REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

RPO potwierdził lukę w przepisach o świadczeniu wspierającym i pielęgnacyjnym. Po kieszeni dostały nie osoby niepełnosprawne, a opiekunowie

prawnik - prawo pracy, cywilne, gospodarcze, administracyjne, podatki, ubezpieczenia społeczne, sektor publiczny
RPO potwierdza lukę. Zapłacą za szpital i lekarza opiekunowie osób niepełnosprawnych?
RPO potwierdza lukę. Zapłacą za szpital i lekarza opiekunowie osób niepełnosprawnych?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Luka polega na utracie przez opiekuna osoby niepełnosprawnej ubezpieczenia zdrowotnego oraz składek emerytalnych za okres od pół roku do roku (w zależności jak bardzo jest opóźniona wypłata świadczenia wspierającego). Utrata odbywa się wstecznie. Np. w grudniu 2024 r. opiekun dowiedział się, że nie ma ubezpieczenia od stycznia 2024 r. Co jeżeli w tym okresie leżał w szpitalu i przeszedł operację w lipcu 2024 r. (sądził, że ma ubezpieczenie)? Czy szpital będzie domagał się pieniędzy za leczenie bez ubezpieczenia?

Po uzyskaniu świadczenia wspierającego opiekun, poza obowiązkiem zwrotu świadczeń opiekuńczych, będzie musiał zwrócić koszty świadczeń zdrowotnych, z których korzystał w tym czasie. Tak stwierdza Rzecznik Praw Obywatelskich. Pełne jego wystąpienie pod tym linkiem. Cała ta sprawa wynika z przewlekłości postępowania w sprawie przyznania świadczenia wspierającego.

REKLAMA

O tej luce pisaliśmy w poniższym artykule tydzień temu:

Zazwyczaj opiekun (pobierał stare świadczenie pielęgnacyjne - podstawa ubezpieczenia), to członek rodziny osoby niepełnosprawnej (dziś świadczenie wspierające). Stąd:

W rodzinach osób niepełnosprawnych obawa o płacenie za wizyty u lekarza i leczenie (operacje) w szpitalu

W artykule omawiamy taką sytuację. Jest skomplikowana bo dotyczy zwrotu świadczenia pielęgnacyjnego przez opiekuna i jego problemów z utratą ubezpieczenia w NFZ z mocą wsteczną (tak twierdzą MOPS, zobaczymy co na to powiedzą sądy).

1) Osoba niepełnosprawna - w grudniu 2024 r. złożyła wniosek o świadczenie wspierające i otrzymała je z mocą wsteczną (to legalne) od stycznia 2024 r.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

2) Opiekun - symetrycznie do nabycia prawa do świadczenia wspierającego przez osobę niepełnosprawną - traci z mocą wstecz prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Musi oddać świadczenie pielęgnacyjne za okres styczeń - grudzień 2024 r. MOPS zabiera też ubezpieczenie zdrowotne za ten okres.

3) w lipcu mamy pobyt opiekuna w szpitalu - koszt około 55 000 - 60 000 zł (bez ubezpieczenia - kto płaci za leczenie, skoro nie ma ubezpieczenia zdrowotnego.

Przykład

Osoba niepełnosprawna otrzymała świadczenie wspierające od stycznia 2024 r. Ale wniosek w tej sprawie złożyła dopiero w grudniu 2024 r. Tyle czasu musiała czekać na decyzję WZON w sprawie poziomu potrzeby wsparcia. Świadczenie wspierające zostało wypłacone za okresy wstecz - od stycznia 2024 r. do grudnia 2024 r. Jednocześnie za okres styczeń 2024 r. - grudzień 2024 r. opiekun osoby niepełnosprawnej musiał oddać już pobrane świadczenie pielęgnacyjne. I UWAGA! składki ubezpieczeniowe (zdrowotna i emerytalna). W lipcu 2024 r. opiekun był przez 2 tygodnie w szpitalu (koszt bez ubezpieczenia 5000 zł). Przeszedł operację, której koszt wynosi bez ubezpieczenia około 49 000 zł. W lipcu 2024 r. był ubezpieczony (jeszcze nie oddał) świadczenia pielęgnacyjnego, ale w grudniu wstecznie za lipiec już nie był ubezpieczony? Czy opiekun musi oddać 49 000 zł + 5000 zł jako osoba, która nie ma ubezpieczenia?

