REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jesteś aktywnym zawodowo emerytem lub rencistą? Możesz stracić emeryturę

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
emerytura, renta, dorabianie, limit dorabiania do emerytury, ZUS
Jesteś aktywnym zawodowo emerytem lub rencistą? Możesz stracić emeryturę
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Aktywność zawodowa na emeryturze (lub podczas pobierania renty), może pozbawić emeryta (lub odpowiednio – rencistę) świadczenia emerytalno-rentowego lub spowodować jego odpowiednie zmniejszenie, jeżeli przekroczone zostaną tzw. limity dorabiania do emerytury (lub renty). Dorabiać bez ograniczeń – co do zasady – mogą jednak emeryci, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny, chyba, że kontynuują oni zatrudnienie u dotychczasowego pracodawcy.

Jakie są skutki dorabiania do emerytury lub renty?

Zgodnie z art.104 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają odpowiedniemu zmniejszeniu, w przypadku osiągania przez emeryta lub odpowiednio – rencistę przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, tj.:

REKLAMA

REKLAMA

  • zatrudnienia,
  • służby,
  • innej pracy zarobkowej lub
  • prowadzenia pozarolniczej działalności, w tym również wykonywanej za granicą (w tym przypadku – za przychód uważa się przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne),

oraz z tytułu:

  • czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim lub zastępczych form tej służby lub
  • działalności kombatanckiej, działalności równorzędnej z tą działalnością.

Do przychodu, który – w przypadku przekroczenia określonych limitów – może spowodować zmniejszenie lub odpowiednio zawieszenia prawa do emerytury lub renty – zalicza się ponadto kwoty pobranych zasiłków:

  • chorobowego, 
  • macierzyńskiego,
  • opiekuńczego oraz
  • wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy,

jak również kwoty wypłaconego:

REKLAMA

  • świadczenia rehabilitacyjnego,
  • świadczenia wyrównawczego, 
  • zasiłku wyrównawczego oraz
  • dodatku wyrównawczego.

Do przychodów, które – w przypadku przekroczenia określonych limitów – mogą spowodować zmniejszenie lub odpowiednio zawieszenia prawa do emerytury lub renty – nie wlicza się natomiast honorariów otrzymywanych przez emerytów lub odpowiednio – rencistów, z tytułu działalności twórczej i artystycznej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo
Ważne

Od powyższej zasady, ustawodawca przewidział jednak pewne wyjątki. Prawo do emerytury lub odpowiednio – renty, nie ulegnie zawieszeniu, a świadczenia te nie ulegną zmniejszeniu (bez względu na wysokość osiąganych przychodów), w przypadku

  1. emerytów, którzy osiągnęli wiek emerytalny 60 lat (w przypadku kobiet) lub 65 lat (w przypadku mężczyzn), chyba, że osoba taka, kontynuuje zatrudnienie u pracodawcy, u którego była zatrudniona bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury – wówczas prawo do pobierania przez nią emerytury, ulegnie zawieszeniu bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu do czasu, aż powyższy stosunek pracy zostanie rozwiązany i złoży ona wniosek o podjęcie wypłaty emerytury,
  2. posiadania prawa do emerytury częściowej,
  3. posiadania prawa do renty inwalidy wojennego z tytułu pobytu w obozie i w miejscach odosobnienia lub do renty rodzinnej po takim inwalidzie albo
  4. posiadania prawa do renty inwalidy wojskowego w związku ze służbą wojskową lub renty rodzinnej po żołnierzu, którego śmierć miała związek ze służbą wojskową.

Co do zasady – emeryci, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny, mogą więc dorabiać bez ograniczeń.

Powyżej jakiej kwoty przychodu – prawo do emerytury lub renty ulegnie zawieszeniu?

Prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej (jeżeli jest do niej uprawniona tylko jedna osoba), ulega zawieszeniu  (z wyłączeniem ww. wyjątków od powyższej zasady), w razie osiągania przychodu w kwocie wyższej niż 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS.

