Jakie prawa ma pracownica w ciąży?

Ochrona ciężarnych pracownic

Kobiety w stanie błogosławionym, które są czynne zawodowo, mogą liczyć na rozbudowaną i ważniejszą od powszechnej, ochronę pracy. Obejmuje ona ochronę przed pracą szkodliwą dla zdrowia oraz ograniczenie możliwości zatrudniania. Od momentu przestawienia przez pracownicę świadectwa lekarskiego stwierdzającego stan ciąży, może ona korzystać z wszelkich uprawnień wynikających z przepisów. Poniżej znajdują się najważniejsze z nich.

Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy

Kobiety w okresie ciąży podlegają szczególnej ochronie przed rozwiązaniem stosunku pracy z inicjatywy pracodawcy. Zgodnie z przepisami pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy. Z kolei umowa o pracę zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu.

Zobacz również: Kobieta w ciąży a wypowiedzenie umowy o pracę

Czas pracy

Pracownicy w ciąży nie wolno zatrudniać:

1. w godzinach nadliczbowych - zakaz ten ma charakter bezwzględny i odnosi się zarówno do pracy w godzinach nadliczbowych z powodu szczególnych potrzeb pracodawcy, jak i ze względu na konieczność prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii;

2. w porze nocnej – pracodawca zatrudniający pracownicę w porze nocnej jest obowiązany na okres jej ciąży zmienić rozkład czasu pracy w sposób umożliwiający wykonywanie pracy poza porą nocną, a jeżeli jest to niemożliwe lub niecelowe, przenieść pracownicę do innej pracy, której wykonywanie nie wymaga pracy w porze nocnej;

3. w przerywanym czasie pracy.

Warto również wyjaśnić, że pracodawca nie może bez zgody ciężarnej pracownicy delegować jej poza stałe miejsce pracy. Oznacza to, że kobieta w ciąży może odmówić wyjazdu w delegację i nie ponosi za to żadnych ujemnych konsekwencji.

Autopromocja

Kodeks pracy 2025. Praktyczny komentarz z przykładami

Sprawdź

Zobacz również serwis: Prawa pracownika

Wymiar czasu pracy pracownicy w ciąży nie może przekraczać 8 godzin na dobę.

Badania lekarskie

Pracodawca jest obowiązany udzielić pracownicy w ciąży zwolnienia od pracy na zlecone przez lekarza badania lekarskie przeprowadzane w związku z ciążą, jeżeli badania te nie mogą być przeprowadzone poza godzinami pracy. Aby kobieta mogła skorzystać z tego uprawnienia musi być pracownicą w rozumieniu przepisów kodeksu pracy. Okres zwolnienia obejmuje czas przeprowadzenia samych badań, czas potrzebny na dojazd oraz inne czynności związane z badaniami. Co ważne, za czas nieobecności w pracy z tego powodu pracownica zachowuje prawo do wynagrodzenia.