Tematy - Dziedziczenie

Spadek to nie zawsze korzyści. Czasem to po prostu długi i nic więcej. Czy uproszczenie procedur może wyeliminować prawne pułapki?

Ustawa o fundacji rodzinnej weszła w życie w poniedziałek 22 maja. Ma ona pozwolić firmom rodzinnym na stabilną działalność po śmierci właściciela lub po jego przejściu na emeryturę.

Testament może zawierać rozrządzenia tylko jednego spadkodawcy – stanowi Kodeks cywilny. Co to oznacza? Jaki testament można uznać za „testament wspólny”? Jakie są konsekwencje sporządzenia takiego testamentu.

Testament służy temu, by rozrządzić majątkiem na wypadek śmierci. Co może zrobić spadkodawca, który po sporządzeniu testamentu dokonał zmiany swojej „ostatniej woli”? W jaki sposób anulować skutki prawne testamentu? W takiej sytuacji spadkodawca może testament odwołać.

Kodeks cywilny nie pozwala na to, by umówić się z potencjalnym spadkodawcą o dziedziczenie po nim, ale umożliwia umowne zrzeczenie się dziedziczenia po danym spadkodawcy. Jakie są warunki takiego zrzeczenia i jego skutki prawne?

Testament allograficzny sporządzany jest poprzez złożenie oświadczenia woli spadkodawcy wobec osoby urzędowej określonej przepisami Kodeksu cywilnego. Jakie są elementy tej formy testamentu?

Niezachowanie poprawnej formy testamentu przez sekretarza urzędu gminy w 1980 r. nie powinno niweczyć woli spadkodawców. Prymat należy przyznać woli spadkodawców – wynika z wyroku Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego uwzględniającego skargę nadzwyczajną Prokuratora Generalnego.

Testament ustny sporządza się poprzez złożenie ustnego oświadczenia w obecności świadków. Treść takiego testamentu musi zostać jednak stwierdzona. Świadkowie testamentu ustnego i inne osoby, które wiedzą o sporządzeniu testamentu mają w tym zakresie określone obowiązki. Poniżej wyjaśniamy, jakie.

Zdarza się, że o problemach finansowych naszych bliskich dowiadujemy się dopiero wtedy, gdy odeszli. Już ten sam fakt jest wystarczająco trudny, a potem dowiadujemy się, że kochana babcia czy ciocia zostawiła w spadku nie tylko mieszkanie czy zestaw rodzinnych sreber, ale również… długi! Co wtedy?

Wydziedziczenie polega na pozbawieniu uprawnionych spadkobierców prawa do zachowku. Spadkodawca może to zrobić, ale jego swoboda w tym zakresie jest ograniczona przepisami Kodeksu cywilnego. W jakich sytuacjach spadkodawca może wydziedziczyć spadkobiercę? Jak dokonuje się wydziedziczenia? Jakie są skutki wydziedziczenia?

Przyjęcie spadku pozwala spadkobiercy nie tylko zdecydować, że chce dziedziczyć, ale także – w jakim zakresie będzie odpowiadał za długi spadkowe. Czy zawsze spadkobierca musi spłacać odziedziczone długi? Jak można ograniczyć odpowiedzialność za długi spadkowe?

Odrzucenie spadku pozwala spadkobiercy zdecydować o tym, czy będzie dziedziczyć, czy też nie. W jaki sposób można spadek odrzucić? Jakie są skutki prawne odrzucenia spadku?

Akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza jest jednym ze sposobów ustalenia, kto nabył spadek pozostawiony przez zmarłego. Kiedy możliwe jest stwierdzenie nabycia spadku u notariusza? Ile kosztuje akt poświadczenia dziedziczenia?

Protokół dziedziczenia jest dokumentem spisanym przez notariusza, będącym podstawą sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia. Po co spisuje się protokół dziedziczenia? Kto musi brać udział w jego spisaniu? Jakie koszty są związane ze spisaniem protokołu dziedziczenia?

