Pomieszczenie tymczasowe - jakie zmiany?

Zmiana prawa spowodowana jest Wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 listopada 2010 r. (K 19/06). Orzekł on, art. 1046 § 4 ustawy Kodeks postępowania cywilnego jest niezgodny z art. 2 i wynikającą z niego zasadą prawidłowej legislacji, z art. 45 ust. 1 oraz z art. 64 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto w zakresie, w jakim dotyczy wykonania obowiązku opróżnienia lokalu mieszkalnego orzeczonego wyrokiem sądowym z powodu znęcania się nad rodziną, omawiany  jest niezgodny także z art. 71 ust. 1 Konstytucji.

Dotychczas komornik miał obowiązek wstrzymania się od egzekucji do czasu wskazania przez gminę pomieszczenia tymczasowego. Taki lokal mógł wskazać również sam dłużnik. Obowiązek ten dotyczył sytuacji, w których eksmitowanemu nie przysługiwało prawo do lokalu socjalnego lub zamiennego.

Jak zauważył Trybunał Konstytucyjny „omawiana regulacja jest nieprecyzyjna i nie pozwala na przyjęcie, że gmina ma obowiązek "wskazania" pomieszczenia tymczasowego, rozumiany jako obowiązek zapewnienia takiego pomieszczenia, jeśli nie "znajdzie" go dłużnik ani nie "wskaże" wierzyciel”. Poza tym niedookreślona była również regulacja dotycząca samego pomieszczenia tymczasowego. Nie wiadomo było czy z osoba zajmująca takie pomieszczenie powinna być zawierana stosowna umowa, a jeśli tak – to w jakiej formie. Nie określono kwestii odpłatności oraz czasu trwania i możliwych powodów zakończenia przebywania dłużnika w pomieszczeniu tymczasowym.

Zobacz również: Co to jest pomieszczenie tymczasowe?

Potrzeba zapewnienia pomieszczenia tymczasowego dotyczy również eksmitowanego sprawcy domowej przemocy, któremu nie przysługuje prawo do lokalu socjalnego. W praktyce zatem wykonanie orzeczenia sądu staje się bądź całkowicie niemożliwe bądź znacznie opóźnione.

W okresie od 1 listopada do 31 marca nie wykonuje się wyroków eksmisyjnych nakazujących opróżnienie lokalu, jeżeli osobie eksmitowanej nie wskazano lokalu, do którego ma nastąpić przekwaterowanie (zgodnie z ustawą o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego). Ograniczenie to nie ma zastosowania do sytuacji, gdy eksmisję orzeczono z powodu znęcania się nad rodziną.

Obecnie sytuacja w kwestii pomieszczenia tymczasowego uległa zmianie w związku z ustawą z dnia 31 sierpnia 2011 o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz ustawy – Kodeks postępowania cywilnego. Nowe przepisy wchodzą w życie 16 listopada 2011 r. Określają one zasady najmu pomieszczeń tymczasowych, w tym czas trwania takiej umowy.