REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ważność umów zawieranych przez telefon przez osoby starsze i niedołężne

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Kancelaria Radców Prawnych Zdanowicz i Wspólnicy Sp.K.
Profesjonalista w zakresie szeroko rozumianego prawa gospodarczego i cywilnego
Ważność umów zawieranych przez telefon przez osoby starsze i niedołężne. /Fot. Fotolia
Ważność umów zawieranych przez telefon przez osoby starsze i niedołężne. /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Wskazać należy, iż nie ma szczególnych przepisów regulujących kwestię zawierania umów na odległość, w tym w formie telefonicznej lub elektronicznej, przez osoby starsze i niedołężne.

W tym zakresie należy zawsze sięgać do ogólnych przepisów w zakresie zawierania umów, w tym zawierania umów na odległość i ochrony praw konsumentów. Podkreślić należy, iż w ostatnim czasie wobec szerokiej ekspansji firm telemarketingowych, zawiązała się dyskusja w zakresie ważności umów zawieranych telefonicznie przez osoby starsze oraz niedołężne. Nie można bowiem nie zauważyć, iż to właśnie osoby starsze są głównymi podmiotami, do których kierowane są działania telemarketingu w zakresie sprzedaży towarów oraz świadczenia usług. Skutkiem zawiązanej dyskusji w tym zakresie jest dosyć szeroka zmiana przepisów w zakresie szeroko rozumianej sprzedaży konsumenckiej, w tym w zakresie umów zawieranych na odległość i poza siedzibą  przedsiębiorstwa, poprzez wejście w życie z dniem 25 grudnia 2014 r. ustawy o prawach konsumenta z dnia 30 maja 2014 r. Ustawa ta nie tylko uchyla obowiązujące dotychczas liczne ustawy dotyczące obrotu w zakresie umów sprzedaży na linii przedsiębiorcakonsument, ale również wprowadza bardziej restrykcyjne przepisy dotyczące działania firm telemarketingowych w zakresie zawierania umów.

REKLAMA

Zobacz serwis: Konsument i umowy

REKLAMA

Ustawa o prawach konsumenta wprowadziła kilkustopniowy tryb zawierania umów poza lokalem przedsiębiorcy i na odległość, również w formie telefonicznej. Do skutecznego zawarcia umowy nie wystarcza już jedynie jedna rozmowa telefoniczna i wyrażenie w jej trakcie zgody na nabycie towaru lub usługi przez rozmówcę telemarketera. Aktualnie ustawodawca obciąża przedsiębiorcę szeregiem obowiązków informacyjnych w zakresie warunków umowy, które muszą zostać przekazane najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli zawarcia umowy (art. 12 Ustawy o prawach konsumenta). Co istotne telemarketer jest obowiązany w każdej rozmowie telefonicznej przekazać wszystkie wymagane prawem informacje, dlatego uzasadnione jest aby rozmowy tego typu były nagrywane, jednak dowód w tym zakresie w razie sporu obciąża sprzedawcę.

Kolejnym etapem w przypadku umowy zawieranej telefonicznie jest konieczność potwierdzenia treści proponowanej umowy na papierze lub za zgodą konsumenta na innym trwałym nośniku, w tym w widomości elektronicznej. Ponadto skuteczność zawarcia umowy przez telefon uzależniona jest również od potwierdzenia pisemnego oświadczenia przez konsumenta, w tym zakresie również możliwe jest za zgodą konsumenta utrwalenie treści oświadczenia na innym nośniku, w tym w drodze korespondencji elektronicznej. Potwierdzenie zawarcia umowy powinno zostać dostarczone do konsumenta najpóźniej w chwili dostawy rzeczy lub rozpoczęcia wykonania usługi (art. 20 Ustawy o prawach konsumenta). Bardzo ważne jest, aby sprzedawca w zakresie umów zawieranych telefonicznie potwierdził pełną cenę towaru lub usługi, w tym koszty dostawy – brak wiedzy i zgody konsumenta o cenie dodatkowej produktu powoduje, iż nie ma konieczności ich ponoszenia.

