REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kryminalizacja dopingu w sporcie - historia i teoria

Maciej Szumowski
Kryminalizacja dopingu w sporcie - historia i teoria/Fot. Shutterstock
Kryminalizacja dopingu w sporcie - historia i teoria/Fot. Shutterstock
fot.Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Doping w sporcie jest jednym z największych zagrożeń dla uczciwości współzawodnictwa sportowego. Jakie są prawne aspekty kryminalizacji dopingu w sporcie? Na czym polega stosowanie zakazanych środków przez sportowców? Aby odpowiedzieć na to pytanie warto poznać kwestie historyczne i teoretyczne nielegalnego dopingu.

Wprowadzenie

Głównym przedmiotem prawa karnego jest uregulowanie zespołu przepisów prawnych, które określają, jakie zachowania człowieka stanowią czyny zabronione jako przestępstwa oraz jakie za te czyny grożą kary i inne środki penalne. Reguły prawa karnego ustalają zasady odpowiedzialności karnej za te czyny i zasady stosowania sankcji w postaci kar lub innych środków wobec sprawców[1].

REKLAMA

REKLAMA

Wśród czynów zabronionych wyróżnia się nie tylko zjawiska powszechne i spotykane na co dzień, ale również przestępstwa popełniane wyłącznie przez określone grupy społeczne czy zawodowe. Wraz z rozwojem cywilizacji i komercjalizacją różnych rozrywek, w tym sportu, nasiliły się kolejne zachowania idące wbrew zasadzie fair play, czyli etyce polegającej na tzw. „czystej grze”[2].

W pewnym stopniu w sporcie od zawsze pojawiały się niedozwolone zjawiska, jednak w ostatnim czasie nasiliły się w spotęgowanych rozmiarach i w postaci spektakularnych przypadków, co doprowadziło do działań zmierzających do ich wyeliminowania[3]. Współcześnie dwoma największymi zagrożeniami dla uczciwości współzawodnictwa sportowego stały się korupcja i doping. Aby skutecznie walczyć z osobami wykraczającymi poza właściwe reguły, konieczne jest prawne uregulowanie niesprawiedliwych zjawisk i ujęcie ich nawet jako przestępstwa, czyli jako czyny zabronione uznane za zasadniczo społecznie szkodliwe lub społecznie niebezpieczne, konkretnie zdefiniowane i zagrożone karą na mocy prawa karnego[4].

REKLAMA

Celem niniejszego artykułu jest skupienie się na prawnych aspektach kryminalizacji dopingu w sporcie. Aby jednak móc tego dokonać, konieczne jest przytoczenie historii nielegalnego dopingu oraz wyjaśnienia, na czym polega stosowanie zakazanych substancji lub metod oraz wskazanie, jakie mogą być tego skutki.

Międzynarodowy Komitet Olimpijski zauważył, że jako pojęcie dopingu należy rozumieć podanie lub zastosowanie przez sportowca jakiejkolwiek substancji obcej dla organizmu lub jakiejkolwiek fizjologicznej substancji użytej w nieprawidłowej dawce lub niefizjologiczną drogą w zamiarze podwyższenia w sztuczny, a zarazem nieuczciwy, sposób zdolności wysiłkowej podczas zawodów[5]. Bez znaczenia ma być okoliczność, czy sportowiec świadomie, czy nieświadomie, użył substancji zabronionej[6]. Można przyjąć, że doping jest postacią oszustwa w sporcie, gdyż stanowi drastyczne oraz podstępne naruszenie zasady uczciwej i czystej rywalizacji zgodnej z zasadą równych szans konkurentów[7].

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)

Idąc za tym, powszechnie przyjęto, że wiążący się z ostracyzmem społecznym doping jest zjawiskiem zakazanym, wobec czego, w problematyce prawnej związanej z dopingiem w sporcie, doniosłym zagadnieniem jest egzekwowanie z tego tytułu odpowiedzialności dyscyplinarnej i odpowiedzialności karnej[8].

