Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czynne prawo wyborcze - prawo wybierania

Aleksandra Pajewska
Czynne prawo wyborcze, czyli prawo wybierania w wyborach samorządowych./ Fot. Fotolia
Czynne prawo wyborcze, czyli prawo wybierania w wyborach samorządowych./ Fot. Fotolia
Czynne prawo wyborcze, czyli prawo wybierania w wyborach samorządowych to możliwość udziału w głosowaniu. Czynne prawo wyborcze wyborcy zrealizują 16 listopada 2014 roku. Komu i na jakich zasadach przysługuje czynne prawo wyborcze?

Zasady i tryb wyborów, zgłaszania kandydatów, przeprowadzania oraz warunki ważności wyborów reguluje ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz.U. 2011 nr 21 poz. 112). Dotyczy m.in.: wyborów do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego, czyli rady gminy lub powiatu oraz sejmiku wojewódzkiego. Najbliższe wybory samorządowe odbędą się 16 listopada 2014 roku.

Prawo wyborcze

Prawo wyborcze w znaczeniu podmiotowym to jedno z praw przysługujących obywatelowi. Jest ono dzielone na czynne i bierne.

Zobacz również: Wybory samorządowe 2014 na nowych zasadach

Czynne prawo wyborcze

Prawo wybierania, czyli czynne prawo wyborcze rozumiane jest jako możliwość udziału w głosowaniu poprzez oddanie głosu na swobodnie wybranego kandydata. Możliwość czynnego udziału w głosowaniu uzależniona jest od łącznego spełnienia trzech warunków: obywatelstwa, wieku oraz miejsca zamieszkania.

  1. Do głosowania w wyborach do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego uprawnieni są obywatele polscy oraz obywatele Unii Europejskiej niebędący obywatelami polskimi (czyli obywatele jednego z państw członkowskich).
  2. Wskazane prawo przysługuje osobom, które najpóźniej w dniu głosowania ukończyły 18 rok życia.
  3. Muszą one także zamieszkiwać na obszarze danej, konkretnej gminy/ powiatu/ województwa.

Warto podkreślić, że ustawodawca posługuje się pojęciem zamieszkania, nie zaś zameldowania. Zgodnie z treścią art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93) miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu. Stąd o miejscu zamieszania decyduje nie kryterium administracyjne, jakim jest zameldowanie, ale obiektywny fakt przebywania w danej miejscowości z zamiarem stałego pobytu. Pogląd taki wyprowadzić należy z orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego. W wyroku z dnia 22 sierpnia 1996 r. (SA/Gd 1956/95) NSA stwierdził, że „Udział w głosowaniu osób, niezameldowanych na terenie gminy/ powiatu/ województwa, ale stale tam zamieszkujących jest zgodny z prawem. Decydujące znaczenie ma fakt stałego zamieszkania, a nie zameldowanie na pobyt stały”. Stąd nie trzeba być zameldowanym na terenie danej gminy by brać udział w wyborach do jej władz.

Mateusz jest zameldowany w małej miejscowości. Jednak od 5 lat, w związku z podjęciem studiów stale przebywa w Warszawie. Mimo braku zameldowania w stolicy, może w niej brać udział w wyborach samorządowych.

Pozbawienie czynnego prawa wyborczego

Co do zasady wybory mają charakter powszechny, co oznacza, że możliwie największa liczba osób powinna mieć zapewnioną szansę udziału w nich. Stąd sytuacje pozbawienia prawa do głosowania są enumeratywnie wyliczone we wskazanej ustawie. Prawo wybierania przedstawicieli władz nie przysługuje osobom pozbawionym praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu lub praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu a także ubezwłasnowolnionym prawomocnym orzeczeniem sądu.

Polecamy serwis: Wybory

Podstawa prawna:

  • ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. - Kodeks wyborczy (Dz.U. 2011 nr 21 poz. 112),
  • ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93),
  • wyrok NSA z dnia 22 sierpnia 1996 r., (SA/Gd 1956/95).
Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Rząd szykuje jedno konto dla naszych oszczędności! ZUS, KRUS, PPK, PPE, IKE, IKZE, OFE w jednym miejscu

    Centralna Informacja Emerytalna. Rząd ma zająć się już jutro projektem ustawy - wynika z porządku obrad Rady Ministrów. Ma powstać jedno konto dla oszczędności ZUS, KRUS, PPK, PPE, IKE, IKZE, OFE, tj. zagregowane informacje o uczestnictwie w systemie emerytalnym opartym na trzech filarach.

    Ulgi dla seniora 2023. Oto lista!

    Ulgi dla seniora to temat obejmujący swym zasięgiem dużą część naszego społeczeństwa. Niestety wielu seniorów nie zna swoich praw. Poniżej przedstawiamy listę, która umożliwi zachowanie w portfelu większej sumy pieniędzy. 

