REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Protest wyborczy – czym jest, kto może go złożyć? Złożyć go można do 16 czerwca 2025 [WYBORY 2025]

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
prawo, protest, sąd, wybory
Protest wyborczy – czym jest, kto może złożyć i w jakim terminie? [WYBORY 2025]
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czym jest protest wyborczy i kiedy można go złożyć? Kto ma do tego prawo, jakie warunki musi spełniać taki protest i co dzieje się po jego wniesieniu? W niniejszym artykule wyjaśniamy, jak wygląda procedura składania protestu wyborczego, jakie mogą być jego skutki i dlaczego to jedno z kluczowych narzędzi kontroli prawidłowości procesu wyborczego.

rozwiń >

1 czerwca 2025 r. odbyła się II tura wyborów prezydenckich. Każdy, kto zauważył nieprawidłowości mogące wpłynąć na wynik głosowania, ma prawo złożyć protest wyborczy. Kwestie te zostały uregulowane w ustawie z 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy.

REKLAMA

Jak wynika z late poll przeprowadzonego przez Ipsos dla TVN24, TVP i Polsat News Karol Nawrocki uzyskał 50,7 proc. głosów w drugiej turze wyborów prezydenckich, a Rafał Trzaskowski 49,3 proc. To zmiana w porównaniu do wcześniejszego exit poll, który wskazywał na przewagę Trzaskowskiego.

Czym jest protest wyborczy?

Protest wyborczy to formalna skarga obywatela na nieprawidłowości w przebiegu wyborów lub referendum. Należy go złożyć do sądu wskazanego w przepisach szczególnych kodeksu. W przypadku wyborów prezydenckich – protest wyborczy składa się do Sądu Najwyższego. Należy sformułować w nim konkretne zarzuty i wskazać dowody na ich poparcie.

Kto może wnieść protest wyborczy?

Każdy wyborca, którego nazwisko w dniu wyborów było umieszczone w spisie wyborców w jednym z obwodów głosowania może wnieść protest przeciwko ważności wyborów z powodu rozpuszczenia się przestępstwa przeciwko wyborom (wymienionych poniżej) lub naruszenia przez właściwy organ wyborczy przepisów kodeksu dotyczących głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów. Należy także pamiętać o tym , że prawo to przysługuje także przewodniczącemu właściwej komisji wyborczej i pełnomocnikowi wyborczemu.

Protest wyborczy: kiedy złożyć? jakie powody?

Kodeks wyborczy uwzględnia następujące powody, które pozwalają na wniesienie protestu wyborczego. Jednym z nich jest dopuszczenie się przestępstwa przeciwko wyborom, które mają wpływ na przebieg głosowania, ustalenie wyników głosowania lub wyników wyborów. Przestępstwa te zostały określone w rozdziale XXXI Kodeksu karnego. Są to:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • Fałszowanie dokumentów i manipulacje
    • Art. 248 Kodeksu karnego wymienia szereg działań, które podważają integralność procesu wyborczego. Karze do trzech lat pozbawienia wolności podlega każdy, kto np. fałszuje listy wyborcze, wpisując osoby nieuprawnione lub pomijając osoby uprawnione. Surowo traktowane są także próby niszczenia lub podrabiania protokołów, a także manipulacje przy obliczaniu głosów.
    • Ustawodawca przewidział także odpowiedzialność karną za wykorzystywanie podstępu – np. w celu uzyskania nielegalnej karty do głosowania, bądź wpływania na skład dokumentacji wyborczej.
  • Przemoc i groźby
    • Jeszcze surowiej prawo traktuje działania, które zakłócają przebieg wyborów za pomocą przemocy, gróźb czy oszustwa. Art. 249 KK przewiduje za takie czyny od trzech miesięcy do pięciu lat więzienia. Zakazane jest nie tylko uniemożliwienie głosowania czy obliczania głosów, ale także próby zastraszania kandydatów lub organizatorów spotkań wyborczych.
    • Podobne sankcje przewiduje art. 250 KK – tym razem dla osób, które przemocą lub nadużyciem zależności (np. w miejscu pracy) wpływają na sposób głosowania obywateli. Zmuszanie do głosowania, powstrzymywanie od niego lub próby kierowania wyborczym wyborem stanowią poważne przestępstwa, które uderzają w wolność sumienia i prawo do swobodnego wyboru.
  • Kupowanie głosów – łapownictwo wyborcze
    • Problem tzw. korupcji wyborczej również znalazł swoje miejsce w Kodeksie. Artykuł 250a penalizuje zarówno przyjmowanie, jak i oferowanie korzyści majątkowej lub osobistej w zamian za głosowanie w określony sposób. Grozi za to kara do pięciu lat więzienia. W przypadku mniejszej wagi sprawca może zostać ukarany grzywną lub ograniczeniem wolności. Jeśli sprawca sam zgłosi przestępstwo, sąd może złagodzić karę lub nawet jej nie wymierzyć.
  • Naruszenie tajności głosu
    • Każdy obywatel ma prawo wyrazić swoją wolę bez obawy, że ktoś się o tym dowie. Art.251 Kk mówi wprost – kto wbrew woli głosującego zapoznaje się z jego wyborem, narusza prawo i może trafić do więzienia na dwa lata, zostać ukarany grzywną lub ograniczeniem wolności.

