REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Choroba przedsiębiorcy a prowadzenie działalności gospodarczej

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Grabek
Radca prawny Warszawskiej Izby Radców Prawnych
Choroba przedsiębiorcy a prowadzenie działalności gospodarczej/Fot. Shutterstock
Choroba przedsiębiorcy a prowadzenie działalności gospodarczej/Fot. Shutterstock
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Każdy przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą, na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), powinien zwrócić uwagę czy w przypadku pozostawania na zwolnieniu chorobowym, upoważnił kogoś do reprezentowania przedsiębiorcy.

REKLAMA

Prowadzenie przedsiębiorstwa wiąże się z wieloma obowiązkami, takimi jak: odprowadzanie składek na ubezpieczenie społeczne, wypłatę wynagrodzeń pracownikom czy odprowadzanie podatków. Niestety, często zdarza się, że przedsiębiorca wykonuje pewne czynności faktyczne, w trakcie pozostawania na zwolnieniu chorobowym i pobierania zasiłku z tego tytułu. W świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego, w okresie udokumentowanej niezdolności do pracy wskutek choroby, przedsiębiorca ma obowiązek powstrzymania się od wykonywania zarobkowej działalności gospodarczej, pod rygorem utraty prawa do zasiłku chorobowego. Oznacza to, że przedsiębiorca w czasie przebywania na zwolnieniu chorobowym, nie może obsługiwać klientów czy nadzorować swoich pracowników (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dn. 12.09.2018 r., sygn. akt III UK 124/17; Wyrok SN z dn. 15.03.2018 r., I UK 49/17, LEX nr 2508654; Wyrok SN z 6.05.2009 r., II UK 359/08, OSNP 2011, nr 1-2, poz. 16).

REKLAMA

W takiej sytuacji, przedsiębiorca powinien umocować inną osobę do dokonywania czynności prawnych lub faktycznych w imieniu i na jego rzecz, celem sprawnego funkcjonowania przedsiębiorstwa. Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, można skorzystać z instytucji pełnomocnictwa lub prokury. Chociaż obie instytucje są do siebie podobne, ponieważ dotyczą umocowania do dokonywania określonych czynności, to jednak występują między nimi zasadnicze różnice.

Pełnomocnictwo

Po pierwsze, udzielenie pełnomocnictwa w każdym przypadku wymaga określenia przez przedsiębiorcę, zakresu umocowania. Co do zasady, zakres umocowania zależy przede wszystkim od woli przedsiębiorcy (mocodawcy). Niemniej jednak, przepisy Kodeksu cywilnego, wprowadzają pewne ograniczenia, wskazując trzy rodzaje pełnomocnictw:

  1. Pełnomocnictwo ogólne do czynności zwykłego zarządu (pełnomocnictwo ogólne).
  2. Pełnomocnictwo do czynności prawnych określonego rodzaju (pełnomocnictwo rodzajowe).
  3. Pełnomocnictwo do poszczególnej czynności prawnej (pełnomocnictwo szczególne).

Pełnomocnictwo ogólne jest pełnomocnictwem o najszerszym zakresie umocowania. Obejmuje umocowanie do dokonywania czynności zwykłego zarządu, czyli czynności związanych ze sprawami bieżącymi dotyczącymi prowadzenia przedsiębiorstwa.

Jeżeli przedsiębiorca chce upoważnić inną osobę do zarządzania swoją firmą, to odpowiednie będzie właśnie pełnomocnictwo ogólne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z kolei, pełnomocnictwo rodzajowe obejmuje umocowanie do dokonania czynności określonego rodzaju (np.: zawierania wszystkich umów sprzedaży w firmie).

