Jak długo czeka się na odszkodowanie?

Poniższy artykuł prezentuje odpowiedź na pytanie jak długo, w przypadku wystąpienia szkody, trzeba czekać na wypłatę odszkodowania? W dalszej części odpowiadamy, czy można zapoznać się ze szczegółami prowadzonego postępowania likwidacyjnego (aktami sprawy)?

Co w ustawie?

Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 817 Kodeksu cywilnego ubezpieczyciel jest bezwzględnie zobowiązany spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku stanowiącego podstawę roszczenia, a gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności zakładu albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Przy tym jednakże bezsporną część świadczenia zakład ubezpieczeń powinien spełnić w terminie 30 dni.

Zobacz serwis: Ubezpieczenia majątkowe

Co w umowie?

Ponadto, umowa ubezpieczenia lub o.w.u. może zawierać postanowienia korzystniejsze dla uprawnionego niż powyższe, co może stanowić dobrą podstawę do zwiększenia konkurencyjności pomiędzy zakładami ubezpieczeń, w zakresie usprawnień procedur likwidacyjnych.

Z tej regulacji płyną ważne dla konsumentów wnioski. W przypadku zwłoki w wypłacie odszkodowania istnieje możliwość naliczania odsetek od pierwszego dnia po upływie trzydziestodniowego terminu chyba, że szczególne okoliczności konkretnej sprawy przemawiają za przyjęciem innego terminu z art. 817 § 2, czyli 14 – tu dni - licząc od terminu, w którym wyjaśnienie okoliczności było możliwe. Jednakże z takim przypadkiem mamy do czynienia tylko wówczas, gdy nie jest możliwe wyjaśnienie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia.

Przepisy ustawy narzucają określone terminy na spełnienie świadczenia (wypłatę odszkodowania) przez ubezpieczyciela. Jeżeli zakład ubezpieczeniowy je przekroczy, będzie można naliczyć odsetki.

Zobacz serwis: Umowy

Odsetki

W razie opóźnienia można wnosić o odsetki, a możliwość ich uzyskania będzie zależała od tego czy postępowanie likwidacyjne było prowadzone przez ubezpieczyciela z dochowaniem należytej staranności, przy wyjaśnieniu okoliczności niezbędnych w określeniu odpowiedzialności, co do zasady, albo wysokości odszkodowania.

Jeżeli mamy przekonanie o pozostawaniu ubezpieczyciela w zwłoce wobec braku dochowania należytej staranności, należy wobec zakładu ubezpieczeń kierować dodatkowe roszczenie o odsetki.

W ocenie Rzecznika Ubezpieczonych na tle brzmienia całego przepisu art. 817 aktualne jest orzeczenie Sądu Najwyższego z 10 stycznia 2000r. (sygn. akt III CKN 1105/98, publ. OSNC z 2000r. nr 7-8 poz. 134), w którym Sąd stwierdził, iż art. 817 § 2 nie upoważnia w żadnej mierze ubezpieczyciela do zaniechania prowadzenia postępowania likwidacyjnego do czasu prawomocnego zakończenia postępowania karnego; wymagany jest tutaj podwyższony miernik należytej staranność od ubezpieczyciela będącego profesjonalistą, który powinien być w naszej ocenie rozumiany jako podjęcie wszelkich możliwych czynności, użycie dostępnych środków technicznych przy pełnym zaangażowaniu służb likwidacyjnych w celu ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia.

Zobacz serwis: W sądzie

Powstanie szkody wskutek opóźnienia

Dodatkowo można w tym miejscu przywołać m.in. uchwałę SN z dnia 9 czerwca 1995r. (sygn. akt III CZP 69/95 publ. OSNC 1995r. nr 10 poz.44), gdzie sąd stwierdził, iż „zakład ubezpieczeń (…) dopuszcza się zwłoki, jeżeli nie spełnia świadczenia w terminie 30 dni licząc od dnia otrzymania zawiadomienia o wypadku, jeżeli poszkodowany wezwał wcześniej sprawcę wypadku do zapłaty odszkodowania, który jednak świadczenia nie spełnił, to zakład ubezpieczeń dopuszcza się zwłoki od daty tego wezwania”.

Innym przykładem jest wyrok SN z dnia 2 lipca 2004r. (sygn. akt II CK 412/03 [1]), w którym Sąd wskazując na reżim odpowiedzialności cywilnej kontraktowej stwierdził, iż „ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wskutek zwłoki w spełnieniu świadczenia z umowy ubezpieczenia”.