    Ceny paliw na stacjach Orlenu. Co z prawami konsumentów?

    Ceny paliw na stacjach Orlenu to temat interwencji rzecznika praw obywatelskich. PKN Orlen pod koniec ubiegłego roku utrzymywał ceny paliw, pomimo spadających notowań ropy i umacniającego się złotego. Marcin Wiącek zwrócił się do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o wyjaśnienie sprawy.

    Zmiany w Kodeksie wyborczym. Ankietowani nie wierzą, że chodzi tylko o podniesienie frekwencji

    Większość ankietowanych w sondażu SW Research nie wierzy, że ostatnie zmiany w Kodeksie wyborczym mają na celu wyłącznie zwiększenie frekwencji. Jedna czwarta respondentów jest przeciwnego zdania. Prawie 15 proc. badanych w ogóle nie wie o zmianach Kodeksu.

    Bony turystyczne. Na Pomorzu 39 tysięcy bonów czeka na aktywację

    39 tysięcy bonów turystycznych wciąż nie zostało aktywowanych w województwie pomorskim. Ponad 102 tysiące nie zostało w regionie wykorzystanych w całości. Na skorzystanie z bonu turystycznego jest czas tylko do końca marca.

    Straż Graniczna. Land Cruisery będą strzec wschodniej granicy

    56 nowych samochodów terenowych Toyota Land Cruiser odbiorą funkcjonariusze Straży Granicznej. Nowoczesne auta trafią do wszystkich placówek wschodniej granicy, z czego najwięcej do Podlaskiego Oddziału SG – 19 sztuk i Nadburzańskiego Oddziału SG – 18 sztuk.

    L4 na dziecko i opiekę nad członkiem rodziny. Komu i kiedy przysługuje?

    L4 na dziecko i opiekę nad członkiem rodziny – komu przysługuje? Zwolnienie lekarskie otrzymamy nie tylko na opiekę nad dzieckiem. Opiekować podczas choroby można się także m.in. małżonkiem, dziadkami, teściami czy wnukami – warunkiem jest pozostawanie przez ten czas we wspólnym gospodarstwie domowym. Co należy wiedzieć, gdy opiekujesz się chorym członkiem rodziny? Jakie dokumenty powinny być wystawione i jaki wniosek należy złożyć, by móc skorzystać z prawa do zasiłku? 

    Ulga dla pracujących seniorów od 2022 r.
    Ulga dla pracujących seniorów weszła w życie 1 stycznia 2022 roku. Zerowy PIT dotyczy osób pracujących po osiągnięciu wieku emerytalnego. Jakie warunki należy spełnić, aby móc skorzystać z ulgi dla seniorów?
    Ulga na leki 2023 – dla kogo i ile można odliczyć wydatków na lekarstwa

    W rocznym zeznaniu podatkowym PIT niektórzy podatnicy mogą odliczyć ponoszone w zeszłym roku wydatki na lekarstwa. Kto może skorzystać z tego odliczenia? Jakie są zasady i limity tej ulgi?

    PIT-0 dla seniora - zwolnienie z PIT pracujących emerytów. Wzór oświadczenia
    Ministerstwo Finansów przygotowało wyjaśnienia dotyczące obowiązujących od 2022 roku przepisów zwalniających z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) niektórych przychodów (np. z pracy, zlecenia, działalności gospodarczej) podatników, którzy – pomimo osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego – będą nadal aktywni zawodowo a nie będą otrzymywać emerytury lub renty rodzinnej. Zwolnienie to jest też potocznie (a także przez resort finansów) zwane "PIT-0 dla seniorów", czy "ulga dla pracujących seniorów"). Zwolnienie dotyczy dochodów uzyskanych od początku 2022 roku. Jakie oświadczenie powinien złożyć senior?
    Ulga dla seniora a odprawa emerytalna i nagroda jubileuszowa
    Ulga dla seniora. Kiedy odprawa emerytalna i nagroda jubileuszowa korzystają ze zwolnienia z podatku PIT?
    Aktywni+ (plus) 2023 - wnioski od 1 lutego. Dofinansowanie projektów aktywizujących seniorów

    Od 1 lutego 2023 r. można składać wnioski do programu na rzecz osób starszych "Aktywni plus". Organizacje pozarządowe i instytucje prowadzące działalność pożytku publicznego mogą ubiegać się o dofinansowanie od 25 tys. do 250 tys. zł na projekty mające na celu zwiększenie uczestnictwa osób starszych we wszystkich dziedzinach życia społecznego.

    Zwolnienie z PIT (PIT- 0) dla pracującego seniora w rozliczeniu podatkowym. Podatek dopiero po przekroczeniu 115 528 zł

    Ministerstwo Finansów przypomina, że pracujący seniorzy, którzy czasowo zrezygnowali z pobierania emerytury, są zwolnieni z PIT do kwoty ok. 85,5 tys. zł. Ponadto ci, którzy rozliczają się na skali podatkowej, korzystają też z kwoty wolnej od podatku w wysokości 30 tys. zł. Rozliczając ulgę seniorzy mogą skorzystać z usługi Twój-ePIT. 

