Kto ma prawo do wolności sumienia i wyznania?

Wolność sumienia i religii to swobodny wybór własnego światopoglądu. Bez jakiejkolwiek ingerencji ze stron władzy państwowej, ani osób trzecich. Wolność wyznania to prawo do reprezentowanie swojego światopoglądu oraz postępowania w zgodzie z własnym sumieniem.

Z wolności sumienia i wyznania korzystają obywatele polscy, cudzoziemcy i bezpaństwowcy. Mają oni prawo do wolności na równych zasadach.

Elementami wolności sumienia i religii są:

• swoboda wyboru przekonań,
• wolność praktyk wykonywanych publicznie i prywatnie,
• prawo do wychowania dzieci zgodnie ze swoim światopoglądem,
• prawo do milczenia w sprawie religii,
• wolność tworzenia zrzeszeń religijnych,
• wolność tworzenia wspólnych zrzeszeń przez różne związki religijne.

Jak państwo powinno odnieść się do swobody religii i wyznania swoich obywateli. Przede wszystkim państwo powinno zachować neutralność światopoglądową. Ma to swój przejaw w rozdziale Kościoła od państwa. Państwo nie powinno ingerować w działalność związków wyznaniowych. Zakazane jest powierzanie przez państwo związkom wyznaniowym funkcji sprawowanych przez państwo. Związki wyznaniowe nie mogą ingerować w działalność organów państwa.

Zobacz również: Omówienie Konstytucji RP

Państwo powinno zagwarantować związkom pewną pozycję prawną w państwie. Ma obowiązek zapewnić im określony stopień niezależności. Związki muszą mieć swobodę samostanowienia w sprawach własnej religii. Przejawiać się to między innymi w swobodzie wypowiadania publicznie swoich poglądów.

Państwo nie ma prawa oceniać głoszone przez poszczególnych obywateli poglądów.

Polska jest państwem świeckim i neutralnym w sprawach religijnych. Kościoły i związki wyznaniowe są niezależne od państwa. Jednak nie należy ten rozdział przeprowadzać rygorystycznie. Wskazana i dopuszczalna jest współpraca między związkami wyznaniowymi a państwem.

Wolność sumienia i religii w prawie polskim

Wolność sumienia i religii wywodzi się z Konstytucji. Jest także zagwarantowana w umowach międzynarodowych. Mowa to zwłaszcza o Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych oraz o Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.

W polskim prawie obok Konstytucji kwestię tą regulują: ustawa o gwarancji wolności sumienia i wyznania. Obowiązują także ustawy określające status poszczególnych związków wyznaniowych uchwalonych na podstawie umów zawartych przez Radę Ministrów z przedstawicielami.