Nabycie spadku przez spadkobiercę następuje z chwilą otwarcia spadku, czyli śmierci spadkodawcy. W celu ustalenia, kto odziedziczył spadek konieczne jest jednak stwierdzenie nabycia spadku. W jaki sposób można stwierdzić nabycie spadku? Jakie wiążą się z tym koszty? Jaka jest procedura stwierdzenia nabycia spadku?

Prawo spadkowe w USA bardzo różni się od polskiego, nie ma w nim zachowku. Ale nawet jeżeli pominięto członka rodziny w testamencie można podważyć testament. W szczególności można sprawdzić czy osoba, która spisała testament zrobiła to dobrowolnie. I czy testament nie został sfałszowany.

6 lutego 2023 r. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał ustawę o fundacji rodzinnej, która ma pozwolić firmom rodzinnym na stabilną działalność po śmierci właściciela lub po jego przejściu na emeryturę. Przepisy tej ustawy wejdą w życie po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Testament ustny sporządza się w ten sposób, że spadkodawca oświadcza swoją ostatnią wolę ustnie w obecności co najmniej 3 świadków. Konieczne jest następnie stwierdzenie treści tak sporządzonego testamentu. W jaki sposób stwierdza się treść testamentu ustnego? Jakie zmiany w tym zakresie przewiduje przygotowywana nowelizacja Kodeksu cywilnego?

Testament ustny sporządza się w ten sposób, że spadkodawca oświadcza swoją ostatnią wolę ustnie w obecności co najmniej 3 świadków. Kto może być świadkiem testamentu ustnego? Kto nie będzie mógł być świadkiem? Jak zmienią się przepisy, kiedy w życie wejdzie projektowana nowelizacja przepisów Kodeksu cywilnego o testamentach?

Testament ustny można obecnie sporządzić jeżeli istnieje obawa rychłej śmierci albo zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione. Przesłanki sporządzenia testamentu ustnego wkrótce ulegną zmianie. Rząd pracuje nad projektem nowelizacji Kodeksu cywilnego. W jakich sytuacjach będzie możliwe sporządzenie testamentu ustnego?

Skala problemu podwójnych postanowień spadkowych nie zmniejsza się – wynika ze spraw prowadzonych w Biurze RPO. Uniemożliwia to działania prawne spadkobierców wobec nieruchomości, jak wpis w księdze wieczystej, podział majątku, nie mówiąc o jego sprzedaży.

Spółki jawne są wciąż popularnym wyborem formy prowadzenia działalności gospodarczej w kilka osób. Problemy mogą się jednak pojawić w przypadku śmierci wspólnika, gdy umowa spółki nie była na to przygotowana. Jeżeli umowa spółki nie ma odpowiednich postanowień na wypadek śmierci wspólnika, to może oznaczać jej koniec, a przecież tak wcale być nie musi.

Fundacje coraz częściej napotykają na problem związany z sukcesją. Śmierć fundatora (lub ustanie bytu prawnego, jeżeli fundator był osobą prawną) może w określonych warunkach spowodować sytuację, w której fundacja nie będzie zdolna do podejmowania jakichkolwiek działań lub zmuszona będzie nawet do likwidacji swojej działalności. I to niezależnie od jej skali. Przed takimi problemami lepiej zabezpieczyć się zawczasu, choć gdy już negatywny scenariusz się ziści to wciąż warto być świadomym sposobów, które umożliwią jej przetrwanie.

40,5 tys. powołanych zarządców sukcesyjnych. to dotychczasowy bilans ustawy o zarządzie sukcesyjnym, która weszła w życie 25 listopada 2018 r.

Eksperci przypominają, że zgodnie z prawem można dziedziczyć środki, które z OFE zostały przekazane na subkonto do ZUS-u. Ale wielu spadkobierców nie wie o tym. Według danych Zakładu, od stycznia do sierpnia br. liczba wypłat środków z subkonta (II filar ZUS) wyniosła 31,6 tysięcy, a kwota jednorazowych wypłat – ok. 516 mln zł. Jak podają eksperci, to spadkobiercy muszą wykonać pierwszy krok w tym zakresie. Brak działań z ich strony sprawia, że część pieniędzy wciąż pozostaje na kontach ZUS-u. Formalności trzeba zacząć od kontaktu z Zakładem. I jak dodają eksperci, nie ma wyznaczonego terminu, w którym należy to zrobić. Natomiast wypłacane środki podlegają zryczałtowanemu podatkowi dochodowemu od osób fizycznych.

