REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Samodzielność pielęgniarek – granice uprawnień w wykonywaniu zawodu

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Czy pielęgniarka może przeprowadzać zabiegi medycyny estetycznej?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Po wejściu w życiu rozporządzenia ministra zdrowia jasne stało się, że zabiegi z zakresu medycyny estetycznej nie mogą być wykonywane przez kosmetologów i kosmetyczki. Na internetowych grupach dyskusyjnych pojawiają się komentarze sugerujące, że mogą je przeprowadzać pielęgniarki, a studia z tej dziedziny przeżywają oblężenie. Przepisy w tej materii są natomiast jednoznaczne.

Zabiegi medycyny estetycznej - o co właściwie chodzi? 

Głównym argumentem za możliwością samodzielnego przeprowadzenia zabiegów medycyny estetycznej przez pielęgniarki czy przedstawicieli innych zawodów medycznych są ich uprawnienia do „przerwania ciągłości skóry”. Pojawiają się one zarówno w dyskusjach internetowych, jak i nawet opiniach przygotowanych przez prawników, Ustawa o zawodzie pielęgniarki i położnej (ani żadna inna) nie posługuje się jednak takim określeniem. Sam fakt przerwania ciągłości skóry, nie jest równoznaczny z udzieleniem świadczenia zdrowotnego, wykonaniem określonych procedur medycznych, czy wreszcie zaordynowaniem leku lub wyrobu medycznego.

REKLAMA

Pielęgniarki a zabiegi z zakresu medycyny estetycznej. Przepisy są jednoznaczne

REKLAMA

Obowiązujące przepisy wskazują, że zawód pielęgniarki nie jest w całości autonomiczny i charakteryzuje się poważnymi ograniczeniami w tym zakresie. Zgodnie z ustawą o zawodzie pielęgniarki i położnej, osoby pełniące ten zawód mają prawo do udzielania świadczeń zdrowotnych, ale w określonym przez ustawodawcę zakresie: zapobiegawczym, diagnostycznym, leczniczym i rehabilitacyjnym oraz medycznych czynności ratunkowych, a także w ramach realizacji zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji (art. 4 ust. 1, pkt. 4 i 5).

Ocena kompetencji pielęgniarek w oparciu jedynie o ustawę o zawodzie pielęgniarki i położnej, bez posiłkowania się innymi przepisami, jest jednak niepełna i wprowadza w błąd. Rozporządzenia wydane na jej podstawie wyznaczają zakres autonomii w wypisywaniu recept, skierowań i ordynowania leków. Ich wykaz jest określony rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 18 stycznia 2018 r. Konieczne jest też posiadanie przez pielęgniarkę lub położną dyplomu ukończenia studiów drugiego stopnia lub tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa oraz ukończenie stosownego kursu w tym zakresie.

Wspomniany wykaz nie zawiera wyrobów medycznych oraz leków powszechnie stosowanych w medycynie estetycznej. Pielęgniarka ordynująca samodzielnie (bez zlecenia lekarskiego) wypełniacz w postaci kwasu hialuronowego lub lek w postaci toksyny botulinowej, wykracza więc poza swoje kompetencje i naraża się na odpowiedzialność. Przekroczeniem uprawnień jest też wykonywanie zabiegów spoza katalogu procedur medycznych zawartego w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 28 lutego 2017 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego.

Ustawa i rozporządzenia określają uprawnienia pielęgniarek i położnych

REKLAMA

Wśród czynności wskazanych w § 3, brak jest procedur z zakresu medycyny estetycznej. Nawet przyznanie pielęgniarce możliwości modyfikacji dawki leków może odbyć się jedynie doraźnie i odnosić się tylko do leków przeciwbólowych lub łagodzących ból. Uprawnienie do podawania produktów krwiopochodnych dotyczy z kolei wyłącznie stanów nagłego zagrożenia zdrowotnego. Tylko w takich przypadkach pielęgniarka jest też uprawniona do wykonywania samodzielnie bez zlecenia lekarskiego medycznych czynności ratunkowych obejmujących podawanie produktów leczniczych drogą m. in. domięśniową, podskórną, czy produktów krwiopochodnych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przepisy te dotyczą wyłącznie osób posiadających specjalizację w dziedzinie pielęgniarstwa ratunkowego, anestezjologicznego i intensywnej opieki, pielęgniarstwa kardiologicznego, pielęgniarstwa chirurgicznego lub posiadających stosowny kurs w tym zakresie. Podanie płynnego wypełniacza, toksyny botulinowej, czy wykonanie zabiegu z wykorzystaniem osocza bogatopłytkowego (tzw. wampirzy lifting), nie są medycznymi czynnościami ratunkowymi. Obowiązujące przepisy nie pozostawiają wątpliwości, że pielęgniarka może bez zlecenia lekarskiego pobierać krew (oraz inne materiały),wyłącznie z przeznaczeniem do celów diagnostycznych, a nie zabiegowych! 