Należy przede wszystkim zadać pytanie, czy kryminalizacja dopingu wydolnościowego wśród sportowców jest słuszna, a także czego powinna dotyczyć. Zachodzi pytanie, czy karalnymi powinny być tylko czyny związane z dopingiem zagrażające zdrowiu i życiu, czy również uderzające w inne dobra i wartości[9]. Podjęcie takich rozważań jest możliwe wyłącznie wraz z przytoczeniem historii światowego dopingu w sporcie i z przeanalizowaniem poszczególnych regulacji międzynarodowych i krajowych.

Historia dopingu w sporcie

Doping w sporcie przejawiał się już w czasach starożytnych, kiedy rozgrywane były antyczne igrzyska olimpijskie[10]. Wtedy jednak metody wspomagające nie były uznawane za coś złego, a karze poddawana była wyłącznie korupcja polegająca na przekupstwie sportowego konkurenta lub sędziego. Jako przykład nieuczciwego zachowania na sympozjum Światowej Agencji Antydopingowej dr Ramlan Abdul Aziz przybliżył, że woźnice rydwanów karmili swoje konie np. miodem pitnym, dzięki któremu te biegały szybciej, natomiast gladiatorzy odurzali się środkami halucynogennymi oraz łykali stymulanty, takie jak strychnina, dzięki czemu nie odczuwali zmęczenia i kontuzji oraz zwiększali intensywność swoich walk[11].

Od tamtego czasu doping wydolnościowy na dłuższy czas przestał pozostawać w obszarze zainteresowań sportowców, a jego niepodważalne przypadki stosowania w dzisiejszym rozumieniu znane są z końca XIX wieku. Sportowcy mieli wtedy pić wino, do którego dodawano liście koki, wobec czego pod wpływem etanolu uwalniana zostawała kokaina[12], która miała pomagać w osiąganiu lepszych rezultatów.

W skali masowej problem dopingu w sporcie pojawił się jednak i upowszechnił dopiero w drugiej połowie XX w., m.in. za sprawą postępującej komercjalizacji rywalizacji sportowej. Coraz większa presja wyniku, postępujący rozwój naukowy i technologiczny, a także coraz lepszy status majątkowy zawodników, którzy sięgali w sporcie po najwyższe laury, skłaniał wielu z nich do poszukiwania pomocy w farmakologii. Nim jednak walka z dopingiem osiągnęła stan, jaki znamy współcześnie, zjawisko to było przez dekady bagatelizowane i marginalizowane - zarówno w debacie i polityce publicznej, jak i przez samo środowisko sportowe[13].

Pierwsze próby walki z dopingiem

Pierwszą światową organizacją, która postanowiła zwalczać doping, było Międzynarodowe Stowarzyszenie Federacji Lekkoatletycznych (w skrócie: IAAF), pierwotnie funkcjonujące jako Międzynarodowa Amatorska Federacja Lekkiej Atletyki. W 1928 roku organizacja zakazała formalnie wszelkich form dopingu wydolnościowego, jednak nie stworzyła struktury, która miała zajmować się wykrywaniem przypadków zakazanego „wspomagania” wśród uczestników zawodów[14]. De facto nie istniał żaden organ, który faktycznie kontrolował sportowców. Wszystko opierało się wyłącznie na zasadzie wzajemnego zaufania, według której sportowcy oświadczali na piśmie, że nie stosowali żadnych niedozwolonych substancji lub metod. W rzeczywistości ich postępowanie nie było weryfikowane i sprawdzane.

Minęły cztery dekady i na podobny, jednak bardziej stanowczy krok zdecydowały się między innymi Międzynarodowa Federacja Piłki Nożnej (FIFA) czy Międzynarodowa Unia Kolarska (UCI), a w 1968 roku również Międzynarodowy Komitet Olimpijski (MKOl)[15]. Pojawiły się wtedy pierwsze kontrole antydopingowe, które rzeczywiście sprawdzały, czy sportowcy mają w swoim organizmie niedozwolone substancje. Wywołane to było głównie ze względu na niefortunną serię zgonów wśród sportowców stosujących doping. Rozpoczęła się debata publiczna na temat włączenia się państw w walkę z dopingiem w sporcie.

W efekcie tego powstały pierwsze narodowe organizacje antydopingowe. We Francji dokonano tego w 1959 r., natomiast w Austrii w 1962 roku. Ponadto krajowi ustawodawcy zaczęli wprowadzać pierwsze przepisy dotyczące walki z dopingiem do swoich porządków prawnych (Francja w 1963 r., a następnie Belgia w 1965 r.)[16].

