Nowa ustawa o kredycie konsumenckim od 2026 roku. Będą duże zmiany w przepisach

• Przepisy wdrażające dyrektywę 2023/2225
• Wdrożenie przepisów dyrektywy 2023/2673
• Kiedy nowe przepisy wejdą w życie

Przepisy wdrażające dyrektywę 2023/2225

Jak już wspomniano, konieczność uchwalenia nowej ustawy o kredycie konsumenckim wynika z obowiązku wdrożenia do polskiego porządku prawnego przepisów dyrektywy 2023/2225. Zastąpienie obowiązującej ustawy o kredycie konsumenckim nowym aktem prawnym, Prezes UOKiK uzasadnia zakresem i liczbą zmian oraz koniecznością uporządkowania, przeredagowania i niejednokrotnie uproszczenia przepisów z zakresu kredytu konsumenckiego. W ślad za dyrektywą 2023/2225 nowa ustawa będzie w pewnym zakresie powielała zasady zawarte w ustawie z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, która implementowała regulacje dyrektywy 2002/65 i 2008/48.

Prezes UOKiK podkreśla, że dyrektywa 2023/2225 ma charakter maksymalny, w związku z czym brak jest możliwości przyjęcia rozwiązań odmiennych od zawartych w dyrektywie, chyba że dyrektywa wprost zezwala na wprowadzenie regulacji szczególnych.

W nowej ustawie o kredycie konsumenckim pojawią się przepisy regulujące:
1) zasady i tryb zawierania umów o kredyt konsumencki;
2) obowiązki kredytodawcy i pośrednika kredytowego w zakresie informacji udzielanych przed zawarciem umowy o kredyt konsumencki, obowiązki konsumenta, kredytodawcy i pośrednika kredytowego w związku z zawartą umową o kredyt konsumencki, uprawnienia konsumenta wynikające z zawarcia umowy o kredyt konsumencki oraz wymogi dla personelu kredytodawcy i pośrednika kredytowego;
3) skutki uchybienia przez kredytodawcę i pośrednika kredytowego obowiązkom;
4) zasady świadczenia usług doradczych;
5) zasady prowadzenia działalności przez instytucje pożyczkowe, funkcjonowania rejestru tych instytucji oraz zasady i tryb sprawowania nadzoru nad ich działalnością;
6) zasady prowadzenia dodatkowej działalności kredytowej i funkcjonowania rejestru dodatkowej działalności kredytowej;
7) zasady prowadzenia działalności przez pośredników kredytowych oraz zasady i tryb sprawowania nadzoru nad pośrednikami kredytowymi.

Natomiast - co do zasady - bez zmian (w porównaniu do obecnie obowiązującej ustawy z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim) pozostaną przepisy, które dotyczą:
1) umowy o kredyt udzielany przez spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe swoim członkom,
2) umowy o kredyt niezabezpieczony hipoteką, który jest przeznaczony na remont domu albo lokalu mieszkalnego,
3) umowy pożyczki,
4) umowy kredytu w rozumieniu przepisów prawa bankowego,
5) umowy o odroczeniu konsumentowi terminu spełnienia świadczenia pieniężnego, jeżeli konsument jest zobowiązany do poniesienia jakichkolwiek kosztów związanych z odroczeniem spełnienia świadczenia,
6) umowy o kredyt, w której kredytodawca zaciąga zobowiązanie wobec osoby trzeciej, a konsument zobowiązuje się 4do zwrotu kredytodawcy spełnionego świadczenia,
7) umowy o kredyt odnawialny.

