Zmiany w bankowym tytule egzekucyjnym od 2016 r.

Bankowy tytuł egzekucyjny przejawem dyskryminacji klientów

Aktualnie każdy bank chcąc wszcząć egzekucję komorniczą nie musi pozywać swojego dłużnika przed sądem w celu uzyskania prawomocnego orzeczenia stwierdzającego istnienie wymagalnego roszczenia (które stanowi tytuł egzekucyjny), a następnie składać do tegoż sądu wniosek o nadanie mu klauzuli wykonalności. Zamiast tego samodzielnie może wystawić bankowy tytuł egzekucyjny, po czym jedynie wnieść do sądu o nadanie mu klauzuli wykonalności i po jej uzyskaniu zgłosić się do komornika. Dzięki temu cały proces odzyskania należności jest znacznie krótszy, co z punktu widzenia banków jest wielce korzystne. Patrząc zaś z punktu widzenia konsumentów, będących dłużnikami banku, sprawa przedstawia się zupełnie inaczej. Aktualnie ich interesy nie są w wystarczającym stopniu chronione, ponieważ sąd rozpoznając wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nie rozpoznaje sprawy merytorycznie, a jedynie pod kątem formalnym. Oznacza to, że jedyną przesłanką do uwzględnienia przez sąd wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, a tym samym umożliwienie egzekucji komorniczej, której daleko idące skutki są bardzo często dotkliwe dla dłużników, jest stwierdzenie, że wystawiony bankowy tytuł egzekucyjny składa się ze wszystkich niezbędnych elementów i został wystawiony w odniesieniu do dokonanej czynności bankowej, np. udzielenie kredytu, bez przeprowadzenia postępowania sądowego.

Zobacz serwis: Konsument i umowy

Co istotne, banki są jedynymi podmiotami, które samodzielnie mogą wystawiać tytuły egzekucyjne, wszystkie inne osoby prawne czy też fizyczne chcąc odzyskać przysługującą im należność pieniężną muszą uzyskać tytuł egzekucyjny w wyniku przeprowadzenia pełnego postępowania sądowego, nierzadko przed więcej niż jedną instancją. Z tej też przyczyny należy stwierdzić, że pozycja banków jest mocno uprzywilejowana nie tylko względem ich dłużników, którzy w wyniku nadania bankom uprawnienia do samodzielnego wystawiania bankowych tytułów egzekucyjnych – z pominięciem fazy sądowej – pozbawieni zostali ochrony sądowej swoich praw, ale także względem każdego innego podmiotu, który chcąc odzyskać przysługującą mu wierzytelność musi skorzystać z drogi sądowej. Stan ten powoduje dyskryminację przede wszystkim konsumentów – klientów banków, co przeczy konstytucyjnej zasadzie równości. Do takiego wniosku doszedł również Trybunał Konstytucyjny rozpoznający połączone pytanie prawne Sądu Rejonowego w Koninie i orzekł o niezgodności art. 96 ust. 1 i art. 97 ust. 1 ustawy Prawo bankowe, które uprawniają banki do  samodzielnego wydania bankowych tytułów egzekucyjnych z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP mówiącym o równości wobec prawa.