REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co to jest kohabitacja polityczna? Przypadek Tuska i Nawrockiego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Co to jest kohabitacja w polityce? Przypadek Tuska i Nawrockiego
Co to jest kohabitacja w polityce? Przypadek Tuska i Nawrockiego
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Kohabitacja w polityce to współistnienie prezydenta i rządu wywodzących się z przeciwnych obozów. Po zwycięstwie Karola Nawrockiego w wyborach prezydenckich Donald Tusk zapowiada walkę o jedność koalicji i stabilność rządu. Czy Polska jest gotowa na trudną polityczną współpracę?

rozwiń >

Po ostatnich wyborach prezydenckich w Polsce, które przyniosły zwycięstwo Karola Nawrockiego – kandydata popieranego przez Prawo i Sprawiedliwość – scena polityczna została postawiona przed nową, trudną rzeczywistością. Premier Donald Tusk zapowiedział wniosek o wotum zaufania dla swojego rządu, wyraźnie sygnalizując gotowość do podjęcia politycznej walki w warunkach tzw. kohabitacji. Ale co właściwie oznacza ten termin i dlaczego jego znaczenie jest dziś tak istotne dla zrozumienia przyszłości polskiej polityki?

REKLAMA

Kohabitacja – co to znaczy?

REKLAMA

Słowo kohabitacja pochodzi z języka francuskiego („cohabitation”) i w polityce odnosi się do sytuacji, w której prezydent i rząd pochodzą z różnych obozów politycznych. To stan napięcia, ale też wyzwanie demokratyczne – sprawdzian zdolności współpracy między instytucjami państwa w obliczu różnic ideologicznych.

W Polsce, gdzie prezydent posiada silne uprawnienia, w tym prawo veta i inicjatywy ustawodawczej, kohabitacja może skutecznie blokować działania rządu lub przeciwnie – zmuszać do kompromisu.

Przykład z historii: Francja i Polska

Francja, jako ojczyzna systemu półprezydenckiego, zna zjawisko kohabitacji od lat 80. XX wieku. W Polsce sytuacje kohabitacyjne są rzadsze, ale nie bezprecedensowe. Jednym z najgłośniejszych przypadków była kohabitacja między prezydentem Lechem Kaczyńskim (PiS) a rządem Donalda Tuska (PO) w latach 2007–2010.

Choć napięcia były wtedy ogromne, udało się uniknąć większych kryzysów instytucjonalnych. Dziś historia zatacza koło – premier Tusk ponownie staje przed wyzwaniem kohabitacji, tym razem z prezydentem Nawrockim, wspieranym przez PiS.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Tusk kontra Nawrocki – czy czeka nas ostry konflikt?

REKLAMA

Wybory prezydenckie 2025 roku zakończyły się minimalną przewagą Karola Nawrockiego – zdobył on 50,89% głosów, pokonując Rafała Trzaskowskiego (49,11%). Wynik był niemal remisowy, co podkreślali zarówno przegrani, jak i wygrani. Tusk i Trzaskowski publicznie pogratulowali Nawrockiemu, jednak w kuluarach politycznych rozpoczęła się nerwowa kalkulacja: jak rząd poradzi sobie z prezydentem, który może stać się silnym przeciwnikiem legislacyjnym?

Premier Donald Tusk w swoim orędziu zapowiedział wystąpienie do Sejmu o wotum zaufania. Ten krok to nie tylko element strategii obronnej, ale także próba konsolidacji koalicji rządzącej, która już zaczyna być poddawana wewnętrznym napięciom. W tym kontekście słowa o „trudnej kohabitacji” nie są jedynie polityczną frazą – oddają realne ryzyko sparaliżowania państwa przez wzajemne blokowanie się władz wykonawczych.

Uprawnienia prezydenta – jakie są realne zagrożenia?

W polskim systemie prezydent ma kilka kluczowych narzędzi, które mogą stać się problemem dla rządu:

  • prawo veta – jeśli prezydent zawetuje ustawę, Sejm może je odrzucić jedynie większością 3/5 głosów;
  • prawo do inicjatywy ustawodawczej – prezydent może wnosić własne projekty ustaw;
  • możliwość kierowania ustaw do Trybunału Konstytucyjnego – co opóźnia ich wejście w życie.
Ważne

W sytuacji kohabitacji prezydent może aktywnie wykorzystywać te narzędzia, by hamować reformy rządu lub narzucać własne propozycje.

Koalicja rządowa pod presją – czy się utrzyma?

