Jakie kary może nałozyć szef na pracownika

Ciężar kary wymierzonej przez pracodawcę nie może być jednak większy niż przewinienie pracownika. Dlatego na przykład za spóźnienie do pracy nikt nie może cię zwolnić dyscyplinarnie. Do karania za drobne przewinienia służą bowiem kary porządkowe.

Kodeks pracy wymienia trzy rodzaje kar porządkowych:

- upomnienie,

- naganę,

- karę pieniężną.

Lista kar jest zamknięta. Oznacza to, że pracodawca może nakładać tylko te kary, które przewidziane są w kodeksie pracy. Jeżeli zastosuje inne, wymyślone przez siebie kary, popełnia wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Z taką sytuacją mamy do czynienia gdy pracownik za karę nie otrzyma zaproszenia na imprezę firmową lub zostanie skreślony z listy osób wysyłanych na szkolenie. Pracownik, który został ukarany karą nagany lub inną karą porządkową, ma szereg uprawnień.

- Upomnienie, nagana - obie te kary mogą być nałożone na pracownika za nieprzestrzeganie porządku ustalonego w firmie, przepisów bhp czy przyjętego w firmie sposobu potwierdzania obecności i usprawiedliwiania nieobecności. Udzielenie kar w formie upomnienia i nagany wymagane jest w formie pisemnej, z zachowaniem określonej procedury. Pamiętaj, że ukaranie ustne nie może znaleźć się w twoich aktach osobowych, jednak traktuj je jak ostrzeżenie od szefa. Na piśmie można dać pracownikowi naganę, pomijając upomnienie; nie jest wówczas wymagane zachowanie kolejności wymienionych kar w kodeksie pracy.

- Kara pieniężna - może być wymierzona tylko wyjątkowo, gdy czyn pracownika okazał się szczególnie szkodliwy dla zakładu pracy, np.:

- spowodował zagrożenie pożarowe lub naruszył zasady bhp (palił papierosa w hali, gdzie produkuje się środki chemiczne, nie wyłączył maszyny po zakończeniu zmiany itd.),

- mógł narazić firmę na stratę materialną lub utratę zaufania klientów (kasjerka zostawiła kasę bez opieki, pracownik infolinii odłożył słuchawkę i wyszedł).

Wysokość kary pieniężnej nie jest dowolna. Za jedno wykroczenie nie może być ona wyższa niż jednodniowe wynagrodzenie pracownika. Jeżeli pracownik naruszył kilka obowiązków, to łączna kara nie może przewyższać 1/10 części wynagrodzenia przypadającej do wypłaty, po dokonaniu obowiązkowych potrąceń. Wpływy z kar pieniężnych przeznaczone są na poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy.

Zanim szef postanowi pracownika ukarać, musi dać mu szansę na złożenie wyjaśnień. Przepisy kodeksu pracy stanowią, że pracodawca nie ma prawa nałożyć kary, zanim nie wysłucha pracownika. On zaś powinien złożyć wyjaśnienia na piśmie.