REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawne wyzwania związane z wykorzystywaniem komórek macierzystych w zabiegach odmładzających

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Doktorantka Akademii Leona Koźmińskiego. Ekspert ds. prawa medycznego, medycyny estetycznej i odwołań od egzaminów prawniczych. medlaw.expert@gmail.com prawodorzeczy.pl
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
zabiegi, komórki macierzyste
Prawne wyzwania związane z wykorzystywaniem komórek macierzystych w zabiegach odmładzających
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Współczesna medycyna, napędzana postępem technologicznym, otwiera przed nami nowe możliwości przedłużania młodości oraz poprawy jakości życia. Jednym z najbardziej obiecujących obszarów badań jest terapia komórkami macierzystymi, która stwarza perspektywę regeneracji tkanek i leczenia wielu chorób, w tym także tych związanych z procesem starzenia. Jednak pojawiają się prawne wyzwania związane z wykorzystywaniem komórek macierzystych w zabiegach odmładzających.

rozwiń >

Prawne wyzwania związane z wykorzystywaniem komórek macierzystych w zabiegach odmładzających

W kontekście polskiego ustawodawstwa terapie komórkowe, choć niezwykle innowacyjne, pozostają w obszarze dynamicznie rozwijającej się legislacji, która w wielu aspektach nie nadąża za postępem naukowym, co rodzi liczne kontrowersje i wątpliwości praktyczne. Jednakże, wraz z rosnącym zainteresowaniem zabiegami odmładzającymi z wykorzystaniem komórek macierzystych, pojawiają się liczne pytania o charakterze prawnym, etycznym i społecznym.

REKLAMA

REKLAMA

Problem wykorzystania komórek macierzystych w medycynie estetycznej

Problem wykorzystania komórek macierzystych w medycynie estetycznej wymaga interdyscyplinarnego podejścia, łączącego wiedzę z zakresu biologii, medycyny, prawa i etyki. Z jednej strony, mamy do czynienia z dynamicznie rozwijającą się dziedziną nauki, która otwiera nowe możliwości terapeutyczne. Z drugiej strony, pojawiają się liczne pytania dotyczące statusu prawnego embrionu, ochrony zdrowia pacjentów oraz odpowiedzialności za potencjalne szkody. Interdyscyplinarność tej problematyki nie tylko podkreśla konieczność współpracy między różnymi dziedzinami nauki, lecz także ujawnia deficyty w istniejących regulacjach prawnych, które nie zawsze są w stanie uwzględnić specyfikę tego rodzaju procedur medycznych. Niniejszy artykuł podejmuje próbę kompleksowej analizy prawnych aspektów wykorzystania komórek macierzystych w zabiegach odmładzających, ze szczególnym uwzględnieniem wyzwań związanych z regulacją tego typu terapii.

Czym są komórki macierzyste?

Komórki macierzyste to pierwotne, niezróżnicowane komórki organizmu zdolne do nieograniczonej liczby podziałów oraz różnicowania w inne typy komórek, które mogą pełnić wyspecjalizowane funkcje. Wyróżnia je zdolność do samoodnowy oraz regeneracji tkanek, co czyni je obiektem zainteresowania zarówno w badaniach podstawowych, jak i w zastosowaniach klinicznych. Nie budzi wątpliwości fakt, iż pozyskiwanie komórek macierzystych embrionalnych tworzy największe kontrowersje, gdyż pozyskiwane są z ludzkich zarodków. Proces ten wiąże się z niszczeniem zarodka, co dla wielu osób jest równoznaczne z pozbawieniem życia potencjalnego człowieka.

Należy pamiętać, iż komórki macierzyste dzielimy na:

REKLAMA

  • embrionalne
  • dorosłe
  • indukowane pluripotentne.

