REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kto i kiedy może złożyć pozew o uznanie za niegodnego dziedziczenia?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marta Golan
sąd
sąd
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Za niegodnego dziedziczenia może być uznany spadkobierca zarówno ustawowy, jak i testamentowy. Przyczyny niegodności mają charakter zamknięty, przez co nie jest możliwe żądanie uznania za niegodnego z innych, choćby podobnych względów np. popełnienie umyślnego ciężkiego przestępstwa przeciwko osobie bliskiej spadkodawcy (np. konkubinie) czy też dopuszczenie się czynu nagannego w odczuciu społecznym.

Przyczyny niegodności dziedziczenia

Spadkobierca może być uznany przez sąd za niegodnego, jeżeli:

REKLAMA

  1. Dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy;
  2. Podstępem lub groźbą nakłonił spadkodawcę do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodził mu w dokonaniu jednej z tych czynności;

  3. Umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił lub przerobił jego testament albo świadomie skorzystał z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego.

Polecamy: Spadek 2016

REKLAMA

Odnosząc się do pierwszej grupy przyczyn niegodności, do ciężkich przestępstw zaliczyć można w szczególności przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, wolności spadkodawcy, wolności seksualnej i obyczajności, przeciwko rodzinie i opiece oraz przeciwko czci i nietykalności cielesnej. Ponadto orzecznictwo wskazało, iż nie można wykluczyć przestępstwa przeciwko mieniu. SN w wyroku z dnia 9 stycznia 2014 r., sygn. V CSK 109/13 orzekł, iż musi być to umyślne i ciężkie przestępstwo, za które można uznać jedynie takie, które godzi w podstawy egzystencji spadkodawcy (np. spalenie domu, stanowiącego centrum życiowe spadkodawcy, kradzież wózka inwalidzkiego, w konsekwencji czego spadkodawca zostaje pozbawiony możliwości poruszania się).

Druga grupa przesłanek dotyczy podstępu lub groźby. Zgodnie z kodeksem cywilnym podstęp polega na świadomym i zamierzonym wywołaniu u spadkodawcy mylnego wyobrażenia o rzeczywistym stanie rzeczy lub na umocnieniu błędu spadkodawcy, np. przekazywanie nieprawdziwych informacji o innym spadkobiercy w celu jego wydziedziczenia i przejęcia dla siebie korzyści majątkowych po śmierci testatora. Natomiast groźba powinna być poważna i wzbudzać w osobie zagrożonej obiektywną, uzasadnioną obawę, iż jej lub jemu bliskiemu grozi realne niebezpieczeństwo osobiste lub majątkowe.

W przypadku ostatniej grupy przyczyn, niegodnością dziedziczenia jest podrobienie, które polega na sporządzeniu dokumentu, który ma być testamentem mimo, że nim nie jest, natomiast przerobienie jest wprowadzeniem zmian do istniejącego, ważnego testamentu. Z kolei o ukryciu lub zniszczeniu testamentu można mówić wówczas, gdy spadkobierca jest przekonaniu, że chodzi o ważny, a nie odwołany dokument.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz: Niegodność dziedziczenia a wydziedziczenie

Ciężar dowodu w procesie o niegodność dziedziczenia

REKLAMA

Podkreślić należy, iż uznanie za niegodnego następuje poprzez orzeczenie sądu. Sąd Najwyższy w uchwale składu 7 sędziów SN z 26 lutego 1968 r., III CZP 101/67 uznał przy tym, że żądanie uznania spadkobiercy za niegodnego podlega rozpoznaniu w osobnym od postępowania o stwierdzenie nabycia spadku procesie. O żądaniu uznania za niegodnego może żądać każdy, kto ma w tym interes, a więc osoby, które dziedziczyłyby w miejsce niegodnego i mają w tym interes majątkowy. Pamiętać należy, iż zgodnie z art. 6 kodeksu cywilnego ciężar dowodu w procesie o niegodność dziedziczenia spoczywa na osobie (powodzie), która żąda uznania spadkobiercy za niegodnego. Powód powinien więc wykazać, że spadkobierca dokonał jednego ze wskazanych wyżej niegodnych czynów. Osoba wnosząca pozew powinna pamiętać, iż sądem właściwym miejscowo w postępowaniu o niegodność dziedziczenia jest sąd ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, a jeżeli jego miejsca zamieszkania nie da się ustalić, to sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część, natomiast w zależności od wartości przedmiotu sporu, tj. wartości udziału spadkowego właściwość rzeczowa będzie należała do sądu rejonowego lub okręgowego (powyżej 75.000 zł).

