Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Choroba przedsiębiorcy a prowadzenie działalności gospodarczej

Anna Grabek
Radca prawny Warszawskiej Izby Radców Prawnych
Choroba przedsiębiorcy a prowadzenie działalności gospodarczej/Fot. Shutterstock
Choroba przedsiębiorcy a prowadzenie działalności gospodarczej/Fot. Shutterstock
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Każdy przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą, na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), powinien zwrócić uwagę czy w przypadku pozostawania na zwolnieniu chorobowym, upoważnił kogoś do reprezentowania przedsiębiorcy.

REKLAMA

Prowadzenie przedsiębiorstwa wiąże się z wieloma obowiązkami, takimi jak: odprowadzanie składek na ubezpieczenie społeczne, wypłatę wynagrodzeń pracownikom czy odprowadzanie podatków. Niestety, często zdarza się, że przedsiębiorca wykonuje pewne czynności faktyczne, w trakcie pozostawania na zwolnieniu chorobowym i pobierania zasiłku z tego tytułu. W świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego, w okresie udokumentowanej niezdolności do pracy wskutek choroby, przedsiębiorca ma obowiązek powstrzymania się od wykonywania zarobkowej działalności gospodarczej, pod rygorem utraty prawa do zasiłku chorobowego. Oznacza to, że przedsiębiorca w czasie przebywania na zwolnieniu chorobowym, nie może obsługiwać klientów czy nadzorować swoich pracowników (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dn. 12.09.2018 r., sygn. akt III UK 124/17; Wyrok SN z dn. 15.03.2018 r., I UK 49/17, LEX nr 2508654; Wyrok SN z 6.05.2009 r., II UK 359/08, OSNP 2011, nr 1-2, poz. 16).

REKLAMA

W takiej sytuacji, przedsiębiorca powinien umocować inną osobę do dokonywania czynności prawnych lub faktycznych w imieniu i na jego rzecz, celem sprawnego funkcjonowania przedsiębiorstwa. Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, można skorzystać z instytucji pełnomocnictwa lub prokury. Chociaż obie instytucje są do siebie podobne, ponieważ dotyczą umocowania do dokonywania określonych czynności, to jednak występują między nimi zasadnicze różnice.

Pełnomocnictwo

Po pierwsze, udzielenie pełnomocnictwa w każdym przypadku wymaga określenia przez przedsiębiorcę, zakresu umocowania. Co do zasady, zakres umocowania zależy przede wszystkim od woli przedsiębiorcy (mocodawcy). Niemniej jednak, przepisy Kodeksu cywilnego, wprowadzają pewne ograniczenia, wskazując trzy rodzaje pełnomocnictw:

  1. Pełnomocnictwo ogólne do czynności zwykłego zarządu (pełnomocnictwo ogólne).
  2. Pełnomocnictwo do czynności prawnych określonego rodzaju (pełnomocnictwo rodzajowe).
  3. Pełnomocnictwo do poszczególnej czynności prawnej (pełnomocnictwo szczególne).

Pełnomocnictwo ogólne jest pełnomocnictwem o najszerszym zakresie umocowania. Obejmuje umocowanie do dokonywania czynności zwykłego zarządu, czyli czynności związanych ze sprawami bieżącymi dotyczącymi prowadzenia przedsiębiorstwa.

Jeżeli przedsiębiorca chce upoważnić inną osobę do zarządzania swoją firmą, to odpowiednie będzie właśnie pełnomocnictwo ogólne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z kolei, pełnomocnictwo rodzajowe obejmuje umocowanie do dokonania czynności określonego rodzaju (np.: zawierania wszystkich umów sprzedaży w firmie).

Odnośnie do pełnomocnictwa szczególnego, należy zauważyć, że obejmuje ono umocowanie w imieniu mocodawcy (przedsiębiorcy) konkretnej czynności prawnej (np.: do złożenia podpisu pod umową leasingu, zawarcia umowy podnajmu lokalu użytkowego). Takie pełnomocnictwo będzie ważne i skuteczne tylko w tej konkretnej czynności wskazanej w pełnomocnictwie (np.: w przypadku udzielenia pełnomocnictwa szczególnego do złożenia podpisu pod umową o kredyt wyłącznie z bankiem X , pełnomocnik nie będzie mógł zawrzeć umowy o kredyt z innym bankiem Y).

Jaka forma pełnomocnictwa?

REKLAMA

W praktyce, do skutecznego udzielenia pełnomocnictwa wystarczy zwykła forma pisemna. Niemniej jednak, jeżeli określona czynność prawna wymaga innej formy niż zwykła pisemna, to pełnomocnictwo również musi być udzielone w tej samej formie.

Na przykład: jeśli pełnomocnik został upoważniony przez przedsiębiorcę, do zawarcia umowy potwierdzonej w formie aktu notarialnego (sprzedaż nieruchomości), to takie pełnomocnictwo także musi być potwierdzone aktem notarialnym.