Drugim powodem, uprawniającym do złożenia protestu wyborczego jest jest naruszenie przepisów kodeksu dotyczących głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów, mającego wpływ na wynik wyborów.

2 czerwca 2025 r. PKW podała do wiadomości wyniki wyborów prezydenckich. Oznacza to, że do 16 czerwca 2025 r. można składać protesty wyborcze. 2 lipca 2025 r. będzie ostatnim dniem, w którym Sąd Najwyższy będzie mógł orzec o ważności wyborów.

Protest wyborczy: gdzie złożyć?

Protest wyborczy należy wnieść do sądu wskazanego w przepisach szczególnych kodeksu. Zasady wnoszenia protestów i tryb ich rozpatrywania, a także orzekania o ważności wyborów określają przepisy szczególne kodeksu. W przypadku wyborów prezydenta RP, protest wyborczy należy złożyć na piśmie do Sądy Najwyższego. Czas jaki jest na złożenie protestu także został szczegółowo określony. Jest na to 14 dni od dnia podania wyników wyborów do publicznej wiadomości przez Państwową Komisję Wyborczą. Nadanie protestu wyborczego w polskiej placówce pocztowej w terminie do 14 dni jest równoznaczne z wniesieniem go do Sądu Najwyższego. W przypadku wyborcy przebywającego za granicą lub na polskim statku, protest uważa się za złożony prawidłowo, jeśli trafi odpowiednio do konsula lub kapitana statku. Do protestu należy dołączyć zawiadomienie o ustanowieniu pełnomocnika mieszkającego w kraju – w przeciwnym razie protest nie będzie rozpatrzony.

Protest wyborczy: co powinien zawierać?

Protest wyborczy powinien jasno określać zarzuty dotyczące naruszeń prawa w toku wyborów. Konieczne jest także przedstawienie lub wskazanie dowodów, które te zarzuty uzasadniają. Bez wskazania podstaw dowodowych protest może zostać uznany za bezzasadny i oddalony.

Protest wyborczy a ważność wyborów

Protest wyborczy zostanie rozpatrzony przez Sąd Najwyższy, jeśli został wniesiony przez osobę uprawnioną, w terminie i spełnia wymagania formalne. W przeciwnym razie – np. gdy wnosi go osoba nieuprawniona lub sprawa mogła być wcześniej rozpatrzona przez PKW lub sąd – protest zostaje pozostawiony bez biegu. Jeśli zarzuty są zasadne i mogły wpłynąć na wynik wyborów, Sąd Najwyższy może stwierdzić ich nieważność, co skutkuje przeprowadzeniem nowych wyborów. Uchwała dotycząca rozstrzygnięcia o ważności wyborów prezydenta RP musi zostać podjęta w ciągu 30 dni od dnia podania wyników do publicznej wiadomości przez PKW, na posiedzeniu z udziałem Prokuratora Generalnego i Przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej. W przypadku podjęcia uchwały stwierdzającej nieważność wyboru prezydenta RP, przeprowadzane są nowe wybory. Decyzję w tej sprawie ogłasza Marszałek Sejmu w ciągu pięciu dni od dnia ogłoszenia uchwały Sądu Najwyższego.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rada UE uruchomiła klauzulę wyjścia. Dotyczy także Polski

Rada Unii Europejskiej uruchomiła klauzulę wyjścia dla 15 krajów członkowskich, w tym Polski. Decyzja ta pozwala na wyłączenie wydatków obronnych z unijnych reguł budżetowych, umożliwiając tym krajom zwiększenie wydatków na wojsko bez łamania zasad fiskalnych.

