Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Biometria wyeliminuje stadionowe chuligaństwo?

Na świecie duże obiekty sportowe wyposażane są w infrastrukturę biometryczną, która skutecznie zwiększa bezpieczeństwo i eliminuje wybryki chuligańskie. Jak jest z polskimi stadionami – wszyscy wiedzą. Warto jednak zapytać, co, kiedy i w jaki sposób można poprawić.

W kontekście bezpieczeństwa na stadionach najważniejsza jest weryfikacja tożsamości osób wchodzących na obiekty. Wyzwania: uniemożliwienie wstępu osobom nieuprawnionym do uczestnictwa w imprezach masowych oraz identyfikacja tych, którzy mogą stanowić zagrożenie bezpieczeństwa.

Nowelizacja ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych z kwietnia 2010 roku nakazuje wprowadzenie na stadionach piłkarskich jednolitego elektronicznego systemu identyfikacji osób. Mają być w nim gromadzone takie dane jak: imię, nazwisko i PESEL lub numer dokumentu tożsamości. Bez monitoringu stadionu i jego otoczenia oraz systemu elektronicznej kontroli biletów połączonej z rejestracją uczestników imprezy przy wejściu nie odbędzie się żaden mecz zawodowej ligi piłkarskiej, a od 2010 roku obowiązek identyfikacji kibiców dotyczy też pozostałych meczów. Kupujący bilet będzie musiał okazać dokument tożsamości. Jeśli okaże się, że otrzymał tzw. zakaz stadionowy, transakcja nie będzie możliwa. Weryfikacja osób wchodzących to z kolei kłopot logistyczny.

Zobacz: Zezwolenie na przeprowadzenie imprezy masowej

Dlatego opracowuje się systemy elektronicznej kontroli biletów, która ma pozwalać szybko wpuszczać na stadion dużą liczbę osób. Według zaleceń UEFA system weryfikacji wchodzących ma być zbudowany tak, aby zapewnić zapełnienie stadionu w ciągu 2 godzin.

Włączenie do infrastruktury informatycznej stadionu rozwiązań biometrycznych może przyspieszyć zarówno proces identyfikacji jak i automatycznej weryfikacji. Na rozwój rynku tych rozwiązań będą tez zapewne miały wpływ zbliżające się Mistrzostwa Euro 2012.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wyposażanie nowobudowanych obiektów i modernizacja istniejących może się przyczynić do upowszechnienia najnowszych biometrycznych technologii, jako środków wspomagających bezpieczeństwo obiektów sportowych.

Nie ma spokoju na stadionach


Konieczność priorytetowego traktowania rozwiązań bezpieczeństwa na stadionach i przestrzegania restrykcyjnych zasad identyfikacji jest bezsprzeczna. Mecze piłki nożnej uchodzą w Polsce za imprezy o podwyższonym ryzyku. W ankiecie, którą na zlecenie firmy Bosch przeprowadził portal Futbol.pl wśród 1600 internautów, ponad 40 proc. osób stwierdziło, że nie czuje się bezpiecznie podczas imprez na stadionach. Nic w tym dziwnego, skoro na każdym meczu można spodziewać się wybryków chuligańskich, a nawet zamieszek. Ze statystyk policji wynika, że w 2008 roku wśród 57 przypadków zbiorowego naruszenia prawa na imprezach masowych aż 49 miało miejsce podczas rozgrywek piłkarskich. W 2009, jak wynika z raportu Komendy Głównej Policji, nieznacznie poprawiło się bezpieczeństwo na stadionach – odnotowano mniej zbiorowych naruszeń prawa: 50 w porównaniu z 57 w 2008 roku. Natomiast zwiększyła się, na szczęście nieznacznie, liczba ekscesów chuligańskich. Odnotowano ich 321, wobec 315 zaistniałych w 2008 roku. W 2009 roku obrażenia w związku z zabezpieczeniem imprez masowych odniosło 80 funkcjonariuszy, czyli o 19 więcej niż rok wcześniej. Zwiększyły się też straty policji.