Zgłoszenie pełnomocnictwa do CEIDG

Generalnie przedsiębiorca nie ma obowiązku zgłaszania swojego pełnomocnika do rejestru przedsiębiorców Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej „CEIDG”. Jednakże, jeżeli pełnomocnik zostanie wpisany do rejestru CEIDG, to wobec organów administracji publicznej (z wyjątkiem urzędu skarbowego) nie musi okazywać pełnomocnictwa. Co więcej, przedsiębiorca nie musi uiszczać opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, bowiem wszystkie dane pełnomocnika będą widoczne w rejestrze.

Dalej, co istotne takie pełnomocnictwo przedsiębiorca może udzielić niezależnie i jednocześnie kilku osobom. Przykładowo, przedsiębiorca może udzielić pełnomocnictwa ogólnego osobie X do sprawowania zwykłego zarządu nad przedsiębiorstwem, natomiast drugą osobę Y może upoważnić do podpisania umowy o kredyt (pełnomocnictwo szczególne).

Co powinno być zawarte w treści pełnomocnictwa?

Należy zaznaczyć, że nie ma ogólnego obowiązującego wzoru dokumentu pełnomocnictwa. Kluczową kwestią jest, aby taki dokument zawierał wszystkie dane stron i zakres pełnomocnictwa. Dokument pełnomocnictwa powinien zawierać następujące dane:

  1. Dane osobowe stron (mocodawcy i pełnomocnika) to jest: imię̨/imiona i nazwisko oraz PESEL albo nazwę i nr dokumentu tożsamości.
  2. Zakres uprawnień pełnomocnika.
  3. Określenie miejsca i daty sporządzenia pełnomocnictwa.
  4. Wskazanie daty wygaśnięcia pełnomocnictwa (gdy przedsiębiorca ustanawia pełnomocnika na pewien okres).

Prokura

Prokura jest szczególnym pełnomocnictwem handlowym, które może zostać udzielone przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do CEIGD. Pełnomocnictwo zwykłe, charakteryzuje się tym, że przedsiębiorca ma pewną autonomie w ustaleniu zakresu umocowania pełnomocnika. Natomiast jeżeli chodzi o prokurę to zakres ten jest ustalony ustawowo. Prokura obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, które dotyczą prowadzenia przedsiębiorstwa. Ponieważ prokura nie może być ograniczona ze skutkiem wobec osób trzecich, przepisy przewidują pewne ograniczenia uprawnień prokurenta. Przede wszystkim, Kodeks cywilny przewiduje konieczność uzyskania przez prokurenta, pełnomocnictwa szczególnego dla następujących czynności:

  • zbycia przedsiębiorstwa,
  • czynności prawnej, na podstawie której następuje oddanie przedsiębiorstwa do czasowego korzystania,
  • zbycia i obciążania nieruchomości.

Dodatkowo, prokura od pełnomocnictwa różni się także formą. Prokura musi być udzielona na piśmie pod rygorem nieważności oraz podlega obowiązkowemu wpisaniu do rejestru CEIDG.

Prokurentem może być wyłącznie osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności.

Przedsiębiorca może ustanowić kilku prokurentów. Ponadto, prokura może zostać udzielona na czas określony lub bezterminowo, natomiast przedsiębiorca może odwołać ją w każdym czasie.

Warto również zaznaczyć, że w przypadku utraty przez przedsiębiorcę zdolności do czynności prawnych nie powoduje wygaśnięcia prokury.

Zarząd sukcesyjny

W tym miejscu należy zadać pytanie, czy ustanowione pełnomocnictwo lub prokura wygasają z chwilą śmierci przedsiębiorcy. Otóż, odnośnie do instytucji prokury, śmierć przedsiębiorcy nie powoduje wygaśnięcia prokury. Dodatkowo, na gruncie art. 9 ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 170), przedsiębiorca może powołać zarządcę sukcesyjnego w ten sposób, że zastrzeże, iż z chwilą jego śmierci wskazany prokurent stanie się zarządcą sukcesyjnym. Zadaniem zarządcy sukcesyjnego jest tymczasowego prowadzenia przedsiębiorstwa zmarłego przedsiębiorcy. Instytucja ta, ma wiele zalet. Po pierwsze, zapewnia przedsiębiorstwu możliwość kontynuowania działalności. Po drugie, umowy o pracę, umowy zlecenia oraz inne pozostają w mocy. Po trzecie, jeżeli działalność przedsiębiorstwa opiera się na decyzjach tj. koncesjach czy zezwoleniach, to zarządca może zwrócić się do właściwych organów administracji publicznej, z wnioskiem o przeniesienie na niego ww. decyzji.

