REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Merytoryczna kontrola aktu oskarżenia

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kontrola aktu oskarżenia w procesie karnym. Fot. / Fotolia
Kontrola aktu oskarżenia w procesie karnym. Fot. / Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Merytoryczna kontrola aktu oskarżenia oznacza zasadniczo kontrolę przez sąd zasadności i słuszności aktu oskarżenia. Kontrola taka może mieć dwojaki charakter: może być kontrolą uprzednią (dokonaną przed otwarciem przewodu sądowego tj. przed odczytaniem aktu oskarżenia) lub kontrolą następczą (dokonywaną w toku postępowania sądowego). Należy mieć też na uwadze, że sam wyrok wydawany przez sąd również jest odniesieniem się do treści i zarzutów aktu oskarżenia.

Na czym polega kontrola uprzednia?

Zasady kontroli uprzedniej wyraża głównie art. 339 p. 3 Kodeksu postępowania karnego. Zgodnie z tym przepisem Prezes sądu kieruje sprawę na posiedzenie, gdy zachodzi potrzeba innego (niż rozpoznanie wniosku o stosowanie środków zabezpieczających, rozpoznanie wniosku o skazanie bez rozprawy oraz wydania postanowienia o warunkowym umorzeniu postępowania) rozstrzygnięcia przekraczającego jego uprawnienia, a zwłaszcza:

REKLAMA

REKLAMA

1) umorzenia postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 2-11,

2) umorzenia postępowania z powodu oczywistego braku faktycznych podstaw oskarżenia,

3) wydania postanowienia o niewłaściwości sądu lub o zmianie wskazanego w akcie oskarżenia trybu postępowania,

REKLAMA

4) zwrotu sprawy prokuratorowi w celu usunięcia istotnych braków postępowania przygotowawczego

Dalszy ciąg materiału pod wideo

5) wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania,

6) wydania postanowienia w przedmiocie tymczasowego aresztowania lub innego środka przymusu,

7)  wydania wyroku nakazowego.

Z powyższych punktów uprawnienia sądu w ramach uprzedniej kontroli merytorycznej zawierają się w pkt. 1-2, 4 oraz pkt. 7.

Które decyzje są wyrazem merytorycznej uprzedniej kontroli aktu oskarżenia?

Reasumując powyższe rozważania, wyrazem merytorycznej uprzedniej kontroli aktu oskarżenia są posiedzenia sądu rozpatrujące czy wydać postanowienia o:

1) umorzeniu postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 2-11,

2) umorzeniu postępowania z powodu oczywistego braku faktycznych podstaw oskarżenia,

3) zwrotu sprawy prokuratorowi w celu usunięcia istotnych braków postępowania przygotowawczego,

Elementem kontroli merytorycznej jest również decyzja Prezesa o skierowaniu sprawy na posiedzenie celem wydania wyroku nakazowego (czyli de facto decyzja o prowadzeniu sprawy w jednym z szczególnych trybów procesu karnego – trybie nakazowym).

Na wskazane postanowienia sądu (z wyjątkiem tej o skierowaniu sprawy na posiedzenie celem wydania wyroku nakazowego czyli pkt. 7) przysługuje zażalenie stronom postępowania.

Zobacz serwis: Sprawy karne

Na czym polega kontrola merytoryczna następcza?

Merytoryczna kontrola następcza następuje na podstawie art. 397 KPK i polega na tym, iż jeżeli sąd w toku procesu (a więc już po odczytaniu aktu oskarżenia) dostrzeże istotne braki postępowania przygotowawczego, a ich usunięcie przez sąd uniemożliwiałoby wydanie prawidłowego orzeczenia w rozsądnym terminie, to sąd może przerwać albo odroczyć rozprawę zakreślając oskarżycielowi publicznemu termin do przedstawienia dowodów, których przeprowadzenie pozwoliłoby na usunięcie dostrzeżonych braków. W przedmiotowym postanowieniu sąd wyraźnie określa jakie czynności mają być dokonane.