Szczególnie w przypadku komórek macierzystych embrionalnych pojawiają się pytania o status moralny embrionu i dopuszczalność badań na materiale biologicznym pochodzącym z ludzkich zarodków. W tym kontekście polskie prawo pozostaje w dużej mierze zbieżne z regulacjami międzynarodowymi, choć wciąż istnieją istotne rozbieżności dotyczące interpretacji i praktycznego zastosowania przepisów. Opracowanie bezpiecznych i skutecznych metod hodowli i przeszczepiania komórek macierzystych jest wciąż przedmiotem intensywnych badań.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jednakże nieprecyzyjne przepisy prawne oraz brak jednolitych standardów medycznych w tej dziedzinie utrudniają skuteczne wdrażanie terapii komórkowych na szeroką skalę, co z kolei wpływa na ograniczony dostęp pacjentów do tych nowoczesnych procedur. W pierwszej kolejności należy wskazać, jaki jest charakter tych zabiegów. W kontekście medycyny estetycznej, zabiegi z użyciem komórek macierzystych mogą być traktowane jako interwencje mające na celu poprawę wyglądu pacjenta, jednakże ich zastosowanie wykracza poza klasyczne procedury kosmetyczne, wkraczając na teren zaawansowanej medycyny regeneracyjnej. W związku z tym kluczowym zagadnieniem prawnym staje się wyznaczenie granicy pomiędzy zabiegami o charakterze czysto estetycznym, a tymi, które wymagają specjalistycznych kwalifikacji i spełnienia bardziej rygorystycznych wymogów prawnych. Należy rozróżnić zabiegi, które są stosowane w ramach procedur estetycznych, od tych, które mają charakter eksperymentalny lub terapeutyczny, co wiąże się z różnymi wymaganiami. Zabiegi te mogą bowiem wiązać się z wysokim ryzykiem dla zdrowia pacjenta, co stawia przed ustawodawcą konieczność precyzyjnego określenia ich charakteru oraz odpowiednich regulacji prawnych. W szczególności, jeśli chodzi o komórki macierzyste embrionalne, pojawia się pytanie o ich status prawny, etyczny oraz regulacje dotyczące badań na ludzkich zarodkach.

Przykład

Przykładowo, w krajach, w których prawo nie dopuszcza stosowania komórek macierzystych z zarodków ludzkich w celach terapeutycznych, zabiegi z ich użyciem mogą być traktowane jako nielegalne lub wymagać szczególnych zezwoleń. Zabiegi z użyciem komórek macierzystych w medycynie estetycznej mają charakter regeneracyjno-terapeutyczny lub eksperymentalny, zależnie od celu ich stosowania, co wymaga precyzyjnych regulacji prawnych i etycznych.

Relacja między komórkami macierzystymi, a terapiami komórkowymi ma charakter fundamentalny w kontekście prawa medycznego, gdzie komórki macierzyste stanowią przedmiot szczególnych regulacji prawnych w zakresie terapii regeneracyjnych. Terapie komórkowe, oparte na zastosowaniu komórek macierzystych, angażują procedury prawne związane z przeszczepianiem komórek w celu regeneracji tkanek, leczenia chorób degeneracyjnych oraz interwencji na poziomie komórkowym w przypadku patologicznych zmian w organizmach pacjentów. Regulacje prawne w tej dziedzinie powinny nie tylko chronić prawa pacjentów, ale także stymulować rozwój badań, co wymaga wypracowania mechanizmów legislacyjnych sprzyjających innowacjom w sposób zrównoważony i etyczny. Z perspektywy prawa, kluczowe jest rozróżnienie między terapiami komórkowymi a interwencjami estetycznymi, ponieważ te pierwsze podlegają szczególnym normom prawnym dotyczącym odpowiedzialności za bezpieczeństwo pacjenta, zgodności z zasadami etyki biomedycznej oraz regulacjami w zakresie ochrony zdrowia. Ponadto, w kontekście komórek embrionalnych, pojawia się konieczność odniesienia się do norm prawnych dotyczących ochrony życia, a także kwestii związanych z dopuszczalnością badań i terapii z wykorzystaniem takich komórek, co wymaga szczegółowej analizy normatywnej oraz interpretacji przepisów międzynarodowych i krajowych.

Zastosowanie komórek macierzystych w Polsce

Obecnie w Polsce najczęściej wykorzystywane są komórki macierzyste pozyskiwane z krwi pępowinowej, szpiku kostnego oraz tkanki tłuszczowej. W przypadku terapii medycznych zastosowanie znajdują głównie procedury autologiczne, czyli takie, w których pacjent jest jednocześnie dawcą i biorcą komórek. Wskazania do ich stosowania obejmują m.in. leczenie urazów ortopedycznych, trudno gojących się ran czy chorób neurodegeneracyjnych.

