REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Formy zabezpieczenia majątku osoby starszej z chorobami demencyjnymi

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Kancelaria Radców Prawnych Zdanowicz i Wspólnicy Sp.K.
Profesjonalista w zakresie szeroko rozumianego prawa gospodarczego i cywilnego
Formy zabezpieczenia majątku osoby starszej z chorobami demencyjnymi. /fot. Fotolia
Formy zabezpieczenia majątku osoby starszej z chorobami demencyjnymi. /fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Osoba dotknięta schorzeniami demencyjnymi bardzo często działa w sposób nieracjonalny w zakresie spraw życia codziennego, w tym zakresie gospodarowania majątkiem i finansami. Podkreślić jednak należy, iż stopień niegospodarności takiej osoby jest ściśle uzależniony od zaawansowania choroby oraz ogólnego stanu zdrowia. Warto zauważyć, iż aktualnie obowiązujące przepisy nie regulują wprost sytuacji majątkowej osób z chorobami demencyjnymi oraz Alzhaimerem. W tym zakresie konieczne jest korzystanie z generalnych sposobów przewidzianych przez przepisy prawa w zakresie ochrony majątku.

REKLAMA

W oparciu o przewidziane przez prawo sposoby ochrony praw majątkowych w zależności do stanu zdrowia chorej osoby starszej, możliwe jest aktualnie zabezpieczenie majątku przed utratą, uszczupleniem lub nieświadomym rozporządzeniem poprzez: ubezwłasnowolnienie całkowite, ubezwłasnowolnienie częściowe oraz ustanowienie kuratora.

REKLAMA

Najdalej ograniczającym zarząd nad majątkiem sposobem jest doprowadzenie do ubezwłasnowolnienia osoby chorej. Przy czym taki sposób działania jest uzasadniony wówczas, gdy osoba nie jest w stanie samodzielnie kierować swoim działaniem. Ubezwłasnowolnienie całkowite jest zatem uzasadnione wówczas, gdy choroba powoduje zarówno ograniczenia w sferze decyzyjności, jak również mobilności sprawowania zarządu majątkiem. Osoba ubezwłasnowolniona całkowicie z uwagi na schorzenia demencyjne to osoba, która wobec skutków choroby nie rozpoznaje rodzaju koniecznych działań oraz skutków tych działań. W przypadku ubezwłasnowolnienia sąd opiekuńczy wyznacza opiekuna prawnego, który zajmuje się zarówno kwestiami osobistymi, jak również majątkowymi swojego pupila.

Przy czym istotne jest to, iż opiekun sprawuje czynności zwykłego zarządu, na wszelkie czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu oraz na działania,  w których jest ryzyko sprzeczności interesów opiekuna i pupila, konieczna jest zgoda sądu opiekuńczego. Ten zatem stały nadzór sądu opiekuńczego nad działaniami opiekuna zabezpiecza majątek pupila, w tym ogranicza ryzyko nadużycia prawa przez opiekuna. Należy zauważyć, iż opiekunem najczęściej wyznaczani są członkowie najbliższej rodziny, co również daje swoistą gwarancję prawidłowego wykonywania zadań w sferze ochrony praw i majątku osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej. Opiekun ze swojej bieżącej działalności rozlicza się przed sądem opiekuńczym poprzez system kontroli poszczególnych czynności oraz wszelkich działań, opisywanych w składanych raportach.

Zobacz serwis: Sprawy rodzinne

REKLAMA

W przypadku gdy choroba demencyjna u osoby starszej powoduje pewne dysfunkcje, przy czym nie doprowadza do sytuacji w której zachowania osoby chorej są nieracjonalne, uzasadnione jest ubezwłasnowolnienie częściowe oraz ustanowienie kurateli. W takiej sytuacji nie ma konieczności kierowania sprawami osobowymi i majątkowymi osoby chorej,  a jedynie udzielnie jej pomocy w prowadzeniu spraw. Kurator osoby częściowo ubezwłasnowolnionej w oparciu o decyzję sądu reprezentuje pupila oraz zarządza jego majątkiem. Działania kuratora podlegają kontroli i ocenie sądu opiekuńczego, co ogranicza dowolność w kształtowaniu sytuacji prawnej osoby objętej kuratelą. Wobec faktu, iż osoba ubezwłasnowolniona częściowo zachowuje ograniczoną zdolność do czynności prawnej, posiada pewną samodzielność w sprawach codziennych, kurator natomiast stoi na straży działań pupila, które mogłyby narazić jego osobę lub majątek. Taka forma zabezpieczenia majątku osoby starszej daje zatem gwarancję ograniczenia osoby chorej w zakresie braku skuteczności czynności w wyniku, których majątek byłby narażony na uszczuplenie lub nawet utratę.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przepisy przewidują również ustanowienie kuratora dla osoby niepełnosprawnej, przy czym ten rodzaj kurateli dotyka problemu osób z ograniczeniami fizycznymi. Kurator dla osoby niepełnosprawnej może udzielać pomocy we wszystkich sprawach osobowych i majątkowych pupila lub może zostać powołany do załatwienia i pomocy oznaczonej sprawy. Zakres powołania ocenia i wyznacza sąd opiekuńczy. Nie jest wykluczone, iż również ta forma wsparcia osoby starszej może zostać wykorzystana do zabezpieczenia jej praw majątkowych. Przy czym z uwagi na specyfikę wpływu chorób demencyjnych na działania codzienne chorego, z reguły pełna ochrona osoby starszej zabezpieczona jest przez instytucje prawne – ubezwłasnowolnienie całkowite lub częściowe – które wprost dotyczą kwestii zdolności do czynności prawnych danej osoby, a tym samym poprzez system wad oświadczenia woli wykluczają skuteczność oraz ważność podejmowanych działań, w tym czynności w sferze majątkowej.