Ww. kwota przychodu, której osiągnięcie skutkuje zawieszeniem prawa do świadczenia emerytalno-rentowego, ogłaszana jest w każdym kwartale w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przez Prezesa ZUS, w terminie do 14 dnia roboczego drugiego miesiąca każdego kwartału kalendarzowego, a ponadto – dla całego mijającego roku kalendarzowego – w terminie do 14 roboczego dnia listopada. 

Aktualnie, tj. od 1 września 2024 r. – zgodnie z komunikatem Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 12 sierpnia 2024 r. w sprawie kwot przychodu odpowiadających 70 % i 130 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za II kwartał 2024 r. stosowanych przy zmniejszaniu albo zawieszaniu emerytur i rentlimit przychodu, powyżej którego świadczenie emerytalno-rentowe ulega zawieszeniu, wynosi 10450 zł (które stanowi równowartość 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za II kwartał 2024 r.). 

Powyżej jakiej kwoty przychodu – emerytura lub renta ulegnie odpowiedniemu zmniejszeniu?

Kwota wypłacanej emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej (jeżeli jest do niej uprawniona tylko jedna osoba), ulega natomiast zmniejszeniu (z wyłączeniem ww. wyjątków od powyższej zasady), w razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS, nie wyżej jednak niż 130% tej kwoty

Ww. kwota przychodu – podobnie jak limit przychodu, powyżej którego prawo do świadczenia emerytalno-rentowego ulega zawieszeniu – ogłaszana jest w każdym kwartale w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przez Prezesa ZUS, w terminie do 14 dnia roboczego drugiego miesiąca każdego kwartału kalendarzowego, a ponadto – dla całego mijającego roku kalendarzowego – w terminie do 14 roboczego dnia listopada. 

Aktualnie, tj. od 1 września 2024 r. – zgodnie z ww. komunikatem Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 12 sierpnia 2024 r.limit przychodu, powyżej którego świadczenie emerytalno-rentowe ulega zmniejszeniu, wynosi 5626,90 zł (które stanowi równowartość 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za II kwartał 2024 r.).

Jeżeli zatem, wysokość przychodu osiąganego przez emeryta lub rencistę nie przekracza 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia – świadczenie emerytalno-rentowe wypłacane jest w pełnej wysokości. 

W przypadku, gdy osiągany przychód przekracza natomiast ww. limit 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia – świadczenie emerytalno-rentowe zmniejszane jest o kwotę stanowiącą różnicę pomiędzy osiąganym przychodem, a tzw. niższą kwotą graniczną przychodu, którą stanowi ww. limit przychodów (tj. ogłoszona przez GUS kwota stanowiąca równowartość 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia). Jeżeli jednak, wyliczona w ten sposób kwota jest wyższa niż tzw. kwota maksymalnego zmniejszania – to świadczenie emerytalno-rentowe obniżane jest o odpowiednią kwotę maksymalnego zmniejszenia. Kwoty te, ustalane są każdorazowo przy waloryzacjach emerytur i rent i aktualnie (tj. od 1 marca 2024 r.) wynoszą:

  • 890,63 zł – dla emerytury oraz renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
  • 668,01 zł – dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy i odpowiednio
  • 757,08 zł – dla renty rodzinnej, do której uprawniona jest tylko jedna osoba.

Czy emeryt i rencista, musi powiadomić ZUS o dorabianiu do emerytury lub renty?

O podjęciu pracy zarobkowej – emeryt, jak i rencista, ma obowiązek niezwłocznie powiadomić ZUS. W tym celu – powinien skorzystać z formularza EROP („Oświadczenie o osiąganiu przychodu”). Zawiadomienie to, potwierdza zakład pracy, informując ZUS o wysokości ustalonego wynagrodzenia. Obowiązek ten, nie dotyczy jednak:

  • emerytów, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny i – co do zasady – mogą zarabiać bez ograniczeń,
  • osób, które mają prawo do renty inwalidy wojennego z tytułu pobytu w obozie albo w miejscach odosobnienia lub renty rodzinnej po tych inwalidach, jak również
  • osób, które mają prawo do renty inwalidy wojskowego w związku z odbywaniem czynnej służby wojskowej lub renty rodzinnej po żołnierzu, którego śmierć miała związek z tą służbą.

