Czas pracy, Niepełnosprawni

To już koniec orzekania o niepełnosprawności w takim kształcie jak teraz. Zmiany w orzekaniu o niepełnosprawności są nieuniknione, od lat! Wiedziało o tym społeczeństwo, wiedział i rząd. Przedstawiamy 10 kluczowych zmian, które jeśli wejdą w życie w 2025 r., to zrewolucjonizują system. Czego dotyczy projekt ustawy i 10 kluczowych zmian? W szczególności orzekania o stopniach niepełnosprawności. Nowa propozycja przepisów szczegółowo reguluje sytuacje osób, których niepełnosprawność została potwierdzona orzeczeniem: o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności (lekki, umiarkowany, znaczny); o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy na podstawie odrębnych przepisów, lub o niepełnosprawności, wydanym przed ukończeniem 16 roku życia. Komisje będą pracowały inaczej i na innych zasadach będą wydawały orzeczenia. Czy będzie szybciej i lepiej? Zobaczymy, póki co opisujemy też zmiany, które mają wejść w życie już do 28 czerwca 2025 r.

Łączenie życia zawodowego z rodzicielstwem nie należy do najłatwiejszych. Znacznie trudniejsze zadanie do wykonania mają pracujący rodzice i opiekunowie dzieci z niepełnosprawnościami. Wychowywanie dziecka z niepełnosprawnością to nie tylko codzienność pełna wyzwań, ale także konieczność balansowania między życiem zawodowym a obowiązkami rodzicielskimi. Rodzice takich dzieci często stają przed trudnymi wyborami i potrzebują wsparcia, aby skutecznie pogodzić pracę z troską o dobrostan swoich pociech. Z tego powodu polskie prawo przewiduje szereg przywilejów, które mają na celu ułatwienie im codziennego funkcjonowania. W artykule przyjrzymy się jednemu z aspektów, a mianowicie organizacji czasu pracy. 

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło w poniedziałek, 28 kwietnia 2025 r. rozpoczęcie pilotażowego programu skrócenia czasu pracy. Na jego realizację przewidziano 10 mln zł z Funduszu Pracy. ekspertka BCC ds. prawa pracy, radca prawny w Rycak Kancelaria Prawa Pracy i HR dr Magdalena Rycak o skróceniu czasu pracy.

Od stycznia tego roku więcej dorosłych osób z niepełnosprawnością uzyskało prawo do świadczenia wspierającego – nawet do 4133 zł miesięcznie. Nowe zasady obejmują osoby z oceną potrzeby wsparcia na poziomie 78–86 pkt. Wkrótce ruszy kolejna tura wypłat tego świadczenia.

Skrócony czas pracy w Polsce. MRPiPS ma nadzieję, że pilotaż ruszy jeszcze w 2025 r. Obecnie, dobowy czas pracy pracownika nie może przekraczać 8 godzin, a tygodniowy – przeciętnie 40 godzin w pięciodniowym tygodniu pracy. Resort rodziny i pracy od dłuższego czasu analizował możliwość skrócenia czasu pracy. Ministra Agnieszka Dziemianowicz-Bąk zapowiedziała pilotaż, na który zostanie przeznaczone 10 mln zł z Funduszu Pracy.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło rozpoczęcie ogólnopolskiego pilotażu skróconego czasu pracy. Jest to odpowiedź na zmieniające się realia rynku pracy, wyzwania związane z automatyzacją i potrzebę zwiększenia efektywności pracy – przy jednoczesnym zachowaniu pełnych wynagrodzeń.

Każdy chciałby mniej pracować, być wiecznie młodym, zarabiać dużo pieniędzy i nie mieć zmartwień. - Hanna Mojsiuk, prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie negatywnie ocenia plany wprowadzenia w Polsce czterodniowego tygodnia pracy. Jeszcze w kwietniu zostaną przedstawione główne założenia programu.

