REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ponieśliście straty wskutek phisingu. Kto odpowiada za szkody, gdzie i jak domagać się rekompensaty poniesionych strat

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Najczęściej ofiara orientuje się, że ma do czynienia z oszustem kiedy jest już za późno na zablokowanie konta bowiem zazwyczaj, dopiero gdy pieniądze zaczynają znikać z rachunku
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Problem ze stratami poniesionymi wskutek phishingu polega na tym, że o stratach dowiadujemy się zazwyczaj dopiero wtedy gdy oszust ulotnił się już z naszymi pieniędzmi. Czy to oznacza, że jesteśmy na z góry przegranej pozycji?

Na szczęście prawo karne i cywilne, choć wciąż niedoskonale, staje po naszej stronie. W wielu przypadkach możemy domagać się zwrotu poniesionych szkód nie tylko ze strony trudnego najczęściej do zidentyfikowania cyberoszusta, ale i firm, które są odpowiedzialne za zapewnienie nam bezpieczeństwa.

REKLAMA

REKLAMA

Phishnig: na pewno wiesz co to jest i jak działają oszuści?

Adwokat Paulina Iwanowicz, która jest naszym ekspertem w sprawie sposobów na szukanie odpowiedzialności sprawców i pośredników – świadomych bądź, nie – przed sądem karnym i cywilnym, proponuje jednak zacząć od wyjaśnienia samego mechanizmu działania sprawców posługujących się narzędziem cyfrowym określanym mianem phisingu.

adwokat Paulina Iwanowicz

adwokat Paulina Iwanowicz

Materiały prasowe

Jest to zasadne tym bardziej, że według najświeższych badań prawie połowa Polaków nie wie czym jest phishing ani jakie działania należy podjąć w sytuacji, kiedy padło się ofiarą tego przestępczego procederu.

Tak, phishing jest przestępstwem i pomimo, że jego definicji nie znajdziemy w żadnej ustawie, w tym również w kodeksie karnym, nie oznacza to, że sprawca pozostaje bezkarny. Do odpowiedzialności może zostać pociągnięty także bank – wyjaśnia adwokat Paulina Iwanowicz.

REKLAMA

Jak wyjaśnia prawniczka, phishing jest rodzajem oszustwa, które polega na podszyciu się pod inną osobę, bądź wiarygodną instytucję czy firmę w celu wyłudzenia poufnych informacji, np. danych logowania.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jest to forma cyberataku, którego sprawcy wykorzystują przeróżne techniki manipulacji, zmierzające do tego, aby ofiara dobrowolnie przekazała przestępcy swoje dane.

Sprawca najczęściej podaje się za pracownika banku, kontaktując się z klientem z uwagi na rzekomą próbę wyłudzenia jego danych.
Nie trudno jest zaufać rozmówcy, tym bardziej, gdy nawet zachowując ostrożność i dokonując sprawdzenia wyświetlającego się numeru telefonu, okazuje się, że jest on taki sam jak podany na stronie internetowej banku, a także z uwagi na fakt, że rozmowa przeprowadzana jest w tonie troski i chęci pomocy.

Gdy już oszust wzbudzi zaufanie ofiary, przeprowadza ją krok po kroku przez procedurę, która rzekomo ma zabezpieczyć klienta banku przed cyberatakiem, a w rzeczywistości to właśnie rozmówca zmierza do wyłudzenia wrażliwych danych.
Przejmując w ten sposób kontrolę nad kontem bankowym ofiary, oszust często dokonuje nie tylko kradzieży zgromadzonych na nim oszczędności, ale także zaciąga w imieniu ofiary pożyczki, które przelewane są na konta tzw. ,,słupów”.

To klient banku zostanie następnie zobowiązany do jej spłaty, mimo że nigdy tych środków nie otrzymał. 

– Niestety, ale najczęściej ofiara orientuje się, że ma do czynienia z oszustem kiedy jest już za późno na zablokowanie konta bowiem zazwyczaj, dopiero gdy pieniądze zaczynają znikać z rachunku. Czy w takiej sytuacji są jakiekolwiek szanse na odzyskanie utraconych środków? Zasadniczo tak - niewykluczone jednak, że będzie to wymagało wystąpienia na drogę sądową – wyjaśnia Paulina Iwanowicz.

Phising: jak dochodzić swoich praw przed sądem karnym

Jak wyjaśnia prawniczka, pomimo że w kodeksie karnym nie znajdziemy przepisu poświęconemu phishingowi, to zachowanie sprawcy realizuje znamiona oszustwa komputerowego, a więc przestępstwa spenalizowanego w art. 287 k.k.
Zgodnie z brzmieniem §1 tego przepisu ,,Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub wyrządzenia innej osobie szkody, bez upoważnienia, wpływa na automatyczne przetwarzanie, gromadzenie lub przekazywanie danych informatycznych lub zmienia, usuwa albo wprowadza nowy zapis danych informatycznych, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5”.