W dużej części niezmienny pozostanie zakres wyłączeń spod obowiązku stosowania ustawy o kredycie konsumenckim. Wyłączenia te obejmują umowy:

1) o kredyt zawartych z firmami inwestycyjnymi, o których mowa w art. 3 pkt 33 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi lub z instytucjami kredytowymi, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 648/2012 w celu umożliwienia inwestorowi przeprowadzenia transakcji mającej związek z co najmniej jednym instrumentem finansowym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi lub z instytucjami kredytowymi, w przypadku gdy firma inwestycyjna lub instytucja kredytowa udzielające kredytu biorą udział w takiej transakcji;

2) o kredyt będące wynikiem ugody sądowej oraz ugody będącej wynikiem postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich, o którym mowa w ustawie z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich,

3) o kredyt udzielany wyłącznie pracownikom zatrudnionym u danego pracodawcy w ramach działalności dodatkowej, w której pracownik nie jest zobowiązany do zapłaty oprocentowania lub jest zobowiązany do zapłaty rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania niższej od powszechnie stosowanych na rynku,

4) odwróconego kredytu hipotecznego zawarte na podstawie ustawy z dnia 23 października 2014 r. o odwróconym kredycie hipotecznym,

5) konsumenckiej pożyczki lombardowej, o których mowa w ustawie z dnia 14 kwietnia 2023 r. o konsumenckiej pożyczce lombardowej.

Dodatkowo, wyłączenie dotyczyć będzie także umów najmu lub leasingu, jeżeli ani umowa ani jakakolwiek umowa odrębna nie przewidują obowiązku lub opcji nabycia przedmiotu umowy (wymóg wynikający z dyrektywy 2023/2225 – w dotychczasowym stanie prawnym wyłączenie było ograniczone jedynie obowiązkiem nabycia przedmiotu umowy). Na gruncie obowiązującego prawa nie przewiduje się możliwości stosowania reguł kredytu konsumenckiego do umów najmu i leasingu, które przewidują opcje potencjalnego nabycia towaru.

W porównaniu z obecnie obowiązującą ustawą zniesiona zostanie kwota maksymalna kredytu, której przekroczenie będzie wyłączać możliwość zastosowania ustawy o kredycie konsumenckim. W aktualnym stanie prawnym kwota ta wynosi 255 550 zł, czyli równowartość 75 000 EUR (zgodnie z dyrektywą 2008/48). Dyrektywa 2023/2225 podnosi ten limit do równowartości 100 000 EUR, zezwalając jednocześnie na stosowanie postanowień przepisów wdrażających dyrektywę do umów kredytowych z wyższą kwotą kredytu. Projektowana ustawa przewiduje zniesienie górnego limitu w ww. zakresie, co będzie skutkowało objęciem reżimem projektowanej ustawy całości konsumenckiego obrotu kredytowego. Rozwiązanie to pozwoli na zapewnienie wszystkim konsumentom korzystającym z kredytu konsumenckiego jednakowego poziomu ochrony przewidzianej w dyrektywie 2023/2225. Już na gruncie obecnie obowiązującej ustawy o kredycie konsumenckim, konsumenci zawierający umowę o kredyt konsumencki niezabezpieczony hipoteką, przeznaczony na remont domu albo lokalu mieszkalnego otrzymują ochronę przewidzianą w ustawie bez względu na wysokość takiego kredytu.

W celu umożliwienia konsumentom natychmiastowego nabycia towaru i usługi, na który jest zaciągany kredyt, wprowadzone będzie rozwiązanie, zgodnie z którym rozpoczęcie wykonywania umowy o kredyt konsumencki jest dozwolone, jeżeli zgodzi się na to konsument (art. 26 ust. 9 dyrektywy 2023/2225). Obecnie w polskim systemie prawnym takie rozwiązanie nie jest przewidziane.

Projekt będzie przewidywać, w ślad za przepisami dyrektywy 2023/2225, modyfikację obowiązujących przepisów w zakresie obowiązków kredytodawców. Zmiany obejmą regulacje dotyczące:

1) informacji przekazywanych w reklamie:
- wprowadzone zostanie obowiązkowe ostrzeżenie o tym, że zaciąganie kredytu wiąże się z kosztami,
- na kredytodawcę nałożony zostanie obowiązek przedstawiania informacji w sposób wyraźnie czytelny lub wyraźnie słyszalny,
- doprecyzowane w przepisach zostanie, że informacje przekazywane w reklamie muszą być dostosowane do technicznych ograniczeń nośnika wykorzystywanego do reklamy,
- zostanie wprowadzony zakaz reklamy sugerującej, że:
a) kredyt poprawi sytuację finansową,
b) istniejące zadłużenie bądź informacje w bazach danych mają niewielki lub zerowy wpływ na szanse otrzymania kredytu,
c) kredyt zwiększa zasoby finansowe i stanowi substytut oszczędności lub może podnieść poziom życia,