Od 2023 r. będzie można zakładać fundacje rodzinne. Przygotowane przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii rozwiązania mają być odpowiedzią na problem sukcesji firm.

Rząd prowadzi aktualnie prace nad ustawą, której przedmiotem będzie nowelizacja Kodeksu cywilnego. W tej chwili projekt jest na etapie opiniowania, a Ministerstwo Sprawiedliwości zamierza wdrożyć zmiany w życie jeszcze w 2022 roku. Tematem prac są przepisy dotyczące części IV Kodeksu, czyli normujące postępowanie spadkowe. Wyjaśniamy, co ulegnie zmianie w tym zakresie i czy w realny sposób przyczyni się to do usprawnienia postępowań spadkowych.

W odpowiedzi z 27 lipca 2022 r. na wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich, Minister Finansów zgodził się z wykładnią przepisów prawa podatkowego, zgodnie z którą prawo do ulgi termomodernizacyjnej w PIT ma wymiar majątkowy. A zatem prawo do ulgi termomodernizacyjnej co do zasady może (zdaniem MF) podlegać przejęciu przez spadkobiorców uprawnionego do tej ulgi podatnika na podstawie art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej.

Ministerstwo Sprawiedliwości prowadzi prace nad nowelizacją Kodeksu cywilnego w zakresie przepisów prawa spadkowego. Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (dalej: „Projekt”) jest obecnie na etapie opiniowania. Zakładane zmiany będą dotyczyć m.in. ograniczenia kręgu dalszych spadkobierców ustawowych, ale też rozszerzenia zakresu przyczyn mogących prowadzić do niegodności dziedziczenia. Zmiany prawdopodobnie wejdą w życie w 2022 roku.

Obowiązujące procedury nie przewidują automatycznej aktualizacji ksiąg wieczystych obejmującej zmianę właściciela odziedziczonej nieruchomości. Dlatego w dziale II ksiąg wieczystych dość często figurują zmarłe osoby. Jeżeli sąd wieczystoksięgowy stwierdzi, że spadkobierca nie zadbał o wpis swojego prawa własności, to może ukarać opieszałą osobę. Taki spadkobierca ponosi też odpowiedzialność wobec osób trzecich za skutki swojego zaniedbania. Praktyka pokazuje, że spadkobierca powinien już na wstępie załatwić sprawę wymaganego wpisu. To zapobiegnie późniejszym kłopotom.

Spadkobiercy nie zawsze są świadomi zadłużenia. Mogą więc narazić się na problemy finansowe. Jak temu zaradzić?

Czy intercyza wpływa na dziedziczenie po małżonku? Co ze spadkiem po rodzicach, którzy zdecydowali się na rozdzielność majątkową?

Co z dorobkiem w mediach społecznościowych stanie się po naszej śmierci? Kto będzie miał prawo do konta?

Sprzedaż odziedziczonej nieruchomości. Jakich formalności trzeba dopełnić, gdy osoba mieszkająca za granicą odziedziczyła nieruchomość położoną w Polsce i chce ją sprzedać? Jakie dokumenty będą potrzebne do sprzedaży tej nieruchomości? Wyjaśnia Agata Stradomska, menedżer agencji nieruchomości.

Dziedziczenie majątku w USA a podatki. Polak, który nigdy nie był w USA wpadł w duże długi podatkowe. To dlatego, że był dzieckiem obywatela Stanów Zjednoczonych i jako syn nie płacił w tym kraju podatku dochodowego.

Udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, zwaną dalej spółką z o.o., podlegają dziedziczeniu. Uprawnienie to nie oznacza jednak, że spadkobierca zmarłego wspólnika zawsze staje się udziałowcem takiej spółki. O tym, czy znajdzie się on w gronie wspólników mogą zadecydować udziałowcy, którzy niekoniecznie muszą akceptować przystąpienie do spółki określonych osób. Decyzja ta powinna przyjąć formę odpowiedniej treści postanowienia w umowie spółki z o.o. zgodnie z regulacją zawartą w przepisie art. 183 kodeksu spółek handlowych (zwanego dalej: ksh). Już na etapie rozpoczęcia współpracy ze wspólnikami, ważne, aby poświęcić chwilę na refleksję - co się stanie, gdy mnie zabraknie?

Kto dziedziczy darowiznę po śmierci obdarowanego? Czy można odwołać darowiznę już po śmierci obdarowanego?

IKE czy ZUS? Co z podatkiem? Dokonując wyboru, czy środki z OFE mają trafić na IKE czy do ZUS każdy z nas powinien np. zastanowić się, kiedy woli uiścić podatek - powiedział analityk Polskiego Instytutu Ekonomicznego Jakub Rybacki. Dodał, że IKE to rozwiązanie dla osób, które są gotowe ponosić większe ryzyko.

Podstawa opodatkowania w podatku od spadków i darowizn. W przypadku nabycia przez osoby fizyczne rzeczy oraz praw majątkowych w związku z dokonanym dziedziczeniem, zapisem windykacyjnym, poleceniem testamentowym, zapisem zwykłym, dalszym zapisem czy darowizną, poleceniem darczyńcy, zasiedzeniem, nieodpłatnym zniesieniem współwłasności, zachowkiem, nieodpłatną rentą, użytkowaniem oraz służebnością powstaje konieczność rozliczenia podatku od spadków i darowizn. Niezmiernie istotne jest prawidłowe określenie podstawy opodatkowania, co z uwagi na skomplikowanie przepisów nie w każdym przypadku jest proste.

Kto dziedziczy spadek po ojcu? Jak go uzyskać? Czy spadek po ojcu wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków?

Teściowa dziedziczy po zmarłym małżonku w określonych sytuacjach. Co zrobić, żeby uniknąć zaskakujących sytuacji?

Jak nie odziedziczyć długów? Krzysztof Witkowski, radca prawny w biurze Rzecznika Finansowego podpowiada którą z możliwości wybrać. O ograniczeniu odpowiedzialności za zobowiązania można również przeczytać w nowych poradnikach przygotowanych przez ekspertów rzecznika.

Środki OFE po śmierci posiadacza rachunku podlegają podziałowi. Kto i w jakich częściach jest uprawniony do tych pieniędzy? Co w przypadku braku osoby uposażonej? Jak i kiedy wypłaca się należną sumę?

Długi dziedziczymy coraz częściej. Jednym z powodów są pożyczki „chwilówki”. Notariusze podpowiadają jak ustrzec się przed niechcianym spadkiem po dalekim wujku lub cioci.

Czy uczestnik może sam zadecydować, kto po jego śmierci otrzyma oszczędności w PPK? Czy może wskazać tylko osoby z rodziny, czy spoza niej? Czy osobą uprawnioną może zostać osoba prawna? Jak uregulowano podział środków w przypadku śmierci uczestnika PPK?

Stan prawny nieruchomości znajdującej się w spadku zawsze wymaga uregulowania. Jednak uzyskanie aktu poświadczenia dziedziczenia lub postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku nie oznacza końca obowiązków spadkobiercy. Należy pamiętać o podatku od spadków i darowizn, a niekiedy również od sprzedaży odziedziczonej nieruchomości.

Czy nabycie spadku na Ukrainie przez obywatela Polski wiąże się ze skomplikowaną procedurą? O jakich terminach warto pamiętać?

Ustawa o PPK reguluje sytuację śmierci pracownika. Co stanie się ze środkami zgromadzonymi w ramach Pracowniczych Planów Kapitałowych po śmierci uczestnika?

Ustawa o PPK zakłada, że środki zgromadzone na rachunku uczestnika programu są jego własnością. Czy po śmierci danej osoby dochodzi do dziedziczenia jej środków pieniężnych zgromadzonych w ramach PPK? Co stanie się z oszczędnościami z PPK?

