Zwolnienie lekarskie a ochrona przed wypowiedzeniem

Umowa o pracę jest najbardziej powszechną podstawą świadczenia pracy. Jest to dwustronna czynność prawna, w ramach której pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy umówionego rodzaju, a pracodawca do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem. Nawiązując stosunek prawny oparty na podstawie umowy o pracę strony nie mają pełnej swobody w zakresie kształtowania treści konkretnego kontraktu. Umowa o pracę należy bowiem do tej kategorii stosunków prawnych, których treść podlega ograniczeniom, ustanowionym przede wszystkim w interesie pracownika. Podstawą tych ograniczeń są przepisy prawa pracy, a więc przepisy Kodeksu pracy, innych ustaw i aktów wykonawczych określających prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów, statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Umowa o pracę może być rozwiązana zarówno przez pracodawcę, jak i przez pracownika. Rozwiązanie umowy może być dokonane z zachowaniem okresu wypowiedzenia, jak i ze skutkiem natychmiastowym, bez zachowania okresu wypowiedzenia.

W okresie kiedy pracownik jest nieobecny w pracy, pracodawca nie może złożyć pracownikowi oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy o pracę (terminowej i bezterminowej). Stanowi o tym wprost art. 41 Kodeksu pracy – „Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.”

Ograniczenie dotyczące rozwiązania umowy o pracę w drodze wypowiedzenia ma zastosowanie tylko do pracodawców - pracownik może wypowiedzieć umowę o pracę w każdym okresie swojego zatrudnienia.

W przypadku choroby na pracowniku ciąży obowiązek usprawiedliwienia nieobecności w pracy oraz dostarczenia pracodawcy dowodu usprawiedliwiającego tą nieobecność (zwolnienie lekarskie).

Pracownik powinien dostarczyć pracodawcy zwolnienie lekarskie w ciągu 7 dni.

Pracownik ma obowiązek niezwłocznie zawiadomić pracodawcę o przyczynie swojej nieobecności i przewidywanym okresie jej trwania, nie później jednak niż w drugim dniu nieobecności w pracy. Zawiadomienia tego pracownik dokonuje osobiście lub przez inną osobę telefonicznie lub za pośrednictwem innego środka łączności albo drogą pocztową, przy czym za datę zawiadomienia uważa się wtedy datę stempla pocztowego. Uchybienie przez pracownika temu obowiązkowi może być uznane za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych, stanowiące podstawę do rozwiązania umowy o pracę w trybie art. 52 Kodeksu pracy.