2) uproszczenia informacji przedumownych – mają być one bardziej przyjazne dla konsumenta, a najbardziej istotne informacje na temat kredytu powinny się znaleźć na pierwszej stronie formularza informacyjnego (lub na pierwszych dwóch stronach, jeżeli nie jest możliwe przedstawienie tych informacji na jednej stronie w sposób widoczny),

3) wprowadzenia przypomnienia (w terminie od 1 do 7 dni po zawarciu umowy) o prawie do odstąpienia od umowy w przypadku gdy informacje przedumowne przekazywane są konsumentowi w terminie krótszym niż dzień przed zawarciem umowy,

4) nałożenia obowiązku przekazywania konsumentom odpowiednich wyjaśnień przed zawarciem umowy (odrębnie od informacji przedumownych), które:
- umożliwią konsumentowi ocenę, czy kredyt jest dopasowany do jego potrzeb i sytuacji finansowej,
- są bezpłatne,
- obejmują informacje udzielane przed zawarciem umowy, główne cechy umowy lub usług dodatkowych,
- wskazują skutki jakie umowa może pociągnąć, w tym konsekwencje braku spłaty,
- w przypadku usług dodatkowych zawierają informację dla konsumenta czy każdy element takiego pakietu może zostać rozwiązany oddzielnie oraz jakie skutki się z tym wiążą,

5) ustanowienia zasad świadczenia usług doradczych,

6) wprowadzenia zakazu domyślnie zaznaczanych pól (konsument nie będzie musiał pamiętać o ręcznym odznaczaniu pól ze zgodami, których nie chce udzielić np. na niepotrzebne mu usługi dodatkowe; ponadto takie pola nie będą mogły być wstępnie zaznaczone),

7) wprowadzenia wyraźnego zakazu udzielania kredytu w przypadku negatywnej oceny zdolności kredytowej i doprecyzowanie zasad badania zdolności kredytowej, w tym:
- doprecyzowania, że badanie zdolności przeprowadza się na podstawie stosownych i dokładnych informacji o dochodach i wydatkach konsumenta oraz innych informacji dotyczących sytuacji finansowej konsumenta, które są konieczne i proporcjonalne do danego kredytu i związanych z nim ryzyk, a informacje te powinny być odpowiednio weryfikowane,
- wprowadzenia obowiązku ustanowienia przez kredytodawcę procedur badania zdolności kredytowej i dokumentowania ich przebiegu,
- dopuszczenia możliwości - w przypadku, gdy ocena zdolności kredytowej dokonywana jest przy wykorzystaniu zautomatyzowanego przetwarzania danych konsumenta - zażądania i uzyskania od kredytodawcy jasnego i zrozumiałego wyjaśnienia oceny zdolności kredytowej, w tym logiki i ryzyk uwzględnionych w toku zautomatyzowanego przetwarzania danych osobowych, a także jego znaczenia i wpływu na decyzję, przedstawienia kredytodawcy swojego stanowiska, oraz zażądania przeglądu oceny zdolności kredytowej i decyzji o udzieleniu kredytu przez kredytodawcę, nałożenia obowiązku wprowadzenia przez państwa członkowskie UE górnych pułapów kosztów kredytu,

8) wprowadzenia obowiązku ustanowienia i stosowania procedur dopuszczania do działalności kredytodawców oraz nadzoru nad nimi,

9) ustanowienia wymogów dotyczących kompetencji oraz sposobu wynagradzania personelu,

10) określenia warunków prowadzenia działalności w zakresie usług doradczych w zakresie zadłużenia: kredytodawcy powinni kierować do podmiotów świadczących takie usługi konsumentów, którzy mają trudności w wypełnianiu swoich zobowiązań,

11) wprowadzenia rozwiązań zachęcających kredytodawców do dokonywania restrukturyzacji kredytów, przy których występują trudności ze spłatą (m.in. wydłużenie okresu kredytowania, wakacje kredytowe czy częściowe umorzenie),

12) zakazu niezamówionego udzielania kredytu - bez wyraźnej zgody konsumentów kredytodawcy nie będą mogli zawierać umowy o kredyt konsumencki.

