REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wychowawcze oddziaływanie na nieletniego (art. 54)

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Nie można orzec kary dożywotniego pozbawienia wolności w stosunku do osoby, która w chwili czynu nie miała ukończonych lat 18.
Nie można orzec kary dożywotniego pozbawienia wolności w stosunku do osoby, która w chwili czynu nie miała ukończonych lat 18.

REKLAMA

REKLAMA

Wymierzając karę nieletniemu albo młodocianemu, sąd kieruje się przede wszystkim tym, aby sprawcę wychować. Wobec sprawcy, który w czasie popełnienia przestępstwa nie ukończył 18 lat, nie orzeka się kary dożywotniego pozbawienia wolności.

Wskazany przepis ustanawia dodatkowe, szczególne dyrektywy wymiaru kary w stosunku do nieletnich i młodocianych.

REKLAMA

REKLAMA

Za nieletniego w świetle prawa karnego uważa się osobę, która nie ukończyła lat 17 w chwili popełnienia czynu. Odpowiada on jedynie wyjątkowo na zasadach określonych w przepisie art. 10 Kodeksu karnego tj. odpowiada za określone ustawowo czyny jeżeli dopuścił się ich po ukończeniu lat 15 i jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają, a w szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne (art. 10 § 2 Kodeksu karnego). Katalog wskazanych czynów zabronionych jest zamknięty.

Za młodocianego (zgodnie z kodeksową definicją zawartą w art. 115 § 10 Kodeksu karnego) uważa się sprawcę, który w chwili popełnienia czynu zabronionego nie ukończył 21 lat i w czasie orzekania w pierwszej instancji 24 lat. Wskazana górna granica wieku dotyczy momentu orzekania przez sąd, tj. wydania przez sąd wyroku pierwszoinstancyjnego.

Zobacz serwis: Wymierzanie kar

REKLAMA

Analizowany przepis ustanawia nadrzędny cel, jaki ma przyświecać sądowi przy orzekaniu kary, tj. to aby kara miała przede wszystkim charakter wychowawczy (tzw. prewencja indywidualna). Wynika to z faktu, iż zarówno nieletni jak i młodociani nie mają jeszcze w pełni ukształtowanej osobowości, są podatni na wpływy a zatem właściwy dobór kary oddziałującej wychowawczo może doprowadzić do sytuacji „poprawienia się” sprawcy, stworzenia takiej sytuacji w której nie powróci on już na drogę przestępstwa.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Należy jednocześnie wskazać, że z wskazanego przepisu nie wynika nakaz automatycznego orzekania kary łagodniejszego rodzaju do sprawcy, albowiem treść wskazanego przepisu nie wyklucza nadrzędnej dyrektywy wymiaru kary tj. tego aby była ona współmierna do stopnia winy i szkodliwości społecznej czynu. Sąd każdorazowo będzie oceniał te elementy, z tym że szczególną uwagę będzie zwracał na to, która z kar będąc adekwatna do czynu sprawcy, będzie jednocześnie mogła najefektywniej go wychowywać. Takiemu wymogowi sprzyjać może warunkowe zawieszenie wykonania kary wobec sprawcy.

Jeżeli nieletni popełni czyn z art. 280 § 1 Kodeksu karnego (tj. rozbój) to istnieje szansa orzeczenie wobec niego kary 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania tej kary na okres do 5 lat.

Wydaje się, iż w sytuacji w której nieletni popełnia ten czyn nie będąc do cna zdemoralizowanym, bez nasilonej przemocy, a jedynie przykładowo z tzw. głupoty - wskutek zadawania się ze „złym towarzystwem” czy dla popisu przed kolegami to można mu dać szansę poprawy i naprawienia swojego błędu. Powszechnie wiadomo bowiem, iż skierowania tak młodej osoby do zakładu karnego najprawdopodobniej nie spowoduje ukształtowania dobrego i praworządnego obywatela (zgodnie z hasłem resocjalizacji) a raczej wręcz odwrotnie, tj. może negatywnie ukształtować postawy i światopogląd tak młodego człowieka.