Odnośnie do pełnomocnictwa szczególnego, należy zauważyć, że obejmuje ono umocowanie w imieniu mocodawcy (przedsiębiorcy) konkretnej czynności prawnej (np.: do złożenia podpisu pod umową leasingu, zawarcia umowy podnajmu lokalu użytkowego). Takie pełnomocnictwo będzie ważne i skuteczne tylko w tej konkretnej czynności wskazanej w pełnomocnictwie (np.: w przypadku udzielenia pełnomocnictwa szczególnego do złożenia podpisu pod umową o kredyt wyłącznie z bankiem X , pełnomocnik nie będzie mógł zawrzeć umowy o kredyt z innym bankiem Y).

Jaka forma pełnomocnictwa?

REKLAMA

W praktyce, do skutecznego udzielenia pełnomocnictwa wystarczy zwykła forma pisemna. Niemniej jednak, jeżeli określona czynność prawna wymaga innej formy niż zwykła pisemna, to pełnomocnictwo również musi być udzielone w tej samej formie.

Na przykład: jeśli pełnomocnik został upoważniony przez przedsiębiorcę, do zawarcia umowy potwierdzonej w formie aktu notarialnego (sprzedaż nieruchomości), to takie pełnomocnictwo także musi być potwierdzone aktem notarialnym.

Zgłoszenie pełnomocnictwa do CEIDG

Generalnie przedsiębiorca nie ma obowiązku zgłaszania swojego pełnomocnika do rejestru przedsiębiorców Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej „CEIDG”. Jednakże, jeżeli pełnomocnik zostanie wpisany do rejestru CEIDG, to wobec organów administracji publicznej (z wyjątkiem urzędu skarbowego) nie musi okazywać pełnomocnictwa. Co więcej, przedsiębiorca nie musi uiszczać opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, bowiem wszystkie dane pełnomocnika będą widoczne w rejestrze.

Dalej, co istotne takie pełnomocnictwo przedsiębiorca może udzielić niezależnie i jednocześnie kilku osobom. Przykładowo, przedsiębiorca może udzielić pełnomocnictwa ogólnego osobie X do sprawowania zwykłego zarządu nad przedsiębiorstwem, natomiast drugą osobę Y może upoważnić do podpisania umowy o kredyt (pełnomocnictwo szczególne).

Co powinno być zawarte w treści pełnomocnictwa?

Należy zaznaczyć, że nie ma ogólnego obowiązującego wzoru dokumentu pełnomocnictwa. Kluczową kwestią jest, aby taki dokument zawierał wszystkie dane stron i zakres pełnomocnictwa. Dokument pełnomocnictwa powinien zawierać następujące dane:

  1. Dane osobowe stron (mocodawcy i pełnomocnika) to jest: imię̨/imiona i nazwisko oraz PESEL albo nazwę i nr dokumentu tożsamości.
  2. Zakres uprawnień pełnomocnika.
  3. Określenie miejsca i daty sporządzenia pełnomocnictwa.
  4. Wskazanie daty wygaśnięcia pełnomocnictwa (gdy przedsiębiorca ustanawia pełnomocnika na pewien okres).

Prokura

Prokura jest szczególnym pełnomocnictwem handlowym, które może zostać udzielone przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do CEIGD. Pełnomocnictwo zwykłe, charakteryzuje się tym, że przedsiębiorca ma pewną autonomie w ustaleniu zakresu umocowania pełnomocnika. Natomiast jeżeli chodzi o prokurę to zakres ten jest ustalony ustawowo. Prokura obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, które dotyczą prowadzenia przedsiębiorstwa. Ponieważ prokura nie może być ograniczona ze skutkiem wobec osób trzecich, przepisy przewidują pewne ograniczenia uprawnień prokurenta. Przede wszystkim, Kodeks cywilny przewiduje konieczność uzyskania przez prokurenta, pełnomocnictwa szczególnego dla następujących czynności:

  • zbycia przedsiębiorstwa,
  • czynności prawnej, na podstawie której następuje oddanie przedsiębiorstwa do czasowego korzystania,
  • zbycia i obciążania nieruchomości.