Zobacz:  Ustawa o bezpieczeństwie imprez masowych

W 2009 roku wyniosły około 400 tysięcy złotych, dziesięciokrotnie więcej niż w 2008 roku. Może to jednak wynikać z faktu, że policja częściej dochodzi w sądach zwrotu kosztów w związku ze zniszczonym mieniem. Według polskiego prawa, za bezpieczeństwo obiektu sportowego odpowiadają organizatorzy imprez masowych. Powinni więc pamiętać o tym, że dobry system zabezpieczeń ograniczy liczbę interwencji policyjnych, co oprócz poczucia bezpieczeństwa widzów zdecydowanie zmniejszy wielkość policyjnych strat, a co za tym idzie także roszczeń wobec organizatorów imprez.

Zobacz: Identyfikacja kibiców piłki nożnej

Systemy biometryczne coraz bardziej dostępne

Klasyczna kontrola dostępu z wykorzystaniem zbliżeniowych kart kibica nie zawsze jest wystarczająca. Taki system nie weryfikuje osoby posługującej się kartą, a jedynie samą kartę. Do pełnej weryfikacji w takim wypadku potrzebny jest udział służb porządkowych, które sprawdzą czy osoba, która posługuje się kartą, ma do tego prawo.

Taka „ręczna” identyfikacja nie tylko opóźnia wejście ludzi na stadion, ale także zwiększa ryzyko błędu. Natomiast użycie systemu biometrycznego pozwala na automatyczną i bezbłędną identyfikację.

 W badaniu opisanym przez Information Systems Control Journal Unisys, 75 proc. ankietowanych pytanych o zalety biometrii wymieniło szybką weryfikację tożsamości. Właściciele stadionów boją się jednak wysokich kosztów urządzeń koniecznych do obsługi i zarządzania systemem biometrycznym. Obawy te są przesadzone, gdyż według firmy analitycznej Masters & Holland ceny urządzeń biometrycznych stają się coraz bardziej przystępne, w ciągu ostatnich trzech lat spadły o ponad 30 proc. „Dwa lata temu, gdy zaczynaliśmy prace nad stadionową bramką identyfikacji biometrycznej, jedna kamera do identyfikacji osoby na bramce kosztowała 10 tys. USD, a bramek jest na stadionie kilkadziesiąt. Obecnie nowocześniejsza, mniejsza kosztuje tylko połowę” – mówi Marek Wierzbicki, dyrektor sektora usług publicznych w Pentacomp. Z roku na rok ceny mają się dalej zmniejszać.

Natomiast w niektórych przypadkach, zwłaszcza na starszych stadionach, dodatkowy kosztem może być konieczność unowocześnienia infrastruktury IT. Na takich obiektach często działa stary software i starsze serwery, które nie są w stanie udźwignąć dodatkowego obciążenia, jakim jest obsługa systemu wykorzystującego biometrię. Jednak koszt sprzętu nie jest aż tak wysoki, by stanowił barierę dla wdrożenia całego systemu.

Poznamy cię po twarzy


Cechy biometryczne są jednostkowe i niepowtarzalne dla każdego człowieka. Należą do nich np.: tęczówka oka, siatkówka (dno oka), linie papilarne, rozkład żył przegubu ręki, kształt dłoni, kształt linii zgięcia wnętrza dłoni, kształt ucha, twarz, rozkład temperatur na twarzy, kształt i rozmieszczenie zębów, DNA i inne. Osobniczą, jednostkową cechą są też tzw. cechy behawioralne, związane z zachowaniem (np. sposób chodzenia). Na podstawie takich cech można dokonywać identyfikacji ludzi.