Jednocześnie w medycynie estetycznej komórki macierzyste są używane do zabiegów mających na celu poprawę kondycji skóry, redukcję blizn czy spowalnianie procesów starzenia. Pomimo postępującej popularyzacji takich procedur, w praktyce medycznej często obserwuje się brak standaryzacji w zakresie metodologii ich przeprowadzania, co prowadzi do znaczących różnic w jakości świadczonych usług. Procedury te są często promowane jako innowacyjne, mimo że ich skuteczność oraz bezpieczeństwo nie zawsze zostały dostatecznie zweryfikowane w badaniach klinicznych.

Regulacje prawne dotyczące zastosowania komórek macierzystych w Polsce są fragmentaryczne i oparte głównie na przepisach unijnych, takich jak rozporządzenie (WE) nr 1394/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 listopada 2007 r. w sprawie produktów leczniczych terapii zaawansowanej i zmieniające dyrektywę 2001/83/WE oraz rozporządzenie (WE) nr 726/2004 (Dz.U. L 324 z 10.12.2007, str. 121—137). Rozporządzenie to, choć stanowi kluczowy instrument prawny na poziomie europejskim, wciąż pozostawia wiele luk w zakresie szczegółowego uregulowania działań podmiotów stosujących te technologie, co znacząco utrudnia ich jednoznaczną kwalifikację. Wskutek tego produkty lecznicze zawierające komórki macierzyste podlegają rygorystycznym wymaganiom w zakresie badań klinicznych i dopuszczenia do obrotu. Jednakże wiele procedur, zwłaszcza tych wykonywanych w ramach medycyny estetycznej, funkcjonuje na granicy prawa, co wynika z braku jednoznacznych wytycznych oraz różnic w interpretacji przepisów przez organy nadzorcze. W szczególności problematyczna jest kwestia definiowania charakteru zabiegów – czy powinny być one traktowane jako świadczenia medyczne, eksperymenty lecznicze, czy też działania estetyczne, co wpływa na zakres odpowiedzialności prawnej zarówno lekarzy, jak i placówek medycznych. Zjawisko to sprzyja powstawaniu tzw. szarej strefy w obszarze stosowania komórek macierzystych, co budzi kontrowersje zarówno w środowisku medycznym, jak i prawniczym.

Prawo polskie a pobieranie komórek macierzystych

Zgodnie z ustawą z dnia 23 marca 2017 roku o zmianie ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (Dz.U. 2017 poz. 798) komórki macierzyste w Polsce mogą być pobierane od:

  1. Dawców żywych – osoby, które dobrowolnie oddają swoje komórki (np. szpik, krew pępowinową). Wymaga to ich świadomej zgody, a zabieg musi odbywać się w sposób bezpieczny dla zdrowia dawcy.
  2. Dawców zmarłych – komórki mogą być pobierane od osób zmarłych, ale tylko po stwierdzeniu ich śmierci i za zgodą udzieloną przez nich za życia lub przez ich rodzinę po śmierci.
  3. Zarodków – w przypadku embrionalnych komórek macierzystych, ich pobranie jest ściśle regulowane i obwarowane licznymi ograniczeniami etycznymi oraz prawnymi, dotyczącymi ochrony ludzkich zarodków.

Warto podkreślić, że regulacje te, choć szczegółowe w zakresie procesów pobierania, nie zawsze nadążają za rzeczywistością kliniczną, w której dynamiczny rozwój technologii wyprzedza tempo legislacyjne. Nieprecyzyjne przepisy prowadzą również do niepewności prawnej wśród pacjentów, którzy mogą być narażeni na ryzyko wyboru procedur o nieudowodnionej skuteczności lub przeprowadzanych w sposób niezgodny z zasadami sztuki medycznej. W efekcie, w niektórych przypadkach, w praktyce medycznej pojawia się niebezpieczeństwo nieświadomego naruszenia obowiązujących przepisów. Z przedstawionego stanu rzeczy wynika, że zastosowanie komórek macierzystych w Polsce, mimo swojego ogromnego potencjału medycznego, funkcjonuje w rzeczywistości, która jest prawnie niejednoznaczna, co rodzi istotne konsekwencje. Przede wszystkim widoczny jest brak spójnych i dostatecznie precyzyjnych regulacji, które skutkowałyby wyraźnym rozgraniczeniem pomiędzy działaniami legalnymi a tymi, które balansują na granicy prawa. Co więcej, fragmentaryczność przepisów prawnych i różnice w ich interpretacji stanowią istotne wyzwanie dla organów nadzoru, takich jak Główny Inspektorat Farmaceutyczny czy Narodowy Fundusz Zdrowia, które często mają ograniczone możliwości skutecznego monitorowania i kontrolowania praktyk związanych z zastosowaniem komórek macierzystych. W efekcie dochodzi do sytuacji, w których innowacje w tej dziedzinie rozwijają się szybciej niż regulacje prawne, co z jednej strony może sprzyjać postępowi medycyny, ale z drugiej rodzi poważne ryzyka systemowe. Dlatego istotnym postulatem de lege ferenda pozostaje stworzenie przejrzystych norm prawnych, które kompleksowo uregulują zarówno aspekty medyczne, jak i prawne, związane z wykorzystaniem komórek macierzystych w Polsce.