Zobacz serwis: Prawa seniora

Warto wskazać, iż nie można jako formy zabezpieczenia majątku osoby dotkniętej chorobami demencyjnymi uznać udzielonego pełnomocnictwa do reprezentacji i zarządu majątkiem. Pełnomocnictwo nawet bowiem  udzielone przed powstaniem objawów choroby, w żaden sposób nie wyklucza działania osobistego w danej sferze. Nawet zatem racjonalność pełnomocnika, nie gwarantuje, iż dana osoba samodzielnie wobec schorzenia nie podejmie oznaczonych działań, które będą miały niekorzystny skutek dla jej osoby lub majątku.

Podkreślić jednak należy, iż powyższe sposoby i uwagi w zakresie zabezpieczenia majątkowego osób z chorobami demencyjnymi mają charakter generalny, odnoszący się do wszystkich osób, których ograniczenia zdrowotne nie pozwalają na racjonalne samodzielne działanie. Wobec natomiast narastającego problemu społecznego, jakim jest starzenie się społeczeństwa, istotne jest aby ustawodawca na przyszłość rozważył rozwiązanie prawne, którego celem będzie ochrona jednostki na wypadek starości, o którego zakresie będzie mogła zdecydować dana osoba jeszcze przed powstaniem objawów choroby demencyjnej.

Paulina Adamczyk
adwokat
Kancelaria Radców Prawnych Marek Zdanowicz i Wspólnicy Sp.k.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Min. Pełczyńska-Nałęcz: to przekręt! deweloperzy sprzedają "pseudometry" - tj. powierzchnię pod ścianami działowymi. Jak być powinno wyjaśnia PKN

W dniu 30 czerwca 2025 r. minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz napisała na platwormie X: "Od prawie 30 lat deweloperzy sprzedają Polakom za ciężkie pieniądze pseudometry, czyli metry pod ścianami działowymi. A kolejne rządy pozostają zaskakująco bezsilnej w tej kwestii. Ofiarą tych nieuczciwych praktyk padło nawet setki tysięcy konsumentów, którzy stracili w sumie miliardy zł na rzeczy deweloperów." Z tego powodu napisała pismo do prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z prośbą o podjęcie działań. Zasady uwzględniania ścian działowych przy obliczaniu powierzchni użytkowej budynku, w świetle normy PN-ISO 9836 wyjaśnił Andrzej Pogorzelski, Przewodniczący Komitetu Technicznego 232 ds. Zasad Sporządzania Dokumentacji Projektowej w Budownictwie w Polskim Komitecie Normalizacyjnym.

Od 1 lipca 2025 r. zmiany w czasie pracy dla dużej grupy zawodowej, bo wdrożono dyrektywę

Już od 1 lipca 2025 r. dla bardzo dużej grupy zawodowej w Polsce wejdą w życie istotne zmiany w zakresie ewidencji czasu wolnego, ewidencji czasu pracy, służby w nocy i zasad rozliczania i odbierania dni wolnych. Wszystko za sprawą tzw. równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Dopiero teraz dostosowano ustawę i rozporządzenie do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającą dyrektywę Rady 2010/18/UE (Dz. Urz. UE L 188 z 12.07.2019, str. 79).

Posiedzenie Sądu Najwyższego ws. ważności wyborów Prezydenta RP [na żywo]

We wtorek, 1 lipca 2025 r. Sąd Najwyższy podejmie uchwałę w przedmiocie stwierdzenia ważności wyborów Prezydenta RP przeprowadzonych w dniach 18 maja 2025 r. oraz 1 czerwca 2025 r. Transmisja na żywo.