O tym zadecydują sądy. Moim zdaniem sądy orzekną (jeżeli szpital pójdzie do sądu po pieniądze od opiekuna osoby niepełnosprawnej), że decyduje moment leczenia w szpitalu. I przekonanie opiekuna, że ma ubezpieczenie zdrowotne - na ten moment było ubezpieczenie i bez znaczenia jego późniejsze odebranie. Tak wynika z logiki, ale pewności, że tak będzie nie ma nikt.

Odebranie wstecz ubezpieczenia - jak to możliwe, że autorzy przepisów doprowadzili (za poprzedniego rządu) do tej sytuacji?

Po prostu na czas potrzebny na przyznanie świadczenia wspierającego osobie niepełnosprawnej jej opiekun może pobierać świadczenie pielęgnacyjne. Dopiero w momencie przyznania świadczenia wspierającego następuje korekta co do pobrania podwójnych świadczeń za ten sam okres – świadczenia pielęgnacyjnego i świadczenia wspierającego.

Korekta polega na tym, że opiekun zwraca świadczenie pielęgnacyjne (na przykład za 6 – 12 miesięcy). Jeżeli opiekun zwraca świadczenie pielęgnacyjne, to zabierane mu są:

1) składki zdrowotne

2) składki emerytalne.

Nikt nie przewidział, że ww. korekty będą dotyczyły okresu jednego roku (bo opóźnia się niewiarygodnie procedura przyznania świadczenia wspierającego).

Po tej korekcie opiekun osoby niepełnosprawnej jest traktowany jako osoba, która nie była ubezpieczona w NFZ i ZUS przez okres na przykład jednego roku. Co jeżeli w tym okresie skorzystała z tego ubezpieczenia?

Przykład

Świadczenie wspierające jest wypłacane od marca 2024 r. Wniosek został złożony przez osobę niepełnosprawną w grudniu 2024 r. Opiekun stracił ubezpieczenie w grudniu 2024 r. za okres od marca 2024 r. W tym czasie przeszedł badania na NFZ o wartości 8000 zł. Ma oddać te pieniądze, czy nie? I komu?

RPO zwraca się do rządu o rozwiązanie problemu braku ubezpieczenia opiekuna osoby niepełnosprawnej

Idea świadczenia wspierającego polega na tym, że osoba niepełnosprawna otrzymuje to świadczenie, a opiekun może np. iść do pracy krok. Nie ma więc opcji kumulowania w jednej rodzinie dwóch świadczeń, czyli równoległego pobierania świadczenia pielęgnacyjnego (opiekun) i świadczenia wspierającego (osoba niepełnosprawna).

Przepisy uwzględniają jednak, że:

1) osoba, która nie pracuje dalej udziela wsparcia osobie uprawnionej otrzymującej świadczenie wspierające, wspólnie z nią mieszka i gospodaruje - więc ZUS opłaca składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe;

2) opiekun osoby niepełnosprawnej, który stracił prawo do świadczenia pielęgnacyjnego (bo osoba ma świadczenie wspierające) otrzyma świadczenie przedemerytalne.

Przyznanie świadczenia wspierającego (osoba niepełnosprawna) to utrata ubezpieczenia zdrowotnego i emerytalnego (opiekun).

Przewlekłość przyznawania od 2024 r. świadczenia wspierającego powoduje negatywne skutki także dla zbiegu prawa do świadczenia pielęgnacyjnego (opiekun) i świadczenia wspierającego (osoba niepełnosprawna). Jak wspomniano powyżej, konsekwencją ustalenia prawa do świadczenia wspierającego jest bowiem uchylenie z mocą wsteczną decyzji o ustaleniu świadczenia pielęgnacyjnego.

