REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co to jest intercyza?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Piotr T. Szymański
Redaktor portalu Infor.pl
Jak zawrzeć intercyzę? I po co?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Co to jest intercyza – odpowiedź na to pytanie może zainteresować małżonków lub narzeczonych, którzy chcieliby, żeby w ich małżeństwie obowiązywał ustrój majątkowy inny niż ustawowy standard. Jak zawrzeć intercyzę? Ile kosztuje intercyza? Czy warto zawierać intercyzę?

rozwiń >

Co to jest intercyza?

REKLAMA

Intercyza to potoczna nazwa umowy małżeńskiej majątkowej, która reguluje stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami w sposób odmienny od ustawowego ustroju majątkowego. Można spotkać się i z takim rozumieniem pojęcia „intercyza”, w myśl którego jest ono tożsame z rozdzielczością majątkową.

REKLAMA

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). 

Ważne
Co wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków?

Do majątku wspólnego należą w szczególności:

  • pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;
  • dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;
  • środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;
  • kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie emerytalnym. 

Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ważne
Co wchodzi w skład majątku osobistego małżonków?

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

  • przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;
  • przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;
  • prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
  • przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;
  • prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
  • przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;
  • wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;
  • przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;
  • prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;
  • przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Czemu służy intercyza?

Umowa majątkowa małżeńska służy ustanowieniu pomiędzy małżonkami umownego ustroju majątkowego. 

Kiedy można zawrzeć intercyzę?

Umowę majątkową małżeńską można zawrzeć:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • przed zawarciem małżeństwa
  • w czasie trwania małżeństwa.

W przypadku intercyzy zawartej przed zawarciem małżeństwa, wchodzi ona w życie z chwilą zawarcia przez jej strony związku małżeńskiego.

Jak ustanowić intercyzę?

Narzeczeni lub małżonkowie mogą zawrzeć umowę małżeńską majątkową wyłącznie w formie aktu notarialnego.

Jakie są rodzaje intercyzy?

Umowa małżeńska majątkowa może:

  • rozszerzyć wspólność ustawową 
  • ograniczyć wspólność ustawową
  • ustanowić rozdzielność majątkową 
  • ustanowić rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków. 

Intercyza rozszerzająca wspólność ustawową

Umowa majątkowa małżeńska może włączyć do majątku wspólnego niektóre składniki majątkowe wchodzące dotychczas w skład majątków osobistych małżonków. 

Nie można jednak przez intercyzę rozszerzyć wspólności na: 

  • przedmioty majątkowe, które przypadną małżonkowi z tytułu dziedziczenia, zapisu lub darowizny; 
  • prawa majątkowe, które wynikają ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom; 
  • prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie; 
  • wierzytelności z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia, o ile nie wchodzą one do wspólności ustawowej, jak również wierzytelności z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; 
  • niewymagalne jeszcze wierzytelności o wynagrodzenie za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej każdego z małżonków. 

W razie wątpliwości uważa się, że przedmioty służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków nie zostały włączone do wspólności.

Intercyza ograniczająca wspólność ustawową

REKLAMA

Umowa majątkowa małżeńska może wyłączyć z majątku wspólnego niektóre składniki, które weszłyby (jeśli intercyzę zawierają narzeczeni) lub wchodzą (jeśli zawierają ją małżonkowie) w  skład tego majątku. Na przykład małżonkowie mogą postanowić, że wynagrodzenie za pracę małżonka będzie składnikiem jego majątku osobistego.  

Z ograniczeniem wspólności mamy do czynienia wtedy, gdy w składzie majątku wspólnego pozostały jakieś składniki majątkowej. Jeśli bowiem wyłączono by z tego majątku wszystkie składniki – dojdzie do ustanowienia rozdzielczości majątkowej.

Intercyza wprowadzająca pełną rozdzielność majątkową pomiędzy małżonkami

W razie umownego ustanowienia rozdzielności majątkowej, każdy z małżonków zachowuje zarówno majątek nabyty przed zawarciem intercyzy, jak i majątek nabyty później. 

Jeżeli intercyza jest zawierana w trakcie małżeństwa, zgromadzony do tej pory przez małżonków majątek wspólny ulega podziałowi. W razie ustania wspólności, udziały małżonków w majątku wspólnym są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Sposób podziału majątku wspólnego określają małżonkowie w treści umowy.