Dodatkowo, prokura od pełnomocnictwa różni się także formą. Prokura musi być udzielona na piśmie pod rygorem nieważności oraz podlega obowiązkowemu wpisaniu do rejestru CEIDG.

Prokurentem może być wyłącznie osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności.

Przedsiębiorca może ustanowić kilku prokurentów. Ponadto, prokura może zostać udzielona na czas określony lub bezterminowo, natomiast przedsiębiorca może odwołać ją w każdym czasie.

Warto również zaznaczyć, że w przypadku utraty przez przedsiębiorcę zdolności do czynności prawnych nie powoduje wygaśnięcia prokury.

Zarząd sukcesyjny

W tym miejscu należy zadać pytanie, czy ustanowione pełnomocnictwo lub prokura wygasają z chwilą śmierci przedsiębiorcy. Otóż, odnośnie do instytucji prokury, śmierć przedsiębiorcy nie powoduje wygaśnięcia prokury. Dodatkowo, na gruncie art. 9 ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 170), przedsiębiorca może powołać zarządcę sukcesyjnego w ten sposób, że zastrzeże, iż z chwilą jego śmierci wskazany prokurent stanie się zarządcą sukcesyjnym. Zadaniem zarządcy sukcesyjnego jest tymczasowego prowadzenia przedsiębiorstwa zmarłego przedsiębiorcy. Instytucja ta, ma wiele zalet. Po pierwsze, zapewnia przedsiębiorstwu możliwość kontynuowania działalności. Po drugie, umowy o pracę, umowy zlecenia oraz inne pozostają w mocy. Po trzecie, jeżeli działalność przedsiębiorstwa opiera się na decyzjach tj. koncesjach czy zezwoleniach, to zarządca może zwrócić się do właściwych organów administracji publicznej, z wnioskiem o przeniesienie na niego ww. decyzji.

Natomiast, w odniesieniu do ustanowionych pełnomocników, to zgodnie z art. 101 § 2 Kodeksu cywilnego, umocowanie wygasa ze śmiercią mocodawcy lub pełnomocnika, chyba że w pełnomocnictwie inaczej zastrzeżono z przyczyn uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa. Oznacza to, że aby pełnomocnictwo nie gasło ze śmiercią mocodawcy, muszą istnieć kumulatywne dwa warunki: po pierwsze – musi trwać stosunek podstawowy mimo śmierci tego, kto powierzył spełnienie czynności prawnej, i po drugie – ta czynność prawna musi być czynnością w imieniu osoby, która ją powierzyła, bo wtedy trwanie pełnomocnictwa stanowi conditio sine qua non wykonania zobowiązania (wyrok SA w Warszawie z 8.11.2005 r., VI ACa 499/05, LEX nr 198609). Przykładowo, może to być pełnomocnictwo, które zabezpiecza zawarcie umowy przyrzeczonej.

Reasumując, instytucja zarządcy sukcesyjnego pozwoli najbardziej zabezpieczyć losy przedsiębiorstwa, jak również jego pracowników, w przypadku śmierci przedsiębiorcy.

Radca prawny Anna Grabek
www.legalgg.pl

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.).
  2. Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 2296).
  3. Ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 170).
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Duża podwyżka świadczenia dla mężczyzny z rocznika 1957. Kolejne prawomocne orzeczenie sądu powszechnego po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku.

Niski wiek emerytalny kobiet to bomba z opóźnionym zapłonem. Polki stracą tysiące na emeryturze

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

REKLAMA

Nowe podatki w budżecie UE po 2028 roku: firmy i konsumenci zapłacą więcej

Unia Europejska planuje głęboką reformę budżetu na lata 2028–2034, której centrum stanowią nowe źródła dochodów – de facto nowe unijne podatki. ETS, CBAM, opłata od e-odpadów, wyższy podatek od plastiku, a także kontrowersyjna składka CORE dla dużych firm mają przynieść blisko 60 mld euro rocznie. Choć środki mają wspierać transformację energetyczną, bezpieczeństwo i konkurencyjność, przedsiębiorcy ostrzegają przed ryzykiem nadmiernego obciążenia, zwłaszcza dla małych i średnich firm.