Zastosowanie komórek macierzystych a leczenie nowotworów, schorzeń neurologicznych, cukrzycy typu 2, chorób skóry, autoimmunologicznych, a także regenerację po urazach i odmładzanie

Na przestrzeni ostatnich lat w Polsce zastosowanie komórek macierzystych obejmuje leczenie wielu chorób, w tym nowotworów, schorzeń neurologicznych, cukrzycy typu 2, chorób skóry, autoimmunologicznych, a także regenerację po urazach i odmładzanie. Komórki macierzyste stosowane są zarówno w transplantologii, jak i terapii regeneracyjnej. Rocznie przeprowadza się w Polsce ponad tysiąc zabiegów związanych z wykorzystaniem komórek macierzystych.

Komórki macierzyste. Autorstwo: Paulina Dawidowicz

Inne

Rys.1 Diagram przedstawia zastosowania komórek macierzystych w Polsce w latach 2019–2023, w tym leczenie nowotworów, chorób neurologicznych, regenerację skóry, cukrzycę i działania kosmetyczne.

Z przedstawionego diagramu wynika, że w Polsce w latach 2019–2023 obserwuje się systematyczny wzrost liczby zastosowań komórek macierzystych we wszystkich analizowanych kategoriach. Największy wzrost odnotowano w obszarze leczenia nowotworów hematologicznych, co świadczy o rozwijającej się roli tych terapii w onkologii. Zastosowania w regeneracji skóry oraz w leczeniu chorób neurologicznych również znacząco się zwiększyły, co może być wynikiem postępów w badaniach nad możliwościami regeneracyjnymi komórek macierzystych. Obszary takie jak cukrzyca czy zastosowania kosmetyczne rozwijają się wolniej, co sugeruje, że wymagają dalszych badań i większej akceptacji w praktyce klinicznej. Ogólnie dane wskazują na rosnący potencjał i zaufanie do terapii komórkowych w Polsce.

Charakter prawny zabiegów z wykorzystaniem komórek macierzystych

Zastosowanie komórek macierzystych, zwłaszcza o potencjale regeneracyjnym i terapeutycznym, rodzi pytania dotyczące legalności, bezpieczeństwa oraz odpowiedzialności cywilnej i karnej za skutki tych interwencji. Kluczową kwestią prawną jest definicja granic dopuszczalności takich zabiegów, które muszą balansować pomiędzy dynamicznym postępem naukowym, a ochroną integralności ludzkiego ciała i autonomii pacjenta. Z jednej strony, konieczne są ścisłe regulacje dotyczące badań klinicznych i ich komercjalizacji, które zapobiegają nadużyciom i zapewniają sprawiedliwy dostęp do terapii. Z drugiej, prawo musi ewoluować wraz z rozwojem technologii, by nadążać za nowymi formami terapii, które mogą obejmować modyfikacje genetyczne, co stawia przed systemem prawnym wyzwania w zakresie odpowiedzialności etycznej i społecznej.

W przypadku zabiegów medycyny estetycznej wykonywanych bez odpowiednich kwalifikacji, ryzyko powikłań jest znacznie większe. Ekonomicznie, działalność ta przyczynia się do zmniejszania wpływów z podatków oraz utrudnia kontrolę jakości i bezpieczeństwa procedur. Szara strefa w kosmetyce, choć trudna do wyeliminowania, stanowi wyzwanie na poziomie regulacji prawnych i edukacji konsumentów. Postulat delimitacji obszarów dopuszczalności interwencji biotechnologicznych implikuje konieczność wielopłaszczyznowej analizy obejmującej aspekty ontologiczne, teleologiczne oraz deontologiczne. Z jednej strony, potencjał pluripotencjalnych komórek macierzystych w zakresie regeneracji tkankowej i terapii genowej otwiera niespotykane dotąd perspektywy terapeutyczne, z drugiej zaś, wyłaniają się fundamentalne pytania dotyczące granicy instrumentalizacji ludzkiego ciała. Kluczowym problemem staje się wyznaczenie precyzyjnej linii między terapią a potencjalną eugeniką oraz transgresją moralnych norm ochrony integralności biologicznej. Proponowane ramy regulacyjne muszą uwzględniać złożoność dynamicznie rozwijających się technologii, jednocześnie respektując zasady bioetyki, w tym autonomię jednostki oraz zasadę "non-maleficence" (nie szkodzić). W tym kontekście nieodzowne wydaje się również stworzenie globalnych standardów prawnych, które przeciwdziaływałyby nierównomiernemu dostępowi do tych technologii oraz potencjalnym nadużyciom wynikającym z komercjalizacji badań na komórkach macierzystych.