Po ustanowieniu rozdzielczości majątkowej każdy z małżonków zarządza samodzielnie swoim majątkiem. 

Konsekwencją ustanowienia rozdzielności majątkowej jest to, że małżonkowie nie mogą korzystać ze wspólnego rozliczania podatku dochodowego od osób fizycznych.

Intercyza wprowadzająca rozdzielność z wyrównaniem dorobków

Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków jest zbliżona do rozdzielczości pełnej. Stosowana jest w sytuacjach, w których jeden z małżonków wskutek wzięcia na siebie obowiązków rodzinnych lub np. ze względu na stan zdrowia nie może powiększać swojego majątku osobistego. Celem wyrównywania dorobków jest ochrona interesów majątkowych takiego małżonka. 

Samo ustanowienie rozdzielczości majątkowej z wyrównaniem dorobków rodzi skutki takie, jak ustanowienie „zwykłej” rozdzielność: majątek wspólny ulega podziałowi pomiędzy małżonków, a każdy z małżonków samodzielnie zarządza swoim majątkiem osobistym. Różnica pomiędzy tymi ustrojami majątkowymi uwidacznia się w momencie, gdy rozdzielność majątkowa ustaje. Wówczas ten małżonek, którego dorobek jest mniejszy niż dorobek drugiego małżonka, może żądać wyrównania dorobków przez zapłatę lub przeniesienie prawa.

Dorobkiem każdego z małżonków jest wzrost wartości jego majątku po zawarciu umowy majątkowej. 

W razie śmierci jednego z małżonków, wyrównanie dorobków następuje między jego spadkobiercami a małżonkiem pozostałym przy życiu. 

Czy intercyzę można rozwiązać?

W razie rozwiązania umowy majątkowej w czasie trwania małżeństwa, powstaje między małżonkami wspólność ustawowa, chyba że strony postanowiły inaczej.

Rozwiązanie intercyzy wymaga, podobnie jak jej zawarcie zachowania formy akty notarialnego. W taki sam sposób można intercyzę zmienić.

Czy intercyza może mieć moc wsteczną w ustanowieniu rozdzielności majątkowej?

Umowa majątkowa małżeńska zawarta w trakcie trwania małżeństwa wchodzi w życie wraz z jej podpisaniem przez małżonków. Jeśli umowa przewiduje ustanowienie rozdzielczości majątkowej, powstaje ona z chwilą wejścia intercyzy w życie.

Ustanowienie rozdzielczości majątkowej z mocą wsteczną możliwe jest wyłącznie na drodze sądowej. 

Każdy z małżonków może z ważnych powodów żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej. Ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej może żądać także wierzyciel jednego z małżonków, jeżeli uprawdopodobni, że zaspokojenie wierzytelności stwierdzonej tytułem wykonawczym wymaga dokonania podziału majątku wspólnego małżonków.

Rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.

Intercyza a dziedziczenie

Zawarcie umowy majątkowej, a w szczególności – ustanowienie rozdzielności nie wpływa na dziedziczenie ustawowe pomiędzy małżonkami. Małżonkowie są nadal uprawnieni do dziedziczenia po sobie na takich samych zasadach, jak w przypadku, gdyby intercyzy nie zawarli. 

Jeśli małżonek sporządzi testament i nie powoła do spadku drugiego małżonka, małżonkowi temu będzie przysługiwało prawo do zachowku. Prawa do zachowku małżonek może być pozbawiony jedynie w następstwie wydziedziczenia.

Intercyza a długi

W przypadku ustanowienia rozdzielności majątkowej małżonkowie nie posiadają majątku wspólnego, wobec czego każde z nich odpowiada za swoje zobowiązania własnym majątkiem osobistym. Zasada ta odnosi się jednak wyłącznie do długów zaciągniętych po zawarciu umowy majątkowej. 

Małżonek może powoływać się względem innych osób na umowę majątkową małżeńską, gdy jej zawarcie oraz rodzaj były tym osobom wiadome. Jeśli zatem małżonek zaciągnie zobowiązanie, ale nie poinformuje wierzyciela o ustanowieniu rozdzielności, wierzyciel będzie mógł zaspokoić się także z majątku drugiego małżonka. 

Jeżeli wierzytelność powstała przed rozszerzeniem wspólności, wierzyciel, którego dłużnikiem jest tylko jeden małżonek, może żądać zaspokojenia także z tych przedmiotów majątkowych, które należałyby do majątku osobistego dłużnika, gdyby wspólność majątkowa nie została rozszerzona.

