Skład sądu w sprawie cywilnej

Zasada

Zasadą jest, że sprawy w postępowaniu cywilnym, w pierwszej instancji, rozstrzyga sąd w składzie jednego sędziego zawodowego. Od tej zasady jest jednak kilka istotnych wyjątków.

Wyjątki

Niektóre sprawy cywilne w pierwszej instancji rozpatruje jeden sędzia zawodowy oraz dwóch ławników. Do tego rodzaju spraw zaliczamy:

• Sprawy z zakresu prawa pracy
• Sprawy z zakresu prawa rodzinnego- unieważnienie uznania dziecka, rozwiązanie przysposobienia.

Dodatkowo należy dodać, że prezes sądu może zarządzić rozpoznanie sprawy w składzie trzech sędziów zawodowych, jeżeli uzna to za wskazane ze względu na szczególną zawiłość lub precedensowy charakter sprawy.

Apelacja

Apelację rozpoznaje zawsze trzech sędziów zawodowych. Natomiast postępowania dotyczące postępowania dowodowego na posiedzeniu niejawnym wydaje sąd w składzie jednego sędziego.

Skarga kasacyjna

Skargę kasacyjną rozpoznaje zawsze Sąd Najwyższy. Skład sądu w takiej sprawie to trzech sędziów zawodowych.

Postępowanie nieprocesowe

W postępowaniu nieprocesowym zasadą jest, że postanowienia wydaje jeden sędzia zawodowy. Jednak sprawy o przysposobienie, o pozbawienie lub ograniczenie władzy rodzicielskiej w pierwszej instancji sąd rozpoznaje w składzie jednego sędziego i dwóch ławników.

Niewłaściwy skład sądu

Jeżeli skład sądu orzekającego był sprzeczny z przepisami prawa zachodzi wtedy przesłanka nieważności postępowania. Stanowi o tym art. 379 k.p.c. Jest to również przesłanka do wniesienia apelacji.