Natomiast, w odniesieniu do ustanowionych pełnomocników, to zgodnie z art. 101 § 2 Kodeksu cywilnego, umocowanie wygasa ze śmiercią mocodawcy lub pełnomocnika, chyba że w pełnomocnictwie inaczej zastrzeżono z przyczyn uzasadnionych treścią stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa. Oznacza to, że aby pełnomocnictwo nie gasło ze śmiercią mocodawcy, muszą istnieć kumulatywne dwa warunki: po pierwsze – musi trwać stosunek podstawowy mimo śmierci tego, kto powierzył spełnienie czynności prawnej, i po drugie – ta czynność prawna musi być czynnością w imieniu osoby, która ją powierzyła, bo wtedy trwanie pełnomocnictwa stanowi conditio sine qua non wykonania zobowiązania (wyrok SA w Warszawie z 8.11.2005 r., VI ACa 499/05, LEX nr 198609). Przykładowo, może to być pełnomocnictwo, które zabezpiecza zawarcie umowy przyrzeczonej.

Reasumując, instytucja zarządcy sukcesyjnego pozwoli najbardziej zabezpieczyć losy przedsiębiorstwa, jak również jego pracowników, w przypadku śmierci przedsiębiorcy.

Radca prawny Anna Grabek
www.legalgg.pl

Podstawa prawna:

  1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.).
  2. Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 2296).
  3. Ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 170).
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Centralna Informacja Emerytalna. Ustawa opublikowana

    Ustawa o Centralnej Informacji Emerytalnej została opublikowana w Dzienniku Ustaw. Kto będzie miał dostęp do CIE? Jakie informacje znajdą się w systemie?

    TSUE: Bank ma obowiązek przekazać konsumentowi informacje, które pokażą rzeczywiste ryzyko kredytu

    Kolejny wyrok Trybunał Sprawiedliwości UE w sprawie kredytów frankowych. W wyroku z 21 września 2023 r. TSUE podkreślił, że bank ma obowiązek przekazać konsumentowi informacje, które pozwolą zrozumieć rzeczywiste ryzyka, na które jest narażony w trakcie całego okresu obowiązywania umowy kredytu denominowanego w walucie obcej.

    Kolejne problemy z wystawianiem recept na darmowe leki dla dzieci i seniorów?

    Do Rzecznika Praw Obywatelskich docierają informacje o problemach z receptami na darmowe leki dla dzieci i seniorów. Mają one dotyczyć lekarzy przyjmujących prywatnie. Rzecznik zwrócił się do resortu zdrowia o zajęcie stanowiska w tej sprawie.

    Choroba Alzheimera: Ryzyko zachorowania wzrasta z wiekiem

    Choroba Alzheimera i choroby pokrewne została zdiagnozowana w 2022 r. u 357 tysięcy osób – takie dane podał Narodowy Fundusz Zdrowia w Światowy Dzień Walki z Chorobą Alzheimera, który przypada 21 września. Choroba Alzheimera charakteryzuje się postępującymi zaburzeniami pamięci i innych funkcji poznawczych. Ryzyko zachorowania wzrasta wraz z wiekiem.

    REKLAMA

    Minister Telus: mamy nadzieję, że Ukraina nie wprowadzi embarga na polskie owoce czy warzywa

    Minister rolnictwa Robert Telus powiedział: Mamy nadzieję, że Ukraina nie wprowadzi embarga na polskie owoce czy warzywa, gdyż byłoby to niepotrzebne zaostrzenie sytuacji. Podkreślił, że tranzyt zboża przez polskie terytorium odbywa się bez zakłóceń.

    Wyrok TSUE w sprawie polskiego krajowego rejestru niedozwolonych klauzul umownych

    Trybunał Sprawiedliwości UE wyda wyrok dotyczący polskiego krajowego rejestru niedozwolonych klauzul umownych. TSUE rozstrzygnie dzisiaj, czy do uznania nieuzgodnionego indywidualnie warunku umownego za nieuczciwy wystarczające jest stwierdzenie, że treść tego warunku umownego odpowiada treści postanowienia wzorca umownego wpisanego do rejestru klauzul niedozwolonych.

    Kiedy ZUS wypłaca 300 zł na wyprawkę szkolną? Ważny jest termin złożenia wniosku

    Wnioski o 300 zł w ramach programu "Dobry start" rodzice mogą składać do 30 listopada. Rodzice, którzy złożyli wniosek do końca sierpnia, powinni otrzymać przelew najpóźniej 30 września. 

    Raport: do 2028 roku popularność zyska pięć zawodów

    Według danych z raportu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) za 5, 10 czy 15 lat będziemy marzyć o zupełnie innych ścieżkach kariery niż obecnie. Jakie sa możliwe scenariusze przyszłości?

    REKLAMA

    UODO rozpatruje skargę dotyczącą ChatGPT

    Jak poinformował Urząd Ochrony Danych Osobowych, skarżący zarzuca twórcy tego narzędzia - firmie OpenAI to, że m.in. przetwarza ona dane w sposób niezgodny z prawem, nierzetelny, a zasady na jakich się to odbywa są nieprzejrzyste.

    Renta socjalna. Komu ZUS wypłaca takie świadczenie i w jakiej wysokości?

    Od marca 2023 wysokość renty socjalnej wynosi 1588,44 zł brutto, czyli jest równa kwocie najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Kto może ubiegać się o takie wsparcie?

    REKLAMA