Ubezpieczenia społeczne, Emerytura

Kto może ubiegać się o emeryturę rolniczą? Sprawdzamy warunki wiekowe, wymagany staż ubezpieczeniowy i sytuacje, w których możliwe jest uzyskanie świadczenia zarówno z KRUS, jak i ZUS. Dowiedz się więcej o emeryturach dla rolników!

Sebastian Gajewski przypomina o zasadach przyznawania odszkodowania za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze dla osób, które nie mają ustalonego decyzją prawomocną prawa do emerytury pomostowej.

Specjalne świadczenie przysługujące najstarszym seniorom posiadającym polskie obywatelstwo zostało znowelizowane. Od stycznia 2025 roku jego wysokość została wyrównana, a od marca 2025 roku, zgodnie z prognozą, wzrośnie o 363,52 zł.

Emeryci nie doczekali się w od września 2024 roku drugiej waloryzacji, choć inflacja od lipca mocno przyspieszyła i w październiku nawet sięgnęła 5 procent. Skutki ponownego szybkiego wzrostu cen po części zrekompensuje im dopiero roczna waloryzacja emerytur od 1 marca. Wiadomo, że nie będzie ona tak wysoka jak w ostatnich latach, zwłaszcza w 2023 roku.

W dniu 26 listopada 2024 r., Sąd Najwyższy wydał wyrok (o sygn. akt III USKP 86/24), który może okazać się istotny dla wielu emerytów, którzy we wniosku o przyznanie emerytury (mając do wyboru kilka „wariantów” świadczenia) – posłużyli się sformułowaniem „wariant najkorzystniejszy”, wnosząc do organu rentowego o przyznanie świadczenia w takim „wariancie”, na którym w „ostatecznym rozrachunku” (i to również w dłuższej perspektywie czasu) nie będą oni stratni. 

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przedstawił informację w sprawie najniższej podstawy wymiaru składek oraz kwot składek na ubezpieczenia społeczne w 2025 r. dla niektórych grup ubezpieczonych.

Aktualnie premię za wiek, czyli świadczenie honorowe otrzymuje 3300 osób, które ukończyły 100 lat - tak wynika zdanych ZUS. Świadczenie honorowe dla tych osób wynosi 6246,13 zł brutto. Od 1 marca 2025 r. świadczenie to będzie teraz corocznie waloryzowane, podobnie jak emerytura i renta.

Dyskusja o wyrównaniu wieku emerytalnego kobiet do mężczyzn była tylko wstępem do poważnych projektów zmian w emeryturach w Polsce. Jest ich tak wiele, że być może warto rozważyć kolejną kompleksową reformę, bo samo podwyższenie wieku emerytalnego czy przywrócenie stażu emerytalnego nie rozwiąże problemu głodowych emerytur.

Świadczenie uzupełniające 500 zł, to dodatkowe wsparcie dochodowe osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Po każdym przekroczeniu progu dochodu 2419,33 zł zaczyna działać mechanizm "złotówka za złotówkę".

Ukończenie 60. roku życia przez uczestnika PPK powoduje, że może on rozpocząć wypłatę środków z rachunku PPK na korzystniejszych zasadach niż przed osiągnięciem tego wieku. Jeżeli uczestnik PPK w wieku 60+ nie skorzystał z tego uprawnienia i nadal pracuje, na jego rachunek PPK wpływają nowe wpłaty do tego programu.

Emerytura pomostowa to przywilej, z którego mogą skorzystać tylko niektórzy pracownicy wykonujący pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. O uznanie swojego prawa do korzystania z tego uprawnienia zabiega nowa grupa zawodowa.

Upubliczniany niedawno projekt pod nazwą Emerytura Plus polegający na wypłacie trzynastych emerytur za wszystkie lata zwłoki z przejściem na emeryturę po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego – jako zachęty do podejmowania takich decyzji przez seniorów większość ekspertów uważa za niedostateczny.  A sami zainteresowani – nawet jako niepoważny.

Każdy kto otrzymuje emeryturę z ZUS może być uprawniony, by oprócz podstawowego świadczenia wyliczonego przez ZUS przy składaniu wniosku o przyznanie emerytury dostawać dodatek lub ekwiwalent. Ich lista jest dość długa, a zasady korzystania - zazwyczaj zupełnie różne. Część dodatkowych pieniędzy, jak np. dodatek pielęgnacyjny po ukończeniu 75.roku życia ZUS dopłaca do emerytury automatycznie.

Do emerytur wypłacanych przez ZUS trzeba z budżetu państwa dokładać rocznie 40 miliardów złotych. Nie licząc wydatków na dodatkowe świadczenia: trzynastą i czternastą emeryturę. Szukając oszczędności w ramach procedury nadmiernego deficytu z pewnością rząd będzie kalkulował ograniczenie tych wydatków. Podwyższenie wieku emerytalnego jest jednym ze sposobów.