Nie trzeba było długo czekać na reakcję opozycji. Jarosław Kaczyński już w dniu ogłoszenia wyników wyborów mówił o „czerwonej kartce” dla rządu i wezwał do stworzenia rządu technicznego. Postulaty te, choć mało realne z punktu widzenia obecnej arytmetyki sejmowej, jasno pokazują intencje PiS: delegitymizować rząd Tuska i wykreować wrażenie chaosu i braku sprawczości.

Sytuacja polityczna wymusiła także wewnętrzną refleksję w obozie władzy. Szymon Hołownia, marszałek Sejmu i lider Polski 2050, zaproponował renegocjację umowy koalicyjnej. W jego opinii kampania prezydencka ujawniła słabości w komunikacji rządu i brak spójności strategicznej. Pojawiły się głosy o konieczności regularnych spotkań liderów koalicji i lepszym planowaniu działań legislacyjnych. Czy te kroki wystarczą, by koalicja przetrwała nadchodzące miesiące?

Plan awaryjny na wypadek braku współpracy z prezydentem – co dalej?

Premier Tusk wprost przyznał, że jego rząd ma „plan awaryjny” na wypadek braku współpracy z prezydentem. Choć nie ujawniono jego szczegółów, można przypuszczać, że chodzi o próbę przyśpieszenia prac legislacyjnych tam, gdzie nie jest potrzebna zgoda prezydenta, wzmacnianie roli samorządów i możliwe działania osłonowe w polityce społecznej.

Równocześnie nie wyklucza on współpracy – jeśli Nawrocki okaże chęć dialogu, rząd „odpowie z pełną otwartością”. Ale historia uczy, że takie porozumienia w warunkach silnej polaryzacji politycznej są raczej wyjątkiem niż regułą.

Zwycięstwo Nawrockiego pokazuje wyraźny podział społeczny. Jedna połowa społeczeństwa postawiła na kontynuację reform opartych na liberalnych wartościach europejskich, druga – na powrót do bardziej konserwatywnej wizji państwa. Kohabitacja nie dotyczy więc tylko instytucji politycznych, ale i społecznej rzeczywistości – relacji, debat publicznych, przekazu medialnego.

Czy kohabitacja to szansa, czy zagrożenie?

Z jednej strony kohabitacja może prowadzić do impasu legislacyjnego i paraliżu władzy. Z drugiej – może wymusić kompromisy, które w dłuższej perspektywie stabilizują system polityczny. Warunkiem jest jednak kultura polityczna oparta na wzajemnym szacunku, której w Polsce – niestety – często brakuje.

W obliczu napięć nie brakuje głosów, że obecny model ustrojowy Polski wymaga rewizji. Szymon Hołownia zaproponował nawet debatę na temat zmiany sposobu wyboru prezydenta – np. przez Zgromadzenie Narodowe, jak ma to miejsce w Niemczech czy na Łotwie. Taki ruch mógłby ograniczyć ryzyko politycznej wojny między prezydentem a rządem.

Tytułem podsumowania, kohabitacja to nie tylko techniczny termin ustrojowy, to realna próba charakteru polityków, instytucji i całego społeczeństwa. Polska znalazła się dziś w trudnym momencie – premier Donald Tusk, stojąc w obliczu prezydentury Karola Nawrockiego, będzie musiał balansować między strategią polityczną a odpowiedzialnością państwową.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Andrzej Duda rozważa powrót jako premier? „To nie narusza godności prezydenta”

Po zakończeniu drugiej kadencji Andrzej Duda nie wyklucza powrotu do czynnej polityki – nawet jako premier. W rozmowie z Radiem Wnet zaznaczył, że obejmie funkcję, która „nie narusza godności” byłej głowy państwa. A szef rządu? Jego zdaniem – jak najbardziej godny kierunek.

Chcą orzeczeń na stałe a nie tylko nowej funkcjonalności w mLegitymacja ON (Osób z Niepełnosprawnościami)

No nie da się ukryć, że osoby z niepełnosprawnościami czują rozgoryczenie po tym jak ogłoszono, że będzie istniał wykaz chorób, który uprawnia do otrzymania orzeczenia o niepełnosprawności na stałe, a po wydaniu rozporządzenia okazało się, że wcale tak nie będzie! Wprawdzie wydłużono okres obowiązywania orzeczeń, ale niezgodnie z zapowiedziami Łukasza Krasonia. Można powiedzieć, że na pocieszenie, chociaż to marne pocieszenie, na stronie Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych czytamy o nowej funkcjonalności w mLegitymacja ON (Osób z Niepełnosprawnościami). Co to da?