Pamiętać należy, iż pozew może zostać złożony w terminie 1 roku od momentu kiedy spadkobierca uzyskał informację o przyczynach niegodności (np. sfałszowanie testamentu), jednakże nie może to nastąpić  później niż w terminie 3 lat od śmierci spadkodawcy.

Zobacz również: Czym jest dziedziczenie ustawowe?

Przebaczenie spadkodawcy

Przepisy regulują sytuację, w której spadkodawca przebaczając spadkobiercy nie może zostać uznany za niegodnego. Przebaczenie to polega na puszczeniu w niepamięć doznanej krzywdy czy urazy. Brak jest jednak regulacji, które wskazują jaką formę może przybrać przebaczenie. Może być ono dokonane w sposób pisemny bądź ustny, ważne aby spadkodawca przebaczając spadkobiercy znał fakty mogące uzasadniać jego niegodność.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

REKLAMA

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

Koniec ze swobodnym obrotem gotówką: zgłoszenie obowiązkowe, odbiór tylko osobiście. Jakiej kwoty już nie wypłacisz bez formalności?

Coraz bardziej restrykcyjne stają się ograniczenia w obrocie gotówką – zarówno dla firm, jak i osób fizycznych. W Polsce przedsiębiorstwa już nie mogą realizować transakcji między sobą za więcej niż 15 000 zł gotówką, a od 2027 r. w całej Unii będą obowiązywały limity na maks. 10 000 € (z możliwością obniżenia do 3 000 €) . Co więcej, poza już obowiązującymi lub dopiero nadchodzącymi limitami, wprowadzane są nowe – niespotykane wcześniej rozwiązania. Wszystko „w trosce o walkę z finansowaniem terroryzmu".

Kalendarz roku szkolnego 2025/2026: Uczniów czekają zmiany, które dotyczą nie tylko ferii

Nowy rok szkolny 2025/2026 przyniesie uczniom i nauczycielom nie tylko znane terminy przerw i ferii, ale również istotne zmiany w organizacji zajęć. Modyfikacjom ulegną lekcje religii i etyki, pojawi się też nowy przedmiot – edukacja zdrowotna. Warto poznać szczegóły, ponieważ będą one miały bezpośredni wpływ na codzienne życie szkolne.

Wysokość alimentów w 2025 r. według nowej tablicy alimentacyjnej [Przykład]

Ministerstwo Sprawiedliwości zaprezentowało nową tablicę alimentacyjną. Co istotne, nie ma ona charakteru wiążącego. Jak podkreśla resort, tabele będą narzędziem pomocowym dla sędziów i uczestników postępowania.

REKLAMA

Polacy chcą szybko na emeryturę, ale nie chcą przestać żyć aktywnie. Tylko nieliczni pracują po 60-tce

Choć prawo pozwala łączyć emeryturę z pracą, robi to zaledwie 11,6 proc. Polaków w wieku 50–74 lat. Ponad połowa osób zbliżających się do wieku emerytalnego nie wyobraża sobie dalszej aktywności zawodowej. Eksperci ostrzegają: bez zachęt do pracy po 60. roku życia system emerytalny może się nie utrzymać.

Nowe prawo planistyczne 2026: Co oznacza dla właścicieli gruntów rolnych? Ekspert wyjaśnia

Najistotniejszą zmianą wydaje się fakt, iż „dla właścicieli gruntów rolnych tych najlepszych klas bonitacyjnych, położonych poza granicami miast zasadniczo do czasu uchwalenia planu ogólnego nie będzie możliwe uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy, a więc i faktyczne odrolnienie nieruchomości.” – mówi Barbara Pancer w wywiadzie z ekspertem INFOR, [Radca prawny, local partner w warszawskiej praktyce nieruchomości kancelarii Greenberg Traurig].

REKLAMA