Tematy - Pokrzywdzony, Oskarżony - INFOR.PL

Ofiary przemocy w rodzinie niejednokrotnie czują się bezradne i nie wiedzą gdzie szukać pomocy. Podpowiadamy jakie możliwości daje prawo.

Kiedy świadek nie odpowiada za fałszywe zeznania? Czy możliwa jest sytuacja w której odpowiedzialności karnej uniknie osoba która złożyła fałszywe zeznanie w procesie jako świadek?

Merytoryczna kontrola aktu oskarżenia oznacza zasadniczo kontrolę przez sąd zasadności i słuszności aktu oskarżenia. Kontrola taka może mieć dwojaki charakter: może być kontrolą uprzednią (dokonaną przed otwarciem przewodu sądowego tj. przed odczytaniem aktu oskarżenia) lub kontrolą następczą (dokonywaną w toku postępowania sądowego). Należy mieć też na uwadze, że sam wyrok wydawany przez sąd również jest odniesieniem się do treści i zarzutów aktu oskarżenia.

Po otrzymaniu aktu oskarżenia Prezes Sądu dokonuje jego analizy pod kątem wymagań formalnych (tzw. kontrola formalna) a następczo dokonuje tzw. kontroli merytorycznej aktu oskarżenia. Polega to na jego analizie w kontekście zebranego w sprawie materiału dowodowego. Prezes Sądu może wydać zarządzenie o skierowaniu sprawy na posiedzenie celem sprawdzenia, czy sprawy nie należy umorzyć z powodu oczywistego braku podstaw oskarżenia.

Każdy akt oskarżenia wnoszony przez oskarżyciela podlega wstępnej kontroli tzw. formalnej, która weryfikuje czy spełnia on wszystkie ustawowe formalne wymogi pod rygorem zwrotu aktu oskarżenia w celu uzupełnienia braków.

Umorzenie rejestrowe jest instytucją z kodeksu postępowania karnego. To jeden ze sposobów zakończenia postępowania przygotowawczego.

Merytoryczna następcza kontrola aktu oskarżenia polega na tym, iż sąd rozpoznaje zasadność i słuszność aktu oskarżenia oraz jego dowodowe podstawy już w toku postępowania (tj. po rozpoczęciu przewodu sądowego – odczytaniu aktu oskarżenia). Ten aspekt odróżnia tę formę merytorycznej kontroli od kontroli uprzedniej – dokonywanej przez rozpoczęciem postępowania.

Merytoryczna uprzednia kontrola aktu oskarżenia polega na tym, że sąd jeszcze przed wyznaczeniem terminu rozprawy (i dalszym procedowaniem) dokonuje swoistej kontroli względem treści aktu oskarżenia. To właśnie ów etap kontroli sądowej wyróżnia ją od kontroli następczej (która następuje w już w toku postępowania sądowego).

Praktycznym problemem, który pojawia się często jest to, czy świadek może zmienić swoje poprzednie zeznania – a jeśli tak to w jakiej formie i co mu za to grozi. Niniejsze opracowanie podda analizie ten problem prawny.

W praktyce spraw karnych często oskarżony lub podejrzany zadaje swojemu obrońcy pytanie, czy może zmienić swoje wyjaśnienia? Należy odpowiedzieć, że tak i w dodatku wskazać, iż nie ponosi za to odpowiedzialności karnej. Istnieją jednak pewne uwarunkowania zmiany treści wyjaśnień, które należy omówić i znajdują się one poniżej.

Ministerstwo Sprawiedliwości uruchomiło stronę na temat zastosowania systemu dozoru elektronicznego.

Obrońca z urzędu w postępowaniu karnym to osoba przyznawana oskarżonemu przez sąd. Czy przysługuje on także w postępowaniu w sprawach o wykroczenia?

Oskarżony ma prawo skorzystać z pomocy adwokata w każdym stadium postępowania karnego. Zastosowanie podsłuchu przez Policję może znacznie ograniczyć ten aspekt prawa do obrony, dlatego sprawą tą zajmie się wkrótce Trybunał Konstytucyjny.

Obok kary pozbawienia wolności, sąd może orzec w stosunku do osoby uzależnionej środek zabezpieczający w postaci umieszczenia w zakładzie odwykowym. Pobyt w takim zakładzie nie może być krótszy niż 3 miesiące, ani dłuższy niż dwa lata, a to po jakim okresie sprawca zostanie zwolniony zależy w głównej mierze od wyników leczenia.

