Czy jest możliwe zasiedzenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu?

Zasiedzenie ograniczonego prawa rzeczowego

Zasiedzenie stanowi wyjątek od zasady prawa własności, w związku z tym przepisy z tym związane należy interpretować ściśle (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego w wyroku z dnia 28 października 2003 r., P 3/03). W związku z tym, zasiedzenie może nastąpić tylko w przypadkach określonych w ustawie (a dokładniej w Kodeksie cywilnym). Dotyczy to więc zasiedzenia prawa własności nieruchomości czy też własności ruchomości (np. samochodu), ale także prawa użytkowania wieczystego (uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 1975 r., III CZP 63/75) oraz niektórych ograniczonych praw rzeczowych, takich jak służebności (art. 292 Kodeksu cywilnego).

Polecamy: Seria 5 książek. Poznaj swoje prawa!

Tradycyjnie przy tym przyjmowano, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu nie podlega zasiedzeniu, nawet po upływie wymaganego prawem okresu (obecnie: 20 lat w dobrej wierze, 30 lat w złej wierze). Prawo to zostało bowiem uregulowane w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych, która nie zawiera żadnej normy, z treści której można byłoby wywodzić możliwość nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w drodze zasiedzenia. To stanowisko obecnie nie jest już takie niejednolite.

Zasiedzenie mieszkania spółdzielczego – orzeczenie sądu

Warto w tym miejscu przywołać postanowienie Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 29 października 2018 r., sygn. II Ca 825/18. Sąd ten uznał, że w związku ze zmianami w prawie spółdzielczym, a dokładniej uznania niektórych przepisów za niekonstytucyjne przez Trybunał Konstytucyjny z dnia 30.03.2004 r., ((sygn. K 32/03, OTK 2003, Nr 3, poz. 23), nie można wykluczyć możliwości zasiedzenia spółdzielczego prawa do lokalu. W wyroku tym trybunał uznał za niezgodne z Konstytucją regulacje zawarte w art. 17/2 ust 1 i art. 17/8 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, warunkujące i uzależniające możliwość nabycie tego prawa od członkostwa nabywcy w spółdzielni. Co jednak istotne, Sąd ten uznał, że początek biegu zasiedzenia takiego prawa może być liczony dopiero od dnia 15 czerwca 2004 r., tj. od wejścia w życie ww. wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 30.03.2004 r. W związku z tym, zgodnie z tym stanowiskiem nabycie przez zasiedzenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w złej wierze mogłoby nastąpić, ale najwcześniej z dniem 16 czerwca 2034 roku. Takie stanowisko przyjmuje także literatura prawnicza.

Wypada więc życzyć zainteresowanym cierpliwości w posiadaniu.

Michał Górski

Autor jest adwokatem, doktorem nauk prawnych, współautorem blogów o zasiedzeniu nieruchomości oraz odszkodowaniu od Państwa

Polecamy serwis: Sprawy urzędowe