Podsumowując, charakter prawny zabiegów z wykorzystaniem komórek macierzystych można scharakteryzować jako wieloaspektowy i złożony. Zabiegi te, często zaklasyfikowane jako zaawansowane terapie medyczne (ATMP), wymagają odpowiednich zezwoleń, świadomej zgody pacjenta oraz spełnienia rygorystycznych norm bezpieczeństwa.

Rozporządzenie (WE) nr 1394/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 listopada 2007 r. w sprawie produktów leczniczych terapii zaawansowanej i zmieniające dyrektywę 2001/83/WE oraz rozporządzenie (WE) nr 726/2004 (Dz.U. L 324 z 10.12.2007, str. 121—137)

Ustawa z dnia 23 marca 2017 roku o zmianie ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (Dz.U. 2017 poz. 798)

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy NBP oprócz rezerw złota utworzy rezerwę bitcoina?

Narodowy Bank Polski zgromadził już blisko 520 ton złota, co plasuje nasz kraj w czołówce największych posiadaczy kruszcu na świecie. W obliczu globalnych zmian pojawia się jednak pytanie: czy złoto wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo finansowe kraju i kiedy Polska zdecyduje się sięgnąć także po bitcoina? Eksperci podpowiadają kiedy i jak tego dokonać!

Nowe uprawnienia PIP od 1 stycznia 2026 r. - decyzje zamiast sądu, wyższe kary i kontrole zdalne

Od początku 2026 roku wejdą w życie przepisy znacząco rozszerzające kompetencje Państwowej Inspekcji Pracy (PIP). Zmiany te w istotny sposób wpłyną na relacje między pracodawcami, zleceniobiorcami i osobami współpracującymi w modelu B2B. Nowe regulacje mają zwiększyć skuteczność kontroli i ograniczyć nadużycia w zatrudnieniu, ale mogą też oznaczać poważne wyzwania dla firm. W artykule omawiamy najważniejsze założenia nowelizacji oraz jej praktyczne konsekwencje dla przedsiębiorców.

Chcesz mieć byle jaką emeryturę? Wypłacaj pieniądze z PPK na bieżące wydatki

Polska się starzeje, a pracowników ubywa. Co to oznacza dla przyszłych emerytów? Raport GUS nie pozostawia złudzeń - obciążenie systemu emerytalnego będzie coraz większe. W obliczu tych wyzwań Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) stają się kluczem do finansowej stabilności na jesień życia. Tomasz Orlik, Członek Zarządu ds. Operacyjnych, PFR TFI wyjaśnia dlaczego PPK to nie tylko oszczędności, ale i inwestycja w Twoją przyszłość, którą warto potraktować długoterminowo.

Nieobowiązkowe prace domowe - krzywda liczona w miliardach złotych. Kto poniesie odpowiedzialność za decyzje w edukacji?

Jeśli każde dziecko w Polsce straciło jeden rok edukacji przez wadliwe decyzje resortu, to nie mówimy o reformie, lecz o krzywdzie narodowej – wartej ponad 15 miliardów złotych. Waldemar Żurek zapowiada pozwy wobec sędziów, którzy – jego zdaniem – „nie są sędziami” i powinni odpowiadać własnym majątkiem. Wreszcie ktoś głośno mówi o osobistej odpowiedzialności za decyzje publiczne. Problem w tym, że pan Żurek patrzy jedynie tam, gdzie politycznie wygodnie. Jeśli naprawdę chcemy rozmawiać o odpowiedzialności za wyrządzanie krzywdy, to nie w sądach, lecz w Ministerstwie Edukacji trzeba jej szukać - pisze adwokat Grzegorz Prigan.

