REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie są sposoby nawiązania stosunku pracy?

Stosunek pracy nawiązuje się na mocy zgodnych oświadczeń woli stron bądź innych zdarzeń, z którymi Kodeks pracy łączy jego powstanie./ Fot. Fotolia
Stosunek pracy nawiązuje się na mocy zgodnych oświadczeń woli stron bądź innych zdarzeń, z którymi Kodeks pracy łączy jego powstanie./ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Podstawą nawiązania stosunku pracy może być umowa o pracę, powołanie, wybór, mianowanie, spółdzielcza umowa o pracę. Zawarcie każdej z tych umów powoduje, że stajemy się pracownikami.

Czym jest stosunek pracy?

Na wstępie wyjaśnijmy, czym jest stosunek pracy. Jest to stosunek zobowiązaniowy, w którym jedna strona - pracownik zobowiązuje się świadczyć pracę określonego rodzaju, osobiście i w sposób ciągły na rzecz, ryzyko i pod kierownictwem drugiej strony, zwanej pracodawcą, który z kolei zobowiązany jest do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem.

REKLAMA

Stosunek pracy nawiązuje się na mocy zgodnych oświadczeń woli stron bądź innych zdarzeń, z którymi ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm., dalej „kodeks pracy”) łączy jego powstanie.

Umowa o pracę

Najczęściej podstawą nawiązania stosunku pracy jest umowa o pracę, którą należy zawrzeć na piśmie. Może być ona zawarta na czas nieokreślony, na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy. W sytuacji, kiedy zachodzi konieczność zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy, umowa o pracę może być również zawarta na zastępstwo.

Pracownik i pracodawca mogą także zawrzeć umowę o pracę na okres próbny, nieprzekraczający 3 miesięcy, która pozwala stronom stosunku pracy sprawdzić, czy chcą dalej kontynuować współpracę i zawrzeć właściwą umowę o pracę. W zależności od rodzaju zawartej umowy o pracę, zarówno pracownikowi, jak i pracodawcy przysługuje określony zakres uprawnień i obowiązków w trakcie trwania stosunku pracy, a także w razie jego wygaśnięcia.

Zobacz również serwis: Umowa o pracę

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Powołanie

Nawiązanie stosunku pracy w przypadkach  określonych odrębnymi przepisami prawnymi następuje na podstawie powołania. W taki sposób nawiązuje się stosunek pracy m.in. z dyrektorami przedsiębiorstw państwowych, osobami pełniącymi stanowiska kierownicze w administracji państwowej, Dyrektorem Generalnym Lasów Państwowych, dyrektorami instytucji kultury, prezesami Samorządowych Kolegiów Odwoławczych, zastępcami wójta (burmistrza, prezydenta miasta), skarbnikami gminy (powiatu, województwa). Warto przy tym wskazać, że stosunek pracy nawiązany na podstawie powołania cechuje się mniejszą stabilnością zatrudnienia niż zatrudnienie na podstawie umowy o pracę - pracownik powołany może być w każdym czasie odwołany przez organ powołujący.

Zobacz również: Nabór kandydatów na stanowisko pracownika samorządowego

Wybór

Stosunek pracy może powstać także na podstawie wyboru, jeżeli z wyboru wynika obowiązek świadczenia pracy w charakterze pracownika. Do powstania takiego stosunku pracy niezbędne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: przepisy szczególne przewidują wybór jako podstawę obowiązku wykonywania pracy w charakterze pracownika oraz zgoda wybranego pracownika na świadczenie pracy wynikającej z tego wyboru. Na podstawie wyboru dochodzi najczęściej do nawiązania stosunku pracy radnych, pracowników samorządowych, etatowych członków różnego rodzaju organizacji społecznych, stowarzyszeń, partii, związków zawodowych, spółek prawa handlowego. Stosunek pracy z wyboru rozwiązuje się wraz z wygaśnięciem mandatu.

Mianowanie

W przypadkach uzasadnionych szczególnym charakterem pracy, określonych odrębnymi przepisami prawnymi, stosunek pracy nawiązuje się na podstawie mianowania (przykładowo: sędzia, czy nauczyciel). Przepisy szczególne regulują również prawa i obowiązki pracownika mianowanego. Tego typu stosunek pracy co do zasady cechuje m.in. większa stabilizacja, większa dyspozycyjność pracownika, ale także i odpowiedzialność dyscyplinarna. Stosunki pracy pracowników mianowanych regulują m.in.: ustawa o pracownikach urzędów państwowych, Karta Nauczyciela, prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawa o pracownikach samorządowych, o pracownikach instytutów naukowo-badawczych, o szkolnictwie wyższym, czy o służbie cywilnej. 