W przypadku identyfikacji osób na stadionach najbardziej optymalną wydaje się być technologia badania geometrii twarzy, którą proponuje Pentacomp Systemy Informatyczne S.A. w autorskiej koncepcji bezpiecznego stadionu. Polega ona na wprowadzeniu do powszechnego użytku biletów biometrycznych wraz z kompleksowym systemem szybkiej weryfikacji osób wchodzących na stadion. System Bezpiecznego Stadionu zapewniający bezpieczeństwo ludzi w obiektach sportowych Pentacomp oferuje pod nazwą PentaSexta. System ten dzięki wykorzystaniu zaawansowanych technologii, w szczególności innowacyjnych mechanizmów biometrycznych, jest jednym z najnowocześniejszych rozwiązań wdrażanych aktualnie na stadionach w Europie i na świecie.

PentaSexta pozwala między innymi na rejestrację zleceń zakupu biletów lub wniosków o wydanie biometrycznej karty kibica przez Internet lub bezpośrednio w punkcie obsługi kupujących. Dane biometryczne kupujących bilety lub zamawiających karty kibica pobierane są w bezpieczny sposób. System umożliwia drukowanie biletów i umieszczanie na nich zakodowanych informacji biometrycznych.

Zapewnia automatyczną i wydajną weryfikację uczestników imprez masowych za pomocą biometrycznej bramki umożliwiającej przejście wyłącznie jedynemu właścicielowi ważnego biletu biometrycznego lub karty kibica oraz szybką i wiarygodną identyfikację osób nieuprawnionych do udziału w danej imprezie masowej.

Może też współpracować z monitoringiem obiektu stadionowego w trakcie imprezy, włączając w to automatyczną, biometryczną identyfikację osób. Co istotne, PentaSexta identyfikuje ludzi w oparciu o unikatowość cechy biometrycznej, a nie na podstawie dokumentów, którymi się legitymują.

Zobacz: Odpowiedzialność za złamanie zakazu stadionowego

„Główna idea naszego pomysłu polega na tym, żeby cały system bezpieczeństwa stadionowego oprzeć na biometrii. Biometria twarzy to dosyć droga technologia, ale zdecydowaliśmy się na nią, bo jest mało inwazyjna i szybka. Dla użytkowników jest to najmniej wymagające rozwiązanie. Rozpoznawanie twarzy umożliwia oprócz weryfikacji osób wchodzących na stadion także dokładną identyfikację przy wykorzystaniu systemu monitoringu stadionowego. Najmniejszy współczynnik FAR (False Acception Rate) i FRR (False Rejection Rate) czyli odsetek osób, które pozytywnie przechodzą kontrolę biometryczną, mimo że nie mają odpowiednich uprawnień, ma technologia odczytu układu żył w nadgarstku. Z oczywistych względów na stadionie byłby to trudny sposób identyfikacji. Tymczasem procent błędu przy korzystaniu z geometrii twarzy jest niewielki, na poziomie 1 proc.”

– mówi Marek Wierzbicki z Pentacompu. Drugim obok FAR newralgicznym parametrem dla metod biometrycznych jest FRR (False Rejection Rate). Natomiast FRR informuje, jaki procent uprawnionych osób nie został przez pomyłkę dopuszczony do systemu. W idealnej sytuacji wartość obydwu parametrów powinna wynosić zero, jednak jest to nieosiągalne. Już 1 proc. błędów uważa się za doskonały wynik. Współczynnik błędnych odrzuceń FRR w najnowocześniejszych urządzeniach wynosi 0,01 proc. a współczynnik błędnych akceptacji jedynie 0,0001 proc.

Biometria w służbie marketingu

System PentaSexta dzięki temu, że pozwala także na integrację mechanizmów rozpoznawania z systemami zewnętrznymi, w szczególności z rejestrami osób nieuprawnionych do wstępu na imprezy masowe utrzymywanych przez Policję i inne służby (także obcych państw), w maksymalnym stopniu ogranicza dostęp chuliganów do imprez, oraz pozwala wyłapać osoby poszukiwane lub podejrzane. Jednak działania prewencyjne czy też łatwość wykrywania osób wszczynających zamieszki to nie jedyne dodatkowe atuty rozwiązań biometrycznych.