REKLAMA

Jest limit kontroli – mogą trwać tyle i ani dnia dłużej. NSA potwierdza – wtedy można kazać kontrolerom pocałować klamkę

Przedsiębiorcy, także działający w formie jednoosobowych działalności gospodarczych, mogą być kontrolowani przez szereg państwowych instytucji. Czas trwania kontroli to nie tylko stres co do tego, czy kontroler nie będzie dokonywał innej, mniej korzystnej interpretacji przepisów, niż przedsiębiorca stosował, ale też uciążliwość. W toku kontroli urzędnicy żądają masy dokumentów, a także wyjaśnień, odpowiedzi na pytania. Jednak czas kontroli jest limitowany.

Wniosek o zasiłek pogrzebowy – duże zmiany od 2026 roku

Od 1 stycznia 2026 r. zmienią się zasady składania wniosku o zasiłek pogrzebowy. Wynika to zarówno z nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jak i zmienionych przepisów rozporządzenia w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno–rentowe. Gotowy jest już projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w tej sprawie. Przypomnijmy, że od przyszłego roku wzrośnie też kwota zasiłku pogrzebowego z 4000 zł do 7000 zł.

Odpowiedzialność solidarna przy delegowaniu pracowników do Niemiec. Obowiązki pracodawcy i pracodawcy użytkownika

W przypadku delegowania pracowników do Niemiec - zarówno w modelu pracy tymczasowej, jak i świadczenia usług - szczególnego znaczenia nabiera zagadnienie odpowiedzialności solidarnej. Choć temat ten nie zawsze znajduje się w centrum uwagi przedsiębiorców, jego praktyczne skutki mogą być bardzo poważne. W razie stwierdzenia nieprawidłowości przez instytucje kontrolne, zarówno agencja delegująca pracowników do Niemiec, jak i klient końcowy mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności - również finansowej.Podstawą prawną dla agencji pracy jest Arbeitnehmerüberlassungsgesetz (AÜG) – niemiecka ustawa o zatrudnieniu tymczasowym, natomiast w przypadku firm podwykonawczych zastosowanie ma § 631 niemieckiego Kodeksu cywilnego (BGB). W artykule eksperckim przygotowanym przez Euro-lohn odpowiadamy na pytania: Kto odpowiada za wynagrodzenie, składki i podatki - pracodawca czy użytkownik? Jaka jest rola dokumentów: PIT-4, PIT-28, Lohnsteuerbeschanigung, o czym należy wiedzieć podczas rozliczeń podatkowych i jakie są obowiązki księgowe przy delegowaniu pracowników do Niemiec.

Długi weekend i wysyp wolnego na szybko. Co może zrobić pracownik, gdy wizyta w rodzinnych stronach nie pójdzie zgodnie z planem?

Dzień Wszystkich Świętych zajmuje szczególne miejsce w sercach Polaków. Wielu z nich w czasie zbliżającego się weekendu wyjedzie w rodzinne strony. Nie tylko odwiedzą cmentarze, ale i spotkają się z rodziną. Pracodawcy mogą się spodziewać, że 3 listopada nie każdy stawi się do pracy.

REKLAMA

Listopad to ostatni miesiąc na skorzystanie z tego uprawnienia. Aby zaoszczędzić w grudniu, trzeba szybko złożyć wniosek

Aby skorzystać z wakacji składkowych w grudniu 2025 roku, trzeba złożyć wniosek w listopadzie. Oznacza to, że czas na porządki na koncie ubezpieczonego i zawnioskowanie o ulgę, dobiega końca. Zainteresowani przedsiębiorcy powinni więc przystąpić do działania.

Sąd ogłosił upadłość znanej spółki finansowej. Co powinni zrobić wierzyciele?

W dniu 27 października 2025 roku Sąd Rejonowy w Zielonej Górze (Wydział Gospodarczy) wydał postanowienie o ogłoszeniu upadłości spółki Cinkciarz.pl Sp. z o.o. Sąd wezwał wierzycieli do zgłoszenia roszczeń, powołano także sędziego komisarza i wyznaczono syndyka. Jak poinformował PAP rzecznik Sądu Okręgowego w Zielonej Górze sędzia Bogumił Hoszowski - wszystkie postępowania o charakterze cywilnym, zarówno przed wydziałami cywilnymi, jak też przed wydziałami gospodarczymi z mocy prawa ulegają zawieszeniu.

REKLAMA