REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Funkcjonowanie Państwa po katastrofie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Adam Kret

REKLAMA

REKLAMA

Dla funkcjonowania Państwa Polskiego katastrofa z dnia 10.04.2010r. ma niebagatelne znaczenie- śmierć poniosło oprócz Prezydenta RP wiele osób piastujących równie ważne funkcje- m.in. Prezes NBP i IPN, a także posłowie i senatorzy.

Największa katastrofa w historii państwowości polskiej

REKLAMA

W wyniku katastrofy lotniczej w dniu 10.04.2010r. śmierć poniosło 96 osób, w tym Prezydent Polski wraz z Małżonką, Prezes NBP, Prezes IPN, Rzecznik Praw Obywatelskich, a także członkowie rządu, kancelarii prezydenta i innych instytucji państwowych, posłowie i senatorowie, a także dowódcy Polskich Sił Zbrojnych, Prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego, Prezes Naczelnej Rady Adwokackiej, rektor Uniwersytetu im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Jest to tragedia bez precedensu w historii polskiej państwowości, łącząca w poczuciu straty i w smutku cały Naród. Na ręce Premiera i Marszałka Sejmu spływają kondolencje z całego świata, w wielu krajach (m.in. w Rosji, Litwie, Brazylii) ogłoszono dni żałoby narodowej.

Poza aspektem tragedii ludzkich i społecznych, tragedia ta ma poważne skutki w sferze funkcjonowania Państwa Polskiego.

Zobacz: Pełna lista ofiar katastrofy rządowego samolotu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kto zastąpi Prezydenta

W katastrofie zginął Lech Kaczyński - Prezydent RP.

W polskiej konstytucji nie przewidziano pozycji wiceprezydenta, lub jego zastępcy. W przypadku śmierci Głowy Państwa jego funkcję przejmuje Marszałek Sejmu (ob. Bronisław Komorowski) - a gdyby on również zginął lub nie mógł sprawować urzędu – Marszałek Senatu. Marszałek wykonuje funkcje Prezydenta RP aż do czasu kolejnych wyborów - z jego prerogatyw usunięto jedynie możliwość wcześniejszego rozwiązania Sejmu. Oprócz pełnienia funkcji Prezydenta Marszałek zachowuje uprawnienia wynikające z pełnionej funkcji organu Sejmu.

Marszałek jest zobowiązany w ciągu 2 tygodni od daty śmierci Prezydenta ogłosić termin nowych wyborów- które muszą odbyć się nie później niż 60 dni od daty ogłoszenia.

Wybór nowego Prezesa NBP

W katastrofie zginął Sławomir Skrzypek – obecny Prezes NBP.

Prezesa NBP (jeden z organów Narodowego Banku Polskiego) wybiera Sejm na wniosek Prezydenta RP (w obecnej, trudnej sytuacji, wniosek złoży Marszałek Sejmu).

Do czasu powołania nowej osoby, zastępuje go Pierwszy wice-prezes Narodowego Banku Polskiego (w obecnej chwili jest to Piotr Wiesiołek).

Zobacz więcej: Czy śmierć Prezesa NBP sparaliżuje polską politykę pieniężną

Wybór nowego Prezesa IPN

W katastrofie lotniczej zginął Janusz Kurtyka- Prezes IPN.

REKLAMA

Ustawa o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu – nie przewiduje zastępstwa Prezesa IPN w przypadku jego śmierci. Zgodnie z art. 10 ust.3 ww. ustawy - skrócono jedynie termin na zgłaszanie się kandydatów na objęcie opróżnionego stanowiska (do 30 dni - od dnia ogłoszenia konkursu przez Kolegium Instytutu). Oznacza to, że do czasu wyboru nowego Prezesa Instytut będzie musiał wstrzymać działalność w zakresie, w jakim niezbędna jest działalność jego Prezesa.

Prezesa Instytutu Pamięci powołuje i odwołuje Sejm Rzeczypospolitej Polskiej większością 3/5 głosów za zgodą Senatu, na wniosek Kolegium Instytutu Pamięci, które zgłasza kandydata spoza swego grona.

Zastąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich

W katastrofie zginął Janusz Kochanowski - Rzecznik Praw Obywatelskich.

Ustawa o Rzeczniku Praw Obywatelskich jest kolejną ustawą, która nie przywidziała w treści regulacji na wypadek śmierci urzędującego Rzecznika. Ustawa milczy w tym zakresie. Oznacza to, że do czasu wyboru nowego Ombudsmana – nikt nie będzie mógł go zastąpić. Należałoby się zastanowić, czy działania będą mogli podejmować zastępcy RPO - jest to jednak kwestia sporna (nieuregulowana).

Rzecznika powołuje Sejm za zgodą Senatu na wniosek Marszałka Sejmu albo grupy 35 posłów.

Uzupełnienie składu Sejmu i Senatu

W katastrofie zginęło 15 posłów i 3 senatorów.