Należy dodać, iż sąd nie może dokonać wskazanej czynności, jeżeli przeszkody które dostrzegł są możliwe do usunięcia w trybie art. 396 (czyli przy skorzystaniu z tzw. pomocy prawnej)

Istotą i kluczowym elementem omawianej decyzji jest to, że oskarżyciel musi dokonać czynności wskazanych przez sąd, bo jeśli to nie nastąpi to sąd rozstrzyga na korzyść oskarżonego wątpliwości wynikające z nieprzeprowadzenia tych dowodów.

Prokurator dostaje zadania od Sądu aby zebrał księgi rachunkowe i dokumenty podatkowe w celu wykazania, że firma która zaciągała zobowiązania była wówczas potwornie zadłużona. Tezę że tak było stawia Prokuratura. Brak przedstawienia przez Prokuraturę tych dokumentów oznacza interpretacje wątpliwości na korzyść oskarżonego tj. uznanie iż nie był on zadłużony lub nie był zadłużony ponad miarę (to już zależnie od okoliczności sprawy).

Nie wolno mylić art. 397 z instytucją in dubio pro reo

Zobacz: Prawnicze paremie łacińskie

Art. 397 KPK ustanawia dla oskarżyciela swoistą sankcję za nieprzedstawienie żądanych przez sąd dowodów. Jest nią interpretacja wątpliwości wynikających z nieprzeprowadzenia dowodów na korzyść oskarżonego. W tym miejscu wymaga podkreślenia, że chodzi właśnie tylko o te wątpliwości, a nie wątpliwości odnoszące się do innych aspektów sprawy, czy ogólnie wątpliwości istniejących w danej sprawie.  Należy podkreślić, iż nawet zastosowanie przez sąd art. 397 nie musi oznaczać wydanie wyroku uniewinniającego.

Z kolei instytucja in dubio pro reo stanowi, iż jeżeli w sprawie pojawią się istotne wątpliwości, których nie da się usunąć, należy je rozstrzygać na korzyść oskarżonego. Jest to instytucja o szerszym zastosowaniu niż sankcja dla oskarżyciela z art. 397.

Wyrok Sądu jako weryfikacja aktu oskarżenia

Na koniec przedmiotowych rozważań, należy dodać iż również sam wyrok wydawany przez sąd jest w istocie weryfikacją merytoryczną aktu oskarżenia. Chodzi o to, że sąd może go uwzględnić w całości (skazując oskarżonego), uwzględnić tylko częściowo (np. skazując tylko za 1 z 2 czynów zarzucanych oskarżonemu), uwzględnić akt oskarżenia z dokonaniem pewnych zmian (np. co do kwalifikacji prawnej skazania lub opisu czynu oskarżonego) lub też w ogóle nie uwzględnić (uniewinniając oskarżonego od wszystkich przedstawionych mu zarzutów).

Zobacz serwis: Oskarżony

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jednej osoby MOPS wypłacił 6 zasiłków. Jedzenie, buty, ciuchy, leki i lekarz, czynsz. [Przykład]

Czy jedna osoba z MOPS otrzymuje (zazwyczaj) tylko jeden rodzaj zasiłku? A może jest możliwa kumulacja świadczeń i jedna osoba potrzebująca otrzyma ich wiele rodzajów (albo na różne cele) 6? W artykule omawiamy wyrok sądu w sprawie 6 zasiłków w trzy miesiące. Jedzenie, buty, ciuchy, leki i lekarz, czynsz. Beneficjentka zasiłków poszła do sądu nie dlatego, że nie otrzymała zasiłku. Spierała się (skutecznie) o zbyt niską wartość zasiłku.

Zdolność kredytowa w październiku 2025 r. Kolejny rekord pobity: prawie milion złotych dla rodziny ze średnimi zarobkami

W ciągu roku zdolność kredytowa trzyosobowej rodziny dysponującej dwiema średnimi krajowymi wzrosła o 1/4. Najmocniej sytuacja poprawiła się w ciągu ostatnich 6 miesięcy, w trakcie których mediana zdolności kredytowej konsekwentnie wyznaczała kolejne historyczne rekordy. Dziś kwota, którą banki skłonne są pożyczyć na zakup mieszkania rodzinie z dwiema średnimi krajowymi, to 940 tysięcy złotych. Choć nominalnie jest to najwyższy zanotowany wynik, to po korekcie o inflację do rekordu wciąż brakuje kilkunastu procent.

