REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Upadłość - ogłaszać czy nie ogłaszać?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Upadłość - ogłaszać czy nie ogłaszać?
Upadłość - ogłaszać czy nie ogłaszać?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Upadłość konsumencka, często potocznie zwana „bankructwem”, jest instytucją prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego, której celem jest zapewnienie dłużnikowi, który popadł w tarapaty, rozliczenia się z przeszłością i zapewnienia sobie nowego startu w życiu.

Aktualny stan prawny

REKLAMA

W dniu 24 marca 2020 r. weszła w życie duża nowelizacja ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (dalej: p.u.), która znacznie ułatwiła dłużnikom ogłaszanie upadłości. W aktualnym stanie prawnym niemal każdy może ogłosić upadłość. W przeciwieństwie bowiem do dotychczasowej sytuacji, bez znaczenia dla faktu ogłoszenia upadłości (przesłanka negatywna) pozostaje obecnie, czy niewypłacalność dłużnika powstała z jego winy, czy też jest skutkiem obiektywnych okoliczności, na które dłużnik nie miał wpływu, a które to okoliczności poskutkowały, że znalazł się w dołku finansowym.

REKLAMA

Nie oznacza to bynajmniej, że ogłoszenie upadłości stanowi uniwersalne panaceum na problemy natury majątkowej, wynikające czy to z niekorzystnych zrządzeń losu, czy swobodnego podejścia do majątku. Trzeba mieć na uwadze, że ogłoszenie upadłości pociąga za sobą daleko idące skutki w sferze prawnej upadłego, które rozciągać się mogą nawet na okres 7 lat od dnia uprawomocnienia się postanowienia o ustaleniu planu spłaty.

Instytucja upadłości konsumenckiej – jak sama nazwa wskazuje – przewidziana jest dla konsumentów, tj. osób nieprowadzących działalności gospodarczej. W aktualnym stanie prawnym osoba, prowadząca działalność gospodarczą, chcąc ogłosić upadłość konsumencką, musi dokonać uprzedniego wykreślenia z CEiDG. Tym samym, po nowelizacji przepisów, dłużnik już następnego dnia po wykreśleniu z ewidencji ma możliwość skutecznego złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Podobna sytuacja ma miejsce w stosunku do wspólników spółki z o.o., czy też udziałowców spółki akcyjnej. Ich udziały czy akcje są po prostu składnikiem majątku dłużnika, który może zostać spieniężony przez syndyka w toku postępowania upadłościowego. Niemniej prawidłowe przeprowadzenie postępowania w przedmiocie upadłości konsumenckiej takiej osoby jest nieco bardziej skomplikowane i wymaga osobnego omówienia.

Z teorii do praktyki…

REKLAMA

Postępowanie upadłościowe jest trzyetapowe. Pierwszy etap to ogłoszenie upadłości, inicjowane przez złożenie wniosku. Wniosek ten musi być złożony na formularzu, stanowiącym załącznik nr 1 do Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie określenia wzorów formularzy wniosku o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej. Ważne jest, by wniosek został wypełniony szczególnie skrupulatnie i zawierał wszystkie niezbędne informacje, określone w art. 4912 ust. 4 pkt 1-11 p.u. Podanie nieprawdziwych danych – w najlepszym wypadku – może skutkować zwrotem wniosku z uwagi na niedopełnienie warunków formalnych, w najgorszym natomiast – pełną odpowiedzialnością za szkodę w majątku wierzyciela. Wniosek podlega opłacie kwotą 30 zł, wnoszoną znakami opłaty skarbowej albo przelewem na konto sądu właściwego miejscowo i rzeczowo do rozpoznania sprawy (wydział gospodarczy sądu rejonowego, właściwego dla miejsca zamieszkania dłużnika – art. 18 i 19 ust. 1-4 p.u.).

Po złożeniu wniosku sąd dokonuje jego oceny pod kątem warunków formalnych, a także najistotniejszej z punktu widzenia dłużnika przesłanki niewypłacalności. W razie uznania, że zachodzi taka potrzeba sąd może wysłuchać wnioskodawcę (art. 30 ust. 1-4 p.u.). Następnie, o ile wniosek nie ma braków, a ze złożonych oświadczeń i dokumentów wynika, że dłużnik jest niewypłacalny, sąd orzeka o ogłoszeniu upadłości i wyznacza syndyka. Dłużnik wkracza w kolejny etap postępowania.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z momentem orzeczenia upadłości, dłużnik przeistacza się w upadłego, traci prawo do zarządzania swoim majątkiem, który staje się tzw. masą upadłościową służącą do spłaty długów oraz pokrycia kosztów postępowania upadłościowego. Od tej pory majątkiem zarządza syndyk, jako wyłącznie władny do dokonywania czynności prawnych związanych z masą upadłości, w tym przede wszystkim jej spieniężenia. Syndyk ma nadto możliwość wzruszenia czynności rozporządzających upadłego, które uszczupliły jego majątek, dokonanych aż do roku przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości (art. 127 ust. 1 p.u.).

