Najważniejsze zmiany prawa w 2023 r.

• Prawa konsumenta
• Nowe kompetencje Rzecznika Finansowego
• mLegitymacja emeryta i rencisty
• Minimalne wynagrodzenie za pracę
• Świadczenie pielęgnacyjne
• Rodzice adopcyjni
• Emerytury i renty
• Nowelizacja Kodeksu karnego
• Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku
• Kolejne przepisy antylichwiarskie
• Ratownicy medyczni
• Nowelizacja Kodeksu spółek handlowych

Prawa konsumenta

1 stycznia 2023 r. wchodzą w życie przepisy ustawy z dnia 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw. To szereg nowych uprawnień konsumentów i obowiązków sprzedawców. Przykładowo przedsiębiorca w każdym przypadku informowania o obniżeniu ceny towaru lub usługi będzie podawał obok informacji o obniżonej cenie również informację o najniższej cenie tego towaru lub usługi, jaka była stosowana w okresie 30 dni przed wprowadzeniem obniżki. Konsument, który w związku z nieumówioną wizytą przedsiębiorcy w miejscu zamieszkania lub zwykłego pobytu konsumenta lub wycieczką zorganizowaną przez przedsiębiorcę, zawarł z tym przedsiębiorcą umowę poza lokalem przedsiębiorstwa, będzie mógł odstąpić od niej bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów w terminie 30 dni.

Nowe kompetencje Rzecznika Finansowego

Przepisy, które wejdą w życie 1 stycznia 2023 r. przyznają Rzecznikowi Finansowemu nowe kompetencje. Po zmianach do zadań Rzecznika Finansowego będzie należało także:

• inicjowanie i organizowanie działalności edukacyjnej i informacyjnej w zakresie zwiększania świadomości finansowej społeczeństwa, w szczególności w dziedzinie funkcjonowania rynku finansowego, wykorzystania innowacyjnych technologii i możliwych zagrożeń występujących w tych dziedzinach;
• współpraca z organizacjami pozarządowymi, społecznymi i zawodowymi, do których celów statutowych należy ochrona praw konsumentów, oraz współdziałanie ze stowarzyszeniami, ruchami obywatelskimi, innymi dobrowolnymi zrzeszeniami i fundacjami oraz z zagranicznymi i międzynarodowymi organami i organizacjami na rzecz ochrony praw konsumentów.

W celu realizacji zadań Rzecznik będzie mógł ustanowić pełnomocników terenowych.

mLegitymacja emeryta i rencisty

Legitymacja emeryta i rencisty będzie dostępna nie tylko w formie papierowej, ale też w formie dokumentu elektronicznego („mLegitymacja”) w aplikacji mObywatel. Warto pamiętać, iż osoby, które uzyskają uprawnienia do świadczeń w 2023 roku otrzymają tylko mLegitymację. Jeśli zaś chcą otrzymać tradycyjną legitymację, to będą musieli złożyć odpowiedni wniosek do ZUS.

Minimalne wynagrodzenie za pracę

Od 1 stycznia 2023 r. minimalne wynagrodzenie za pracę będzie wynosiło 3490 zł, a minimalna stawka godzinowa - 22,80 zł. W lipcu pracowników czeka kolejna zmiana wysokości płacy minimalnej. Od 1 lipca minimalne wynagrodzenie za pracę będzie wynosiło 3600 zł. Minimalna stawka godzinowa od 1 lipca to 23,50 zł.

Świadczenie pielęgnacyjne

Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego podlega corocznej waloryzacji. W 2023 r. świadczenie pielęgnacyjne będzie wynosiło 2458,00 zł.

Rodzice adopcyjni

1 lutego 2023 r. wejdzie w życie wiele przepisów ustawy z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw. Chodzi m.in. o rejestr obejmujący wykaz dzieci mieszczonych w pieczy zastępczej, dłuższe urlopy dla rodziców adopcyjnych i zmiany w przyznawaniu niektórych świadczeń np. świadczenia rodzicielskiego.

Emerytury i renty

1 marca 2023 r. wejdzie w życie większość przepisów ustawy z dnia 27 października 2022 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Zakłada ona modyfikację zasad waloryzacji, polegającą na podwyższeniu najniższych świadczeń odpowiednio do:

• 1588,44 zł w przypadku najniższej emerytury, renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renty rodzinnej i renty socjalnej,
• 1191,33 zł w przypadku najniższej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

Ponadto zastosowany zostanie ustawowy wskaźnik waloryzacji, przy zapewnieniu minimalnej gwarantowanej podwyżki świadczenia na poziomie 250 zł.

Nowelizacja Kodeksu karnego

Ustawa z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw wchodzi w życie (poza określonymi wyjątkami) 14 marca 2023 r. Nowelizacja zakłada m.in. rozszerzenie w przypadku określonych przestępstw możliwości karania nieletnich sprawców, którzy ukończyli 15 lat czy modyfikację katalogu kar.

Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku

28 kwietnia 2023 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy - Prawo budowlane. Na mocy tych przepisów katalog osób, które będą musiały posiadać świadectwo charakterystyki energetycznej budynku zostanie rozszerzony.

Kolejne przepisy antylichwiarskie

W maju wejdą w życie zmiany dotyczące udzielania kredytu konsumenckiego. Wynikają one z ustawy z dnia 6 października 2022 r. o zmianie ustaw w celu przeciwdziałania lichwie.

Ratownicy medyczni

Ustawa z dnia 1 grudnia 2022 r. o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych określa m.in. zasady i warunki wykonywania zawodu ratownika medycznego. Poza określonymi wyjątkami ustawa wchodzi w życie 22 czerwca 2023 r.

Nowelizacja Kodeksu spółek handlowych

10 listopada 2023 wejdą w życie ważne zmiany dotyczące spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Chodzi o zakaz oferowania nabycia udziałów w spółce nieoznaczonemu adresatowi. Za składanie lub promowanie oferty nabycia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością] przewidziano kary.