Wdrożony system ochrony stadionu oparty na technologiach biometrycznych pozwala zarabiać na usługach dodatkowych. Mechanizm sprzedaży biletów i biometrycznych kart kibica można zintegrować z innymi, np. z lokalnymi systemami płatności bezgotówkowych, sprzedaży towarów, obsługi parkingu. Przykładem obiektu, gdzie wszystkie procesy, począwszy od parkingu, przez sprzedaż detaliczną, po połączenie z Internetem, sterowane są jednym systemem, jest multimedialny kompleks O2 Arena w Londynie. W hali O2 Arena zastosowano kompleksową technologię zarządzania obiektem opartą na biometrycznej i radiowej identyfikacji RFID. System integruje wszystkie funkcje i usługi pochodzące od różnych producentów. Ponadto na obiekcie stosowane są inteligentne karty, tzw. smart cards, wspierające programy lojalnościowe oraz systemy CRM. Taki system można uruchomić teoretycznie na każdym stadionie, czy także w Polsce?

Źródło: Optimum PR

Zestaw arkuszy egzaminacyjnych z odpowiedziami i punktacją do zadań
Zestaw arkuszy egzaminacyjnych z odpowiedziami i punktacją do zadań.

Język polski, Matematyka, Język angielski.


Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Czy można odwołać darowiznę?

    Jakie są zasady dotyczące możliwości odwołania darowizny? Co z terminem? Oto najważniejsze zasady?

    Jak powinno wyglądać zlecenie transportowe?

    Umowy przewozu bywają naszpikowane kruczkami jak pole minowe. By przejść przez nie bez szwanku, przewoźnik powinien dobrze znać przepisy i dokładnie zapoznać się z treścią każdego zlecenia przed przyjęciem go. O niezbędnych elementach zlecenia transportowego i zapisach, które  powinny wzbudzić czujność mówi Mateusz Pernak, prawnik z TC Kancelaria Prawna. 

    Światowy Dzień Backupu. Jak robić bezpiecznie kopie zapasowe?

    31 marca przypada Światowy Dzień Backupu. Tego dnia warto przypomnieć sobie o tym, jak ważne jest to, by regularnie wykonywać kopię zapasową danych ważnych dla użytkowników. Powinno się to robić zarówno na fizycznym zewnętrznym dysku, ale także w prywatnej lub chmurze korporacyjnej. Można to zrobić pod warunkiem zapewnienia odpowiedniego poziomu ochrony, tak by ważne dla nas dane nie zostały skradzione lub trafiły w niepowołane ręce. Jak robić to bezpiecznie?- analizuje Michał Borowiecki z firmy Netskope.

    Babciowe 1500 zł. Jak je oceniają Polacy?

    22 marca lider PO Donald Tusk przedstawił kolejną propozycję programową KO, czyli tzw. babciowe. Miałoby to być miesięczne świadczenie dla matek, które wracają do pracy po urodzenia dziecka. Co myślą o nim Polacy? Ile rodaków popiera ten pomysł?

    Dziedziczenie długów. Co mówi prawo?

    Zdarza się, że o problemach finansowych naszych bliskich dowiadujemy się dopiero wtedy, gdy odeszli. Już ten sam fakt jest wystarczająco trudny, a potem dowiadujemy się, że kochana babcia czy ciocia zostawiła 
    w spadku nie tylko mieszkanie czy zestaw rodzinnych sreber, ale również… długi! Co wtedy?

    Kiedy koniec stanu epidemicznego w Polsce?

    "Cały czas obserwujemy zejście ze szczytu fali covidowej. Spadki zakażeń są na poziomie 30 proc. Za nimi podąża spadek hospitalizacji" – napisał na Twitterze szef MZ. Zatem co dalej ze stanem epidemicznym w Polsce? 

    Wielkanoc pod znakiem oszczędności. Polacy ograniczą świąteczne wydatki o 15-20 procent

    Drożyzna zmusza Polaków do oszczędzania. Blisko 68 proc. rodaków wyda mniej na tegoroczne Święta Wielkanocne niż rok temu. Ile średnio?