Jakie są koszty intercyzy?

Koszty zawarcia umowy majątkowej małżeńskiej to opłaty notarialne. 

Za sporządzenie aktu notarialnego dokumentujące umowę tego rodzaju notariusz może pobrać taksę notarialną w maksymalnej wysokości 400 zł. Podatek VAT od tej kwoty wynosi 92 zł. Do tego dochodzą koszty wypisów w wysokości 6 zł (plus VAT) za każdą stronę wypisu.

Czy intercyza podlega PCC?

Umowa majątkowa małżeńska nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych od 1 stycznia 2007 r.

Ile kosztuje intercyza w trakcie małżeństwa?

W przypadku zawarcia umowy majątkowej w trakcie trwania małżeństwa można się liczyć z poniesieniem taksy notarialnej liczonej do wartości majątku wspólnego będącego przedmiotem umowy. Wysokość taksy może wynieść wówczas od 100 do 10 000 zł. 

Przygotowując się do zawarcia intercyzy warto uprzednio sprawdzić w kancelarii notarialnej, w której miałaby ona być podpisywana, ile w konkretnym przypadku wyniesie taksa notarialna.

Ile kosztuje cofnięcie intercyzy?

Zawarcie umowy, na mocy której małżonkowie rozwiążą umowę majątkową małżeńską wymaga poniesienia kosztów w tej samej wysokości, co zawarcie intercyzy. Podobnie jest z umową zmieniającą treść intercyzy.

Czy warto zawrzeć intercyzę?

Racjonalność zawarcia umowy majątkowej narzeczeni lub małżonkowie muszą ocenić biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności.

W sytuacji, gdy jeden z małżonków prowadzi działalność gospodarczą – która ze swojej istoty obarczona jest ryzykiem gospodarczym – ustanowienie rozdzielności może zabezpieczać majątek drugiego małżonka, i co za tym idzie – interesy rodziny przed ponoszeniem negatywnych konsekwencji decyzji biznesowych podjętych przez pierwszego. 

Plusem rozdzielności jest także niezależność w dysponowaniu majątkiem przez każdego z małżonkiem. W przypadku rozwodu byli małżonkowie, w których małżeństwie obowiązywała rozdzielność nie muszą dokonywać podziału majątku wspólnego, ponieważ majątek taki nie istnieje. 

Minusem – zwłaszcza gdy pomiędzy dochodami małżonków występują znaczne różnice – jest brak możliwości wspólnego rozliczenia podatku dochodowego.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Już od 14 sierpnia 2025 r. będzie łatwiej o orzeczenie o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, uprawniające do szeregu świadczeń, ulg i uprawnień. Nowe przepisy wchodzą w życie

W dniu 14 sierpnia 2025 r. wchodzi w życie rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28.07.2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, dzięki któremu będzie można szybciej uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności (i odpowiednio – stopniu niepełnosprawności), a co się z tym wiąże – szybciej korzystać z przysługujących na jego podstawie świadczeń, ulg i innych uprawnień.

To już przesądzone: Co najmniej dwie niedziele handlowe w miesiącu, zakupy w pierwszą i trzecią niedzielę każdego miesiąca, koniec z zakazem handlu w kolejne 20 niedziel w roku?

Na III czytanie sejmowej Komisji Gospodarki i Rozwoju oczekuje projekt ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni oraz ustawy - Kodeks pracy (druk sejmowy nr 384), który ma na celu zmianę regulacji dotyczących zasad prowadzenia handlu i czynności związanych z handlem w niedziele, poprzez wprowadzenie co najmniej dwóch niedziel handlowych w każdym miesiącu roku kalendarzowego. Dotychczasowe 4 niedziele handlowe (wyznaczone na ostatnią niedzielę w styczniu, kwietniu, czerwcu i sierpniu) – zostałyby zatem zastąpione aż 24 takimi niedzielami, w które nie obowiązywałby zakaz handlu. W związku z wyborem Karola Nawrockiego na nowego Prezydenta RP i jego deklaracjami, które padły w tym zakresie w czasie kampanii prezydenckiej – wydaje się, że dalsze losy tego projektu są już jednak przesądzone.

