy rodzicielskiej?

REKLAMA

Jeśli sytuacja sprawowania opieki nad dzieckiem w stanie nietrzeźwości będzie się powtarzać, to może być to podstawą do wszczęcia procedury pozbawiającej rodzica władzy rodzicielskiej. Należy podkreślić, że nie musi dojść do powtarzalności takiej sytuacji, gdyż w danych okolicznościach może wystarczyć nawet jeden taki incydent. Dzieje się tak najczęściej gdy rodzic jest nietrzeźwy, a dziecko np. błąka się po ulicy. Występuje w takiej sytuacji ewidentne narażenie dziecka na ryzyko utraty zdrowia lub życia.

Wyczulenie organów zarówno socjalnych, jak i wymiaru sprawiedliwości w sytuacji nietrzeźwości rodzica jest uzasadnione. Chodzi o to by zapobiegać zaniedbaniu dzieci. Często osobom dorosłym spożywającym alkohol wydaje się, że mają wszystko pod kontrolą, ale w sytuacji zagrożenia życia dziecka mogą mieć problem choćby z wezwaniem karetki. Warto wiedzieć, że placówki oświatowo-opiekuńcze takie jak przedszkola, czy szkoły nie mogą wydać dziecka rodzicowi, który jest nietrzeźwy. Co więcej, po takim incydencie nauczyciel jest prawnie zobowiązany do bacznej obserwacji sytuacji rodzinnej dziecka i w razie potrzeby informowania dyrektora szkoły o efektach tej obserwacji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Sąd opiekuńczy może pozbawić rodzica władzy rodzicielskiej gdy nadużywa on swej władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbuje swe obowiązki względem dziecka. Stanowi o tym art. 111 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Sąd może też zobowiązać rodzica do określonego postępowania, albo poddać wykonywanie władzy rodzicielskiej nadzorowi kuratora sądowego. 

Podsumowanie

Odnosząc się zatem do postawionego pytania czy scenariusz z serialu mógłby mieć miejsce w rzeczywistości, to jak najbardziej należy odpowiedzieć twierdząco, ale tylko jeśli dziecko byłoby zagrożone. Trzeba mieć na uwadze, że pozbawienie władzy rodzicielskiej to ostateczność i musi dojść do rażącego naruszenia obowiązków rodzicielskich względem dziecka. Ustawodawca chce chronić dzieci przed przemocą i zaniedbaniem, a nie karać za wypitą lampkę wina. Sąd może uznać, że mimo nietrzeźwości rodziców, ich dziecko nie było narażone na bezpośrednie niebezpieczeństwo. Samo znajdowanie się rodziców w stanie nietrzeźwości nie powoduje jeszcze zagrożenia dla życia i zdrowia dziecka. 

Przykład

Warto w tym kontekście zwrócić uwagę na argumentację Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim w wyroku z 23 marca 2021 r. (IV Ka 110/21) uniewinniającym rodziców od zarzutów: „Ustawodawca nie penalizuje samego faktu "bycia pod wpływem alkoholu" przez rodziców czy też opiekunów sprawujących bezpośrednią pieczę nad małoletnimi (…) i nie wprowadza wymogu ich całkowitej abstynencji, nawet jeśli pozostające pod ich pieczą dziecko jest niemowlęciem. To, że spożyty alkohol może wywołać zachowanie nieadekwatne do sytuacji, to jednak nie sposób przyjąć, że w każdym przypadku osoba znajdująca się pod jego działaniem nie daje żadnych gwarancji należytego sprawowania pieczy nad małym dzieckiem i że w każdym przypadku ów stan opiekuna oznacza, że dziecko przebywa w okolicznościach niebezpiecznych dla zdrowia”.

Adwokat Pamela Opoczka

oprac. Wioleta Matela-Marszałek
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Źródło zewnętrzne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Co za profity dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny - jest już ustawa

Jak się okazuje Karta Dużej Rodziny uprawnia nie tylko do licznych ulg i zniżek, jak i zasad pierwszeństwa w życiu społecznym co do korzystania z tzw. rzeczy powszechnego użytku czy miejsc użyteczności publicznej, ale rodzice - posiadacze Karty Dużej Rodziny mają też specjalne profity na rynku pracy! Czy rzeczywiście będzie to dobre rozwiązanie do ich aktywizacji?

Wybory prezydenckie 2025 coraz bliżej. Sprawdź, jak głosować poza miejscem zamieszkania. Nie przegap terminów!

Już 18 maja odbędzie się pierwsza tura wyborów prezydenckich. Jeśli w dniu głosowania nie będziesz w swoim miejscu zameldowania, masz jeszcze kilka dni, by złożyć odpowiednie wnioski. Wyjaśniamy, jak zagłosować korespondencyjnie, przez pełnomocnika lub w innym lokalu – i do kiedy trzeba to załatwić.

