REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ważność umów zawieranych przez telefon przez osoby starsze i niedołężne

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Kancelaria Radców Prawnych Zdanowicz i Wspólnicy Sp.K.
Profesjonalista w zakresie szeroko rozumianego prawa gospodarczego i cywilnego
Ważność umów zawieranych przez telefon przez osoby starsze i niedołężne. /Fot. Fotolia
Ważność umów zawieranych przez telefon przez osoby starsze i niedołężne. /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Wskazać należy, iż nie ma szczególnych przepisów regulujących kwestię zawierania umów na odległość, w tym w formie telefonicznej lub elektronicznej, przez osoby starsze i niedołężne.

W tym zakresie należy zawsze sięgać do ogólnych przepisów w zakresie zawierania umów, w tym zawierania umów na odległość i ochrony praw konsumentów. Podkreślić należy, iż w ostatnim czasie wobec szerokiej ekspansji firm telemarketingowych, zawiązała się dyskusja w zakresie ważności umów zawieranych telefonicznie przez osoby starsze oraz niedołężne. Nie można bowiem nie zauważyć, iż to właśnie osoby starsze są głównymi podmiotami, do których kierowane są działania telemarketingu w zakresie sprzedaży towarów oraz świadczenia usług. Skutkiem zawiązanej dyskusji w tym zakresie jest dosyć szeroka zmiana przepisów w zakresie szeroko rozumianej sprzedaży konsumenckiej, w tym w zakresie umów zawieranych na odległość i poza siedzibą  przedsiębiorstwa, poprzez wejście w życie z dniem 25 grudnia 2014 r. ustawy o prawach konsumenta z dnia 30 maja 2014 r. Ustawa ta nie tylko uchyla obowiązujące dotychczas liczne ustawy dotyczące obrotu w zakresie umów sprzedaży na linii przedsiębiorcakonsument, ale również wprowadza bardziej restrykcyjne przepisy dotyczące działania firm telemarketingowych w zakresie zawierania umów.

REKLAMA

REKLAMA

Zobacz serwis: Konsument i umowy

Ustawa o prawach konsumenta wprowadziła kilkustopniowy tryb zawierania umów poza lokalem przedsiębiorcy i na odległość, również w formie telefonicznej. Do skutecznego zawarcia umowy nie wystarcza już jedynie jedna rozmowa telefoniczna i wyrażenie w jej trakcie zgody na nabycie towaru lub usługi przez rozmówcę telemarketera. Aktualnie ustawodawca obciąża przedsiębiorcę szeregiem obowiązków informacyjnych w zakresie warunków umowy, które muszą zostać przekazane najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli zawarcia umowy (art. 12 Ustawy o prawach konsumenta). Co istotne telemarketer jest obowiązany w każdej rozmowie telefonicznej przekazać wszystkie wymagane prawem informacje, dlatego uzasadnione jest aby rozmowy tego typu były nagrywane, jednak dowód w tym zakresie w razie sporu obciąża sprzedawcę.

Kolejnym etapem w przypadku umowy zawieranej telefonicznie jest konieczność potwierdzenia treści proponowanej umowy na papierze lub za zgodą konsumenta na innym trwałym nośniku, w tym w widomości elektronicznej. Ponadto skuteczność zawarcia umowy przez telefon uzależniona jest również od potwierdzenia pisemnego oświadczenia przez konsumenta, w tym zakresie również możliwe jest za zgodą konsumenta utrwalenie treści oświadczenia na innym nośniku, w tym w drodze korespondencji elektronicznej. Potwierdzenie zawarcia umowy powinno zostać dostarczone do konsumenta najpóźniej w chwili dostawy rzeczy lub rozpoczęcia wykonania usługi (art. 20 Ustawy o prawach konsumenta). Bardzo ważne jest, aby sprzedawca w zakresie umów zawieranych telefonicznie potwierdził pełną cenę towaru lub usługi, w tym koszty dostawy – brak wiedzy i zgody konsumenta o cenie dodatkowej produktu powoduje, iż nie ma konieczności ich ponoszenia.