    Użytkowanie wieczyste do likwidacji. Będą nowe zasady zakupu gruntów

    Użytkowanie wieczyste ma zostać zlikwidowane - taki jest cel ustawy przyjętej 29 marca przez rząd. Zakłada ona, że ulegną zmianie zasady ustalania ceny gruntów zbywanych na rzecz użytkowników wieczystych. Użytkownikom wieczystym gruntów należących do samorządu terytorialnego lub Skarbu Państwa będzie przysługiwać roszczenie o nabycie prawa własności gruntu. 

    300 zł dla sołtysów. Rząd ma swój projekt

    Sołtysi pełniący funkcję przez dwie kadencje i będący w wieku emerytalnym dostaną świadczenie w wysokości 300 zł miesięcznie. Takie są założenia projektu ustawy, którą przygotowuje ministerstwo rolnictwa i rozwoju wsi.

    Sądy pokoju. Pierwsza kadencja ma rozpocząć się w 2025 r.

    Sądy pokoju są coraz bliżej. Trwające ponad rok prace w podkomisji zakończyły się poparciem projektów ustaw mających powołać sądy pokoju. W ich trakcie do projektów wprowadzono kilkadziesiąt poprawek. Dalsze prace poprowadzi sejmowa komisja sprawiedliwości i praw człowieka.

    E-skierowanie do sanatorium z NFZ. Co warto wiedzieć?

    E-skierowanie zamiast papierowego dokumentu to ważna zmiana dla osób, wybierających się do sanatorium z NFZ. Gdzie szukać informacji o elektronicznym skierowaniu?

    Nowe tablice GUS obniżają wysokość przyszłej emerytury

    W porównaniu do zeszłorocznych prognoz GUS - wydłużył się czas średniego dalszego trwania życia we wszystkich grupach wiekowych. Od 1 kwietnia br. ZUS będzie korzystał z nowych tablic ogłoszonych przez Główny Urząd Statystyczny. Co do zasady nie dotyczą one osób, które już przeszły na emeryturę. 

    Czy 'babciowe" pomoże kobietom w powrocie na rynek pracy? [KOMENTARZ]

    Matka, która po macierzyńskim chce wrócić do pracy, dostanie 1500 zł miesięcznie - to nowy pomysł KO na rozwiązanie problemu powrotu kobiet do pracy po urodzeniu dziecka. Teoretycznie „babciowe” ma wesprzeć kobiety w znalezieniu opieki nad dzieckiem i dzięki temu pomóc w powrocie do aktywności zawodowej. W praktyce nie dość, że nie rozwiąże problemu, to jeszcze go pogłębi.

    II Ogólnopolska Konferencja z cyklu „E-sądy – rozszerzona przestrzeń wymiaru sprawiedliwości”

    II Ogólnopolska Konferencja naukowa „Rzetelność rozpraw zdalnych. Wyniki badań” jest kontynuacją konferencji pt. „E-sądy – rozszerzona przestrzeń wymiaru sprawiedliwości” zorganizowanej w Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie 16 maja 2022 roku.

    Ile w tym roku będzie kosztowała Wielkanoc? Będzie drożej niż rok temu

    Droższa Wielkanoc. W tym roku na święta wielkanocne Polacy zamierzają wydać średnio 600 zł – wynika z Barometru Providenta. To o 64 zł więcej niż rok temu. Zakładany przez nas wzrost wydatków i tak jest niższy niż inflacja produktów żywnościowych, która w lutym br. przekroczyła 20 proc. Niektóre produkty, bez których nie wyobrażamy sobie Wielkiej Nocy, są nawet o 30 proc. droższe.

    Nowe tablice średniego trwania życia. Emerytury będą niższe

    Nowe tablice średniego dalszego trwania życia, ogłoszone przez Główny Urząd Statystyczny będą od początku kwietnia podstawą obliczania nowo przyznawanych emerytur. Co do zasady Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie będzie ich stosował do osób, które są już na emeryturze.