WZON: Tylko 62 punkty. Od 13 lat nie wychodzę sama z domu, mam zanik mięśni, zaburzenia równowagi, kroku nie zrobię, przewracam się, straszne bóle, wykręcanie stóp, choroba postępuje

Do redakcji Infor.pl przychodzą kolejne listy osób niepełnosprawnych (stopień znaczny, orzeczenie przyznane na stałe), które oceniają, że zostały poszkodowani przez WZON w zakresie świadczenia wspierającego. Pomimo kalectwa trwającego wiele lat (albo od urodzenia) osoby te zostają uznane za samodzielne w stopniu wykluczającym przyznanie świadczenia wspierającego.

500 plus dla małżeństw coraz bliżej? Jest już projekt ustawy, którym zajmie się Senacka Komisja Petycji

Już 10 czerwca br. Komisja Petycji Senatu pochyli się nad obywatelską propozycją wprowadzenia dodatku „500 plus dla małżeństw”, nagradzającego trwałość związków małżeńskich. Podczas posiedzenia po raz pierwszy zaprezentowany zostanie projekt ustawy przygotowany przez Biuro Legislacyjne Senatu – alternatywny wobec dotychczasowej petycji, której autorem jest mecenas Eugeniusz Szymala.

REKLAMA

Sąd: Przejście na emeryturę w 2012 r. nie daje prawa do ponownego jej przeliczenia

Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. dał kilkuset tysiącom emerytów nadzieję na ponowne przeliczenie emerytur. Bo pomniejszono im emerytury przez emerytury wcześniejsze. Wszyscy wiedzą, że wyrok nie będzie opublikowany w Dzienniku Ustaw, co oznacza, że ZUS nie może go zastosować. I trzeba iść do sądu. Jednak do sądu niekiedy idą emeryci, których ZUS nie pokrzywdził - nie obniżył emerytury bo już na niej byli przed wejściem w życie niekorzystnego przepisu.

Prezydent elekt nadal kieruje IPN. Karol Nawrocki między dwoma urzędami

Choć Karol Nawrocki został ogłoszony prezydentem elektem RP, wciąż pełni obowiązki prezesa Instytutu Pamięci Narodowej. Oficjalnie urząd prezydenta obejmie dopiero 6 sierpnia, a do tego czasu łączy obowiązki szefa IPN z przygotowaniami do prezydentury. Kiedy ruszy procedura wyboru jego następcy w Instytucie? Rzecznik IPN na razie unika jednoznacznej odpowiedzi.

Jeszcze przed wydaniem wyroku sąd pracy poinformował o możliwym wyniku rozprawy

Jak to jest z tymi sądami pracy? W praktyce różnie. Przytaczamy jednak ciekawą regulację z kodeksu postępowania cywilnego - dającą sądowi możliwość uprzedzenia o wyniku sprawy. Czy zatem pracownik albo pracodawca szybciej dowie się, że wygra albo przegra sprawę - tak, w pewnym sensie tak.

Czy rząd Tuska 11 czerwca 2025 r. uzyska wotum zaufania? Komentarze polityków i politologa

W środę 11 czerwca 2025 r. Sejmy będzie rozpatrywał wniosek o wotum zaufania dla rządu Donalda Tuska. Czy wotum zaufania zostanie uchwalone? Już dwa razy premierowi się udało. Jak inni politycy komentują wniosek o wotum zaufania? Co myśli na ten temat politolog?

REKLAMA

Darowizna z zagranicy bez podatku w Polsce? Nowa interpretacja KIS rozwiewa wątpliwości

Obywatelka Białorusi otrzymała gotówkę od rodziców za granicą. Czy musi zapłacić podatek w Polsce? Dyrektor KIS w interpretacji potwierdził: darowizna nie podlega opodatkowaniu. To ważna informacja dla cudzoziemców mieszkających w Polsce bez stałego pobytu i obywatelstwa.

Wypłata 800 plus do końca sierpnia z wyrównaniem 2400 zł

Osoby, które złożą wniosek o 800 plus w czerwcu 2025 r., otrzymają świadczenie do końca sierpnia z wyrównaniem za lipiec i czerwiec. Kiedy najlepiej składać wnioski o świadczenie wychowawcze? Ile wniosków o 800 plus na nowy okres świadczeniowy wpłynęło do ZUS?

REKLAMA