REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Mienie powierzone – odpowiedzialność pracownika

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Aleksandra Pajewska
Pracownik odpowiada za mienie powierzone w pełnej wysokości. / Fot.Fotolia
Pracownik odpowiada za mienie powierzone w pełnej wysokości. / Fot.Fotolia
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Odpowiedzialność pracownika za mienie służbowe ukształtowana jest dwutorowo. Wyróżniamy bowiem odpowiedzialność na tzw. zasadach ogólnych oraz odpowiedzialność o zaostrzonym rygorze, tj. odpowiedzialność za mienie powierzone. Czym charakteryzuje się każdy z tych reżimów?

Ogólna odpowiedzialność materialna pracowników

Odpowiedzialność materialna za zniszczenie sprzętu służbowego (laptopa, telefonu) może być odmiennie ukształtowana, w zależności od zaistniałej sytuacji. Pierwszy przypadek dotyczy uszkodzenia sprzętu, które nastąpiło w wyniku niedbalstwa lub lekkomyślności pracownika (np. pożar w zakładzie pracy spowodowany niewyłączoną przez pracownika kuchenką elektryczną). Wówczas wysokość zapłaty jest ograniczona i skorelowana z wynagrodzeniem zatrudnionego. Pracownik może ponieść odpowiedzialność materialną w wysokości do trzykrotności jego wynagrodzenia, niezależnie od wartości zniszczonego sprzętu. Z kolei umyślne zniszczenie mienia powoduje obowiązek naprawienia szkody w pełnej wysokości. Umyślność rozumiana jest szeroko, jako celowe działanie a także świadome naruszenie obowiązków pracowniczych, czyli godzenie się na powstanie szkody. Pracownik musi naprawić szkodę w pełnej wysokości. Nie ma tu żadnych widełek czy ograniczeń kwotowych. W tej sytuacji wysokość otrzymywanego wynagrodzenia nie ma znaczenia. Powstanie szkody w wyniku działania kilku pracowników powoduje ich solidarną odpowiedzialność.

REKLAMA

Zobacz również: Odpowiedzialność materialna pracownika cz. I

Odpowiedzialność za mienie powierzone

Na podstawie uregulowań art. 124 ustawy z 6 czerwca 1997 r. Kodeks pracy pracownik, któremu powierzono mienie z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się (pieniądze, papiery wartościowe lub kosztowności, narzędzia i instrumenty lub podobne przedmioty, a także środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze) odpowiada w pełnej wysokości za szkodę powstałą w tym mieniu. Wskazany katalog ma charakter otwarty, stanowi jedynie przykładowe wyliczenie. Powierzenie mienia związane jest najczęściej z stanowiskami łączonymi z odpowiedzialnością materialną, np.: kasjer, sprzedawca, handlowiec. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 19 kwietnia 2010 r. (sygn. akt II PK 307/09) odpowiedzialność materialna za mienie powierzone z obowiązkiem zwrotu lub do wyliczenia się jest odrębnym reżimem odpowiedzialności materialnej pracowników.

Za mienie powierzone pracownik odpowiada w pełnej wysokości (za szkodę rzeczywistą oraz utracone korzyści po stronie pracodawcy).

Warunkami odpowiedzialność pracownika za mienie powierzone są: prawidłowe powierzenie mienia oraz powstanie szkody w tym mieniu. Odpowiedzialność pracownika uregulowana została na innych zasadach niż ogólne. Wynika z przyjęcia założenia, że na pracowniku spoczywa obowiązek szczególnej dbałości w sprawowaniu pieczy nad mieniem. Jako pierwszą odrębność podkreślić należy, że ustawodawca domniemuje winę zatrudnionego. Pracownik odpowiada za szkodę w pełnej wysokości (dotyczy to zarówno szkody rzeczywistej jak i utraconych korzyści po stronie pracodawcy).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Powierzenie sprzętu musi nastąpić w sposób pozwalający pracownikowi na ustalenie ilości i jakości otrzymanego mienia (inwentaryzacja). Zazwyczaj przekazanie połączone jest z zawarciem umowy, która określa warunki, na jakich mienie zostało powierzone podwładnemu oraz sposób odpowiedzialność za jego utratę/ uszkodzenie. Dla ważności powierzenia konieczna jest rzeczywista zgoda pracownika. Za taką zgodę rozumie się: uzgodnienie rodzaju pracy w umowie o pracę, podpisanie jakiegokolwiek dokumentu zaświadczającego otrzymanie towaru oraz pobranie przez pracownika sprzętu/ pieniędzy na towar.

