REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

RPO potwierdził lukę w przepisach o świadczeniu wspierającym i pielęgnacyjnym. Po kieszeni dostały nie osoby niepełnosprawne, a opiekunowie

prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
RPO potwierdza lukę. Zapłacą za szpital i lekarza opiekunowie osób niepełnosprawnych?
RPO potwierdza lukę. Zapłacą za szpital i lekarza opiekunowie osób niepełnosprawnych?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Luka polega na utracie przez opiekuna osoby niepełnosprawnej ubezpieczenia zdrowotnego oraz składek emerytalnych za okres od pół roku do roku (w zależności jak bardzo jest opóźniona wypłata świadczenia wspierającego). Utrata odbywa się wstecznie. Np. w grudniu 2024 r. opiekun dowiedział się, że nie ma ubezpieczenia od stycznia 2024 r. Co jeżeli w tym okresie leżał w szpitalu i przeszedł operację w lipcu 2024 r. (sądził, że ma ubezpieczenie)? Czy szpital będzie domagał się pieniędzy za leczenie bez ubezpieczenia?

Po uzyskaniu świadczenia wspierającego opiekun, poza obowiązkiem zwrotu świadczeń opiekuńczych, będzie musiał zwrócić koszty świadczeń zdrowotnych, z których korzystał w tym czasie. Tak stwierdza Rzecznik Praw Obywatelskich. Pełne jego wystąpienie pod tym linkiem. Cała ta sprawa wynika z przewlekłości postępowania w sprawie przyznania świadczenia wspierającego.

REKLAMA

O tej luce pisaliśmy w poniższym artykule tydzień temu:

Zazwyczaj opiekun (pobierał stare świadczenie pielęgnacyjne - podstawa ubezpieczenia), to członek rodziny osoby niepełnosprawnej (dziś świadczenie wspierające). Stąd:

W rodzinach osób niepełnosprawnych obawa o płacenie za wizyty u lekarza i leczenie (operacje) w szpitalu

W artykule omawiamy taką sytuację. Jest skomplikowana bo dotyczy zwrotu świadczenia pielęgnacyjnego przez opiekuna i jego problemów z utratą ubezpieczenia w NFZ z mocą wsteczną (tak twierdzą MOPS, zobaczymy co na to powiedzą sądy).

1) Osoba niepełnosprawna - w grudniu 2024 r. złożyła wniosek o świadczenie wspierające i otrzymała je z mocą wsteczną (to legalne) od stycznia 2024 r.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

2) Opiekun - symetrycznie do nabycia prawa do świadczenia wspierającego przez osobę niepełnosprawną - traci z mocą wstecz prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Musi oddać świadczenie pielęgnacyjne za okres styczeń - grudzień 2024 r. MOPS zabiera też ubezpieczenie zdrowotne za ten okres.

3) w lipcu mamy pobyt opiekuna w szpitalu - koszt około 55 000 - 60 000 zł (bez ubezpieczenia - kto płaci za leczenie, skoro nie ma ubezpieczenia zdrowotnego.

Przykład

Osoba niepełnosprawna otrzymała świadczenie wspierające od stycznia 2024 r. Ale wniosek w tej sprawie złożyła dopiero w grudniu 2024 r. Tyle czasu musiała czekać na decyzję WZON w sprawie poziomu potrzeby wsparcia. Świadczenie wspierające zostało wypłacone za okresy wstecz - od stycznia 2024 r. do grudnia 2024 r. Jednocześnie za okres styczeń 2024 r. - grudzień 2024 r. opiekun osoby niepełnosprawnej musiał oddać już pobrane świadczenie pielęgnacyjne. I UWAGA! składki ubezpieczeniowe (zdrowotna i emerytalna). W lipcu 2024 r. opiekun był przez 2 tygodnie w szpitalu (koszt bez ubezpieczenia 5000 zł). Przeszedł operację, której koszt wynosi bez ubezpieczenia około 49 000 zł. W lipcu 2024 r. był ubezpieczony (jeszcze nie oddał) świadczenia pielęgnacyjnego, ale w grudniu wstecznie za lipiec już nie był ubezpieczony? Czy opiekun musi oddać 49 000 zł + 5000 zł jako osoba, która nie ma ubezpieczenia?