Wypełniając roczne zeznanie podatkowe PIT podatnicy, którzy mają orzeczoną niepełnosprawność lub mają na utrzymaniu osoby z niepełnosprawnościami - mogą odliczyć ponoszone w zeszłym roku wydatki na samochód osobowy, którego są właścicielami lub współwłaścicielami. Mogą także odliczyć wydatki na przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności. Jakie są zasady i limity tej ulgi podatkowej? Jak należy dokumentować odliczane wydatki? Warunki i limity tej ulgi są w 2025 roku takie same jak w 2024 roku.

Agnieszka Dziemianowicz-Bąk poinformowała o zakończeniu pierwszego etapu analiz skrócenia tygodnia pracy. Według szefowej MRPiPS krótszy tydzień pracy jest oczekiwany, ale przy zachowaniu wysokości wynagrodzenia.

Wszystkie osoby posiadające prawo do świadczeń zdrowotnych, mają także prawo do bezpłatnej opieki stomatologicznej, którą mogą uzyskać w placówkach mających podpisaną umowę z NFZ. Do stomatologa nie potrzeba skierowania.

500 plus dla osób niepełnosprawnych - to możliwe, również w 2025 r. w ramach świadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, nie z PFRON. Świadczenie wprawdzie nie przysługuje każdemu, ale i tak wiele osób z niepełnosprawnościami kwalifikuje się, aby otrzymać tę pomoc finansową. Główny warunek jest taki, aby być osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji.

W 2025 r. przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnoprawnych realizowany jest bardzo interesujący program pomocowy dla osób z niepełnosprawnościami. Chodzi o usługi stomatologiczne dla osób z lekkim, umiarkowanym i znacznym stopniem niepełnosprawności. Wreszcie świadczenia i sposób ich realizacji w gabinetach dentystycznych będą dostosowane do osób z niepełnosprawnościami.

Nawet 3 870 zł dofinansowania w II kwartale 2025 r. Pieniądze w ramach Programu „Samodzielność-Aktywność-Mobilność” Mieszkanie dla absolwenta. PFRON wydał komunikat. Publikujemy zestawienie tabelaryczne.

W dniu 21 marca 2025 r. Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych wydał nowe zalecenia dla zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności, które w przypadku udokumentowanej diagnozy jednej ze 150 chorób lub Zespołu Downa, zobowiązują je do wydawania orzeczeń o niepełnosprawności, w których obligatoryjnie powinny być „przyznawane” pkt 7 i 8 w ramach wskazań zawartych w tych orzeczeniach, a orzeczenia powinny być wydawane na maksymalny dopuszczalny okres, czyli do ukończenia przez dziecko 16 roku życia. Wytyczne te, powinny położyć kres niejednolitej praktyce zespołów orzeczniczych, które na te same schorzenia niejednokrotnie – w jednych przypadkach ustalały wskazania z pkt 7 i 8, a w innych – odmawiały „przyznania” ww. punktów, tym samym pozbawiając rodziców i opiekunów niepełnosprawnych dzieci prawa do istotnego dla nich wsparcia finansowego.

Wydatki poniesione przez podatnika z orzeczoną niepełnosprawnością na zakup telefonu komórkowego (smartfona), smartwatcha i tabletu oraz oprogramowania i baterii do tych urządzeń (a także na naprawy tych urządzeń), można uznać za wydatki, podlegające odliczeniu w ramach ulgi rehabilitacyjnej określonej w art. 26 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podstawowym warunkiem tego odliczenia jest to, by te urządzenia ułatwiały wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności. Takie jest stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej zaprezentowane np. w interpretacji indywidualnej z 19 listopada 2024 r.