Zobacz: Darmowe porady prawne

Analizowany przepis poza dyrektywą orzekania kary o wychowawczym charakterze zawiera również drugą istotną dyrektywę, a mianowicie wskazuje iż nie można orzec kary dożywotniego pozbawienia wolności w stosunku do osoby która w chwili czynu nie miała ukończonych lat 18.

Zwraca uwagę fakt, iż ustawodawca nie był konsekwentny ustanawiając wskazaną regułę , albowiem w myśl treści tego przepisu nieletni w chwili popełnienia czynu zawsze będzie objęty „dobrodziejstwem” tego przepisu, natomiast młodocianemu można wymierzyć karę dożywotniego pozbawienia wolności jeśli popełni on czyn po ukończeniu 17 roku życia a przed ukończeniem 18 roku życia.

Podstawa prawna: Art. 54 Kodeksu karnego.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tablica alimentacyjna wycofana. Rozwiązanie będzie jeszcze konsultowane

Ministerstwo Sprawiedliwości wycofało się z zaproponowanych we środę tablic alimentacyjnych. Rozwiązanie zostanie jeszcze raz skonsultowane - poinformował rzecznik rządu Adam Szłapka po piątkowym posiedzeniu Rady Ministrów.

Sprzedała dom z babcią w środku. Prawo na to pozwala – ale senior zostaje sam

Pani Jadwiga przekazała wnuczce dom w zamian za opiekę. Ta go sprzedała – razem z zamieszkującą seniorką. Niewielu wie, że to możliwe. Co wtedy z obowiązkami? Czy nowy właściciel musi zapewnić opiekę? Prawniczka wyjaśnia, jak działa prawo dożywocia i czego się wystrzegać.

Sejm podejmie decyzje we wrześniu: Emerytury stażowe i asystencja osobista na agendzie posiedzenia

We wrześniu 2025 roku Sejm rozpatrzy kluczowe projekty dotyczące emerytur stażowych oraz asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami - zapowiedziała przewodnicząca sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Katarzyna Ueberhan z Lewicy.

Ponad 6 milionów Polaków z prawem do dłuższego urlopu, wyższych dodatków do wynagrodzenia i nagród od 1 stycznia 2026 r. Sejm zdecydował

Podczas posiedzenia Sejmu w dniu 22 lipca 2025 r., odbyło się pierwsze czytanie przygotowanej przez MRPiPS nowelizacji kodeksu pracy i kilku innych ustaw, która zakłada, że do stażu pracy, od którego zależy szereg uprawnień pracowniczych (m.in. prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższej odprawy, stażowych dodatków do wynagrodzenia i nagród jubileuszowych), mają zostać zaliczone m.in. okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz wykonywania własnej działalności gospodarczej. Zmiany będą miały wpływ na uprawnienia pracownicze ponad 6 mln Polaków.

REKLAMA

Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

REKLAMA

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

Koniec ze swobodnym obrotem gotówką: zgłoszenie obowiązkowe, odbiór tylko osobiście. Jakiej kwoty już nie wypłacisz bez formalności?

Coraz bardziej restrykcyjne stają się ograniczenia w obrocie gotówką – zarówno dla firm, jak i osób fizycznych. W Polsce przedsiębiorstwa już nie mogą realizować transakcji między sobą za więcej niż 15 000 zł gotówką, a od 2027 r. w całej Unii będą obowiązywały limity na maks. 10 000 € (z możliwością obniżenia do 3 000 €) . Co więcej, poza już obowiązującymi lub dopiero nadchodzącymi limitami, wprowadzane są nowe – niespotykane wcześniej rozwiązania. Wszystko „w trosce o walkę z finansowaniem terroryzmu".

REKLAMA