W zakresie przyjętych w projektowej ustawie opcji wdrożeniowych, które przewiduje dyrektywa 2023/2225, w celu zapewnienia jak najszerszej ochrony konsumentów, jako niewykwalifikowanych podmiotów zawierających umowy kredytowe z wysoce wyspecjalizowanym podmiotem w branży kredytów konsumenckich, jakie przewiduje dyrektywa 2023/2225, proponuje się:

1) skorzystać z opcji przewidującej rekompensatę za przedterminową spłatę kredytu o stałym oprocentowaniu, gdy kwota spłaty przekroczy określony próg nie wyższy niż 10 000 EUR w okresie 12 miesięcy – art. 29 ust. 4 lit. a dyrektywy, oraz nie wprowadzać możliwości przewidzianej w art. 29 ust. 4 lit. b - rekompensata w kwocie wyższej, jeżeli kredytodawca udowodni, że poniósł stratę wyższą niż kwota rekompensaty przewidziana w przepisach krajowych,

2) skorzystać z opcji wprowadzenia sprzedaży wiązanej i możliwości zezwolenia kredytodawcom, aby wymagali od konsumentów prowadzenia rachunku, jeśli służy on wyłącznie do celów kredytu (koszty związane z obsługą rachunku nie będą mogły się zmienić/zostać podwyższone w całym okresie trwania umowy kredytu),

3) skorzystać z opcji zakazującej pobierania opłat za kredyt konsumencki przed zawarciem umowy o kredyt – art. 32 ust. 5 dyrektywy 2023/2225,

4) wprowadzić zakaz sprzedaży produktów i usług niezwiązanych z kredytem za wyjątkiem przypadku, gdy są oferowane bezpłatnie,

5) wprowadzić zakaz reklamy produktów kredytowych, które podkreślą łatwość lub szybkość, z jaką można uzyskać kredyt, określają że rabat jest uwarunkowany zaciągnięciem kredytu oraz oferują okresy karencji dłuższe niż trzy miesiące na spłatę rat kredytu – art. 8 ust. 8 dyrektywy 2023/2225,

6) wprowadzić możliwość zróżnicowania obowiązkowych wyjaśnień kierowanych przez kredytodawcę do konsumenta ze względu na okoliczności, w jakich kredyt jest oferowany, osobę, której kredyt jest oferowany oraz rodzaj kredytu (art. 12 ust. 2 dyrektywy 2023/2225),

7) wprowadzić możliwość wymagania przez kredytodawców od konsumentów posiadania stosowanej polisy ubezpieczeniowej np. zgodnie z możliwością, jaką daje art. 14 ust. 3 dyrektywy 2023/2225. W takim przypadku, kredytodawca będzie zobowiązany do akceptowania polisy ubezpieczeniowej wystawionej przez ubezpieczyciela innego niż ubezpieczyciel preferowany przez kredytodawcę, pod warunkiem, że ta polisa stwarzać będzie równoważne gwarancje z poziomem gwarancji polisy zaproponowanej przez kredytodawcę,

8) zakazać posługiwania się terminami ,,usługi doradcze”, ,,doradztwo”, jeśli usługi doradcze będą oferowane np. przez kredytodawców lub pośredników – art. 16 ust. 4 dyrektywy 2023/2225,

9) nie skorzystać z opcji wprowadzenia bardziej rygorystycznych, niż przewidziane w dyrektywie, wymogów w zakresie akceptowanego w sposób milczący przekroczenia salda środków, na mocy którego kredytodawca udostępnia konsumentowi środki finansowe w wysokości przekraczającej bieżące saldo rachunku bieżącego konsumenta (np. uzgodniony kredyt w rachunku bieżącym) – art. 25 ust. 6 dyrektywy 2023/2225,