Do popularnych wtedy substancji wspomagających należały między innymi amfetamina w połączeniu z alkoholem oraz kokaina i efedryna[17]. Doprowadziło to do tego, że w 1972 roku zdobywca złotego medalu igrzysk olimpijskich Rick DeMont został zdyskwalifikowany. W kolejnych latach nieuczciwi sportowcy decydowali się z kolei między innymi na stosowaniu tzw. dopingu krwią[18].

Przełomowe postępowania

Pomimo upływu kilkudziesięciu lat, a, co za tym idzie, coraz liczniejszych kontroli i wyższych sankcji, nadal zdarzają się przypadki nieuczciwego zachowania wśród sportowców. W celu ukazania istoty tego problemu należy zwrócić uwagę na największe afery dopingowe w historii i przełomowe postępowania, które zostały wszczęte nie tylko wobec nieuczciwych sportowców, ale również wobec osób należących do poszczególnych sztabów.

Wysokie, jak na tamten czas, kary wymierzono podczas wyścigu kolarskiego Tour de France w roku 1998. Od wszystkich uczestników pobrane zostały próbki płynów ustrojowych, co okazało się fatalne w skutkach dla niektórych sportowców. Z zawodów zdyskwalifikowany został cały zespół Festina. Masażysta zespołu, Willy Voet, który miał zorganizować system dostarczania zakazanej erytropoetyny i sterydów anabolicznych zawodnikom, został ukarany pozbawieniem wolności[19]. Z kolei lider zespołu, Richard Virenque, został zdyskwalifikowany na dwa lata.

Kilka lat później, 1 października 2004 roku, w kontrowersyjnym procesie, włoski sąd wydał spektakularny wyrok wobec doktora Michela Ferrariego[20]. Lekarz został pierwotnie skazany na rok więzienia i karę grzywny w wysokości 900 Euro za oszustwa sportowe i nadużywanie zawodu farmaceuty. Jego skazanie oparte było w głównej mierze na zeznaniach włoskiego kolarza Filippa Simeoniego. Ferrari następnie odwołał się od wyroku, wobec czego 27 maja 2006 roku został uniewinniony ze względu na brak konkretnych dowodów popierających postawione mu zarzuty[21].

Jako największy skandal dopingowy w historii współczesnego sportu wyróżnia się aferę związaną z reprezentacją Rosji. W grudniu 2014 roku w niemieckiej telewizji ARD wyemitowany został film dokumentalny, w którym poinformowano, w jaki sposób Rosjanie stosowali niedozwolone substancje podczas zawodów międzynarodowych[22]. W 2019 roku podjęto przełomową decyzję. Kara zastosowana przez Światową Agencję Antydopingową była dotychczas niespotykana[23]. Według niej reprezentacja Rosji na cztery lata została wykluczona z udziału w igrzyskach olimpijskich i na mistrzostwach świata. Zdaniem ukaranych kara była zbyt surowa, jednak wcześniej dochodziło do utrudniania przebiegu sprawy i mataczenia w prowadzonym śledztwie[24]. Komitet Wykonawczy WADA swoją decyzję podjął na mocy jednogłośnego wyroku. Należy pamiętać, że przestępstwo popełniali nie tylko sportowcy i ich najbliższe otoczenie, ale również pracownicy akredytowanych laboratoriów i urzędnicy państwowi.

Innym wyrokiem przełomowym może okazać się sprawa pięściarskiego mistrza świata, Niemca Felixa Sturma, któremu za stosowanie dopingu, napaść i oszustwa podatkowe, Sąd Okręgowy w Kolonii wydał wyrok trzech lat bezwzględnego pozbawienia wolności[25]. Należy jednak mieć na uwadze, że doping w tym przypadku jedynie dodatkowo pogrążył oskarżonego. Jednocześnie przyczyniło się to do stanowczych ruchów niemieckiego ustawodawcy, według których w planach jest wydawanie coraz surowszych kar wobec sportowców stosujących doping[26].

