Związanie sądu treścią aktu oskarżenia

Co zawiera każdy akt oskarżenia

Rozwijając powyższe uwagi należy przypomnieć że każdy akt oskarżenia musi zawierać m. in.:

1. oznaczenie osoby wobec której jest kierowany (wraz z jej danymi osobowymi takimi jak wiek, adres, wykształcenie, posiadany majątek) + dane o zastosowaniu środka zapobiegawczego,
2. dokładne określenie zarzucanego oskarżonemu czynu ze wskazaniem czasu, miejsca, sposobu i okoliczności jego popełnienia oraz skutków, a zwłaszcza wysokości powstałej szkody,
3. oznaczenie kwalifikacji prawnej zarzucanego czynu (czyli jak to się potocznie mówi “podanie odpowiedniego paragrafu” np. podanie, że prokuratura oskarża kogoś o kradzież tj. o czyn z art. 278 p. 1 KK),
4. wskazanie czy oskarżony działa w warunkach recydywy, 
5.  wskazanie sądu właściwego do rozpoznania sprawy i trybu postępowania,
6. uzasadnienie oskarżenia.

Zakres związania Sądu aktem oskarżenia

1) brak związania podstawą prawną oskarżenia i dosłownym opisem czynu

W nawiązaniu do powyższego wyliczenia należy wskazać, iż Sąd zasadniczo wiąże głównie zdarzenie historyczne (tzw. stan faktyczny) będące podstawą zarzutów (np. fakt, że ktoś komuś zabrał z kieszeni telefon) a nie kwalifikacja prawna czy też dosłowny opis rzekomego czynu oskarżonego przytoczony przez prokuraturę.

A) Zdarzenie historyczne:

Zdarzeniem historycznym jest to, że Jan. K podszedł do Marka S. I poprosił go o telefon “bo musi pilnie zadzwonić”. Marek S. dał mu telefon do ręki, a w tym momencie Jan. K zaczął od niego szybko odchodzić. Marek S. próbował go złapać za ramię i iść za nim, w efekcie czego Jan K. odwrócił się i uderzył “z główki” Marka S. Po tym uderzeniu odszedł już nie zatrzymywany wraz z telefonem.

B) Oskarżenie Prokuratury:

Prokuratura oskarża Jana K. o to że w dniu 15 maja 2011 dokonał rozboju na Marku. S w ten sposób, że najpierw zabrał mu telefon, a następnie uderzył Marka. S z pięści gdy ten go próbował zatrzymać by z tym telefonem nie odszedł tj. oskarża go o czyn z art. 280 p. 1 KK

C) Co powinien z oskarżeniem Prokuratury zrobić Sąd?

Zakładając, że Sąd w pełni dowodów wyjaśni sprawę tak, iż uzyska pełny obraz zdarzenia (taki jak przytoczony w “zdarzeniu historycznym”) Sąd powinien:

1) uznając Jana. K winnego zmienić kwalifikację prawną będącą podstawą zarzutu z art. 280 p. 1 KK czyli rozboju na art. 281 KK czyli tzw. kradzież rozbójniczą.

Różnica między tymi przestępstwami jest taka, że dokonując rozboju sprawca najpierw używa przemocy a potem uzyskuje rzecz (takie zdarzenie nie miało miejsca w przykładzie), a dokonując kradzieży rozbójniczej najpierw sprawca rzecz zabiera a potem żeby się utrzymać przy jej posiadaniu stosuje przemoc (jak w przykładzie).