Jeżeli jednak sprawca podszywa się pod ofiarę i wykorzystuje jej wizerunek - jest to wówczas przestępstwo z art. 190a § 2 k.k., który przewiduje, że
,,Kto, podszywając się pod inną osobę, wykorzystuje jej wizerunek, inne jej dane osobowe lub inne dane, za pomocą których jest ona publicznie identyfikowana, przez co wyrządza jej szkodę majątkową lub osobistą, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8”.

– Osoba, która już wie, że stała się ofiarą czynu zabronionego, powinna niezwłocznie zgłosić ten fakt organom ścigania. Trzeba jednak zaznaczyć, że wykrywalność sprawców tego typu przestępstw jest niezwykle utrudniona, dlatego w praktyce często dochodzi do umorzenia postępowania karnego już na jego początkowym etapie – doradz adwokat Paulina Iwanowicz.

Co ofiara phisingu może uzyskać w sądzie cywilnym

Szanse na ,ujęcie przestępcy są niewielkie, czy oznacza to, że poszkodowany nie ma możliwości odzyskania utraconych pieniędzy?

Jak podkreśla adwokat, na szczęście przepisy prawa przewidują odpowiedzialność dostawców usług płatniczych za tzw. nieautoryzowaną transakcję. Takim dostawcą jest oczywiście bank, który na żądanie klienta powinien dokonać natychmiastowego zwrotu wybranych z rachunku środków, chyba że udowodni oszustwo ze strony klienta albo jego rażące niedbalstwo.

– Należy pamiętać, że bank powinien dokładać szczególnej staranności w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa przechowywanych środków pieniężnych, bo taki obowiązek wynika z art. 50 ust. 2 Prawo bankowe – wskazuje Paulina Iwanowicz.

– W sytuacji zatem, gdy doszło do kradzieży oszczędności zgromadzonych na rachunku bankowym, a bank odrzucił reklamację i nie przywrócił poprzedniego stanu rachunku, poszkodowany może wystąpić na drogę cywilną, pozywając bank o zapłatę – dodaje prawniczka.

Dodatkowo zwraca uwagę na fakt, iż ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych nakłada pewne obowiązki także na użytkowników uprawnionych do korzystania z instrumentu płatniczego.
Są to m.in. obowiązek korzystania z instrumentu płatniczego zgodnie z umową ramową – w szczególności obowiązek przechowywania instrumentu płatniczego z zachowaniem należytej staranności oraz nieudostępniania go osobom nieuprawnionym – oraz niezwłocznie zgłoszenie dostawcy lub podmiotowi wskazanemu przez dostawcę utraty, kradzieży, przywłaszczenia albo nieuprawnionego użycia instrumentu płatniczego lub nieuprawnionego dostępu do tego instrumentu (art. 42 ust. 1 i 2 ustawy o usługach płatniczych).

– W procesie zainicjowanym przez poszkodowanego klienta banku kluczowym będzie więc nie tylko wykazanie, że doszło do nieautoryzowanych transakcji (a więc takich, które nie zostały dokonane za jego wyraźną zgodą), ale także, że klient banku spełnił nałożone na niego obowiązki w aspekcie dochowania należytej staranności, o których mowa powyżej – wyjaśnia Paulina Iwanowicz.

Jeżeli zatem powód (poszkodowany) wykaże, że dochował wymaganej od niego staranności, a pomimo tego doszło do utraty środków z konta wskutek popełnienia przestępstwa przez nieustaloną osobę trzecią, która skorzystała z niewłaściwego zabezpieczenia przez bank, istnieją spore szanse na odzyskanie skradzionych pieniędzy – zwróci je bank, który przegra przed sądem sprawę.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Reforma z 2024 r.: Świadczenie wspierające wyklucza pielęgnacyjne. Nie można mieć ciastka i zjeść ciastka

Założeniem obecnego systemu wspierania osób niepełnosprawnych jest wygaszenie świadczenia pielęgnacyjnego (starego) dla opiekunów niepełnosprawnych osób dorosłych. Tylko osoby dorosłe mogą otrzymać świadczenie wspierające. Więc osoba niepełnosprawna (dorosła) składając wniosek o świadczenie wspierające "zabiera" np. swojej córce świadczenie pielęgnacyjne (stare). Nowe świadczenie pielęgnacyjne jest tylko dla opiekunów opiekujących się dziećmi do 18. życia (które nie mają prawa do świadczenia wspierającego).

