Plan wychowawczy a władza rodzicielska nad małoletnim

Zgodnie z art. 92 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego, dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską aż do uzyskania pełnoletności. Oczywistym jest, iż pełnoletnim jest, kto ukończył lat osiemnaście. Co istotne jednak, zgodnie z art. 10 § 2 Kodeksu cywilnego, pełnoletnim jest także małoletni, który uzyskuje pełnoletniość, poprzez zawarcie związku małżeńskiego.

Zasadą jest, iż władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, na równi. Jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd może jednak orzec o zawieszeniu, ograniczeniu lub pozbawieniu władzy rodzicielskiej jednego lub obojga rodziców.

Pozostawienie obojgu rodzicom władzy rodzicielskiej cieszy się aktualnie największą preferencją ustawodawcy. Hołduje ono zasadzie zgodnie z którą, dziecko ma prawo do bycia wychowywanym przez oboje rodziców, a oboje rodziców ma prawo czynnie uczestniczyć w wykonywaniu władzy rodzicielskiej nad dzieckiem.

Kiedy sąd może pozostawić władzę obu rodzicom?

Zasadą jest, iż sąd może pozostawić władzę obojgu rodzicom wówczas, gdy przedstawili oni zgodne z dobrem małoletniego, porozumienie dotyczące sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej nad małoletnim i utrzymywaniu z nim kontaktów oraz gdy istnieje pozytywna prognoza co do współdziałania przez rodziców małoletniego, w sprawach dotyczących dziecka, w przyszłości.

Nowelizacją Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z 25.06.2015 r. zmieniono treść art. 107 k.r.o. (dotyczącego orzeczenia o władzy rodzicielskiej rodziców żyjących w rozłączeniu), jak i art. 58 k.r.o. (dotyczącego orzeczenia o władzy rodzicielskiej rodziców po rozwodzie). W świetle wyżej wymienionej nowelizacji przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, wprowadzono zasadę, zgodnie z którą z uwagi na prawo dziecka do bycia wychowywanym przez oboje rodziców, system władzy rodzicielskiej przeciwny do pozostawienia jej obojgu rodzicom, na równi tj. system ograniczenia władzy rodzicielskiej jednego z rodziców - winien znajdować zastosowanie tylko wówczas, gdy wymaga tego wyraźnie dobro dziecka.

W pierwszej kolejności zatem, zastosowanie winien znajdować system pozostawienia władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom. Odstępstwo od tego systemu, winno następować wówczas, gdy pozostawienie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom, w ocenie sądu, dokonanej na podstawie całokształtu okoliczności danej sprawy - pozostawałoby rozwiązaniem sprzecznym z dobrem małoletniego.

Rola planu wychowawczego 

Zasadą jest, iż sąd winien w pierwszej kolejności uwzględniać porozumienie rodziców co do sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej z małoletnim i utrzymywania kontaktów z nim, każdorazowo badając jednak czy treść wyżej wymienionego porozumienia, pozostaje zgodna z dobrem małoletniego.