Ile weźmiesz trzynastki w 2026 - nowa wysokość świadczenia

Nie jest wprawdzie jeszcze oficjalnie wiadome, ile dokładnie wyniesie trzynastka w 2026 roku, ale na podstawie dostępnych danych gospodarczych z GUS oraz przepisów, można już oszacować z dużą dokładnością tę kwotę świadczenia. Dowiedz się już teraz, ile wyniesie nowa trzynastka. W artykule znajdziesz szczegółowe obliczenia oparte o dotychczas dostępne dane makroekonomiczne.

Uwaga na nowy sposób oszustów! Bazuje na zmianie przepisów. Każdy powinien wiedzieć i ostrzec seniorów

Koniec roku to moment, w którym oszuści intensyfikują swoje działania. W tym okresie często bazują na informacji o tym, że od nowego roku ma nastąpić zmiana przepisów, w związku z którą na obywateli zostaną nałożone nowe obowiązki. Warto więc wiedzieć, jaka jest prawda i odpowiednio wcześnie ostrzec seniorów.

REKLAMA

31 października – ważna data dla studentów z rentą rodzinną. ZUS: Z tym obowiązkiem nie można się spóźnić

Jak co roku, do końca października część studentów pobierających rentę rodzinną z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ma obowiązek dostarczenia do ZUS-u zaświadczenia z uczelni potwierdzającego kontynuowanie nauki. Brak takiego dokumentu spowoduje wstrzymanie wypłaty renty rodzinnej.

Ograniczenia w używaniu fajerwerków. Toczą się prace na nowymi przepisami. Chodzi o dobrostan zwierząt. Już nie będzie można postrzelać w Sylwestra?

Rząd popiera zmiany zmierzające do ograniczenia możliwości używania fajerwerków i petard. Toczą się prace nad nowymi przepisami. Chodzi o materiały pirotechniczne klas F1, F2 i F3. Już nie będzie można strzelać w Sylwestra? Od kiedy?

Nowe uprawnienia dla młodzieży. Prezydent podpisał ustawę 15 października 2025 r.

W dniu 15 października 2025 r. Prezydent RP Karol Nawrocki podpisał szereg ustaw. Jedną z nich jest ustawa z dnia 12 września 2025 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy o funduszu sołeckim (dalej jako: ustawa). Co zmienia i jakie są jej konsekwencje? Warto wiedzieć - bo ustawa zacznie obowiązywać już od 1 stycznia 2026 roku. i daje nowe prawa młodzieży!

Sejm przegłosował zakaz hodowli na futro. Polacy czekali co najmniej 10 lat

17 października Sejm ponadpartyjną większością poparł wprowadzenie zakazu hodowli zwierząt na futro w Polsce. Na piątkowym głosowaniu 339 posłów zagłosowało za zakazem, 78 przeciw, a 19 wstrzymało się od głosu. Jeśli zmiany zostaną zaakceptowane przez Senat i prezydenta, ustawa wejdzie w życie jeszcze w tym roku, a fermy futrzarskie w Polsce będą musiały zamknąć działalność do końca 2033 roku.

REKLAMA

Nowe obowiązki dla spółek. KRS ujawni, kto naprawdę prowadzi rejestry akcjonariuszy

Przedsiębiorcy będą musieli zgłaszać do KRS informacje o podmiotach prowadzących rejestry akcjonariuszy. Reforma KSH kończy erę nieprzejrzystości i wprowadza większe bezpieczeństwo obrotu. Zmiany oznaczają też nowe koszty administracyjne i technologiczne, ale przyniosą firmom jasność prawną i ochronę przed ryzykiem błędnych wpisów.

Mieszkasz w mieszkaniu partnera, koleżanki lub krewnego? Zapłacisz podatek. W przepisach nie ma pojęcia uprzejmości. Za to wskazują, jak wycenić nieodpłatne świadczenie

Mieszkanie kątem u dalszej rodziny to obecnie raczej rzadkość. Nadal jednak często spotykane są przejściowe uprzejmości wobec bliskich i przyjaciół, czy wspólne życie w mieszkaniu partnera na początkowym etapie związku. Od takiej uprzejmości trzeba jednak zapłacić podatek.

REKLAMA