Kodeks cywilny, Dziedziczenie

Jakie odsetki ustawowe obowiązują w 2025 roku? Jaka jest aktualna stawka odsetek ustawowych kapitałowych i odsetek ustawowych za opóźnienie określonych w kodeksie cywilnym? Ile wynosi obecnie stawka odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych?

Liczba singli w Polsce rośnie, a wraz z nią poważny problem – kto odziedziczy ich dorobek? Brak testamentu może oznaczać, że majątek trafi do dalekich krewnych lub… do Skarbu Państwa! Eksperci ostrzegają: brak świadomego zaplanowania przyszłości to ryzyko sporów i nieoczekiwanych decyzji sądu. Jak zabezpieczyć swój majątek i uniknąć niechcianych konsekwencji? Sprawdź, co możesz zrobić już dziś!

Renta wdowia jest rodzajem przekazania części kapitału emerytalnego zmarłego współmałżonka żyjącemu małżonkowi. Kobiety żyją statystycznie dużej więc beneficjentem renty wdowiej są zazwyczaj kobiety (stąd nazwa świadczenia). Ubocznym skutkiem jest pojawienie się idei wśród emerytów, że ZUS powinien oddawać pieniądze z kapitału emerytalnego osoby zmarłej. W przypadku emerytów mundurowych takie żądanie dotyczy emeryta za jego życia - mundurowi, którzy rozpoczęli służbę.

Emerytka skierowała zapytanie, czy jest możliwe przedłużenie możliwości dziedziczenia środków z subkonta (ZUS). Opisała, że dziś środki zgromadzone w ZUS prócz środków znajdujących się na subkoncie, po osiągnięciu 60 roku życia przez kobiety, przy wyliczaniu ich emerytur są dzielone przez dalsze średnie trwanie życia. Inaczej jest z subkontem – te środki czekają do osiągnięcia 65 r. życia.

System emerytalny w Polsce wyklucza możliwość dziedziczenia kapitału emerytalnego. I zasada ta nie zostanie zmieniona w najbliższym czasie. W artykule prezentujemy opis systemu w jednym z pism rządowych przesłanych emerytce, która postulowała reformę systemu emerytalnego. Emerytka proponowała rządowi rozszerzenie możliwości dziedziczenia np. przez wdowy kapitału emerytalnego. Emerytce chodziło o środki zgromadzone na subkoncie, ale jej pismo otwarło szerszą dyskusję – „Dlaczego w zasadzie przepada 550 000 zł zgromadzonych na koncie emerytalnym zmarłego mężczyzny po 30 latach pracy?”. Wnioski są smutne dla emerytów - "ZUS nie odda 550 000 zł kapitału emerytalnego. Na otarcie łez renta rodzinna albo renta wdowia".

W praktyce dość często zdarza się, że spadkobiercy osób, które zmarły kilka, kilkanaście a nawet kilkadziesiąt lat temu nie złożyli zeznania podatkowego w podatku od spadków i darowizn. Kiedy następuje przedawnienie zobowiązania podatkowego w przypadku spadku niezgłoszonego do opodatkowania? Czy jeżeli spadkobierca później uzyska (przed sądem lub notariuszem) stwierdzenie nabycia spadku, to musi składać deklarację podatkową? Jak orzekają w takich sprawach sądy? Zdaniem NSA właściwy jest w takich przypadkach 3-letni termin przedawnienia, bo przy odnowieniu obowiązku podatkowego na podstawie art. 6 ust. 4 u.p.s.d. (przy sądowym stwierdzeniu nabycia spadku, albo notarialnym akcie poświadczenia dziedziczenia) podatnik nie ma obowiązku składania zeznania podatkowego.

Zgodnie z Kodeksem cywilnym prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Jest to zasada, od której przepisy przewidują wyjątki. Jakie? Oto przykładowe sytuacje!

Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Wyższy zachowek przysługuje bowiem osobom trwale niezdolnym do pracy. Co to oznacza?

W polskim systemie prawnym małoletni nie mają zdolności do czynności prawnych. Nabywają ją z momentem ukończenia 18 roku życia, a co za tym idzie, po śmierci rodziców nie mogą jeszcze samodzielnie zarządzać odziedziczonym przez nich majątkiem. Co zatem dzieje się z majątkiem w takiej sytuacji?

Jest wiele różnych rodzajów umów w polskim prawie. To strony zawierające umowę decydują o jej treści. Niemniej jednak kształtując konkretną treść postanowień umownych muszą one przestrzegać pewnych zasad ich tworzenia. Nie mogą także przekroczyć określonych granic.

Krewni zmarłego pominięci w testamencie są przekonani, że prawo gwarantuje im pieniądze tytułem zachowku. Tymczasem w prawie zaszły kluczowe zmiany i nawet najbliżsi krewni mocno mogą się rozczarować gdy po otwarciu testamentu zażądają pieniędzy od uwzględnionych w nim spadkobierców. Teraz łatwiej ich wydziedziczyć lub wnieść do sądu o pozbawienie prawa do zachowku.