Spółdzielcza umowa o pracę

Stosunek pracy może być również nawiązany na podstawie spółdzielczej umowy o pracę.   Taka umowa nawiązywana jest między spółdzielnią pracy a jej członkiem. Kwestie związane ze stosunkiem pracy nawiązanym na podstawie spółdzielczej umowy o pracę reguluje ustawa Prawo spółdzielcze, a w zakresie nieuregulowanym odmiennie tą ustawą stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu pracy.

Podsumowanie

Podsumowując, w zależności od podstawy nawiązania stosunku pracy, pracownikowi przysługują określone uprawnienia i mają zastosowanie w pełnym lub ograniczonym zakresie przepisy Kodeksu pracy. Niezależnie jednak od tego, czy pracujemy na podstawie umowy o pracę, mianowania, powołania, wyboru, czy spółdzielczej umowy o pracę, pozostajemy w stosunku pracy, zatem jesteśmy pracownikami.

Zobacz również serwis: Praca

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, który rodzic może dostać te pieniądze. Sprawdź zasady

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, że każdy może dostać te pieniądze. Jest to informacja szczególnie istotna dla osób z terenów dotkniętych powodzią, na których zajęcia w przedszkolach i szkołach zostały zawieszone.

ZUS: Świadczenia na zalanych terenach wypłacane są na bieżąco

Rzecznik Prasowy ZUS Paweł Żebrowski poinformował, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych na bieżąco wypłaca świadczenia na terenach dotkniętych powodzią, w tym 14 emerytury. Obecnie około 85 proc. emerytów w ZUS otrzymuje emeryturę bezpośrednio na rachunek bankowy

MON: Ubrać szpiega - kwoty na zakup cywilnego ubrania przez funkcjonariuszy Służby Wywiadu Wojskowego

Zmieni się wysokość równoważnika pieniężnego i kwota na zakup ubrania typu cywilnego w zamian za umundurowanie przyznawanego funkcjonariuszom Służby Wywiadu Wojskowego. W Ministerstwie Obrony Narodowej trwają prace nad nowelizacją przepisów.

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? MEN stawia sprawę jasno

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? Ministerstwo Edukacji Narodowej stawia sprawę jasno. Założenia dotyczące profilu absolwenta przedszkola i szkoły podstawowej są już przygotowane.

REKLAMA

Lex Kamilek: Niespójne przepisy powodują problemy organizacyjne w szkołach. Środowisko pedagogiczne skupia się na biurokracji

Ustawa Kamilka, lub inaczej lex Kamilek, wywołała pewne zamieszanie w kręgach m.in. nauczycieli i dyrektorów szkół. Ich wątpliwości budzi m. in. przepis o konieczności przedstawienia zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego. Ten fragment ustawy pozostawia szerokie pole do interpretacji.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r. Kto może liczyć na wcześniejszą emeryturę w 2025 r.? Czy pracownik musi osiągnąć powszechny wiek emerytalny, by uzyskać prawo do emerytury? Co z emeryturami stażowymi?

Zmiany w wypłatach emerytur. Niektórzy szybciej dostaną pieniądze. Może się zmienić sposób wypłaty. Sprawdź zasady.

Zmiany w procesie wypłat emerytur. Wiele osób szybciej dostanie pieniądze. Może się też zmienić sposób wypłaty. Wcześniejsza wypłata i specjalne punkty poboru świadczeń – sprawdź, czy to dotyczy również ciebie.

Większość Polaków nie liczy na godne życie z emerytury. Przygnębiające wyniki badania

W argumenty o odkładaniu na godną, państwową emeryturę nie wierzy blisko 3/4 Polaków. Ich zdaniem waloryzacja emerytur nigdy nie dogoni wzrostu realnych cen. Polacy nie wierzą też w argumenty rządu za wprowadzeniem pełnego ozusowania umów o dzieło i zleceń.

REKLAMA

Rząd jednak wprowadzi zakaz podwyższania cen? Od kiedy, czy dla wszystkich i na jak długo? Sprawdź, jakie rozwiązania są dopuszczalne

Rząd jednak wprowadzi zakaz podwyższania cen? Od kiedy, czy dla wszystkich i na jak długo? Na terenach poszkodowanych przez powódź trwają spekulacje cen. Rząd apeluje do przedsiębiorców i zapowiada konsekwencje.

W piątek ostatnia wypłata czternastej emerytury. Wynosi 1780,96 zł brutto, ale nie wszyscy otrzymają ją w pełnej wysokości

Ostatnia wypłata 1780,96 zł brutto dla emerytów. Emeryci mogą spodziewać się jej już w najbliższy piątek. 20 września 2024 r. prawie 1,29 mln uprawnionych do dodatkowego świadczenia emerytalnego otrzyma czternastą emeryturę. Ile w sumie wyniosły wypłaty czternastych emerytur?

REKLAMA