Powołanie do spadku może odbywać się na podstawie testamentu albo ustawy. Kiedy mamy do czynienia z dziedziczeniem ustawowym, a kiedy z testamentowym?

Dziedziczenie

Długi w spadku? Notariusze informują o istniejących procedurach i planowanych zmianach

Fundacja rodzinna. Ustawa już obowiązuje

Testament wspólny. Czy dwie osoby mogą sporządzić jeden testament

Odwołanie testamentu. Co zrobić, kiedy spadkodawca zmieni zdanie

Dziedziczenie: Czy można zrzec się dziedziczenia

Testament allograficzny: Ostatnia wola w urzędzie

Testamenty: Niezachowanie formy testamentu nie powinno niweczyć woli spadkodawców

Testament ustny. Jakie obowiązki ma świadek testamentu

Dziedziczenie długów. Co mówi prawo?

Wydziedziczenie. Kiedy spadkobierca nie dostanie nic

Przyjęcie spadku w 2023. Czy zawsze trzeba spłacać długi spadkodawcy?

Odrzucenie spadku w 2023. Czy dziedziczenie jest obowiązkowe?

Akt poświadczenia dziedziczenia. Czyli jak stwierdzić nabycie spadku u notariusza w 2023

Protokół dziedziczenia w 2023 r.

Stwierdzenie nabycia spadku w 2023

Prawo spadkowe w USA bez zachowku. Jak podważyć testament?

Ustawa o fundacji rodzinnej podpisana przez Prezydenta RP. Kiedy wejdzie w życie?

Jak stwierdzić treść testamentu ustnego

Kto nie będzie mógł być świadkiem testamentu ustnego?

Kiedy będzie można sporządzić testament ustny

RPO interweniuje w sprawie podwójnych postanowień spadkowych

Śmierć wspólnika w dwuosobowej spółce jawnej – skutki prawne dla spółki

Jak uratować fundację przed paraliżem działalności i likwidacją?

MRiT: 40,5 tys. zarządów sukcesyjnych

Jak odzyskać pieniądze z OFE po zmarłych członkach rodziny? ZUS sam nie zwróci - trzeba się upomnieć

Fundacja rodzinna od 2023 r.

Postępowanie spadkowe – zmiany Kodeksu cywilnego w 2022 roku

Dziedziczenie ulgi termomodernizacyjnej w PIT, sukcesja podatkowa spadkobierców - stanowisko Ministra Finansów

Zmiany w spadkach w 2022 roku - dalecy krewni wyłączeni z kręgu spadkobierców

Aktualizacja księgi wieczystej odziedziczonej nieruchomości - ujawnienie prawa własności

Czy można uchronić bliskich przed dziedziczeniem długów?

Intercyza a dziedziczenie – co warto wiedzieć?

Media społecznościowe a dziedziczenie - co z danymi po śmierci?

Sprzedaż odziedziczonej nieruchomości w Polsce przez osobę mieszkającą za granicą

Podatkowe problemy z dziedziczeniem majątku w USA

Spadkobiercy udziałów w spółce z o.o.

Kto dziedziczy darowiznę po śmierci obdarowanego?

Wybór między IKE a ZUS. Kiedy podatek?

Co stanowi podstawę opodatkowania w podatku od spadków i darowizn?

Kto dziedziczy spadek po ojcu?

Teściowa dziedziczy - kiedy i czy da się tego uniknąć?

Rzecznik Finansowy radzi jak nie dziedziczyć długów

Środki OFE po śmierci

Jak uniknąć dziedziczenia długów m.in. z powodu „chwilówek”?

Podział środków w przypadku śmierci uczestnika PPK

Nieruchomość w spadku - dziedziczenie, podatek sprzedaż

Spadek na Ukrainie odziedziczony przez obywatela Polski

PPK a śmierć pracownika - co stanie się z pieniędzmi?

Dziedziczenie PPK

Dziedziczenie ustawowe a testament