Koniec z obciążaniem dzieci kosztami pobytu krewnych w DPS. Rząd zapowiada zmianę przepisów

Tylko osoby pełnoletnie powinny być zobowiązane do ponoszenia opłat za pobyt bliskich w domach pomocy społecznej – zapowiedziała wiceministra rodziny Katarzyna Nowakowska. To odpowiedź na apel Rzeczniczki Praw Dziecka, która alarmowała, że dziś ciężar finansowy może spaść również na małoletnich.

REKLAMA

Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne w 2025 roku. Ile wynosi, kto może uzyskać i jakich formalności trzeba dopełnić. 3 konieczne warunki

Nauczyciele, wychowawcy oraz inni pracownicy pedagogiczni, którzy urodzili się po 1948 roku, nie muszą czekać do 60. roku życia w przypadku kobiet ani do 65. roku życia w przypadku mężczyzn, aby otrzymać świadczenie z ZUS-u. Jeśli mają odpowiedni wiek, staż pracy i rozwiązali stosunek pracy, mogą na przykład skorzystać z nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.

Sąd: Z Konstytucji RP wynika, że babcia ma prawo do świadczenia 300 zł [Dobry Start]

Spór z ZUS wygrała babcia dziecka - opiekuje się nim od śmierci jego matki. Opieka nie była potwierdzona sądownie, tj. nie ustalono pieczy bieżącej czy zastępczej oraz nie ustalono babci prawnym opiekunem dziecka. Wiadomo również, że skarżąca wystąpiła z wnioskiem do Sądu celem umieszczenia dziecka w jej rodzinie zastępczej, lecz sąd do chwili obecnej nie wydał żadnych orzeczeń regulujących.

„Ozłocony” projekt ustawy o rynku kryptoaktywów. Po co Polsce surowsze przepisy niż wymaga UE?

Projekt ustawy o rynku kryptoaktywów trafił parę dni temu do Sejmu. Celem tego projektu powinno być uszczegółowienie i doprecyzowanie, w zakresie w jakim jest to konieczne, rozwiązań wprowadzanych unijnym rozporządzeniem MICA. To jednak zbyt mało ambitne zadanie dla Ministra Finansów, twórcy projektu, który postanowił pokryć przepisy unijne warstwą krajowego, "normatywnego złota". Zobaczmy, na ile przepisy projektu stały się przedmiotem tzw. gold-platingu i co z tego wynika w praktyce.

Może czas, aby sąd mógł zmusić ZUS do odpuszczenia ścigania za niezapłacone składki? Jak jest rak, hospicjum, śmierć bliskich, utrata majątku?

Problemem udzielania przez ZUS ulg w postaci umorzenia zaległości w składkach jest to, że jest to decyzja całkowicie uznaniowa (po stronie ZUS). Osoba wnioskująca o taką ulgę może spełniać na 1000% zasady współżycia społecznego, które uzasadniają ulgę, a ZUS można tylko o nią prosić. I ZUS nie musi jej przyznać. Można stracić cały majątek w pożarze, być w stanie przedagonalnym w hospicjum, stracić rodzinę w wypadku samochodowym. A i tak ZUS może odmówić umorzenia zaległych składek w tym znaczeniu, że nie można ZUS zmusić do przyznania ulgi. Żaden sąd nie może wydać wyroku “Zmuszam ZUS do przyznania ulgi w kwocie 5000 zł w postaci umorzenia zaległych składek ZUS bo wnioskodawca choruje na raka w fazie przerzutów i zostało mu nie więcej niż 12 miesięcy życia “. Sąd może tylko wskazywać, że ZUS naruszył przepisy o umarzaniu zaległości bo nie zrobił tego, gdy sytuacja wnioskującego o ulgę, uzasadnia jej przyznanie.

REKLAMA

Adwokat: TSUE potwierdzi uczciwość postanowień umów kredytowych odwołujących się do WIBOR

Postanowienia umów kredytowych odwołujące się do wskaźnika referencyjnego WIBOR w ogóle nie powinny stanowić przedmiotu badania pod kątem ewentualnej abuzywności – uważa adwokat Wojciech Wandzel. Jego zdaniem Trybunał Sprawiedliwości UE w sprawie C-471/24 potwierdzi uczciwość postanowień umownych odwołujących się do WIBOR.

Jest ustawa o osobach starszych (czyli 60 plus). Co to daje?

Mało osób ma świadomość, a szczególnie osób starszych, że polityka senioralna w naszym kraju jest do tego stopnia rozwinięta, że jest specjalna ustawa o osobach starszych. Ustawa choć krótka to dość istotna dla praw seniorów, którzy mają ukończony 60 rok życia, czyli są tzw. seniorami 60 plus. Ustawa jest też istotna z perspektywy obowiązków państwa względem seniorów. Co zatem daje to prawo?

REKLAMA