Jeżeli z powyższego oświadczenia, będzie wynikało, że zamiarem emeryta lub odpowiednio – rencisty, jest osiąganie przychodu, który:

  • powoduje zmniejszenie świadczeń emerytalno-rentowych (w związku z przekroczeniem obowiązującego limitu przychodów) – ZUS wyda decyzję o zmniejszeniu wysokości świadczenia, a jeżeli, że
  • powoduje zawieszenie świadczeń (w związku z przekroczeniem obowiązującego limitu przychodów) – decyzję o zawieszeniu wypłaty świadczenia. 

Ponadto, co roku – do końca lutego – emeryt, jak i rencista (z wyłączeniem ww. wyjątków), ma obowiązek dostarczyć do ZUS zaświadczenie o łącznej wysokości przychodu za ubiegły rok kalendarzowy. Na jego podstawie, ZUS ustala, czy w minionym roku, świadczenie emerytalno-rentowe wypłacane było w prawidłowej wysokości. Jeżeli okaże się, że emerytura lub renta została wypłacona w kwotach wyższych, niż należne, w związku z uzyskiwaniem przez emeryta lub rencistę przychodu przekraczającego obowiązujące limity – ZUS zażąda zwrotu nienależnie pobranych świadczeń. W tym przypadku – istotne znaczenie będzie miało to, czy emeryt lub rencista powiadomił ZUS o swoich przychodach i ich wysokości:

  • jeżeli tak – ZUS zażąda zwrotu nienależnie pobranych świadczeń tylko za ostatni rok, 
  • a jeżeli nie – aż za 3 lata wstecz. 

Sprawdź » Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Podstawa prawna:

  • Ustawa z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 1251)
  • Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 22.07.1992 r. w sprawie szczegółowych zasad zawieszania lub zmniejszania emerytury lub renty (Dz.U. z 1992 r., nr 58, poz. 290)
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
2 mln kapitału i życie z odsetek w 2025 r. Ile musisz odłożyć, żeby rzucić pracę? Najnowsze wyliczenia

Seniorzy 75+ mogą liczyć na znaczną podwyżkę świadczeń! Od 1 marca 2026 r. dodatek pielęgnacyjny, wypłacany przez ZUS, wzrośnie do 364,59 zł miesięcznie (wzrost o ok. 16 zł). To pieniądze przyznawane z urzędu, bez konieczności składania dodatkowego wniosku. W artykule sprawdzisz, komu dokładnie przysługuje to świadczenie i jaka będzie dokładna waloryzacja.

ZUS zmienia zasady zwolnień lekarskich. 2 miliony L4 do weryfikacji. Kiedy ZUS Cię wezwie?

Liczba zwolnień lekarskich w Polsce dynamicznie rośnie, zwłaszcza z powodu zaburzeń psychicznych. ZUS w odpowiedzi na ten trend intensyfikuje kontrole, a prognozy mówią nawet o 2 milionach weryfikacji L4. Zakład ma prawo skontrolować Cię formalnie i merytorycznie (badanie u orzecznika). Jeśli masz L4 na depresję lub lęki, musisz ściśle przestrzegać zaleceń, bo w razie naruszenia ZUS może cofnąć zasiłek chorobowy za cały okres.

Emerytura stażowa 3500 zł od ZUS. Kto dostanie ją już w 2026 r.? Jest warunek 38 lub 39 lat pracy

Emerytury stażowe to długo oczekiwana reforma umożliwiająca wcześniejsze przejście na odpoczynek osobom z długim stażem pracy (bez czekania na 60/65 lat). Projekt ma wejść w życie w 2026 r. Wiele wskazuje, że minimalne świadczenie wyniesie około 3500 zł. Kluczowy warunek to 38 lat stażu dla kobiet i 39 lat dla mężczyzn oraz fakt, że emerytura musi być wyższa niż minimalna.