    PIT - 0 dla seniora w rozliczeniu podatkowym

    PIT - 0 dla seniora w rozliczeniu podatkowym.

    Ulga dla pracujących seniorów. Komu przysługuje?

    Późniejsze przejście na emeryturę i pozostanie aktywnym zawodowo spowoduje podwyższenie emerytury. W takim przypadku można korzystać z ulgi dla pracujących seniorów. Ten przywilej dotyczy określonych źródeł przychodu mieszczących się w limicie kwotowym. W jakich przypadkach przysługuje ulga?

    Nakaz aresztowania Putina wydany. Międzynarodowy Trybunał Karny oskarża go o zbrodnie wojenne na Ukrainie

    Międzynarodowy Trybunał Karny (MTK) wydał 17 marca 2023 r. nakaz aresztowania prezydenta Rosji Władimira Putina. Sędziowie przychylili się do wniosku prokuratury, uznając, że są realne podstawy by sądzić, że Putin jest odpowiedzialny za zbrodnie wojenne polegające na bezprawnych deportacjach dzieci z okupowanych terenów Ukrainy do Rosji. Siły Zbrojne Ukrainy zagwarantują dostarczenie Władimira Putina na ławę oskarżonych - oświadczył sekretarz ukraińskiej Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony (RBNiO) Ołeksij Daniłow - komentując decyzję MTK.

    Jak przyspieszyć przelew wynagrodzenia?

    49 proc. polskich pracowników deklaruje otrzymywanie pensji po terminie. Zjawisko może się nasilać wraz z problemami gospodarczymi i pogorszeniem płynności wielu firm.

    Czy 500 plus zostanie zwiększone do 800 plus w 2023? Odpowiada minister Maląg

    Czy 500 plus zostanie zwiększone do 800 plus w 2023? Takie pytanie usłyszała szefowa MRiPS Marlena Maląg w piątek w radiu ZET. Czy rząd planuje waloryzację świadczenia 500 plus?

    M. Maląg: Rodzinom nie żyło się nigdy tak dobrze, jak za PiS

    Na ten moment nie pracujemy nad zamianą świadczenia 500+ na 800+ - powiedziała w piątek w radiu ZET szefowa MRiPS Marlena Maląg. Jednocześnie zastrzegła, że wsparcie rządu dla rodzin jest kompleksowe i systemowe.

    500 plus. ZUS przyznał 92 proc. świadczeń na nowy okres

    Trzy miliony wniosków o 500 plus na kolejny okres świadczeniowy wpłynęły już do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Złożone wnioski obejmują ponad 4,5 miliona dzieci. Od początku lutego ZUS przyznał 92 proc. świadczeń.

    Długi mieszkaniowe. Ile Polacy zalegają z czynszem i opłatami za mieszkania

    Długi mieszkaniowe wynoszą w Polsce 290,8 mln zł. Średnio jeden dłużnik zalega z opłatami za mieszkanie w kwocie 15,6 tys. zł. Najwięcej dłużników czynszowych jest na Śląsku, na Opolszczyźnie i w województwie łódzkim.

    Bon turystyczny tylko do końca marca. Ponad 100 tysięcy dzieci z Podkarpacia wciąż ma szansę skorzystać z bonu

    Bon turystyczny można wykorzystać tylko do końca marca. Tymczasem 108 tysięcy bonów turystycznych pozostało do wykorzystania na Podkarpaciu. Rodzice w regionie nie aktywowali jeszcze ponad 27 tysięcy bonów wartych w sumie ponad 18 mln zł. W województwie łódzkim nie aktywowano jeszcze niemal 34 tys. bonów o łącznej wartości blisko 22 mln zł.

    Wojskowe Targi Służby i Pracy. Szansa dla tych, którzy szukają ciekawej pracy

    I Wojskowe Targi Służby i Pracy będą odbywać się w całym kraju w piątek i sobotę 17-18 marca. Największą imprezę, połączoną z przysięgą wojskową i debatą o rekrutacji do polskiej armii, zaplanowano w Olsztynie. 

    Nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie podpisana. Co się zmieni?

    Prezydent podpisał nowelizację ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Ustawa wprowadza m. in. dodatkowe formy działań podejmowanych wobec osób stosujących przemoc domową.

    Powstanie nowe świadczenie dla osób z niepełnosprawnością. Od kiedy?

    Będzie nowe świadczenie wspierające dedykowane osobom z niepełnosprawnością - zapowiedziała w czwartek szefowa MRiPS. Opiekunowie będą mogli dorabiać do świadczenia pielęgnacyjnego - poinformowała.