Wielu uczestników współzawodnictwa sportowego nawołuje jednak, aby doping był uznawany przez systemy prawa karnego na całym świecie jako przestępstwo. Do zwolenników takiej regulacji należy między innymi olimpijczyk, Carl Lewis, który apelował o to już w roku 2008[27].

W drugiej części artykułu przedstawiony zostanie międzynarodowy i polski system walki z dopingiem.

Maciej Szumowski - student III roku prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, członek zarządu Koła Naukowego Prawa Sportowego „Ius et Sport”. Od 2013 r. dziennikarz WP SportoweFakty specjalizujący się w sportach walki i w piłce ręcznej.

Bibliografia:

Literatura

  1. Andren-Sandberg A., The history of doping and antidoping, Sztokholm 2015.
  2. Colucci M., Candela G., Civale S., Coni A., „Sports law in Italy, Amsterdam 2018.
  3. Gałązka M. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2012.
  4. Gardocki L., Prawo karne, Warszawa 2019.
  5. Gleaves J., Hunt T.M., A global history of doping in sport. Drugs, policy, and politics, Nowy Jork 2015.
  6. Hammersbach P., Thieme T. (red.), Doping in sport, Berlin 2010.
  7. Kornobis-Romanowska D. (red.), Aktualne problemy prawa Unii Europejskiej i prawa międzynarodowego - aspekty teoretyczne i praktyczne, Wrocław 2017.
  8. Kędzior K., Rzeszotarski R., Ustawa o sporcie. Komentarz, Wrocław 2011.
  9. Leciak M. (red.). Sport a przestępczość zorganizowana, Warszawa 2018.
  10. Leciak M. (red.), Leksykon prawa sportowego. 100 podstawowych pojęć, Warszawa 2017.
  11. Szwarc A. J. (red.), Odpowiedzialność dyscyplinarna z tytułu dopingu w sporcie, Poznań 2017.
  12. Wetoszka D. (red.), Prawo sportowe, Warszawa 2018.
 

[1] M. Gałązka (red.), „Kodeks karny. Komentarz”, Warszawa 2012.

[2] S. Stwora, Co to jest zasada fair play?, "Experto24", https://www.experto24.pl/lifestyle/hobby/sport/pilka-nozna/podstawy-pilki-noznej/co-to-jest-zasada-fair-play.html [dostęp: 20 maja 2020 r.].

[3] A. J. Szwarc, Aktualne aspekty zjawiska kryminalizacji dopingu w sporcie, „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego”, nr 43, 2017.

[4] L. Gardocki, „Prawo karne”, Warszawa 2019.

[5] D. Kornobis-Romanowska (red.), „Aktualne problemy prawa Unii Europejskiej i prawa międzynarodowego - aspekty teoretyczne i praktyczne”, Wrocław 2017.

[6] M. Kędzior, R. Rzeszotarski, „Ustawa o sporcie. Komentarz”, Wrocław 2011.

[7] A. Wach, Odpowiedzialność prawna osób trzecich w sprawach dopingowych, „Sport Wyczynowy”, nr 9-10, 2004.

[8] D. Wetoszka (red.), „Prawo Sportowe”, Warszawa 2018.

[9] A. J. Szwarc, ot cit.

[10] L. Bowers, Athletic drug testing, "Clinics in Sports Medicine”, nr 17/2, 1998.

[11] M. Iwankiewicz, Od Starożytnej Grecji po rosyjską aferę. Doping jest w sporcie od zawsze, „TVP Sport”, https://sport.tvp.pl/45760320/doping-w-sporcie-historia-dopingu [dostęp: 20 maja 2020 r.].

[12] T. Murray, Cocaine in a sport, "The Hastings Center Report”, nr 8, 1983.

[13] M. Leciak (red.). „Sport a przestępczość zorganizowana”, Warszawa 2018.

[14] J. Gleaves, T.M. Hunt, A global history of doping in sport. Drugs, policy, and politics”, Nowy Jork 2015.

[15] A. Andren-Sandberg, „The history of doping and antidoping”, Sztokholm 2015.

[16] D. Thieme, P. Hammersbach (red.), Doping in sport", Berlin 2010.

[17] M. Ługowski, Historia dopingu cz. 2., „PrawoSportowe.pl”, https://prawosportowe.pl/a/historia-dopingu-cz-2 [dostęp: 20 maja 2020 r.].