Po głośnym wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., sygn. akt SK 140/20, na podstawie którego niemal 200 tys. emerytów może otrzymać od ZUS wyrównanie, w związku z pomniejszeniem ich emerytury na podstawie art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – sądy powszechne, zaczynają już orzekać na korzyść emerytów. Nie warto więc zwlekać na „ruch” ze strony ustawodawcy i już dziś złożyć do ZUS wniosek o wznowienie postępowania, w następstwie którego będzie można odwołać się do sądu powszechnego.

W 2024 r. przedsiębiorcy mogą już skorzystać z tzw. wakacji składkowych. Uzyskanie zwolnienia z obowiązku opłacenia składek za grudzień wymaga złożenia wniosku do ZUS w listopadzie. Wniosek można złożyć wyłącznie z profilu płatnika na Platformie Usług Elektronicznych (PUE)/eZUS.

ZUS: 48,2 tys. wniosków o wakacje składkowe od 1 listopada. Kto może złożyć wniosek? Jak złożyć wniosek o wakacje składowe? 1 października Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczął zbieranie wniosków o wakacje składkowe.

W związku z „głośnym” wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r., o sygn. akt SK 140/20, na podstawie którego niemal 200 tys. emerytów, może otrzymać od ZUS wyrównanie emerytury sięgające nawet 64 tys. zł – wiele osób zastanawia się czy jest objętych zakresem przedmiotowym powyższego orzeczenia. Postaramy się zatem ułatwić uzyskanie odpowiedzi na powyższe pytanie. 

Nie można pójść do ZUS (a potem do sądu) z wnioskiem o ponowne przeliczenie emerytury tylko na podstawie argumentu "Bo zmieniła się kwota bazowa". Emeryci starają się wtedy powoływać na art. 114 ustawy omówionej w tekście. Ale przepis ten wymaga zaistnienie nowych okoliczności, które były znane przed przyznaniem emerytury. Logika przepisu jest taka - zostało coś pominięte przy przyznawaniu emerytury (emeryt nie doniósł dokumentów, ZUS o nich nie wiedział). Emeryt donosi dokumenty, ZUS wylicza raz jeszcze emeryturę. Nowe tabele emerytalne, kwoty bazowe nie są podstawą do takiego przeliczenia. To nie są dokumenty, o których mowa w art. 114 ustawy emerytalnej.  

Emerytury i renty wypłacane są 1, 6, 10, 15, 20, i 25 dnia miesiąca. W przypadku jednak gdy termin płatności świadczenia przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy lub w sobotę, to świadczenie wypłacane jest wcześniej. W listopadzie będą dwa takie terminy.

Wdowa otrzyma świadczenie (np. 30 000 zł) będące udziałem w kapitale wypracowanym przez jej zmarłego męża (emeryta). Uzasadnieniem gwarantowanej wypłaty jest nieskorzystanie przed śmiercią przez męża ze swojego kapitału emerytalnego. Wypłata 30 000 zł dla wdowy (albo innych spadkobierców), to niestety wysoki podatek PIT.

Aktywność zawodowa na emeryturze (lub podczas pobierania renty), może pozbawić emeryta (lub odpowiednio – rencistę) świadczenia emerytalno-rentowego lub spowodować jego odpowiednie zmniejszenie, jeżeli przekroczone zostaną tzw. limity dorabiania do emerytury (lub renty). Dorabiać bez ograniczeń – co do zasady – mogą jednak emeryci, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny, chyba, że kontynuują oni zatrudnienie u dotychczasowego pracodawcy.

Dodatek pielęgnacyjny jest jednym z wielu dodatkowych świadczeń, które przysługują emerytom i rencistom, pod warunkiem spełnienia określonych warunków. Przeznaczony jest dla osób, które ze względu na stan zdrowia lub wiek wymagają szczególnej opieki. Oto szczegółowe zasady jego przyznawania, dokumenty, które są niezbędne, a także sytuacje, w których świadczenie nie zostanie przyznane.

W sytuacji, gdy emerytura oraz świadczenie pielęgnacyjne mogą się okazać podstawowym źródłem wsparcia finansowego dla opiekunów osób z niepełnosprawnościami, pojawia się pytanie: czy możliwe jest połączenie tych dwóch form pomocy? Czy opiekunowie mogą jednocześnie korzystać z emerytury oraz świadczenia pielęgnacyjnego? 

Dodatkowe 1500 zł dla seniorów już w październiku 2024. Niezależnie od emerytury. To może poprawić ich sytuację finansową i przyczynić się do przeliczenie podstawy składek i otrzymanie wyższego świadczenia emerytalnego. Komu przysługuje?