Praca w godzinach nadliczbowych jest dopuszczalna, chociaż podlega pewnym ograniczeniom. Przede wszystkim nie można jej wykonywać w nieograniczonym zakresie. Ponadto nie wszyscy pracownicy mogą świadczyć pracę w nadgodzinach.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej poinformowało 21 lutego 2025 r., że dzień wcześniej Komitet Monitorujący FERS zatwierdził projekt przebudowy modelu orzekania o niepełnosprawności oraz uporządkowania systemu świadczeń. MRPiPS dodało, że nowy system uwzględnia postulaty osób z niepełnosprawnościami, w tym orzekanie przez specjalistów z danych dziedzin.

Niepełnosprawność i niezdolność do pracy to dwa zupełnie odmienne orzeczenia, wydawane przez różne instytucje i w innym celu. Warto o tym pamiętać, by wiedzieć, gdzie uzyskać dane orzeczenie oraz z jakich świadczeń czy ulg można korzystać.

Kolejny europejski kraj skraca czas pracy. A co z polskim projektem? W zeszłym roku ministerstwo rodziny, pracy i polityki społecznej zapowiedziało prace nad skróceniem tygodnia pracy. Rozważane są dwa warianty skrócenia czasu pracy.

Wstecznie, od wypłaty za lipiec 2024 r. nastąpiło podniesienie wysokości miesięcznego dofinansowania do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego finansowanego ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Wyższa jest także dotacja z budżetu państwa na realizację tego zadania. W dniu 20 grudnia 2024 r. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał ustawę z 5 grudnia o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, która wprowadza takie zmiany. Została ona opublikowana w Dzienniku Ustaw z 30 grudnia 2024 r. poz. 1961 i weszła w życie w Sylwestra 2024 r. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych poinformował w komunikacie z 2 stycznia 2025 r., że wnioski z nowymi kwotami można już składać w SODiR - z możliwością korygowania dokumentów za okresy od lipca 2024 r. 

Przerwy w pracy dla osób niepełnosprawnych w 2025 r. Jakie przerwy należą się pracownikom posiadającym orzeczenie o niepełnosprawności? Co w przypadku obsługi komputera? Czy przerwy wliczają się do czasu pracy?

Coraz bliższy jest moment, w którym zapadnie decyzja rządu co do nowelizacji przepisów kodeksu pracy dotyczących czasu pracy. Pewne jest, że mamy pracować krócej, ale do wyboru rząd ma dwie opcje. Skrócenie tygodnia pracy z 40 godzin obecnie do 35 albo odjęcie z tygodnia pracy jednego dnia, by piątki były dniem wolnym od pracy jak obecnie wolne są soboty.

Najczęstszy wariant czasu pracy, to pięciodniowy tydzień pracy z wolną sobotą i niedzielą. W takim wariancie pracownikom należy się dodatkowy dzień wolny od pracy tylko za święta wypadające w soboty. Z tego powodu (co do zasady) pracodawca nie ma obowiązku dawać pracownikom dodatkowego dnia wolnego od pracy za święta wypadające w niedziele – np. w niedzielę 20 kwietnia (Wielkanoc), czy 8 czerwca (Zielone Świątki) 2025 roku. Ale nie dotyczy to tych wyjątkowych przypadków, w których praca jest świadczona w niedziele i święta zgodnie z art. 151(10) Kodeksu pracy. Bo w takich przypadkach pracodawca ma obowiązek zapewnić (wyznaczyć) pracownikom inny dzień wolny od pracy.

Będą ułatwienia dla osób niepełnosprawnych, ale czy w 2025 r.? Chodzi o europejską kartę parkingową dla osób z niepełnosprawnościami oraz o europejską kartę osoby z niepełnosprawnością.

Decyzja ustalająca poziom potrzeby wsparcia jest niezbędna dla osoby niepełnosprawnej do uzyskania świadczenia wspierającego. Kto wydaje decyzję o poziomie potrzeby wsparcia i ile się czeka? Gdzie złożyć wniosek? Co zawiera kwestionariusz do wniosku o decyzję ustalającą poziom potrzeby wsparcia? Co dalej?