133 korzystne wyroki sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym 16 prawomocnych – uruchomienie pierwszej w Polsce wyszukiwarki wyroków

Orzecznictwo w sprawach art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. sygn. akt SK 140/20 jest bardzo niejednolite. Wskazana niejednolitość przejawia się na wielu płaszczyznach, przede wszystkim niektóre sądy powszechne orzekają na korzyść emerytów poprzez zmianę decyzji ZUS, inne z kolei orzekają na niekorzyść, oddalając odwołania emerytów. Również w ramach orzeczeń korzystnych, można zaobserwować spore różnice. We wpisie przedstawiam zbiór znanych mi korzystnych orzeczeń dotyczących art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej, wydanych po wyroku TK z 4 czerwca 2024 roku sygn. akt SK 140/20.

Czas pracy w 2026 roku – dni robocze, święta, Wigilia [TABELA]

W 2026 roku obowiązuje 14 dni ustawowo wolnych od pracy, w tym Wigilia (24 grudnia), która od 2025 roku również jest dniem wolnym. W efekcie pracownicy na pełnym etacie będą mieli do przepracowania 2008 godzin w ciągu roku, przy 251 dniach roboczych i 114 dniach wolnych (wliczając weekendy).

REKLAMA

Renta wdowia miała być wsparciem: Dziś wielu czuje się pominiętych. Kontrowersyjne przepisy wywołują burzę

Renta wdowia – dla wielu miała być finansowym wsparciem i symboliczną pomocą po utracie najbliższej osoby. Dziś coraz więcej osób mówi o rozczarowaniu, a nawet o poczuciu wykluczenia. Dlaczego świadczenie, które miało łagodzić życiowy dramat, stało się źródłem frustracji i oburzenia?

4 043 zł z PFRON na wózek lub skuter elektryczny – ruszył nabór wniosków

Masz wózek lub skuter z napędem elektrycznym? PFRON rusza z nowym wsparciem – możesz dostać nawet 4 043 zł na serwis, naprawę lub wymianę akumulatorów. O dofinansowanie mogą wnioskować osoby z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności. Wnioski przyjmowane są do 31 sierpnia przez system SOW.

Język ukraiński jako drugi język obcy w szkołach podstawowych – jest nowa podstawa programowa

25 lipca 2025 r. opublikowano nową podstawę programową do nauczania języka ukraińskiego jako drugiego języka obcego dla klas VII–VIII szkół podstawowych w Polsce. Dokument ten został opracowany z myślą o nauczycielach języka ukraińskiego pracujących w szkołach podstawowych.

Podatek katastralny - jak to działa w praktyce. Przewodnik dla Polaków kupujących nieruchomości w Hiszpanii

Coraz więcej Polaków kupuje mieszkania czy domy w Hiszpanii, dlatego rośnie zainteresowanie hiszpańskim systemem podatkowym. Jednym z kluczowych obciążeń w tym państwie jest podatek katastralny, zwany lokalnie IBI (Impuesto sobre Bienes Inmuebles).

REKLAMA

MRiT ogłasza wielki powrót użytkowania wieczystego w mieszkalnictwie, choć – miliony Polaków zapłaciło (lub cały czas jeszcze płaci) za wykup od Skarbu Państwa udziału w nieruchomości związanego z posiadanym mieszkaniem

Podczas posiedzenia Senatu, które odbyło się w dniu 17 lipca 2025 r. – wiceminister rozwoju i technologii Tomasz Lewandowski ujawnił, że resort ma już gotowy projekt ustawy mającej na celu przywrócenie użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych zabudowanych na cele mieszkaniowe. Co więcej – przewiduje on nie tylko powrót do budownictwa na gruntach należących do Skarbu Państwa lub samorządu terytorialnego, ale również zupełnie nową kategorię użytkowania wieczystego, z którą związane będą odmienne niż dotychczas (tj. sprzed zmiany stanu prawnego, która miała miejsce 1 stycznia 2019 r.) opłaty.

Nowi biedni emeryci. W Polsce już ponad 430 tys. osób z emeryturą niższą od minimalnej

W Polsce rośnie liczba osób pobierających emeryturę niższą od minimalnej. Zdecydowaną większość tej grupy stanowią kobiety. Przyczyną niskich świadczeń jest najczęściej zbyt krótki okres opłacania składek – wynikający z przerw w pracy, zatrudnienia na czarno, złego stanu zdrowia czy pracy za granicą.

REKLAMA