I tu Rzecznik Praw Obywatelskich:

Ważne

O ile nie budzi wątpliwości niemożność pobierania za ten sam okres dwóch świadczeń i konieczność rozstrzygnięcia o obowiązku zwrotu świadczenia opiekuńczego, to są istotne wątpliwości co do uchylania z mocą wsteczną uprawnienia do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne za opiekuna. 

Mamy więc opiekunów, których krewny albo osoba bliska (najczęściej syn/córka albo rodzic, mąż, żona) znalazł się w systemie świadczenia wspierającego, ale sami opiekunowie są bez składek. Za jakie miesiące?

Od dnia uchylenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego do dnia złożenia wniosku o przyznanie świadczenia wspierającego.

REKLAMA

Prawo do opłacania za osobę - która nie podejmuje zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej ze względu na potrzebę wsparcia osoby uprawnionej do świadczenia wspierającego wspólnie mieszkającą i gospodarującą - przez ZUS składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe przysługuje na zasadach ogólnych.

Z uwagi na uchylenie z mocą wsteczną, często za kilka miesięcy, prawa do świadczenia opiekuńczego, następuje uchylenie decyzji o objęciu ubezpieczeniem zdrowotnym i w konsekwencji zobowiązaniem opiekuna do zwrotu NFZ kosztów udzielonych świadczeń zdrowotnych.

Nie działa mechanizm osłonowy związany ze świadczeniami przedemerytalnymi dla osób pobierających do tej pory świadczenie pielęgnacyjne

Czyli, osoba ze świadczeniem wspierającym ma rozwiązany problem opóźnienia w przyznaniu świadczenia wspierającego w ten sposób, że świadczenie to przysługuje od dnia złożenia wniosku do WZON (o określenie poziomu wsparcia). Ale inaczej jest z opiekunami.

Przykład

Od 12 stycznia zostało przyznanie świadczenie wspierające pomimo, że wniosek został złożony 15 listopada. Za okres styczeń – listopada osoba niepełnosprawna otrzyma zaległe świadczenie wspierające. Opiekun za ten okres będzie miał cofnięte świadczenie pielęgnacyjne (konieczność zwrotu) i odebrane składki ubezpieczeniowe (NFZ i ZUS).

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Będzie znaczna podwyżka zasiłku pogrzebowego. Od kiedy? Ile?

Niezmieniany od 14 lat zasiłek pogrzebowy będzie podwyższony.

Pół miliona seniorów nie ma komu przekazać majątku: Co zrobić z dorobkiem życia? Testament, darowizna czy umowa o dożywocie

Pół miliona seniorów w Polsce nie ma spadkobierców, co oznacza, że ich majątek może trafić do gminy lub Skarbu Państwa. Jak temu zapobiec? Testament, darowizna czy umowa o dożywocie to rozwiązania, które pozwalają samodzielnie zdecydować o losach dorobku życia. Sprawdź, jakie masz opcje.

Sąd: Przykład ponownego przeliczenia emerytury. Kapitał początkowy z 176.709,94 zł do 188.726,08 zł [Listy płac]

Przeliczyć na nowo emeryturę można po dostarczeniu nowych dowodów lub ujawnienie nowych okoliczności. ZUS potrafi zakwestionować nawet tak oczywisty dowód błędnego obliczania emerytury jak listy płac. W artykule przykład wygranego przez emeryta wyroku sądowego na podstawie dokumentów aż z okresu 1971-1977 r.