Sejm

Z uwagi na proporcjonalność wyborów do sejmu, w przypadku wygaśnięcia mandatu posła na sejm RP nie zarządza się wyborów uzupełniających. W sytuacji śmierci posła (stwierdzonym postanowieniem Marszałka Sejmu) jego mandat obejmuje kolejny kandydat z tej samej listy okręgowej, który w wyborach otrzymał kolejno największą liczbę głosów. Przy równej liczbie głosów o pierwszeństwie rozstrzyga kolejność umieszczenia kandydata na tej liście okręgowej. O obsadzeniu mandatu postanawia Marszałek Sejmu. Jeśli w powyższy sposób nie uda się wybrać innego kandydata, mandat pozostaje nieobsadzony.

Senat

Wybory do senatu nie są proporcjonalne - decyduje większość głosów uzyskanych przez kandydata - niezależnie od listy na jakiej figuruje i wyniku komitetu wyborczego w skali krajowej (stąd możliwy wybór kandydatów niezrzeszonych). W razie wygaśnięcia mandatu senatora Prezydent Rzeczypospolitej (w obecnej sytuacji Marszałek Sejmu) zarządza wybory uzupełniające do Senatu. Wybory uzupełniające zarządza się i przeprowadza w terminie 3 miesięcy od dnia stwierdzenia wygaśnięcia mandatu senatora.

Zobacz: Lista osób obejmujących mandat po tragicznie zmarłych posłach

Dowódcy sił zbrojnych

W katastrofie śmierć ponieśli:

  • gen. broni Bronisław Kwiatkowski (dowódca sił operacyjnych)
  • gen. Andrzej Błasik (dowódca sił powietrznych )
  • gen. Tadeusz Buk (dowódca sił lądowych)
  • gen. Wojciech Potasiński (dowódca sił specjalnych)
  • wiceadmirał Andrzej Karweta (dowódca marynarki wojennej)
  • gen. Franciszek Gągor- szef Sztabu Generalnego WP.

Zwierzchnikiem polskich sił zbrojnych jest Prezydent RP. Do jego obowiązków należy m.in. powołanie dowódców rodzajów sił zbrojnych - w przypadku w którym kadencja dotychczasowego dowódcy zakończyła się (powołanie następuje na czas określony) lub wygasła. Funkcje zmarłych dowódców objęli z mocy prawa ich bezpośredni zastępcy.

W obecnej, trudnej sytuacji powyższe decyzje spoczywają na Marszałku Sejmu, pełniącym obowiązki Głowy Państwa. 

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: PAP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tablica alimentacyjna wycofana. Rozwiązanie będzie jeszcze konsultowane

Ministerstwo Sprawiedliwości wycofało się z zaproponowanych we środę tablic alimentacyjnych. Rozwiązanie zostanie jeszcze raz skonsultowane - poinformował rzecznik rządu Adam Szłapka po piątkowym posiedzeniu Rady Ministrów.

Sprzedała dom z babcią w środku. Prawo na to pozwala – ale senior zostaje sam

Pani Jadwiga przekazała wnuczce dom w zamian za opiekę. Ta go sprzedała – razem z zamieszkującą seniorką. Niewielu wie, że to możliwe. Co wtedy z obowiązkami? Czy nowy właściciel musi zapewnić opiekę? Prawniczka wyjaśnia, jak działa prawo dożywocia i czego się wystrzegać.

Sejm podejmie decyzje we wrześniu: Emerytury stażowe i asystencja osobista na agendzie posiedzenia

We wrześniu 2025 roku Sejm rozpatrzy kluczowe projekty dotyczące emerytur stażowych oraz asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami - zapowiedziała przewodnicząca sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Katarzyna Ueberhan z Lewicy.

Ponad 6 milionów Polaków z prawem do dłuższego urlopu, wyższych dodatków do wynagrodzenia i nagród od 1 stycznia 2026 r. Sejm zdecydował

Podczas posiedzenia Sejmu w dniu 22 lipca 2025 r., odbyło się pierwsze czytanie przygotowanej przez MRPiPS nowelizacji kodeksu pracy i kilku innych ustaw, która zakłada, że do stażu pracy, od którego zależy szereg uprawnień pracowniczych (m.in. prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższej odprawy, stażowych dodatków do wynagrodzenia i nagród jubileuszowych), mają zostać zaliczone m.in. okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz wykonywania własnej działalności gospodarczej. Zmiany będą miały wpływ na uprawnienia pracownicze ponad 6 mln Polaków.

REKLAMA

Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

REKLAMA

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

Koniec ze swobodnym obrotem gotówką: zgłoszenie obowiązkowe, odbiór tylko osobiście. Jakiej kwoty już nie wypłacisz bez formalności?

Coraz bardziej restrykcyjne stają się ograniczenia w obrocie gotówką – zarówno dla firm, jak i osób fizycznych. W Polsce przedsiębiorstwa już nie mogą realizować transakcji między sobą za więcej niż 15 000 zł gotówką, a od 2027 r. w całej Unii będą obowiązywały limity na maks. 10 000 € (z możliwością obniżenia do 3 000 €) . Co więcej, poza już obowiązującymi lub dopiero nadchodzącymi limitami, wprowadzane są nowe – niespotykane wcześniej rozwiązania. Wszystko „w trosce o walkę z finansowaniem terroryzmu".

REKLAMA