Brak potwierdzenia konsumentowi treści proponowanej umowy na trwałym nośniku oraz brak utrwalenia oświadczenia konsumenta, o którym mowa powyżej skutkuje bezskutecznością złożonego przez konsumenta oświadczenia woli. Oznacza to, że umowa nie została skutecznie zawarta. W takim wypadku spełnienie świadczenia przez przedsiębiorcę będzie uznawane za spełnienie świadczenia niezamówionego przez konsumenta, o którym mowa w art. 9 pkt 6 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym i nastąpi na ryzyko przedsiębiorcy i nie nakłada na konsumenta żadnych zobowiązań. Co istotne zgodnie z nową ustawą o prawach konsumenta brak odpowiedzi konsumenta na niezamówione świadczenie nie stanowi zgody na zawarcie umowy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz serwis: Prawa seniora

REKLAMA

Od umów zawartych na odległość konsument może odstąpić bez podania przyczyny w terminie 14 dni, przy czym z tego tytułu nie ponosi wówczas żadnych kosztów. Termin ten biegnie co do zasady od dnia wydania rzeczy. W przypadku gdy sprzedawca nie poinformuje o prawie odstąpienia, prawo to wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia wydania rzeczy. Oświadczenie o odstąpieniu może zostać złożone na formularzu lub w innej formie, otrzymanie oświadczenia powinno zostać potwierdzone przez sprzedawcę. W przypadku odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem umowę uważa się za niezwartą, jeżeli konsument odstąpił przed przyjęciem oferty przez przedsiębiorcę, oferta przestaje wiązać, czego skutkiem jest również brak zawarcia umowy. W chwili odstąpienia od umowy zawartej telefonicznie, wygasają wszystkie dodatkowe umowy związane z umową podstawową.

Ponadto należy zwrócić uwagę na fakt, iż ważność umów zawieranych przez telefon, można również podważać w oparciu o ogólne zasady, tj. poprzez wady oświadczenia woli zgodnie z zasadami kodeksu cywilnego. W przypadku bowiem, o ile osoba zawierająca umowę nie ma świadomości i swobody działania, zatem nie jest w stanie samodzielnie pokierować swoimi działaniami i nie rozróżnia skutków swojego działania, możliwe jest żądanie stwierdzenia nieważności umowy. Podstawą braku swobody i świadomości działania może być w tym zakresie fakt zaburzeń psychicznych, nawet o charakterze przemijającym. Podkreślić należy, iż często osoby starsze  dotknięte są chorobami demencyjnymi, których objawy nie są ciągłe, co może spowodować zawarcie przez taką osobę umowy telefonicznie, pomimo braku świadomości podjętych działań oraz ich skutków. Wówczas umowa taka jest dotknięta wadą oświadczenia woli, wskazującą na nieważność umowy. Nieważność taka ma charakter bezwzględny, powstaje zatem z mocy prawa.

Umowy zawierane przez osoby starsze przez telefon mogą być również dotknięte nieważnością względną, spowodowaną działaniem kupującego pod wpływem błędu, podstępu lub groźby. W tym zakresie najczęściej wobec osób starszych będziemy spotykać się z działaniem pod wpływem błędu. Błąd musi dotyczyć istotnych elementów zawieranej umowy, zatem świadczeń stron objętych umową (m.in. towaru oraz ceny). Ponadto błąd musi zostać wywołany działaniem sprzedawcy wobec którego oświadczenie o zawarciu umowy zostało złożone. Kupujący chcąc uchylić się od skutków oświadczenia woli zawartego pod wpływem błędu lub groźby powinien złożyć oświadczenie skierowane do strony przeciwnej dotyczące przyczyny uchylenia się od skutków. Oświadczenie takie powinno zostać złożone w terminie roku od dnia wykrycia błędu lub ustania stanu obawy w przypadku groźby.

Zobacz serwis: Umowy

Podkreślenia wymaga fakt, iż prawo odstąpienia w oparciu o Ustawę o prawach konsumenta dotyczy uprawnienia kupującego, który zawarł umowę telefoniczne, w sytuacjach, w których umowa została zawarta i jest ważna. Powołanie się na wady oświadczenia woli zgodnie z kodeksem cywilnym, czyli na brak swobody i świadomości działania, błąd, podstęp lub groźbę dotyczy umów, które pomimo ich zawarcia nie są ważne .