Nowe wytyczne przy świadczeniu pielęgnacyjnym 3287 zł. Jednoczesność pkt 7 i 8 orzeczenia o niepełnosprawności

Kilka dni temu (21 marca 2025 r.) minister Łukasz Krasoń (jako pełnomocnik rządu ds. osób niepełnosprawnych) wydał zalecenia (wytyczne) dla zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności w sprawie orzeczeń o niepełnosprawności dla dwóch grup osób niepełnosprawnych, które nigdy nie odzyskają zdrowia i pełnej sprawności. Orzeczenia będą dla nich miały charakter stałych orzeczeń, czyli nie trzeba będzie ich ponownie zdobywać raz na kilka lat. Orzeczenia Wojewódzkich oraz Powiatowych Zespołów ds. Orzekania o Niepełnosprawności są ujednolicane - w całej Polsce są wydawane według jednolitych standardów.

REKLAMA

Czy to będą pierwsze e-wybory w Polsce? Są kraje, w których można głosować przez internet. Czy Polska do nich dołączy?

Zbliżają się wybory prezydenckie, przez co odżyła dyskusja o e-wyborach w Polsce. Dotychczas głosowanie przez internet wprowadziło lub przynajmniej testowało kilka europejskich krajów. Wśród nich jest Estonia, gdzie w ostatnich wyborach parlamentarnych głos przez internet oddała ponad połowa głosujących. Czy w Polsce możliwe jest wprowadzenie e-wyborów?

Wyższe jednorazowe świadczenie od 1 stycznia 2026 r. - zasiłek pogrzebowy w wysokości 7 000 zł. Negatywna opinia Ministra Finansów z 21.03.2025 r. [25.03.2025 r. Rada Ministrów]

Rada Ministrów rozpatrzy dziś, tj. we wtorek, 25 marca 2025 r. projekt o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Projekt zawiera m.in. propozycje regulacji, które mają na celu podwyższenie kwoty zasiłku pogrzebowego z 4 000 zł do 7 000 zł oraz objęcie tego świadczenia mechanizmem waloryzacji.

Sejm na żywo 25 marca 2025 r.: Komisja śledcza ds. Pegasusa

Dziś zaplanowano przesłuchanie Edyty Gołąb, zatrudnionej w Biurze Kadr, Szkolenia i Obsługi Prawnej Komendy Głównej Policji. O godz. 10 zacznie się część jawna posiedzenia, część niejawna rozpocznie się o godz. 13:30.

Dla kogo stopień niepełnosprawności w 2025 r.?

Dla kogo stopień niepełnosprawności w 2025 r.? Jakie są stopnie niepełnosprawności? Kto może uzyskać orzeczenie o stopniu niepełnosprawności? Co należy zrobić, by uzyskać orzeczenie o stopniu niepełnosprawności?

REKLAMA

Wyrok TK: Emeryci stracili w ZUS nie tylko na przeliczeniu emerytur. Przepadł 15% bonus do kapitału początkowego. Był nawet waloryzowany

Do redakcji stale przychodzą listy od osób, które są poszkodowane przez wcześniejsze emerytury w okresie około ostatnich 15 lat. Pomniejszono im kapitał emerytalny (jakby za karę za to, że byli na tej wcześniejszej emeryturze). Moment kary? Przejście na emeryturę powszechną (60 lat albo 65 lat). W artykule kolejny list. Czytelnik pisze m.in. o tym, że była też inna konsekwencja przejścia na emeryturę wcześniejszą. Emeryci wcześniejsi tracili około 15% rekompensaty (był to dodatek do kapitału początkowego). To rodzaj odszkodowania za to, że emeryt mógł przejść na emeryturę wcześniejszą, ale zrezygnował z tego uprawnienia i dalej pracował (często aż do wieku emerytalnego).

Górnik i programista (14 000 zł brutto, 585 ton węgla i wartość 700 000 zł) kontra (10 000 zł brutto i 1 mln zł)

Na portalu Linkedin zasięgi zdobył post Pawła Kurasia (pracownik naukowy Politechniki Rzeszowskiej im. Ignacego Łukasiewicza). Zestawił oparte o dane z GUS średnie wynagrodzenie górnika ze średnim wynagrodzeniem programisty. Dodatkowo pokazał, ile średnio wypracowuje górnik, a ile programista.

REKLAMA