    Święta z mamą czy z tatą? Jak ustalić kontakty z dzieckiem po rozwodzie?

    Święta czy rodzinne uroczystości to szczególny czas w życiu dziecka, również po rozwodzie rodziców. Nie sposób zatem pominąć tych wydarzeń przy ustalaniu kontaktów.

    Minister ds. UE: do końca kwietnia Polska może otrzymać 1 mld zł

    Polska otrzymała już ponad 100 mln zł wsparcia z Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju; liczymy, że do końca kwietnia do polskiego budżetu może wpłynąć nawet 1 mld zł - powiedział w poniedziałek w Poznaniu minister ds. UE Szymon Szynkowski.

    mObywatel 2.0 na przełomie czerwca i lipca. Będzie zawierał szereg nowych usług
    Na przełomie czerwca i lipca wejdzie mObywatel 2.0; w aplikacji znajdzie się szereg nowych usług, w tym tymczasowe prawo jazdy, które odbierzemy zaraz po zdaniu egzaminu i nowe dokumenty, jak prawo wykonywania zawodów medycznych - poinformował sekretarz stanu w KPRM Janusz Cieszyński.
    Bezpieczny kredyt 2%. Lista wad, które niszczą entuzjazm

    Czy bezpieczny kredyt 2% to manna z nieba? Mógłby się wydawać, że tak. Drogie kredyty, brak zdolności kredytowej, niedobór mieszkań – to sprawia, ze wiele osób musi tracić większość wynagrodzenia na opłatę za najem. Bezpieczny kredyt ma rozwiązać problemy. Rzeczywistość jest bardziej przyziemna. 

    Darowizna w rodzinie a zwolnienie podatkowe. Uchwała NSA

    Zgodnie z uchwałą Naczelnego Sądu Administracyjnego warunkiem wystarczającym do skorzystania ze zwolnienia podatkowego uregulowanego w przepisie jest udokumentowanie dokonania przekazania środków pieniężnych.

    Jaki podatek od nieujawnionej darowizny?

    Nieujawniona darowizna. W przypadku ujawnienia majątku niemającego pokrycia w wiarygodnych źródłach przychodu, organ skarbowy może wymierzyć sankcyjną stawkę opodatkowania w wysokości 75% wartości tego majątku. W celu ograniczenia stosowanej przez podatników praktyki uwiarygodniania pochodzenia posiadanego mienia zawarciem umowy darowizny lub pożyczki, wprowadzono 20% stawkę opodatkowania dla nieopodatkowanej dotąd umowy.

    Zabójstwo a pobicie ze skutkiem śmiertelnym

    W jaki sposób różni się kwalifikacja prawna tych czynów i dlaczego sądy przyjmują w takiej sytuacji często odpowiedzialność karną sprawców z łagodniejszego przepisu?

    POLMEDIQ z zarzutami od UOKiK za nieuczciwe praktyki. Jakie?

    Prezes UOKiK Tomasz Chróstny postawił zarzuty poznańskiej spółce POLMEDIQ. Za stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych spółce grozi do 10 proc. obrotu, kara pieniężna może zostać nałożona także na członków zarządu. 

    Pogrzeb strażaka na koszt Straży Pożarnej. Czy także w przypadku poległych na ćwiczeniach

    Pogrzeb strażaka na koszt Państwowej Straży Pożarnej odbywa się tylko w przypadku, gdy jego śmierć nastąpiła na skutek wypadku pozostającego w związku z udziałem w akcji ratowniczej. Jeżeli strażak poniósł śmierć w czasie ćwiczeń, nie ma uroczystego pogrzebu, a rodzinie nie zwraca się jego kosztów. Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje o zmianę przepisów w tym zakresie – tym bardziej, że inne służby mundurowe pokrywają koszty pogrzebów również funkcjonariuszy poległych wskutek wypadków na ćwiczeniach.