688,00 złotych – co najmniej tyle podatku zapłaci pracownik, który dostanie od pracodawcy prezent. O jakie przypadki chodzi?

Wręczenie pracownikowi prezentu (np. bonu, nagrody rzeczowej) z punktu widzenia prawa nie jest miłym gestem, lecz opodatkowanym przychodem. Pracownik może być zmuszony do zapłaty co najmniej 688 zł podatku i składek ZUS od prezentu o wartości 2000 zł. Kluczowe jest, czy prezent pochodzi z Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS) – tylko to daje szansę na uniknięcie wysokiego obciążenia.

REKLAMA

4800 zł dodatku do emerytury za każdy rok opieki! Kto i na jakich warunkach zyska "dodatkowe lata pracy"? Nowy projekt dla kobiet

Tysiące kobiet w Polsce, które poświęciły lata na wychowanie dzieci lub opiekę nad seniorami, borykają się z problemem niskiej emerytury z powodu krótszego stażu. Pojawiły się projekty rekompensat. Kwota 4800 zł rocznego wsparcia dla opiekunów może stać się realna. Kluczowe jest zrozumienie, które przepisy to umożliwiają oraz co to oznacza w kontekście waloryzacji świadczeń i nowych projektów dla seniorów. (392 znaki)

Prostsze spadki na nowych zasadach już niebawem – wszystko załatwisz u notariusza zamiast składać wnioski wieczystoksięgowe do sądu

Rząd pracuje nad uproszczeniem postępowań spadkowych. Już niedługo wystarczy stawić się raz u notariusza, którego zakres kompetencji zostanie rozszerzony. Obecnie formalnie bowiem należy złożyć nawet aż trzy osobne wnioski do wydziału ksiąg wieczystych, aby prawidłowo przeprowadzić formalności spadkowe dotyczące nabycia nieruchomości. Postępowanie ulegnie więc nie tylko uproszczeniu, ale i skróceniu. Jakich przypadków będzie to dotyczyło?

Koniecznie zmień ten kod w dokumentach do 31 stycznia 2026 r. Jeśli tego nie zrobisz, stracisz część emerytury!

Niezbędne zmiany w dokumentacji ubezpieczeniowej stają się faktem. Coraz więcej osób w wieku przedemerytalnym jest wzywanych przez ZUS do weryfikacji danych, zwłaszcza dotyczących okresów nieskładkowych. Konieczność złożenia dokumentu korygującego (np. ZUS Rp-7) w wyznaczonym terminie (często 31 stycznia) ma kluczowe znaczenie. Niedopełnienie tego obowiązku może skutkować nieuznaniem ważnych okresów, co bezpośrednio obniży wysokość przyszłej emerytury. (384 znaki)

Zasiłek pogrzebowy 2026. 7 000 czy 4 000 zł z ZUS? [Przykłady]

Od 1 stycznia 2026 r. wzrasta kwota zasiłku pogrzebowego. Dla członków najbliższej rodziny zasiłek wyniesie 7 000 zł. Będzie to też maksymalna kwota dla pozostałych osób, które poniosły koszty pochówku. W niektórych przypadkach na początku roku wciąż jednak będzie można liczyć na 4 000 zł. Dlaczego?

REKLAMA

Uwaga! Już niedługo cofamy zegarki – Polacy znów „zyskają” godzinę snu!

W ostatni weekend października przechodzimy na czas zimowy. O 3:00 w nocy cofniemy zegarki na 2:00 – i choć to dobra wiadomość dla śpiochów, lekarze ostrzegają: zmiana czasu wpływa na zdrowie bardziej, niż myślisz.

Stawki płatności bezpośrednich i PWK za 2025 rok - aktualizacja MRiRW

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało 10 października 2025 r., że minister rolnictwa i rozwoju wsi Stefan Krajewski podpisał rozporządzenie określające wysokość stawek płatności bezpośrednich oraz przejściowego wsparcia krajowego (PWK) na rok 2025.

REKLAMA