Zmiany w urlopach: 2 dni wolne na 1 dziecko, 3 na 2 dzieci, 4 na 3 dzieci, 5 na 4 dzieci, a za odmowę udzielenia – 30 tys. zł kary dla pracodawcy

Na 1 dziecko – 2 dni wolne, na 2 dzieci – 3 dni wolne, na 3 dzieci – 4 dni wolne, a na 4 i więcej – 5 dni wolne, z zachowaniem prawa do pełnego wynagrodzenia, a za odmowę zwolnienia od pracy w ramach ww. puli – 30 tys. zł kary dla pracodawcy. O zmianę art. 188 kodeksu pracy – w dniu 12 kwietnia br., zawnioskowały do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Rzeczniczka Praw Dziecka i Okręgowa Rada Adwokacka, powołując się m.in. na naruszenie przez ww. przepis konstytucyjnej zasady równości. Czy położy to kres absurdowi tylko 2 dni zwolnienia od pracy na wszystkie dzieci i obojga rodziców?

MRPiPS: nowe rozwiązania na rzecz osób z niepełnosprawnościami i przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności. Termin do 20 maja 2025 r. na składanie dokumentów

Rok 2025 jest wyjątkowo obfitujący w zmiany prawa czy też projekty zmian w zakresie uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami i ogólnie dla całego systemu orzecznictwa. Ale to nie koniec! Idą kolejne zmiany i to na z góry określone lata: na 2026, 2027 a nawet 2028 r. Perspektywa odległa - to fakt, ale takie działania jak zapowiada resort pracy wymagają długiej perspektywy. Udało się dotrzeć do informacji, z których wynika, że MRPiPS ogłasza program: "Przebudowa modelu orzekania o niepełnosprawności". Co będzie obejmował program, do kogo jest skierowany i co można zyskać?

REKLAMA

Znieważenie flagi państwowej – co grozi za obrazę symboli narodowych?

Flaga państwowa to jeden z najważniejszych symboli każdego kraju – wyraża tożsamość narodową, suwerenność, a także dumę z historii i wspólnoty obywatelskiej. W Polsce ochrona flagi jest zagwarantowana przepisami prawa, a jej znieważenie jest przestępstwem. Warto więc wiedzieć, czym jest znieważenie flagi Rzeczypospolitej Polskiej, jakie formy może przybrać oraz jakie sankcje grożą za tego rodzaju działanie.

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób [NOWE ŚWIADCZENIE]. Dodatkowo wyrównanie od stycznia 2025

2610,72 zł w maju z ZUS dla prawie 130 tys. osób. Co istotne osoby, który mają prawo do tego nowe dodatku dostaną również wyrównanie od 1 stycznia 2025 r. Wysokość dodatku wynosiła w styczniu i lutym 2025 r. 2520 zł, a od marca jest to 2610,72 zł. Na konta świadczeniobiorców wpłyną więc w maju spore pieniądze - i słusznie bo było to długo wyczekiwane świadczenie.

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód: tylko czy będą chętni [PROJEKT skierowany do stałej komisji]

Powstaje kompletnie nowa gałąź gospodarki, kompletnie nowy zawód - podkreśla Łukasz Krasoń. Jednak czy będą chętni na tą specyficzną i wymagającą dużego wysiłku psychicznego i fizycznego pracę? Nie wiadomo też jak będzie z wynagrodzeniem, a nie wydaje się, żeby byli chętni do tej pracy tylko za minimalną krajową. Osoby z niepełnosprawnościami same podkreślają, że nie jest to zajęcia dla wszystkich i łatwe.

Donald Trump spotkał się z Karolem Nawrockim w Gabinecie Owalnym Białego Domu. "You will win"

Prezydent Stanów Donald Trump spotkał się w czwartek 1 maja 2025 r. z kandydatem na prezydenta RP Karolem Nawrockim - podał Biały Dom. Nawrocki relacjonował, że D. Trump przepowiadał mu wygraną w wyborach.

REKLAMA

7 lat ważności części orzeczeń o niepełnosprawności i inne zmiany. Nowelizacja rozporządzenia dot. orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności

W dniu 30 kwietnia 2025 r. opublikowano projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Celem tej nowelizacji jest doprecyzowanie zasad wydawania orzeczeń o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności, a także wydłużenie okresów ważności tych orzeczeń. Co się dokładnie zmieni i od kiedy?

Grill na balkonie? Uważaj - może kosztować Cię nawet 5 500 zł, a ognisko w ogrodzie - nawet 11 500 zł

Można śmiało powiedzieć, że majówka to narodowe święto grilla (a w nieco mniejszym zakresie - również ogniska). Mieszkańcy bloków - z przyczyn oczywistych - mogą zdecydować się wyłącznie na to pierwsze, a posiadacze własnych ogródków - rozniecić nieco większy płomień. Czy jednak takie przyjemności - w obrębie własnych balkonów i ogródków są legalne? Okazuje się, że nie w każdym przypadku, a ich nieroztropnych amatorów, mogą niekiedy spotkać niemiłe konsekwencje.

REKLAMA