O tym zadecydują sądy. Moim zdaniem sądy orzekną (jeżeli szpital pójdzie do sądu po pieniądze od opiekuna osoby niepełnosprawnej), że decyduje moment leczenia w szpitalu. I przekonanie opiekuna, że ma ubezpieczenie zdrowotne - na ten moment było ubezpieczenie i bez znaczenia jego późniejsze odebranie. Tak wynika z logiki, ale pewności, że tak będzie nie ma nikt.

Odebranie wstecz ubezpieczenia - jak to możliwe, że autorzy przepisów doprowadzili (za poprzedniego rządu) do tej sytuacji?

Po prostu na czas potrzebny na przyznanie świadczenia wspierającego osobie niepełnosprawnej jej opiekun może pobierać świadczenie pielęgnacyjne. Dopiero w momencie przyznania świadczenia wspierającego następuje korekta co do pobrania podwójnych świadczeń za ten sam okres – świadczenia pielęgnacyjnego i świadczenia wspierającego.

Korekta polega na tym, że opiekun zwraca świadczenie pielęgnacyjne (na przykład za 6 – 12 miesięcy). Jeżeli opiekun zwraca świadczenie pielęgnacyjne, to zabierane mu są:

1) składki zdrowotne

2) składki emerytalne.

Nikt nie przewidział, że ww. korekty będą dotyczyły okresu jednego roku (bo opóźnia się niewiarygodnie procedura przyznania świadczenia wspierającego).

Po tej korekcie opiekun osoby niepełnosprawnej jest traktowany jako osoba, która nie była ubezpieczona w NFZ i ZUS przez okres na przykład jednego roku. Co jeżeli w tym okresie skorzystała z tego ubezpieczenia?

Przykład

Świadczenie wspierające jest wypłacane od marca 2024 r. Wniosek został złożony przez osobę niepełnosprawną w grudniu 2024 r. Opiekun stracił ubezpieczenie w grudniu 2024 r. za okres od marca 2024 r. W tym czasie przeszedł badania na NFZ o wartości 8000 zł. Ma oddać te pieniądze, czy nie? I komu?

RPO zwraca się do rządu o rozwiązanie problemu braku ubezpieczenia opiekuna osoby niepełnosprawnej

Idea świadczenia wspierającego polega na tym, że osoba niepełnosprawna otrzymuje to świadczenie, a opiekun może np. iść do pracy krok. Nie ma więc opcji kumulowania w jednej rodzinie dwóch świadczeń, czyli równoległego pobierania świadczenia pielęgnacyjnego (opiekun) i świadczenia wspierającego (osoba niepełnosprawna).

Przepisy uwzględniają jednak, że:

1) osoba, która nie pracuje dalej udziela wsparcia osobie uprawnionej otrzymującej świadczenie wspierające, wspólnie z nią mieszka i gospodaruje - więc ZUS opłaca składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe;

2) opiekun osoby niepełnosprawnej, który stracił prawo do świadczenia pielęgnacyjnego (bo osoba ma świadczenie wspierające) otrzyma świadczenie przedemerytalne.

Przyznanie świadczenia wspierającego (osoba niepełnosprawna) to utrata ubezpieczenia zdrowotnego i emerytalnego (opiekun).

Przewlekłość przyznawania od 2024 r. świadczenia wspierającego powoduje negatywne skutki także dla zbiegu prawa do świadczenia pielęgnacyjnego (opiekun) i świadczenia wspierającego (osoba niepełnosprawna). Jak wspomniano powyżej, konsekwencją ustalenia prawa do świadczenia wspierającego jest bowiem uchylenie z mocą wsteczną decyzji o ustaleniu świadczenia pielęgnacyjnego.