W ramach postępowania karnego mamy możliwość skorzystać z usług obrońcy. Można go ustanowić już w ramach postępowania przygotowawczego przez prokuratorem.

Zarówno podejrzany, jak i oskarżony mają prawo ustanowić swojego obrońcę. W niektórych wypadkach będzie to konieczne. Kiedy i w jaki sposób można ustanowić obrońcę?

Znieważenie symboli narodowych jest występkiem, za który kara przewidziana została w Kodeksie karnym. Czy wiesz czym są symbole narodowe? Jaka kara grozi za ich niszczenie?

W szczególnych przypadkach sąd może zezwolić na zastosowanie podsłuchu przez Policję. Aby do tego doszło należy złożyć wniosek, który jeszcze do niedawna nie musiał być w szczególny sposób uzasadniony. Obecnie przepisy dotyczące podsłuchu mają nieco inne brzmienie – czy kwestia uzasadnienia też uległa zmianie?

Konfrontacja jest fakultatywnie dopuszczalną czynnością procesową – elementem postępowania dowodowego. Może ona dotyczyć zarówno świadków, biegłych jak i oskarżonych w procesie. Jej istotą jest„stawienie sobie do oczu” osób składających sprzeczne lub zupełnie odmienne od siebie oświadczenia w celu wyjaśnienia tych różnic oraz ustalenia rzeczywistego przebiegu danego zdarzenia (lub danego stanu faktycznego).

Kodeks postępowania karnego w art. 207 stanowi, że w razie potrzeby można dokonać oględzin miejsca, osób lub rzeczy, zarówno w stosunku do podejrzanego jak i świadka. Oględziny osób są przeprowadzane przez organ procesowy z zachowaniem kilku zasad, które pozwalają na poszanowanie intymności oraz zmniejszenie dyskomfortu spowodowanego czynnościami.

Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia trwający nie dłużej niż 7 dni zwany też „lekkim uszczerbkiem”, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Jeżeli sprawca czynu działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Funkcjonariusz publiczny, który działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego ponosi odpowiedzialność karną. Kim jest funkcjonariusz publiczny? Jakie są konsekwencje nadużycia przez niego władzy?

Stronami postępowania karnego, co do zasady, są oskarżony oraz prokurator. W wyjątkowych sytuacjach w roli oskarżyciela może wystąpić również pokrzywdzony. Będzie miało to miejsce, gdy wniesie subsydiarny akt oskarżenia lub włączy się do sprawy w charakterze oskarżyciela posiłkowego.

Jednym ze sposobów uzyskania dowodów popełnienia przestępstwa może być kontrolowanie rozmów telefonicznych (założenie podsłuchu). Należy jednak pamiętać, iż jest to sytuacja wyjątkowa, na którą zgodę musi wyrazi sąd okręgowy.

Nie każdy nieprzychylny wpis na forum internetowym będzie uznany za pomówienie. Aby sprawca został ukarany należy wykazać, że informacje umieszczone na forum mogą poniżyć inną osobę w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego zawodu.

Odpowiedzialność karna, którą poniesie sprawca przestępstwa to nie jedyna sankcja, jaka jest dla niego przewidziana. Sąd może również orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, którą sprawca przestępstwa będzie musiał zapłacić. Czy pokrzywdzony może wnioskować o uchylenie nawiązki, jeżeli chce dochodzić zadośćuczynienia w procesie cywilnym?

Zgodnie z treścią przepisu art. 202 Kodeksu postępowania karnego w razie uzasadnionych wątpliwości, co do poczytalności oskarżonego (podejrzanego) sąd, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator, powołuje co najmniej dwóch biegłych lekarzy psychiatrów. W razie zgłoszenia przez biegłych takiej konieczności, badanie stanu zdrowia psychicznego oskarżonego może być połączone z obserwacją w zakładzie leczniczym, ale może to mieć miejsce tylko wtedy, gdy zebrane dowody wskazują na duże prawdopodobieństwo, że oskarżony popełnił przestępstwo.

Jako oskarżony lub nawet tylko podejrzany nie masz obowiązku dowodzenia swojej niewinności ani obowiązku dostarczania dowodów na swoją niekorzyść.

Jeżeli popełnisz przestępstwo skarbowe bądź wykroczenie skarbowe, masz możliwość porozumienia się z wymiarem sprawiedliwości, dzięki czemu Twoja kara może być stosunkowo nieduża, a przy spełnieniu odpowiednich warunków możesz nawet uniknąć odpowiedzialności karnej. Masz możliwość skorzystania z instytucji czynnego żalu lub dobrowolnego poddania się odpowiedzialności.