Rząd wyrównuje „emerytury czerwcowe” – nowe przepisy obejmą świadczenia z lat 2009–2019

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, który rozwiązuje wieloletni problem tzw. emerytur czerwcowych. Emerytury i renty rodzinne przyznane w czerwcu w latach 2009–2019 zostaną przeliczone na nowo według korzystniejszych zasad. ZUS zrobi to automatycznie, bez potrzeby składania wniosków.

Twój blok przekształci się w areszt dla potencjalnych przestępców. Ministerstwo Sprawiedliwości wprowadza nową formę izolacji

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało projekt nowelizacji Kodeksu postępowania karnego. Zakłada on wprowadzenie nowego środka zapobiegawczego – aresztu elektronicznego. Osoby oskarżone za popełnienie przestępstwa mogłyby odbywać areszt nie w zakładzie karnym, lecz w swoim miejscu zamieszkania.

Co daje legitymacja strażaka w aplikacji mObywatel? Zmiany z podpisem Prezydenta

Świadczenie ratownicze i zmiany w legitymacji z podpisem Prezydenta RP - tak. Analizujemy nową ustawę z dnia 4 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy o ochotniczych strażach pożarnych – podpisaną przez Prezydenta RP dnia 3 lipca 2025 r. Nowe zmiany przyniosą wiele ułatwień i praktycznych rozwiązań.

REKLAMA

Nowy długi weekend sierpniowy i kolejny dzień wolny od pracy w ważne święto państwowe jeszcze w 2025 r. – komisja sejmowa wystąpiła do MRPiPS

W dniu 2 kwietnia 2025 r. Komisja Sejmowa do Spraw Petycji zdecydowała o skierowaniu do MRPiPS dezyderatu w sprawie ustanowienia nowego dnia wolnego od pracy. W tym dniu, obowiązuje już święto państwowe, a w 2025 r. wypada ono wyjątkowo „korzystnie”, bo w piątek, co – w przypadku wprowadzenia postulowanej zmiany – oznaczałoby dla setek tysięcy pracowników kolejny długi weekend sierpniowy. Jeden przypada już bowiem w terminie 15-17 sierpnia 2025 r., ale zgodnie z ustawą – jest to święto kościelne, a nie (jak w tym przypadku) – świeckie.

Wzrost pensji nie wystarcza – 44% Polaków już szuka nowej pracy

Mimo dynamicznego wzrostu wynagrodzeń i rekordowo niskiego bezrobocia, polscy pracownicy nie czują się doceniani finansowo. Aż 44,2% z nich aktywnie szuka nowego miejsca zatrudnienia, wskazując na zbyt niskie wynagrodzenie, brak przejrzystości i poczucie niesprawiedliwości płacowej. Najnowsze badanie SD Worx pokazuje, że pieniądze to wciąż palący problem na rynku pracy – nawet jeśli słupki wynagrodzeń idą w górę.

Rząd wycofuje ważny przepis dla kredytobiorców: Znika zapis o szybszym zwrocie pieniędzy

Rząd rezygnuje z przepisu, który miał gwarantować kredytobiorcom zwrot pieniędzy już po wyroku sądu I instancji. Usunięcie przepisu oznacza, że na odzyskanie nadpłaconych środków trzeba będzie czekać aż do zakończenia sprawy w II instancji.

Lex szarlatan: koniec z dezinformacją medyczną i pseudomedykami z Internetu i nie tylko? Nowe prawa pacjentów, nowe kary [PROJEKT]

Lex szarlatan: czy nowe prawo uderzy w pseudomedyków z Internetu i nie tylko? Nowe prawa pacjentów, nowe kary, nowe uprawnienia Rzecznika Praw Pacjentów - co się zmieni? Analizujemy projekt ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o systemie powiadamiania ratunkowego (UD207).

REKLAMA

Teraz już łatwiej o zmianę nazwiska po rozwodzie. Ustawa z podpisem Prezydenta

Zmiany w rozwodach już w IV kwartale 2025 r. Wszystko za sprawą podpisanej przez Prezydenta ustawy zmieniającej Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy. Z pewnością będą to zmiany na korzyść tzw. rozwodników, bo dotyczą terminu. A jak wiadomo terminy w tych sprawach są ważne!

ZUS nie wypłaci renty wdowiej bez tych dwóch oświadczeń – nowe przepisy od lipca 2025 r.

Od 1 lipca 2025 r. ZUS wypłaca rentę wdowią. Ale uwaga: nawet jeśli spełniasz wszystkie warunki, nie dostaniesz pieniędzy, jeśli nie złożysz dwóch kluczowych oświadczeń. Wyjaśniamy, o jakie dokumenty chodzi i jakie pułapki czekają na wnioskodawców.

REKLAMA