REKLAMA

Brak potwierdzenia konsumentowi treści proponowanej umowy na trwałym nośniku oraz brak utrwalenia oświadczenia konsumenta, o którym mowa powyżej skutkuje bezskutecznością złożonego przez konsumenta oświadczenia woli. Oznacza to, że umowa nie została skutecznie zawarta. W takim wypadku spełnienie świadczenia przez przedsiębiorcę będzie uznawane za spełnienie świadczenia niezamówionego przez konsumenta, o którym mowa w art. 9 pkt 6 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym i nastąpi na ryzyko przedsiębiorcy i nie nakłada na konsumenta żadnych zobowiązań. Co istotne zgodnie z nową ustawą o prawach konsumenta brak odpowiedzi konsumenta na niezamówione świadczenie nie stanowi zgody na zawarcie umowy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz serwis: Prawa seniora

Od umów zawartych na odległość konsument może odstąpić bez podania przyczyny w terminie 14 dni, przy czym z tego tytułu nie ponosi wówczas żadnych kosztów. Termin ten biegnie co do zasady od dnia wydania rzeczy. W przypadku gdy sprzedawca nie poinformuje o prawie odstąpienia, prawo to wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia wydania rzeczy. Oświadczenie o odstąpieniu może zostać złożone na formularzu lub w innej formie, otrzymanie oświadczenia powinno zostać potwierdzone przez sprzedawcę. W przypadku odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem umowę uważa się za niezwartą, jeżeli konsument odstąpił przed przyjęciem oferty przez przedsiębiorcę, oferta przestaje wiązać, czego skutkiem jest również brak zawarcia umowy. W chwili odstąpienia od umowy zawartej telefonicznie, wygasają wszystkie dodatkowe umowy związane z umową podstawową.

Ponadto należy zwrócić uwagę na fakt, iż ważność umów zawieranych przez telefon, można również podważać w oparciu o ogólne zasady, tj. poprzez wady oświadczenia woli zgodnie z zasadami kodeksu cywilnego. W przypadku bowiem, o ile osoba zawierająca umowę nie ma świadomości i swobody działania, zatem nie jest w stanie samodzielnie pokierować swoimi działaniami i nie rozróżnia skutków swojego działania, możliwe jest żądanie stwierdzenia nieważności umowy. Podstawą braku swobody i świadomości działania może być w tym zakresie fakt zaburzeń psychicznych, nawet o charakterze przemijającym. Podkreślić należy, iż często osoby starsze  dotknięte są chorobami demencyjnymi, których objawy nie są ciągłe, co może spowodować zawarcie przez taką osobę umowy telefonicznie, pomimo braku świadomości podjętych działań oraz ich skutków. Wówczas umowa taka jest dotknięta wadą oświadczenia woli, wskazującą na nieważność umowy. Nieważność taka ma charakter bezwzględny, powstaje zatem z mocy prawa.

Umowy zawierane przez osoby starsze przez telefon mogą być również dotknięte nieważnością względną, spowodowaną działaniem kupującego pod wpływem błędu, podstępu lub groźby. W tym zakresie najczęściej wobec osób starszych będziemy spotykać się z działaniem pod wpływem błędu. Błąd musi dotyczyć istotnych elementów zawieranej umowy, zatem świadczeń stron objętych umową (m.in. towaru oraz ceny). Ponadto błąd musi zostać wywołany działaniem sprzedawcy wobec którego oświadczenie o zawarciu umowy zostało złożone. Kupujący chcąc uchylić się od skutków oświadczenia woli zawartego pod wpływem błędu lub groźby powinien złożyć oświadczenie skierowane do strony przeciwnej dotyczące przyczyny uchylenia się od skutków. Oświadczenie takie powinno zostać złożone w terminie roku od dnia wykrycia błędu lub ustania stanu obawy w przypadku groźby.