I tu Rzecznik Praw Obywatelskich:

Ważne

O ile nie budzi wątpliwości niemożność pobierania za ten sam okres dwóch świadczeń i konieczność rozstrzygnięcia o obowiązku zwrotu świadczenia opiekuńczego, to są istotne wątpliwości co do uchylania z mocą wsteczną uprawnienia do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne za opiekuna. 

Mamy więc opiekunów, których krewny albo osoba bliska (najczęściej syn/córka albo rodzic, mąż, żona) znalazł się w systemie świadczenia wspierającego, ale sami opiekunowie są bez składek. Za jakie miesiące?

Od dnia uchylenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego do dnia złożenia wniosku o przyznanie świadczenia wspierającego.

REKLAMA

Prawo do opłacania za osobę - która nie podejmuje zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej ze względu na potrzebę wsparcia osoby uprawnionej do świadczenia wspierającego wspólnie mieszkającą i gospodarującą - przez ZUS składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przysługuje na zasadach ogólnych.

Z uwagi na uchylenie z mocą wsteczną, często za kilka miesięcy, prawa do świadczenia opiekuńczego, następuje uchylenie decyzji o objęciu ubezpieczeniem zdrowotnym i w konsekwencji zobowiązaniem opiekuna do zwrotu NFZ kosztów udzielonych świadczeń zdrowotnych.

Nie działa mechanizm osłonowy związany ze świadczeniami przedemerytalnymi dla osób pobierających do tej pory świadczenie pielęgnacyjne

Czyli, osoba ze świadczeniem wspierającym ma rozwiązany problem opóźnienia w przyznaniu świadczenia wspierającego w ten sposób, że świadczenie to przysługuje od dnia złożenia wniosku do WZON (o określenie poziomu wsparcia). Ale inaczej jest z opiekunami.

Przykład

Od 12 stycznia zostało przyznanie świadczenie wspierające pomimo, że wniosek został złożony 15 listopada. Za okres styczeń – listopada osoba niepełnosprawna otrzyma zaległe świadczenie wspierające. Opiekun za ten okres będzie miał cofnięte świadczenie pielęgnacyjne (konieczność zwrotu) i odebrane składki ubezpieczeniowe (NFZ i ZUS).

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zasada: świadek ustanawia pełnomocnika bez konieczności zgody sądu lub prokuratora - projekt nowelizacji kpk (petycja NRA)

Naczelna Rada Adwokacka proponuje, aby wprowadzić jako zasadę prawo świadków do ustanowienia pełnomocnika, bez wyjątków i konieczności zgody sądu lub prokuratora. Adwokatura skierowała petycje w tej sprawie do prezydenta, rządu i parlamentu, która zawiera projekt nowelizacji kodeksu postępowania karnego.

Komunikat ZUS: Ograniczenia w komunikacji elektronicznej

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o ograniczeniach w komunikacji elektronicznej z ZUS.

7 mniej znanych praw osób z niepełnoprawnościami w Polsce

Osoby z niepełnosprawnościami mogą korzystać z szeregu uprawnień. Wiele z nich zależy od stopnia niepełnosprawności czy dodatkowych kryteriów. Tym razem wymieniamy 7 przykładów, o których nie każdy być może pamięta.

Bezpłatna konferencja: Cyfryzacja wymiaru sprawiedliwości - korzyści i wyzwania dla wierzycieli

Już 26 marca w Warszawie odbędzie się bezpłatna konferencja Cyfryzacja wymiaru sprawiedliwości - korzyści i wyzwania dla wierzycieli, której inicjatorem i opiekunem merytorycznym jest Kancelaria Maciej Panfil i Partnerzy. Wydarzenie zgromadzi około 100 uczestników, w tym przedstawicieli biznesu, ekspertów ze środowiska prawniczego, sektora technologicznego oraz reprezentantów instytucji publicznych.