Osoba pozostająca na wolności ma obowiązek stawić się na każde wezwanie zarówno prokuratora jak i przed sąd.

Każda osoba wezwana w charakterze świadka ma obowiązek stawić się i złożyć zeznania.

Istnieje możliwośc przeglądania akt przed prokuratorem, o ile wyrazi na to zgodę prokurator prowadzący. Akta sprawy możesz przeglądać w siedzibie właściwej prokuratury.

Każdy pokrzywdzony przestepstwem ma możliwości obrony swoich interesów majątkowych. Jak to zrobić?

Przeszukanie jest czynnością przykrą i uciążliwą dla osób rewidowanych. W związku z tym, co do zasady, nie można jej dokonywać w pomieszczeniach zamieszkałych w porze nocnej, czyli od godziny 22 do godziny 6. Przeszukanie w porze nocnej można przeprowadzić tylko w przypadkach nie cierpiących zwłoki i tylko przy poszukiwaniu osób podejrzanych o przestępstwo poważniejsze, lub dowodów takiego przestępstwa.

Istnieje grupa przestępstw, w stosunku do których prowadzenie postępowania uzależnione jest od Twojej inicjatywy. Bez Twojej zgody, wyrażonej we wniosku o ściganie, policja czy prokurator, pomimo wiedzy o dokonaniu przestępstwa, podejmie tylko czynności niecierpiące zwłoki w celu zabezpieczenia śladów i dowodów, a także czynności zmierzające do wyjaśnienia, czy wniosek będzie złożony.

Na potrzeby niniejszego opracowania, pod pojęciem postępowania karnego będziemy rozumieć każde postępowanie, którego celem jest osądzenie sprawcy czynu zabronionego, za wyjątkiem postępowania w sprawach nieletnich. Takimi czynami zabronionymi mogą być: przestępstwa, wykroczenia, przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe.

Co do zasady, osoba uprawniona do wzięcia udziału w czynności procesowej, powinna zostać zawiadomiona o jej czasie i miejscu. W jakiej formie powinno to nastąpić? Jakie są konsekwencje niezawiadomienia?

Kodeks postępowania karnego to ustawa, która reguluje postępowanie przed sądami w sprawach karnych. Obecna ustawa została uchwalona 6 czerwca 1997 roku.

Orzeczenie zapadłe za granicą nie stanowi przeszkody do wszczęcia lub prowadzenia postępowania karnego o ten sam czyn zabroniony przed sądem polskim.

Niezależnie od przepisów obowiązujących w miejscu popełnienia przestępstwa, ustawę karną polską stosuje się do obywatela polskiego oraz cudzoziemca, którego nie postanowiono wydać, w razie popełnienia przez niego za granicą przestępstwa, do którego ścigania Rzeczpospolita Polska jest zobowiązana na mocy umowy międzynarodowej, lub przestępstwa określonego w Rzymskim Statucie Międzynarodowego Trybunału Karnego, sporządzonym w Rzymie dnia 17 lipca 1998 r.

Tymczasowe aresztowanie to jeden ze środków zapobiegawczych, stosowany w celu zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania, a wyjątkowo także w celu zapobiegnięcia popełnieniu przez oskarżonego nowego, ciężkiego przestępstwa; można je stosować tylko wtedy, gdy zebrane dowody wskazują na duże prawdopodobieństwo, że oskarżony popełnił przestępstwo.

Wyjaśnienia oskarżonego to szczególny dowód w postępowaniu karnym. Dotyczą one przedmiotu sprawy, a także stanowią środek obrony oskarżonego. Oskarżony ma prawo składać wyjaśnienia; może jednak bez podania powodów odmówić odpowiedzi na poszczególne pytania lub odmówić składania wyjaśnień. O prawie tym należy go pouczyć. Obecny przy czynnościach dowodowych oskarżony ma prawo składać wyjaśnienia co do każdego dowodu.

W sprawach o przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego pokrzywdzony może działać jako strona w charakterze oskarżyciela posiłkowego obok oskarżyciela publicznego lub zamiast niego.

Za oskarżonego uważa się osobę, przeciwko której wniesiono oskarżenie do sądu, a także osobę, co do której prokurator złożył wniosek o warunkowe umorzenie postępowania.

Obrona obligatoryjna to sytuacje przewidziane przez Kodeks postępowania karnego, w których oskarżony musi mieć obrońcę.