Zobacz serwis: Umowy

Podkreślenia wymaga fakt, iż prawo odstąpienia w oparciu o Ustawę o prawach konsumenta dotyczy uprawnienia kupującego, który zawarł umowę telefoniczne, w sytuacjach, w których umowa została zawarta i jest ważna. Powołanie się na wady oświadczenia woli zgodnie z kodeksem cywilnym, czyli na brak swobody i świadomości działania, błąd, podstęp lub groźbę dotyczy umów, które pomimo ich zawarcia nie są ważne .

Wobec powyżej opisanych regulacji należy wskazać, iż forma telemarketingu wobec osób starszych jest powszechna, bowiem osoby starsze są grupą konsumentów, w której telemarketing działa bardzo skutecznie. Ustawodawca jednak celem ochrony konsumenta wobec telemarketingu wprowadza rygorystyczne przepisy pod kątem obowiązków informacyjnych oraz prowadzących do zawierania skutecznego umów na towary i usługi. Wskazać jednak należy, iż forma kontaktu celem zawarcia umowy, jaką jest rozmowa telefoniczna, często prowadzi do zwarcia umowy przez konsumenta, którego oświadczenie jest dotknięte wadą oświadczenia woli, wówczas poza instrumentami prawa konsumenckiego, możliwe jest zastosowanie instrumentów ogólnych dotyczących wad oświadczeń woli. Przy czym niezależnie od wskazanych instrumentów prawnych, zawsze istotne jest aby osoby starsze były wspierane przez bliskich, którzy zweryfikują zasadność i prawidłowość zawartych telefonicznie umów przez mamę, babcię lub inną starszą bliską osobę.

Paulina Adamczyk
Adwokat

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ulga rehabilitacyjna 2026. Jak zyskać na odliczeniach w PIT?

Niezależnie od zwolnień z opodatkowania, emeryci mają prawo do skorzystania z ulg, które można odliczyć od podstawy opodatkowania w rocznym zeznaniu PIT. W praktyce największe znaczenie dla seniorów mają ulga rehabilitacyjna oraz w jej ramach – ulga na leki.

Ulga dla pracujących seniorów 2026. Jak uzyskać zwolnienie z PIT krok po kroku?

Wiele osób mimo osiągnięcia wieku emerytalnego pozostaje aktywna zawodowo. Takim emerytom przysługuje zwolnienie z podatku dochodowego (PIT-0) na przychody do 85 528 zł rocznie. Wyjaśniamy, kto dokładnie może skorzystać z ulgi dla pracujących seniorów i jak ją aktywować u pracodawcy, by uniknąć najczęstszych błędów.

Ulgi i zniżki podatkowe dla emerytów w 2026. Z jakich preferencji można skorzystać?

Przepisy prawa podatkowego są szczególnie skomplikowane i bardzo często się zmieniają, co sprawia, że ciężko za nimi nadążyć. Przewidują one jednak szereg rozmaitych ulg i preferencji dla emerytów. Warto zatem zapoznać się z ich zasadami, pozwalają one bowiem zaoszczędzić nawet kilka tysięcy złotych rocznie. Wyjaśniamy, z jakich ulg mogą skorzystać emeryci i co zmieni się dla nich w 2026 roku?

Koniec ulg podatkowych w 2026? Ministerstwo Finansów zmienia zasady

Ministerstwo Finansów planuje w najbliższym czasie uszczelnienie systemu podatkowego, co przełoży się na istotne ograniczenia w popularnych ulgach podatkowych dla osób fizycznych i przedsiębiorców. Projektowane zmiany wejdą w życie już 1 stycznia 2026 roku i uderzą przede wszystkim w ulgę mieszkaniową, preferencyjną stawkę IP Box oraz zasady opodatkowania darowizn poleasingowych samochodów.

REKLAMA

Niepewna przyszłość dla świadczeń dla lekkiego i umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Godziwe świadczenia tylko dla stopnia znacznego?