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany?

Staż pracy a urlop. Czy w 2025 r. będą zmiany? Być może, szczególnie w obliczu gruntownych zmian prawa w zakresie zaliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia w ramach JDG i umów zleceń! Co więcej, w polskiej debacie publicznej coraz głośniej wybrzmiewa postulat, który może zrewolucjonizować podejście do praw pracowniczych – wprowadzenie powszechnego tzw. urlopu stażowego. Wówczas nie-pracownicy również skorzystaliby na zmianach. Pomysł, choć nie nowy, nabiera impetu w kontekście rosnącej świadomości na temat potrzeby zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Czy dodatkowe dni wolne, uzależnione od lat spędzonych na rynku pracy, wejdą w życie? W wielu zawodach już tak jest! Być może stanie się to więc powszechnym prawem.

4-dniowy tydzień pracy: hit czy mit? Nabór wniosków od 14 sierpnia do 15 września 2025 r.

Skrócenie tygodnia pracy do czterech dni nie jest już tylko trendem na zachodzie. Jeszcze kilka lat temu koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wydawała się futurystycznym eksperymentem. Dziś coraz więcej firm testuje ten model, motywowane realnymi korzyściami: większym zaangażowaniem zespołów, niższą rotacją, a nawet oszczędnościami kosztowymi, np. dzięki programowi pilotażowemu z MRPiPS. Etap II programu to właśnie testowanie zaproponowanego modelu skróconego czasu pracy w środowisku pracy – zaczyna się 1 stycznia 2026 r. i trwa do 31 grudnia 2026 r.

Wzrost wynagrodzeń w budżetówce. Coś się zmienia po 10 latach, ale to nie jest dobra wiadomość

Po raz pierwszy od dekady doszło do bezprecedensowego porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego - zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców jednomyślnie sprzeciwiły się rządowej propozycji zaledwie 3-procentowej podwyżki płac w budżetówce. Uchwała nr 139 RDS, przyjęta 14 lipca 2025 roku, to nie tylko wyraz wspólnego stanowiska wobec zbyt niskiego wzrostu wynagrodzeń, lecz także sygnał narastającego kryzysu w dialogu społecznym i zapowiedź otwartego sporu z rządem.

REKLAMA

Okularnicy muszą się mieć na baczności za kierownicą! Kiedy grozi mandat nawet w wysokości 500 zł? O tym musisz pamiętać

Kierowcy z wadami wzroku powinni zachować szczególną ostrożność. Mimo że jazda w okularach korekcyjnych wydaje się standardowa, w niektórych przypadkach może skutkować mandatem w wysokości nawet 500 zł. Wysokość kary zależy od kodów, które są wpisane w twoim prawie jazdy. Upewnij się, że znasz obowiązujące przepisy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji.

Unia chce słuchać dzieci, zanim uchwali prawo. Nadchodzi rewolucja w legislacji?

Parlament Europejski chce wprowadzenia obowiązkowego testu praw dziecka dla wszystkich nowych przepisów wychodzących z Komisji Europejskiej. – Dzieci wiedzą, czego chcą, i potrafią to jasno powiedzieć – przekonuje Ewa Kopacz, wiceprzewodnicząca PE. Bezpieczeństwo w sieci, walka z mową nienawiści, edukacja o prawach i realna pomoc dla ofiar przemocy to tylko część postulatów najmłodszych obywateli UE. Unia słucha ich coraz uważniej – i właśnie to może całkowicie zmienić sposób, w jaki tworzone jest prawo w Europie. Czy nadchodzi era legislacji pisanej oczami dziecka?

REKLAMA