REKLAMA

88-latek oszukany na blisko 1,2 mln zł

Kolejna ofiara oszustwa, tym razem na Podlasiu. 88-latek stracił łącznie blisko 1,2 mln zł, bo uwierzył w szybki zysk z inwestycji. Pieniądze przekazywał w reklamówkach.

Dla nich nie będzie przeliczenia emerytur. Tracą 1000 zł miesiąc w miesiąc. Od lat. ZUS nie poinformował [wyrok TK z 4 czerwca 2024 r.]

Wyrok TK z 4 czerwca 2024 r. daje prawo do dużych pieniędzy emerytom, którym ZUS nawet przez 12 lat (w okresie od 2013 r. w zależności od daty przejścia na emeryturę) pomniejszał miesiąc w miesiąc ich emeryturę. Mówimy o kwotach 1000 zł miesięcznie i stratach na kolejnych waloryzacjach. Żeby to naprawić trzeba od razu (w 2025 r.) podnieść emeryturę o 1000 zł. Niestety ten wyrok daje prawo do podwyżki emerytury o 1000 zł (średnio) i wyrównania około 60 000 zł (średnio) tylko niektórym poszkodowanym emerytom. TK wziął pod swoją ochronę tylko osoby, które były na wcześniejszej emeryturze przed 2013 r. Jeżeli ktoś znalazł się na wcześniejszej emeryturze np. w 2013 r. w 2014 r., to nie podlega ochronie TK. Gdzie jest więc problem? Gdzie jest temat? Emeryci (w 2013 r., 2014 r., 2015 r. itd.) przechodząc na wcześniejszą emeryturę powinnien otrzymać informację o tym, że nie opłaca mu się, gdyż straci on np. 1000 zł za takie przejście. W artykule dwie historie, gdzie strata wynosi 1000 zł miesięcznie. Miesiąc w miesiąc.

Rozliczenie podatku PIT za pomocą karty płatniczej. Uruchomiono możliwość płatności kartą płatniczą zobowiązań podatkowych

Wszyscy podatnicy mogą regulować zobowiązania podatkowe w zakresie rozliczenia PIT w serwisie e-US i w usłudze Twój e-PIT za pomocą karty płatniczej. Podatnicy nie ponoszą dodatkowych opłat z tego tytułu. Usługa działa od 20 marca 2025 r.

Czyste Powietrze w nowej odsłonie, już od kwietnia: Co się zmieni w programie? Jest sporo nowości

Nowa odsłona programu "Czyste Powietrze" rusza z początkiem kwietnia – zapowiedziała dzisiaj minister klimatu Paulina Hennig-Kloska. W programie jest sporo nowości, m.in. obowiązkowy audyt energetyczny przed wykonaniem termomodernizacji, wyższe progi dochodowe czy brak dotacji do kotłów gazowych.

REKLAMA

1000 zł świadczenia rodzicielskiego w 2025 r. Wydłużenie świadczenia rodzicielskiego od 19 marca 2025 r. Nowe przepisy już obowiązują

Świadczenie rodzicielskie w 2025 r. wynosi 1000 zł miesięcznie. Świadczenie rodzicielskie przysługuje rodzicom, którzy nie otrzymują zasiłku macierzyńskiego ani innego świadczenia odpowiadającemu za okres urlopu macierzyńskiego lub urlopu rodzicielskiego. Pobierać je można przez okres od 52 do 71 tygodni w zależności od liczby urodzonych, objętych opieką lub przysposobionych dzieci.

Czynsz, opłaty za śmieci, prąd. Czy w 2025 r. mogę dostać jakieś dodatki? [Przykłady]

Wiele osób boryka się z wysokimi rachunkami, szukając dostępnych form finansowego wsparcia. Prezentujemy kilka przykładowych świadczeń. Jakie kryteria trzeba spełnić w 2025 r.?

REKLAMA