Jeżeli oskarżony, w stosunku do którego wydano postanowienie o tymczasowym aresztowaniu, ukrywa się, sąd lub prokurator może wydać postanowienie o poszukiwaniu go listem gończym. Jeżeli postanowienie o tymczasowym aresztowaniu nie było wydane, można postanowienie takie wydać bez względu na to, czy nastąpiło przesłuchanie podejrzanego.

Ustawę karną polską stosuje się do obywatela polskiego, który popełnił przestępstwo za granicą.

Poza prawami wynikającymi z zasad demokratycznego państwa prawa, podejrzany ma również liczne obowiązki wpływające na jego sytuację procesową.

Niezawiadomienie organów ścigania o popełnieniu przestępstwa jest karalne. Nie dotyczy to jednak wszystkich przestępstw, a tylko tych wyróżnionych w art. 240 kodeksu karnego. Jakie to przestępstwa? Jaka kara grozi za niezawiadomieniu o ich popełnieniu?

W toku postępowania karnego oskarżonemu (oraz podejrzanemu) przysługuje prawo do obrony, którego jednym z przejawów jest prawo do ustanowienia obrońcy. Wskazany obrońca może pochodzić z wyboru oskarżonego (podejrzanego) czyli być ustanowionym do prowadzenia sprawy na podstawie jego indywidualnej umowy z oskarżonym (podejrzanym) lub może być ustanowiony dla oskarżonego przez sąd (jest to tzw. „obrońca z urzędu”). Istnieje określony katalog sytuacji kiedy oskarżony może mieć przyznanego obrońcę z urzędu.

Pokrzywdzony, Oskarżony

Przemoc w rodzinie - vademecum

Fałszywe zeznania świadka

Merytoryczna kontrola aktu oskarżenia

Brak faktycznych podstaw oskarżenia

Kontrola formalna aktu oskarżenia

Czym jest umorzenie rejestrowe?

Następcza merytoryczna kontrola aktu oskarżenia

Wstępna kontrola aktu oskarżenia

Czy świadek może zmienić swoje zeznania?

Czy podejrzany może zmienić swoje wyjaśnienia?

Dozór elektroniczny - nowa strona www

Obrońca z urzędu w sprawach o wykroczenia

Czy policyjny podsłuch narusza prawo do obrony?

Umieszczenie w zakładzie leczenia odwykowego

Obrońca w procesie karnym

Kiedy i jak ustanowić obrońcę?

Co grozi za znieważenie flagi?

Kiedy podsłuch jest legalny

Konfrontacja w procesie karnym

Jak powinny wyglądać oględziny osoby?

Czym jest „lekki” uszczerbek na zdrowiu?

Kiedy urzędnik zostanie skazany za nadużycie władzy?

Kiedy pokrzywdzony może wystąpić w sprawie w roli oskarżyciela?

Kiedy można założyć podsłuch?

Pomówienie na forum internetowym

Czy pokrzywdzony może żądać uchylenia nawiązki?

Umieszczenie oskarżonego w zakładzie leczniczym na czas badań psychiatrycznych

Czy jako oskarżony mam obowiązek dostarczania dowodów?

Czy oskarżony ma inne możliwości ugodowego zakończenia postępowania karnoskarbowego?

Czy jako oskarżony mam obowiązek stawiennictwa w sądzie lub prokuraturze?

Ile razy muszę przyjść na wezwanie? – o obowiązku stawiennictwa świadka i pokrzywdzonego

Czy mogę przeglądać akta w toku sprawy przed prokuratorem?

W jaki sposób jako pokrzywdzony przestępstwem mogę bronić swoich interesów majątkowych?

Czy można przeprowadzić przeszukanie w nocy?

Czy zdanie pokrzywdzonego ma znaczenie w kwestii ścigania sprawcy przestępstwa?

Czym charakteryzuje się postępowanie karne?

Czym jest zawiadomienie o terminie rozprawy?

Kodeks postępowania karnego

Jakie są skutki ukarania za granicą (art. 114)

Zasada represji wszechświatowej (art. 113)

Tymczasowe aresztowanie

Wyjaśnienia oskarżonego

Oskarżyciel posiłkowy

Oskarżony

Obrona obligatoryjna

List gończy

Przestępstwo popełnione za granicą (art. 109)

Prawa i obowiązki podejrzanego

Czy niezawiadomienie o przestępstwie jest karalne?

Komu przysługuje obrońca z urzędu?