Przejmując majątek upadłego, syndyk pozostawia do jego dyspozycji kwotę wolną od zajęcia, celem zabezpieczenia podstawowych potrzeb życiowych upadłego i jego rodziny. Upadły może również swobodnie dysponować przedmiotami codziennego użytku, a także rzeczami, potrzebnymi do wykonywania pracy zawodowej. W tym czasie następuje oszacowanie majątku upadłego oraz gromadzenie informacji pochodzących od wierzycieli odnośnie wierzytelności podlegających spłacie. Następnie syndyk likwiduje składniki masy upadłości i gromadzi środki na zaspokojenie wierzycieli. Na tym etapie upadły powinien ściśle współpracować z syndykiem, od którego (i oczywiście sądu) w znacznej mierze zależy sprawność postępowania w tym ustalenia planu spłaty bądź umorzenia długów.

Sytuacje, gdy zgromadzony majątek wystarcza na zaspokojenie zobowiązań, stanowią ułamek wszystkich postępowań upadłościowych. Najczęściej sytuacja wygląda tak, że po przeprowadzonym postępowaniu upadłościowym pozostają niespłacone zobowiązania. Sąd ma wówczas możliwość umorzenia długów bez ustalania planu spłaty, co ma miejsce przede wszystkim w przypadku upadłych niezdolnych do podjęcia pracy. Z reguły jednak sąd ustala plan spłaty, w którym zobowiązuje upadłego do comiesięcznego spłacania wierzycieli określoną kwotą, po rozważeniu uzasadnionych kosztów jego utrzymania. Szczególnie istotne pozostaje, że to na tym etapie sąd rozstrzyga o przyczynie niewypłacalności upadłego, który – w razie uznania, że niewypłacalność nie z wynika z jego winy – zostaje zobowiązany do wykonywania planu spłaty przez okres nie dłuższy niż 36 miesięcy (3 lata). W razie zaś uznania, że niewypłacalność upadłego bądź istotne jej zwiększenie nastąpiły z winy upadłego albo jego umyślnego działania, plan spłaty ustala się na okres do 84 miesięcy (7 lat).

Po uprawomocnieniu się postanowienia ustalającego plan spłaty, upadły ma obowiązek uiszczać raty w określonej wysokości, natomiast reszta jego długów zostanie umorzona po upływie okresu spłaty. Co istotne, nie podlegają umorzeniu zobowiązania o charakterze alimentacyjnym, wynikające z rent odszkodowawczych za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci, zobowiązania wynikające z wyroków karnych, a nadto zobowiązania, których upadły umyślnie nie ujawnił, gdy wierzyciel nie brał udziału w postępowaniu.

Teraz już tylko od rzetelnego wywiązywania się przez upadłego z nałożonych na niego obowiązków zależy, czy po wykonaniu planu spłaty odzyska on wolność finansową.

Bartosz Sierkowski
Adwokat

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tablica alimentacyjna wycofana. Rozwiązanie będzie jeszcze konsultowane

Ministerstwo Sprawiedliwości wycofało się z zaproponowanych we środę tablic alimentacyjnych. Rozwiązanie zostanie jeszcze raz skonsultowane - poinformował rzecznik rządu Adam Szłapka po piątkowym posiedzeniu Rady Ministrów.

Sprzedała dom z babcią w środku. Prawo na to pozwala – ale senior zostaje sam

Pani Jadwiga przekazała wnuczce dom w zamian za opiekę. Ta go sprzedała – razem z zamieszkującą seniorką. Niewielu wie, że to możliwe. Co wtedy z obowiązkami? Czy nowy właściciel musi zapewnić opiekę? Prawniczka wyjaśnia, jak działa prawo dożywocia i czego się wystrzegać.

Sejm podejmie decyzje we wrześniu: Emerytury stażowe i asystencja osobista na agendzie posiedzenia

We wrześniu 2025 roku Sejm rozpatrzy kluczowe projekty dotyczące emerytur stażowych oraz asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami - zapowiedziała przewodnicząca sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Katarzyna Ueberhan z Lewicy.

Ponad 6 milionów Polaków z prawem do dłuższego urlopu, wyższych dodatków do wynagrodzenia i nagród od 1 stycznia 2026 r. Sejm zdecydował

Podczas posiedzenia Sejmu w dniu 22 lipca 2025 r., odbyło się pierwsze czytanie przygotowanej przez MRPiPS nowelizacji kodeksu pracy i kilku innych ustaw, która zakłada, że do stażu pracy, od którego zależy szereg uprawnień pracowniczych (m.in. prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższej odprawy, stażowych dodatków do wynagrodzenia i nagród jubileuszowych), mają zostać zaliczone m.in. okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz wykonywania własnej działalności gospodarczej. Zmiany będą miały wpływ na uprawnienia pracownicze ponad 6 mln Polaków.

REKLAMA

Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

REKLAMA

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

Koniec ze swobodnym obrotem gotówką: zgłoszenie obowiązkowe, odbiór tylko osobiście. Jakiej kwoty już nie wypłacisz bez formalności?

Coraz bardziej restrykcyjne stają się ograniczenia w obrocie gotówką – zarówno dla firm, jak i osób fizycznych. W Polsce przedsiębiorstwa już nie mogą realizować transakcji między sobą za więcej niż 15 000 zł gotówką, a od 2027 r. w całej Unii będą obowiązywały limity na maks. 10 000 € (z możliwością obniżenia do 3 000 €) . Co więcej, poza już obowiązującymi lub dopiero nadchodzącymi limitami, wprowadzane są nowe – niespotykane wcześniej rozwiązania. Wszystko „w trosce o walkę z finansowaniem terroryzmu".

REKLAMA