Argumentacja mówiąca o tym, że pobrana na ten cel krew najpierw musi być przebadana, zatem cel diagnostyczny jest zrealizowany, jest tendencyjna. Może zostać ona uznana wyłącznie w przypadku, kiedy krew została pobrana wyłącznie w celu diagnostycznym i nie zostanie wykorzystana do wykonania zabiegu. Powołane przepisy również nie dają pielęgniarkom kompetencji do podania, pozyskanego z krwi osocza. Taka procedura (o czym mówi § 3 pkt 3 lit. e wspomnianego rozporządzenia) może być wykonana przez pielęgniarkę wyłącznie w przypadku stanu nagłego zagrożenia zdrowotnego.

W związku z powyższą argumentacją odpowiedź na pytanie „Czy pielęgniarka może wykonywać najpopularniejsze zabiegi z zakresu medycyny estetycznej?” brzmi: samodzielnie nie.

Autorzy: Patrycja Dratwińska, Michał Gajda

Źródło: oLIVE media

*Poniższa analiza nie ma na celu umniejszenia doniosłości zawodu pielęgniarki, ani posiadanych przez nie kompetencji oraz fachowości. Prezentowane rozważania są efektem dogłębnej analizy prawnej obowiązujących przepisów. Przygotowana opinia ma na celu uchronić pielęgniarki przed zbędnym narażeniem się na odpowiedzialność za nieintencjonalne przekroczenie kompetencji.

Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Infor.pl

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Źródło zewnętrzne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Renciści czekają na nowy dodatek. Co z pracami legislacyjnymi?

Osoby pobierające renty z tytułu niezdolności do pracy dopytują o nowy dodatek. W tym momencie nie wiadomo jeszcze, kiedy taka zmiana mogłaby zostać wprowadzona.

Wzrósł dług Polski: Zła wiadomość dla rządu i samorządów, to już 57,4% PKB

Dług polskiego sektora instytucji rządowych oraz samorządowych (general government) wzrósł do 57,4% PKB w pierwszym kwartale 2025 r. z 55,3% PKB zanotowanych kwartał wcześniej. Takie dane podał Eurostat. Natomiast w pierwszym kwartale 2024 r. wskaźnik ten wyniósł 51,3% PKB.

Unijna reforma praw pasażerów 2025 – co się zmieni przed kolejnym sezonem wakacyjnym?

Planujesz podróż samolotem? Już wkrótce unijne przepisy dotyczące praw pasażerów przejdą największą reformę od dwudziestu lat. Rada Unii Europejskiej zatwierdziła nowelizację rozporządzenia 261/2004, które od dwóch dekad regulowało zasady odszkodowań i opieki w razie opóźnień oraz odwołań lotów. Nowe przepisy mają zostać uchwalone jeszcze w 2025 roku, a ich wejście w życie przewiduje się na przełomie jesieni i zimy, najpóźniej przed sezonem wakacyjnym 2026

Koniec z papierologią: będzie zlikwidowany obowiązek przechowywania papierowych zgłoszeń do ZUS przez 5 lat

Mają zajść kolejne zmiany w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 350). Tym razem będą to jednak deregulacje na korzyść pracodawców. Dlaczego? Bo zapowiadany jest koniec z papierologią: będzie zlikwidowany obowiązek przechowywania papierowych zgłoszeń do ZUS przez 5 lat.

REKLAMA

Emerytalna rewolucja Karola Nawrockiego: Co najmniej 150 zł podwyżki dla seniorów? Projekt już 6 sierpnia

Nowo wybrany prezydent Karol Nawrocki zapowiedział rewolucję w sposobie waloryzacji emerytur i rent. Jego obietnica może oznaczać realne zmiany w domowych budżetach milionów polskich emerytów – szczególnie tych, którzy otrzymują najniższe świadczenia. Czy nowy system będzie bardziej sprawiedliwy? Jakie konkretnie rozwiązania zapowiada Nawrocki? I kto zyska najwięcej?

Inwigilowani? ZUS udostępni dane przedsiębiorców bankom, instytucjom finansowym, kredytowym czy pożyczkowym

Czujemy się w pewnym sensie inwigilowani - podkreślają przedsiębiorcy, którzy zapoznają się z kolejnym projektem zmian przepisów przygotowanym przez MRPiPS. Tym razem chodzi o zmiany ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Generalnie intencja jest taka, że ZUS udostępni dane z kont płatników składek szerszemu gronu podmiotów: bankom, instytucjom finansowym, kredytowym, pożyczkowym. Po co? Pytają przedsiębiorcy.

Rewolucja w L4: w czasie zwolnienia, pracownik (od czasu do czasu) będzie musiał odebrać telefon od szefa i odpisać na e-maila, ale będzie też mógł pobierać jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia

Przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (nr w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UD114) zakłada wprowadzenie istotnych zmian w zakresie tego co wolno, a czego nie wolno pracownikowi w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim – począwszy od podejmowania sporadycznych, incydentalnych czynności, będących przejawami aktywności zawodowej, a na wykonywaniu pracy u innego pracodawcy (tym samym – pobierając jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia) skończywszy.

Duża podwyżka świadczenia dla mężczyzny z rocznika 1957. Kolejne prawomocne orzeczenie sądu powszechnego po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku.

REKLAMA

Niski wiek emerytalny kobiet to bomba z opóźnionym zapłonem. Polki stracą tysiące na emeryturze

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

REKLAMA