Kiedy napoje należą się pracownikom

Zbliża się okres letni, a więc czas upałów. Bardzo wielu pracowników skarży się na wysokie temperatury, które panują w ich pomieszczeniach pracy. Pracownicy występują do swoich pracodawców z prośbą o zapewnienie im odpowiednich napojów w czasie upałów. W praktyce pracodawcy często im odmawiają. Należy jednak pamiętać, że działanie to nie zawsze jest zgodne z obowiązującymi w tym zakresie przepisami.

Napoje profilaktyczne

Już sam Kodeks pracy zobowiązuje w art. 232 pracodawcę do zapewnienia pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych nieodpłatnych posiłków i napojów, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych. Szczegóły w tym zakresie określone zostały w rozporządzeniu Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (DzU nr 60, poz. 279).

Zgodnie z rozporządzeniem do obowiązków pracodawcy należy zapewnienie pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych nieodpłatnie napojów, których rodzaj i temperatura powinny być dostosowane do warunków pracy. Przyjmuje się, że z uciążliwością mamy do czynienia, gdy intensywność któregokolwiek z czynników charakteryzujących pracę przekracza średni zakres.

W szczególności napoje należą się pracownikom zatrudnionym:

• w warunkach gorącego mikroklimatu, charakteryzującego się wartością wskaźnika obciążenia termicznego (WBGT) powyżej 25^o C,

• w warunkach mikroklimatu zimnego, charakteryzującego się wartością wskaźnika siły chłodzącej powietrza (WCI) powyżej 1000,

• przy pracach na otwartej przestrzeni przy temperaturze otoczenia poniżej 10^o C lub powyżej 25^o C,

• przy pracach związanych z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet,

• na stanowiskach pracy, na których temperatura spowodowana warunkami atmosferycznymi przekracza 28^o C.

Przykład

Pani Maria pracuje w biurze - jest księgową. Skarży się, że zwłaszcza latem po południu temperatura powietrza w pomieszczeniu, w którym pracuje, często przekracza 28^oC. W takich warunkach pani Maria nie jest w stanie należycie wykonywać swojej pracy, dlatego domaga się od swojego szefa dostarczenia pracownikom zimnych napojów. Pracodawca oświadczył, że nie będzie dostarczał pracownikom napoi, bowiem tak wysoka temperatura utrzymuje się w pokojach jedynie przez kilka godzin. Działanie pracodawcy należy uznać za nieprawidłowe. Przepis wskazuje na obowiązek dostarczenia pracownikom napojów w sytuacji, gdy temperatura powietrza przekracza 28^oC. Przepis co prawda nie określa czasu, przez jaki tak wysoka temperatura ma się utrzymywać w pomieszczeniu, ani wysokości, na jakiej należy dokonywać jej pomiarów, dlatego należy przyjąć, że napoje należy dostarczać pracownikowi zawsze, gdy temperatura przekroczy określony poziom wysokości Przyjęcie innej interpretacji byłoby działaniem na niekorzyść pracownika.