10) nie skorzystać z wyłączeń określonych w art. 2 ust. 5 dyrektywy 2023/2225 (niestosowanie regulacji dotyczących kredytu konsumenckiego do umów o kredyt w formie kart obciążeniowych, dostarczanych przez instytucję kredytową lub płatniczą, z okresem spłaty do 40 dni, jeżeli karty te są nieoprocentowane i obciążone jedynie opłatami z tytułu świadczenia usługi płatniczej) oraz wprowadzić do projektowanej ustawy wzór określający maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu, w miejsce obecnej regulacji art. 36d pkt 2 ustawy o kredycie konsumenckim, przewidującej wyłączenie stosowania wymogów określonych w art. 36a-art. 36c ustawy o kredycie konsumenckim w odniesieniu do kart kredytowych – w celu zapewnienia ochrony konsumentów przed nadmiernymi opłatami w związku z zaciąganiem kredytu na pomocą kart kredytowych. Przejęcie tej regulacji będzie oznaczało, że do umów o karty płatnicze zawartych z konsumentami przez kredytodawców i instytucje kredytowe będzie miał zastosowanie reżim ochronny przewidziany w dyrektywie 2023/2225 dotyczący np. obowiązków informacyjnych czy limitu pozaodsetkowych kosztów kredytu. Z analiz Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów dokonanych na podstawie badania rynku kredytów konsumenckich w Polsce przeprowadzonego od kwietnia do lipca 2024 r. (szczegółowy raport badania rynku kredytów konsumenckich w Polsce stanowi załącznik do niniejszego wniosku) wynika m. in., że dla podmiotów pozabankowych karty kredytowe mogły stać się w praktyce wehikułem pożyczki gotówkowej służącym do ominięcia ustawowego limitu kosztów pozaodsetkowych dla konsumentów. Ustalenia dokonane w toku ww. badania rynku uzasadniają zgłoszenie przez UOKiK propozycji zmian ustawowych, których celem jest ograniczenie kosztów związanych z korzystaniem z pozabankowych kart kredytowych przez konsumentów, a także innych zmian legislacyjnych, jakie są przewidziane w dyrektywie,

11) nie skorzystać z wyłączeń określonych w art. 2 ust. 8 dyrektywy 2023/2225,
12) nie skorzystać z opcji wprowadzenia zakazu pobierania opłat przez pośredników kredytowych (art. 32 ust. 4 dyrektywy 2023/2225),
13) nie skorzystać z opcji ograniczenia określonych działań restrukturyzacyjnych kredytodawcy przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego – art. 35 ust. 1 i 2 dyrektywy 2023/2225,
14) nie skorzystać z możliwości wprowadzenia dodatkowych opłat z tytułu zaległości w spłacie kredytu, zakazać dodatkowych opłat innych niż za opóźnienie (np. za monit), dopuścić możliwość stosowania tylko opłaty za zaległość 7(odsetki) – art. 35 ust. 3 dyrektywy 2023/2225,
15) nie skorzystać z możliwości niestosowania wymogów dotyczących dopuszczenia do działalności i rejestracji i kredytodawców i pośredników kredytowych, do dostawców towarów i usług, którzy kwalifikują się jako mikroprzedsiębiorstwa, małe i średnie przedsiębiorstwa i działają w charakterze kredytodawców lub pośredników kredytowych, gdy jest to dla nich działalność dodatkowa – art. 37 ust. 3 dyrektywy 2023/2225,
16) nie skorzystać z możliwości wyłączenia w reklamie/informacji o kredycie, elementów takich jak: w stosownych przypadkach, okresu obowiązywania umowy o kredyt; w przypadku kredytu w formie odroczonej płatności za określone towary lub usługi – ceny gotówkowej oraz kwoty ewentualnych zaliczek; w stosownych przypadkach, całkowitej kwoty do zapłaty przez konsumenta oraz wysokości rat. – art. 2. ust. 8. Tym samym, każda reklama dotycząca kredytu konsumenckiego w Polsce będzie wymagała wskazania wszystkich elementów, o których mowa w art. 8 ust. 3 dyrektywy 2023/2225.