Wobec powyżej opisanych regulacji należy wskazać, iż forma telemarketingu wobec osób starszych jest powszechna, bowiem osoby starsze są grupą konsumentów, w której telemarketing działa bardzo skutecznie. Ustawodawca jednak celem ochrony konsumenta wobec telemarketingu wprowadza rygorystyczne przepisy pod kątem obowiązków informacyjnych oraz prowadzących do zawierania skutecznego umów na towary i usługi. Wskazać jednak należy, iż forma kontaktu celem zawarcia umowy, jaką jest rozmowa telefoniczna, często prowadzi do zwarcia umowy przez konsumenta, którego oświadczenie jest dotknięte wadą oświadczenia woli, wówczas poza instrumentami prawa konsumenckiego, możliwe jest zastosowanie instrumentów ogólnych dotyczących wad oświadczeń woli. Przy czym niezależnie od wskazanych instrumentów prawnych, zawsze istotne jest aby osoby starsze były wspierane przez bliskich, którzy zweryfikują zasadność i prawidłowość zawartych telefonicznie umów przez mamę, babcię lub inną starszą bliską osobę.

Paulina Adamczyk
Adwokat

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

REKLAMA

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

Koniec ze swobodnym obrotem gotówką: zgłoszenie obowiązkowe, odbiór tylko osobiście. Jakiej kwoty już nie wypłacisz bez formalności?

Coraz bardziej restrykcyjne stają się ograniczenia w obrocie gotówką – zarówno dla firm, jak i osób fizycznych. W Polsce przedsiębiorstwa już nie mogą realizować transakcji między sobą za więcej niż 15 000 zł gotówką, a od 2027 r. w całej Unii będą obowiązywały limity na maks. 10 000 € (z możliwością obniżenia do 3 000 €) . Co więcej, poza już obowiązującymi lub dopiero nadchodzącymi limitami, wprowadzane są nowe – niespotykane wcześniej rozwiązania. Wszystko „w trosce o walkę z finansowaniem terroryzmu".

Kalendarz roku szkolnego 2025/2026: Uczniów czekają zmiany, które dotyczą nie tylko ferii

Nowy rok szkolny 2025/2026 przyniesie uczniom i nauczycielom nie tylko znane terminy przerw i ferii, ale również istotne zmiany w organizacji zajęć. Modyfikacjom ulegną lekcje religii i etyki, pojawi się też nowy przedmiot – edukacja zdrowotna. Warto poznać szczegóły, ponieważ będą one miały bezpośredni wpływ na codzienne życie szkolne.

Wysokość alimentów w 2025 r. według nowej tablicy alimentacyjnej [Przykład]

Ministerstwo Sprawiedliwości zaprezentowało nową tablicę alimentacyjną. Co istotne, nie ma ona charakteru wiążącego. Jak podkreśla resort, tabele będą narzędziem pomocowym dla sędziów i uczestników postępowania.

REKLAMA

Polacy chcą szybko na emeryturę, ale nie chcą przestać żyć aktywnie. Tylko nieliczni pracują po 60-tce

Choć prawo pozwala łączyć emeryturę z pracą, robi to zaledwie 11,6 proc. Polaków w wieku 50–74 lat. Ponad połowa osób zbliżających się do wieku emerytalnego nie wyobraża sobie dalszej aktywności zawodowej. Eksperci ostrzegają: bez zachęt do pracy po 60. roku życia system emerytalny może się nie utrzymać.

Nowe prawo planistyczne 2026: Co oznacza dla właścicieli gruntów rolnych? Ekspert wyjaśnia

Najistotniejszą zmianą wydaje się fakt, iż „dla właścicieli gruntów rolnych tych najlepszych klas bonitacyjnych, położonych poza granicami miast zasadniczo do czasu uchwalenia planu ogólnego nie będzie możliwe uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy, a więc i faktyczne odrolnienie nieruchomości.” – mówi Barbara Pancer w wywiadzie z ekspertem INFOR, [Radca prawny, local partner w warszawskiej praktyce nieruchomości kancelarii Greenberg Traurig].

REKLAMA