Sytuacja, która rodzi odpowiedzialność pracownika to pozostawienie auta z konwojowaną gotówką na niestrzeżonym parkingu lub nieprawidłowe przyjęcie dostawy towaru do sklepu.

Pracownik może zwolnić się z odpowiedzialności w dwóch sytuacjach. Jeśli szkoda nastąpiła na skutek przyczyn od niego niezależnych (włamanie do mieszkania pracownika i kradzież powierzonego mienia) oraz w przypadku braku dopełnienia przez pracodawcę warunków technicznych pozwalających na zabezpieczenie powierzonego mienia (np. brak inwentaryzacji po rozwiązaniu umowy z pracownikiem odpowiedzialnym za mienie powierzone). To na pracowniku spoczywa ciężar dowodowy. Musi on wykazać zaistnienie okoliczności zwalniających go z odpowiedzialności lub ją zmniejszających. Ma to realne przełożenie na wysokość odszkodowania. W przypadku wspomnianej wyżej kradzieży pracownik odpowiada na zasadach ogólnych. Stwierdzenie to wynika ze stanowiska SN wyrażonego w wyroku z dnia z 28 kwietnia 1997 r., (I PKN 114/97). Pracodawca ma obowiązek wykazania szkody oraz uchybień, jakich dopuścił się pracownik.

Polecamy serwis: Pracownik

Do naprawienia szkody może dojść zarówno na mocy orzeczenia sądu pracy jak i na mocy zawartej przez strony ugody.

Podstawa prawna:

  • ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998r. nr  21, poz. 94 z późn.zm),
  • wyrok Sądu Najwyższego z 19 kwietnia 2010 r., (sygn. akt II PK 307/09),
  • wyrok Sądu Najwyższego z 28 kwietnia 1997 r., (sygn. akt I PKN 114/97).
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Waloryzacja emerytur i rent 2026: Projekt rozporządzenia Rady Ministrów już gotowy [RD216]

Rząd przygotował projekt rozporządzenia ws. waloryzacji emerytur i rent w 2026 roku [RD216]. Zgodnie z propozycją, świadczenia wzrosną jedynie o ustawowe minimum – 20% realnego wzrostu płac. Brak porozumienia w Radzie Dialogu Społecznego sprawił, że decyzję podjęła sama Rada Ministrów.

UE szykuje nowy wspólny dług i nowe podatki. Anna Bryłka alarmuje: to finansowa pułapka dla Polski i krok w stronę federalizacji Unii Europejskiej

Komisja Europejska chce wprowadzić nowe źródła dochodów budżetowych i zaciągnąć kolejny wspólny dług. posłanka do Parlamentu Europejskiego Anna Bryłka przestrzega: to zagrożenie dla suwerenności i budżetu Polski.

Który prezydent ułaskawił najwięcej osób?

Ile ułaskawień w ciągu swoich dwóch kadencji wydał Andrzej Duda? Który prezydent ułaskawił najwięcej osób? Ile było odmów ułaskawienia? Dane z kancelarii prezydenta.

Równa płaca dla kobiet i mężczyzn – nowe obowiązki, nowe możliwości dla controllingu

Nadchodzące zmiany prawne, wynikające z unijnej Dyrektywy o jawności wynagrodzeń (2023/970), wymuszają na firmach nie tylko zwiększenie przejrzystości w polityce płacowej, ale również wprowadzenie zupełnie nowych standardów raportowania i analizy danych personalnych. Eksperci firmy Controlling Systems wskazują, że to zadanie wymaga ścisłej współpracy działów HR, IT oraz controllingu, który coraz częściej wychodzi poza swoją tradycyjną rolę finansową i staje się strategicznym partnerem w zarządzaniu kapitałem ludzkim.