Odnośnie do zapewnienia usług doradczych w kwestii zadłużenia przewiduje się skorzystać z istniejących procedur w zakresie świadczenia pomocy konsumentom w sprawach finansowych, w tym świadczonych przez Rzecznika Finansowego na podstawie ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego, o Rzeczniku Finansowym i o Funduszu Edukacji Finansowej (Dz. U. z 2024 r. poz. 1109). Nie przewiduje się wprowadzenia dodatkowych procedur pozasądowego rozstrzygania sporów konsumenckich w związku z przyjęciem nowych regulacji. Przyjmuje się, że istniejące podmioty zajmujące się finansowym arbitrażem konsumenckim (Rzecznik Finansowy, Komisja Nadzoru Finansowego) w wystarczającym stopniu zapewnią dostęp do polubownych rozstrzygnięć sporów (art. 40 dyrektywy 2023/2225).

Ponadto, proponuje się wprowadzenie następujących zmian w stosunku do obecnej regulacji przewidzianej w ustawie o kredycie konsumenckim:
1) odwzorowanie przepisu dyrektywy, co do postaci utrwalenia umowy kredytu konsumenckiego. Przepisy UE stanowią, że w ramach zawierania umowy o kredyt konsumencki wystarczające do zapewnienia konsumentowi odpowiedniej ochrony jest sporządzenie umowy na papierze lub innym trwałym nośniku. Do zapewnienia tej ochrony nie jest jednak konieczne wprowadzenie określonej formy składania oświadczenia woli,
2) dokonanie modyfikacji sankcji kredytu darmowego przez wprowadzenie zasady miarkowania odpowiedzialności kredytodawcy (nie każda nieprawidłowość powinna skutkować w całości darmowym kredytem), a także doprecyzowanie zakresu zastosowania sankcji,
3) w celu zapewnienia wysokiej ochrony konsumenckiej przy udzielaniu kredytów w zakresie przeciwdziałania praktykom nieodpowiedzialnego udzielania kredytów i nadmiernemu zadłużeniu, proponuje się wprowadzenie sankcji kredytu darmowego w przypadku braku zbadania zdolności kredytowej konsumentów przy udzielaniu kredytu konsumenckiego,
4) zmianę zasad odpowiedzialności kredytodawcy wynikającą z art. 59 ustawy o kredycie konsumenckim. Przepis ten określa odpowiedzialność subsydiarną, która sprowadza się do tego, że jeżeli sprzedawca lub usługodawca nie wykonał lub nienależycie wykonał zobowiązania wobec konsumenta, a żądanie przez konsumenta wykonania tego zobowiązania nie było skuteczne, konsumentowi przysługuje wówczas prawo dochodzenia swoich roszczeń o wykonanie tego zobowiązania od kredytodawcy. W rachubę wchodzi roszczenie, nie tylko finansowe, ale także roszczenie o naprawę lub wymianę towaru. Subsydiarna odpowiedzialność kredytodawcy polegająca na zastępczym wykonaniu zobowiązania sprzedawcy lub usługodawcy wobec konsumenta nie jest uzasadniona. Odpowiedzialność kredytodawcy powinna jednak zostać skonstruowana na zasadzie odpowiedzialności wyłącznie finansowej, bez możliwości żądania np. naprawy lub wymiany towaru. Kredytodawcy często nie mają możliwości zaspokojenia roszczeń konsumentów polegających na np. dokonaniu naprawy towaru lub wymiany towaru. Ochrona konsumentów będzie zapewniona poprzez otrzymanie stosownej gratyfikacji finansowej za uszczerbek w ich mieniu,
5) doprecyzowanie, że wcześniejsza spłata kredytu przez konsumenta w całości, implikująca zobowiązanie kredytodawcy do rozliczenia się kredytodawcy z konsumentem w terminie 14 dni, na podstawie art. 52 ustawy o kredycie konsumenckim, nie obejmuje konieczności zapłaty przez konsumenta opłat (np. odsetek) powstałych po dniu dokonania spłaty,
6) rezygnacja w projektowanej ustawie z obowiązującej regulacji art. 36d ustawy o kredycie konsumenckim, przewidującej wyłączenie stosowania wymogów określonych w art. 36a-art. 36c ustawy o kredycie konsumenckim w odniesieniu do kart kredytowych – w celu zapewnienia ochrony konsumentów przed nadmiernymi opłatami w związku z zaciąganiem kredytu za pomocą kart kredytowych,
7) wprowadzenie zakazu sprzedaży łączonej kredytu z produktami lub usługami niefinansowymi - w celu ochrony konsumentów przed zawieraniem dodatkowych umów niepowiązanych z kredytem, które narażają konsumentów na dodatkowe koszty,
8) przewiduje się jak najpełniej oddać istotę kredytu wiązanego, jak również uwzględnić wnioski wynikające z charakterystyki produktu na rynku poprzez doprecyzowanie zakresu stosowania przepisów dotyczących kredytu wiązanego do umów o kredyt, które tylko częściowo służą finansowaniu umowy sprzedaży towarów lub świadczenia usług, gdyż np. finansują również koszty kredytu – takie jak prowizja czy opłata.