Jak wygląda dziedziczenie długów podatnika w świetle przepisów prawa? Jaki jest zakres odpowiedzialności spadkobiercy za zobowiązania podatkowe spadkodawcy? Jaki jest termin płatności przez spadkobiercę zobowiązań wynikających z decyzji o zakresie jego odpowiedzialności?

Kto, przez kogo i z jakich przyczyn może zostać uznany za niegodnego dziedziczenia? Jakie są skutki uznania za niegodnego dziedziczenia? O tym wszystkim w poniższym artykule. 

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad ważnymi zmianami w prawie spadkowym. Mają one odpowiadać aktualnym potrzebom społecznym. Od kiedy nowe przepisy miałyby wejść w życie i co zakładają?

W ZUS wciąż czekają na wypłatę miliony złotych, które należą się rodzinie lub spadkobiercom po zmarłych, którzy nie zdążyli przed śmiercią wystąpić o emeryturę. Często są to kwoty liczone w dziesiątkach tysięcy złotych – czekają na wypłatę, bo nikt się po nie zgłasza. Uprawnieni zaś nie zgłaszają się, bo nie wiedzą, że mają do nich prawo, z kolei ZUS w większości przypadków nie ma obowiązku informowania o tych pieniądzach.

Nie zawsze możemy przewidzieć jakieś nagłe wydarzenia, które potrafią całkowicie zmienić nasze życie. Zawierając umowy (w tym także w biznesie) do jakiegoś stopnia ryzykujemy i jest to normalne. Czasami jednak nie będzie można nawet przewidzieć przejawów oraz skutków takiego ryzyka, ponieważ zachodzą zdarzenia praktycznie nieprzewidywalne. Prawo zawiera stosowne regulacje w takich sytuacjach.

Jest wiele różnych umów, które można zawrzeć. Część z nich to umowy nazwane, a inne to nienazwane. Specyficzną umową jest umowa przedwstępna. Ma ona na celu zawarcie w przyszłości kolejnej, docelowej, konkretnej umowy, która ma być podstawą określonych praw i zobowiązań. Nie każdy bowiem jest w stanie zawrzeć planowaną umowę już teraz, ale chciałby uczynić konkretne przygotowania do tego.

Obowiązująca od 15 listopada 2023 roku ważna zmiana w prawie spadkowym jednych uciesz, ale dla innych może okazać się pułapką. Uproszczenie procesu dziedziczenia w trzech newralgicznych miejscach ma odjąć pracy sądom a spadkobiercom ułatwić przejęcie majątku po zmarłym. Jednak tam gdzie uproszczenia często też łatwiej o naciąganie przepisów w nieuczciwych celach, np. pozbycia się konkurentów.

Osoby przechodzące w ostatnich latach na emeryturę niemal w komplecie opłacały składki na ubezpieczenie emerytalne w nowym systemie. To znaczy, że miały dzieloną część składki na ubezpiecznie na gromadzoną na koncie, a część na subkoncie. Tę drugą albo z wykorzystaniem ZUS albo nie. Składki na subkoncie są traktowane jak środki prywatne, podlegają więc dziedziczeniu.

Uprawnienia są czymś bardzo ważnym w życiu. Należy je respektować. Mogą one przysługiwać danej osobie na przykład na podstawie przepisów prawa stanowionego albo na mocy zawartej umowy. Naturalnym jest obowiązek ich realizacji jeżeli tylko uprawniony się tego domaga. Czasami jednak ich wykonywanie może okazać się czymś złym.

Sporządzanie testamentu w Polsce nie jest powszechne. Robi to tylko 9% osób powyżej 45 r.ż. Rodacy twierdzą, że albo nie mają co zostawić, albo mają zgodną rodzinę, albo mają jeszcze na to czas. Tymczasem testament to jest jedyny dokument, w którym możemy zadecydować, co się stanie z naszym majątkiem po naszej śmierci. 

Sąd Najwyższy aktualnie stoi na stanowisku, że dopuszczalne jest obciążenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu prawem użytkowania, o którym mowa w art. 265 § 1 kodeksu cywilnego. W uzasadnieniu jednego z tegorocznych wyroków SN przedstawił argumenty za tą tezą.

Dodatkowy dzień urlopowy to rekompensata za święto przypadające w sobotę, która i bez tego jest ustawowo dniem wolnym od pracy. Gwarantują to przepisy Kodeksu pracy. A jak jest z osobami zatrudnionymi na tak zwanych śmieciówkach? Kodeks cywilny nie reguluje urlopów na osób na umowie zlecenie, nie rozstrzyga też kwestii - wolne za święto w sobotę.

Czy pieniądze z PPK są dziedziczone?

W listopadzie 2023 r. wejdzie w życie kilka istotnych dla spadkobierców zmian prawa. Czego one dotyczą? Do jakich spraw będą miały zastosowanie? Prezentujemy zestawienie kilku najważniejszych nowości.