Jednej osoby MOPS wypłacił 6 zasiłków. Jedzenie, buty, ciuchy, leki i lekarz, czynsz. [Przykład]

Czy jedna osoba z MOPS otrzymuje (zazwyczaj) tylko jeden rodzaj zasiłku? A może jest możliwa kumulacja świadczeń i jedna osoba potrzebująca otrzyma ich wiele rodzajów (albo na różne cele) 6? W artykule omawiamy wyrok sądu w sprawie 6 zasiłków w trzy miesiące. Jedzenie, buty, ciuchy, leki i lekarz, czynsz. Beneficjentka zasiłków poszła do sądu nie dlatego, że nie otrzymała zasiłku. Spierała się (skutecznie) o zbyt niską wartość zasiłku.

Zdolność kredytowa w październiku 2025 r. Kolejny rekord pobity: prawie milion złotych dla rodziny ze średnimi zarobkami

W ciągu roku zdolność kredytowa trzyosobowej rodziny dysponującej dwiema średnimi krajowymi wzrosła o 1/4. Najmocniej sytuacja poprawiła się w ciągu ostatnich 6 miesięcy, w trakcie których mediana zdolności kredytowej konsekwentnie wyznaczała kolejne historyczne rekordy. Dziś kwota, którą banki skłonne są pożyczyć na zakup mieszkania rodzinie z dwiema średnimi krajowymi, to 940 tysięcy złotych. Choć nominalnie jest to najwyższy zanotowany wynik, to po korekcie o inflację do rekordu wciąż brakuje kilkunastu procent.

Ile weźmiesz trzynastki w 2026 - nowa wysokość świadczenia

Nie jest wprawdzie jeszcze oficjalnie wiadome, ile dokładnie wyniesie trzynastka w 2026 roku, ale na podstawie dostępnych danych gospodarczych z GUS oraz przepisów, można już oszacować z dużą dokładnością tę kwotę świadczenia. Dowiedz się już teraz, ile wyniesie nowa trzynastka. W artykule znajdziesz szczegółowe obliczenia oparte o dotychczas dostępne dane makroekonomiczne.

REKLAMA

Uwaga na nowy sposób oszustów! Bazuje na zmianie przepisów. Każdy powinien wiedzieć i ostrzec seniorów

Koniec roku to moment, w którym oszuści intensyfikują swoje działania. W tym okresie często bazują na informacji o tym, że od nowego roku ma nastąpić zmiana przepisów, w związku z którą na obywateli zostaną nałożone nowe obowiązki. Warto więc wiedzieć, jaka jest prawda i odpowiednio wcześnie ostrzec seniorów.

31 października – ważna data dla studentów z rentą rodzinną. ZUS: Z tym obowiązkiem nie można się spóźnić

Jak co roku, do końca października część studentów pobierających rentę rodzinną z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ma obowiązek dostarczenia do ZUS-u zaświadczenia z uczelni potwierdzającego kontynuowanie nauki. Brak takiego dokumentu spowoduje wstrzymanie wypłaty renty rodzinnej.

Ograniczenia w używaniu fajerwerków. Toczą się prace na nowymi przepisami. Chodzi o dobrostan zwierząt. Już nie będzie można postrzelać w Sylwestra?

Rząd popiera zmiany zmierzające do ograniczenia możliwości używania fajerwerków i petard. Toczą się prace nad nowymi przepisami. Chodzi o materiały pirotechniczne klas F1, F2 i F3. Już nie będzie można strzelać w Sylwestra? Od kiedy?

Nowe uprawnienia dla młodzieży. Prezydent podpisał ustawę 15 października 2025 r.

W dniu 15 października 2025 r. Prezydent RP Karol Nawrocki podpisał szereg ustaw. Jedną z nich jest ustawa z dnia 12 września 2025 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy o funduszu sołeckim (dalej jako: ustawa). Co zmienia i jakie są jej konsekwencje? Warto wiedzieć - bo ustawa zacznie obowiązywać już od 1 stycznia 2026 roku. i daje nowe prawa młodzieży!

REKLAMA

Sejm przegłosował zakaz hodowli na futro. Polacy czekali co najmniej 10 lat

17 października Sejm ponadpartyjną większością poparł wprowadzenie zakazu hodowli zwierząt na futro w Polsce. Na piątkowym głosowaniu 339 posłów zagłosowało za zakazem, 78 przeciw, a 19 wstrzymało się od głosu. Jeśli zmiany zostaną zaakceptowane przez Senat i prezydenta, ustawa wejdzie w życie jeszcze w tym roku, a fermy futrzarskie w Polsce będą musiały zamknąć działalność do końca 2033 roku.

Nowe obowiązki dla spółek. KRS ujawni, kto naprawdę prowadzi rejestry akcjonariuszy

Przedsiębiorcy będą musieli zgłaszać do KRS informacje o podmiotach prowadzących rejestry akcjonariuszy. Reforma KSH kończy erę nieprzejrzystości i wprowadza większe bezpieczeństwo obrotu. Zmiany oznaczają też nowe koszty administracyjne i technologiczne, ale przyniosą firmom jasność prawną i ochronę przed ryzykiem błędnych wpisów.

REKLAMA