Wdrożenie przepisów dyrektywy 2023/2673

Prezes UOKiK wyjaśnia, że w przypadku implementacji dyrektywy 2023/2673 nie ma konieczności opracowania nowej ustawy, gdyż uchylana dyrektywa 2002/65/WE została implementowana w ustawie z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumentów (Dz. U. z 2023 r. poz. 2759, z późn. zm.), zwanej dalej „UPK”.

Ale omawiany projekt nowej ustawy o kredycie konsumenckim przewiduje niewielkie, punktowe zmiany w UPK. Dyrektywa 2023/2673 również ma charakter maksymalny, w związku z czym brak jest możliwości przyjęcia rozwiązań odmiennych niż zawarte w tej dyrektywie. Projekt dostosowuje przepisy UPK do zmian wprowadzonych przez dyrektywę 2023/2673, w tym m.in. precyzyjnie określa przepisy UPK, które znajdą zastosowanie do umów finansowych na odległość, zakres informacji przedkontraktowych jakie przedsiębiorca musi udzielić konsumentowi, doprecyzowuje przepisy dotyczące ustawowego prawa konsumenta do odstąpienia od umowy, wprowadza zasady dotyczące projektowania interfejsów internetowych wykorzystywanych do zawierania umów finansowych na odległość.
Z uwagi na fakt, że poszczególne usługi finansowe mogą być regulowane przepisami szczególnymi, projekt wprowadza także stosowne przepisy kolizyjne. Projekt zawiera przepisy dotyczące funkcji odstąpienia od umowy zawartej na odległość z wykorzystaniem interfejsu internetowego. Regulacja ta dotyczy wszystkich umów zawieranych na odległość z wykorzystaniem interfejsu internetowego. W zakresie przyjętych w projektowej ustawie opcji wdrożeniowych, jakie przewiduje dyrektywa 2023/2673, proponuje skorzystać z możliwości dostosowania sposobu i zakresu udzielania odpowiednich wyjaśnień do okoliczności oferowania danej usługi finansowej oraz osoby, której jest taka usługa oferowana (art. 16d ust. 2 dyrektywy 2023/2673).

Kiedy nowe przepisy wejdą w życie

Planowane wykonanie przepisów ustawy nastąpi przy uwzględnieniu wymogów wynikających z terminu przyjęcia transponowanych dyrektyw. Zgodnie z art. 2 dyrektywy 2023/2673 państwa członkowskie przyjmują i publikują najpóźniej do dnia 19 grudnia 2025 r. przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy. Niezwłocznie przekazują Komisji tekst tych przepisów i stosują te przepisy od dnia 19 czerwca 2026 r. (art. 2). Natomiast zgodnie z art. 48 dyrektywy 2023/2225 państwa członkowskie przyjmują i publikują do dnia 20 listopada 2025 r. przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy. Niezwłocznie przekazują one Komisji tekst tych przepisów. Państwa członkowskie stosują te przepisy od dnia 20 listopada 2026 r.

Źródło: Projekt ustawy o kredycie konsumenckim (UC82)