Mamy (według zapowiedzi w Sejmie aż do nawet 2028 r.) prawie pewny brak waloryzacji dla takich świadczeń jak zasiłek pielęgnacyjny (od 2019 r.!), a także takie świadczenia jak dodatek dopełniający (do renty socjalnej) i dodatek do renty z tytułu niezdolności do pracy (projekt ustawy), które oparte są o niesamodzielność, a nie niepełnosprawność. Także w świadczeniu wspierającym samo orzeczenie o niepełnosprawności to za mało, aby je otrzymać. Potrzebny jest jeszcze poziom wsparcia (ocena samodzielności). Zestawienie tych zmian prowokuje do ważnego dla osób niepełnosprawnych pytania - "Czy w przyszłości będą coraz mniej ważne orzeczenia o niepełnosprawności w stopniu lekkim i umiarkowanym?"

Urlop regeneracyjny dla każdego. Trzy miesiące płatnego wolnego po spełnieniu prostych warunków. Od kiedy będzie można korzystać?

Aż 3 miesiące wolnego co 7 lat. Z takiego uprawnienia mieliby skorzystać wszyscy pracownicy. Urlop regeneracyjny byłby rozwiązaniem na kształt urlopu zdrowotnego przysługującego nauczycielom, sędziom, czy policjantom.

W 2026 r. znowu wzrosną opłaty dla kierowców, niektóre nawet o 300% – podwyżki za badanie na stacjach diagnostycznych to był dopiero początek, rząd już szykuje kolejne

Nie tak dawno wzrosły opłaty na stacjach diagnostycznych za badania techniczne pojazdów mechanicznych. W przypadku samochodów osobowych podwyżka nastąpiła z kwoty 98 zł do 149 zł, a więc aż o ok. 50%. To jednak dopiero początek podwyżek dla kierowców – w I połowie 2026 r. planowane są podwyżki opłat związanych z rejestracją pojazdów i prawami jazdy. Jedna z opłat wzrośnie nawet o 300%. W jakich przypadkach trzeba będzie głębiej sięgnąć do kieszeni?

Nowe świadczenie: 500 plus dla małżeństw. Wypłaty od 5000 do 8000 zł, w zależności od liczby wspólnie przeżytych lat

Czy małżeństwa z co najmniej 50-letnim stażem małżeńskim otrzymają jednorazowe wsparcie finansowe od państwa? Trwają właśnie prace nad petycją dotyczącą tzw. „500 plus dla małżeństw” – nowego świadczenia, które miałoby docenić trwałość długoletnich związków. Senacka Komisja Petycji analizuje projekt ustawy przewidujący wypłaty od 5000 do nawet 8000 zł, zależnie od liczby wspólnie przeżytych lat.

REKLAMA

Mieszkanie senioralne. Przyszłość bez barier. Bezpieczeństwo, komfort, niezależność

W obliczu starzejącego się społeczeństwa, mieszkania senioralne stają siękluczowym elementem nowoczesnej polityki mieszkaniowej. Według prognoz GUS, do 2050 roku osoby powyżej 60 roku życia będą stanowiły 40% populacji.

50 tys. zł grzywny i brak możliwości uczęszczania do publicznej placówki przez niezaszczepione dziecko – 17 października 2025 r. wchodzą w życie nowe zasady dotyczące szczepień ochronnych

Chociaż poddawanie dziecka obowiązkowym szczepieniom ochronnych – co do zasady – nie może nastąpić pod przymusem bezpośrednim, nie oznacza to jednak, że rodzicom, którzy nie wywiązują się z powyższego obowiązku (wobec dziecka, u którego nie występują przeciwwskazania do wykonania szczepienia) – nie grożą żadne konsekwencje. Mogą oni bowiem zostać ukarani grzywnami w łącznej wysokości sięgającej przeszło 50 tys. zł, ograniczeniem władzy rodzicielskiej, a już niebawem – w jednym z miast w Polsce, niezaszczepione dzieci nie będą również przyjmowane do publicznych żłobków.

REKLAMA