REKLAMA

Czy UE zakaże faktycznie używania kominków na drewno? Eksperci ostrzegają przed skutkami zmian w Ekoprojekcie

W Brukseli odbyło się 25 czerwca 2025 r. forum konsultacyjne Komisji Europejskiej poświęcone rewizji tzw. rozporządzenia ekoprojektu dla miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń (MOP), czyli m.in. kominków, pieców i wkładów opalanych drewnem. Nowe propozycje zmian wzbudzają poważne kontrowersje i obawy wśród producentów, przedstawicieli organizacji branżowych oraz ekspertów, a przede wszystkim wśród użytkowników takich urządzeń. W opinii wielu uczestników spotkania, w tym reprezentantów polskiej branży, propozycje Komisji mogą w praktyce doprowadzić do likwidacji legalnego rynku urządzeń grzewczych na drewno w całej Unii Europejskiej.

Podwyżka minimalnej stawki godzinowej o zaledwie 90 groszy w 2026 roku wywołała burzę. Nawet pracodawcy są przeciwko propozycji rządu

Zaledwie 90 groszy więcej za godzinę pracy – tyle wynosi rządowa propozycja podwyżki stawki minimalnej na 2026 rok. „To wstyd, nie podwyżka” – grzmią związkowcy i ostrzegają: taka decyzja to cios w usługi publiczne i dalsze spłaszczanie płac. Nawet pracodawcy są przeciwko propozycji rządu.

Koniec z przerwą na papierosa (i e-papierosa) w miejscu pracy (nawet na takiego, który nie zawiera w swoim składzie nikotyny). Nowe przepisy, eliminujące nadużywaną przez pracowników lukę prawną, już obowiązują

W dniu 5 lipca 2025 r. weszły w życie przepisy, które zmieniły definicję papierosów elektronicznych (potocznie zwanych e-papierosami), obejmując nią również wyroby niezawierające w swoim składzie nikotyny. Tym samym – niemożliwym stało się „obchodzenie” przez pracowników zakazu palenia w pomieszczeniach zakładu pracy, zasłaniając się tym, że używane jest urządzenie z płynem beznikotynowym, czego – w praktyce – pracodawca nie mógł w żaden sposób zweryfikować.

Uwaga seniorzy: już nie na wnuczka, a na: reklamację w banku. Nowy rodzaj oszustwa

Uwaga seniorzy: już nie na wnuczka, a na: reklamację w banku. Na rynku pojawił się nowy rodzaj oszustwa. Polega ono na tym, że przestępcy oferują pomoc w próbie wyłudzenia środków od banku z tytułu rzekomych luk w jego systemach. W rzeczywistości żadnych luk nie ma, a osoba składająca wniosek reklamacyjny, oparty na nieistniejących podstawach, może zostać pociągnięta nawet do odpowiedzialności karnej.

REKLAMA

Koszty budowy domu jednorodzinnego 2025-2026. Jak zmieniają się ceny działek, materiałów budowlanych? Na czym można zaoszczędzić?

Czy w 2020 roku można było przewidzieć, że budowa domu w Polsce zdrożeje o blisko połowę w ciągu zaledwie pięciu kolejnych lat? Eksperci Extradom.pl przedstawili prognozy na najbliższą przyszłość, oparte o analizę kosztów budowy domu od 2021 do 2025 roku.

Ile zarabiają lekarze w publicznej służbie zdrowia? Od kilku tysięcy złotych na umowie o pracę do 100 tys. zł i więcej za jedną fakturę wystawioną szpitalowi

Lekarz w publicznym systemie ochrony zdrowia może liczyć na zarobki od kilku tysięcy złotych na umowie o pracę do 100 tys. zł i więcej za jedną fakturę wystawioną szpitalowi. Najmniej zarabiają lekarze na początku drogi zawodowej. Kontrowersje budzą niektóre kontrakty lekarzy specjalistów.

REKLAMA