Czy osoba w związku partnerskim może być samotnym rodzicem

Definicja w ustawie o PIT

Art. 6 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst j. Dz.U. z 2000 r. Nr 22, poz. 270 z późn. zm.) zawiera definicję osoby, która może rozliczyć się z dzieckiem. Innymi słowy jest to definicja na potrzeby ustawy podatkowej.

Definicja:

Za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się jednego z rodziców albo opiekuna prawnego, jeżeli osoba ta jest panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą w stosunku, do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów. Za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się również osobę pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Definicja, jak widać nie wskazuje, że dana osoba musi samotnie wychowywać dziecko w rozumieniu potocznym – ważne jest wypełnienie przesłanek ustawowych.

Stanowisko Fiskusa

Fiskus stoi jednak na zupełnie innym stanowisku – poza wypełnieniem przesłanek ustawowych konieczne jest wg organów podatkowych – wypełnienie również przesłanek faktycznych „samotnego” wychowywania dzieci. Oznacza to, że nie tylko trzeba być np. kawalerem – ale nie można faktycznie prowadzić wspólnie z partnerem (konkubiną) – gospodarstwa domowego.

Urzędy w całej Polsce podpierają się w tym zakresie interpretacją Izby Skarbowej w Poznaniu z 30.04.2008 r. (sygn. ILPB2/415-86/08-2), w której stwierdzono:

"Nie można bowiem uznać Go [osoby wychowującej dzieci w związku nieformalnym – przyp. red.] za osobę samotnie wychowującą dziecko, ponieważ ich wychowaniem zajmuje się wspólnie z matką dzieci (we wspólnie prowadzonym gospodarstwie domowym). Ponadto, z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom. Tym samym oboje rodzice wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad dzieckiem i wspólnie je wychowują.”

Na szczęście stanowisko to nie jest popierane przez Sądy Administracyjne

"WSA na ratunek"

Wojewódzkie Sądy Administracyjne stoją, na stanowisku maksymalnego związania organów fiskusa przepisami prawa- w zakresie w jakim ograniczają ich kompetencje. Wynika to z jedynej z podstawowych zasad prawa podatkowego – w której przepisów nie można wykładać rozszerzająco (jeśli będzie to na niekorzyść podatników). Inną z zasad jest to, że organy państwowe nie mogą wymagać od obywatela więcej niż wskazuje ustawa.

Odnośnie przepisów dotyczących wspólnego rozliczania dziecka z rodzicem samotnie je wychowującym, warto zwrócić uwagę m.in. na orzeczenie WSA w Warszawie (Sygn. akt III SA/Wa 1133/07 ) z dnia 18.09.2007r.