Przyrzecznie prawdomówności świadka a jego odpowiedzialność karna

Zgodnie z treścią przepisu art. 190 Kodeksu postępowania karnego, sąd ma przed rozpoczęciem przesłuchania obowiązek pouczyć świadka o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań lub zatajenie nieprawdy. Udzielenie wskazanego pouczenia jest warunkiem odpowiedzialności karnej świadka.

Wskazane powyżej pouczenie o odpowiedzialności karnej jest czymś zupełnie odrębnym od instytucji złożenia przez świadka uroczystego przyrzeczenia o jego prawdomówności.

Zgodnie z treścią przepisu art. 188 § 1 Kodeksu postępowania karnego, rota przyrzeczenia świadka jest następująca: “świadomy znaczenia moich słów i odpowiedzialności przed prawem przyrzekam uroczyście, że będę mówił szczerą prawdę, niczego nie ukrywając z tego, co jest mi wiadome”.

Zobacz serwis: Odpowiedzialność karna

Jeżeli sąd pouczy Jana. K o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania, a ten je złoży – należy spodziewać się wszczęcia wobec niego postępowania karnego. Jeżeliby natomiast Jan K nie został przez sąd pouczony (np. sąd zapomniałby o tej czynności formalnej) wówczas jest zwolniony od odpowiedzialności karnej.

Należy jednak wskazać, iż wbrew brzmieniu przytoczonego przyrzeczenia składanego przez świadka (tak jak to już było zaznaczone) – świadek ponosi odpowiedzialność karną za ewentualne fałszywe zeznania lub zatajenie nieprawdy, jeśli tylko został przez sąd pouczony o odpowiedzialności karnej w tym zakresie, a niezależnie od tego czy składał on przyrzeczenie czy też nie. Są to dwie całkowicie odrębne od siebie instytucje (wbrew niekiedy wyrażanym potocznym zapatrywaniom).

Zobacz serwis: Świadek przestępstwa