[18] Polska Agencja Prasowa, Czym jest doping krwi?, „Dziennik Polski”, https://dziennikpolski24.pl/czym-jest-doping-krwi/ar/2102044 [dostęp: 20 maja 2020 r.].

[19] G. Knapp, An extract from... Breaking the chain, drugs and cycling. The true Ssory by Willy Voet, Cyclingnews”, http://autobus.cyclingnews.com/features/chain.shtml [dostęp: 20 maja 2020 r.].

[20] AFP, Rogers cuts ties with controversial sports doctor, „ABC News”, https://www.abc.net.au/news/2006-07-04/rogers-cuts-ties-with-controversial-sports-doctor/1793252 [dostęp: 20 maja 2020 r.].

[21] J. Jones, Stage 19 wrap-up: A gift for Garate, ”Cyclingnews”, http://autobus.cyclingnews.com/news.php?id=news/2006/may06/may27news [dostęp: 20 maja 2020 r.].

[22] P. Olterman, Russia accused of athletics doping cover-up on German TV, „The Guardian”, https://www.theguardian.com/sport/2014/dec/03/russia-accused-athletics-doping-cover-up-olympics [dostęp: 20 maja 2020 r.].

[23] M. Żukowski, Kara za doping - Rosji nie ma, Rosjanie będą, „Rzeczpospolita”, https://www.rp.pl/Komentarze/191209402-Miroslaw-Zukowski-Kara-za-doping---Rosji-nie-ma-Rosjanie-beda.html [dostęp: 20 maja 2020 r.].

[24] P. Wilkowicz, Najgłupsza wpadka od lat? Rosjanie tuszowali doping w idiotyczny sposób, „Sport”, https://www.sport.pl/inne/7,64998,25437830,najglupsza-wpadka-ostatnich-lat-rosyjska-federacja-lekkoatletyczna.html [dostęp: 20 maja 2020 r.].

[25] M. Fabian, Felix Sturm skazany na trzy lata więzienia. Za oszustwa podatkowe, „WP SportoweFakty”, https://sportowefakty.wp.pl/boks-zawodowy/880413/boks-felix-sturm-skazany-na-trzy-lata-wiezienia-za-oszustwa-podatkowe [dostęp: 20 maja 2020 r.].

[26] R. Czykiel, Niemcy chcą więzienia dla dopingowiczów. Mistrz świata w boksie trafi za kraty?, „WP SportoweFakty”, https://sportowefakty.wp.pl/sportowybar/644613/felix-sturm-wpadl-na-dopingu-mistrz-swiata-moze-nawet-trafic-do-wiezienia [dostęp: 20 maja 2020 r.].

[27] M. Kowalczyk, Lewis: Niech doping stanie się przestępstwem, "Przegląd Sportowy", https://www.przegladsportowy.pl/lekkoatletyka/lewis-niech-doping-stanie-sie-przestepstwem/9g8tsjy [dostęp: 20 maja 2020 r.].

Autopromocja
Koło Naukowe Prawa Sportowego Ius et Sport
Organizacja studencka działająca przy Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Podwyżki oraz przywrócenie trzynastek dla tej grupy zawodowej. Resort pracuje nad przepisami

Podwyżki dla pracowników instytucji kultury? Okazuje się, że resort kultury pracuje nad przepisami. Przychylając się do postulatów płynących ze wszystkich stron, podjęłam decyzję o rozpoczęciu w ministerstwie prac mających na celu przygotowanie projektów dokumentów – poinformowała ministra kultury Hanna Wróblewska.

Granty jak dla studentów bo po 10 tyś złotych, ale dla uczniów klas 7-8. Wnioski trzeba składać do 7 stycznia 2025 r.

Granty po 10 tyś złotych dla uczniów klas 7 oraz 8 szkół podstawowych? Tak, to możliwe. Zapoznaj się ze szczegółami i złóż wniosek do 7 stycznia 2025 r.

3287,00 zł pielęgnacyjnego w 2025 r. Wzrośnie więc o 299,00 zł

Świadczenie pielęgnacyjne w nadchodzącym 2025 r. wzrośnie aż o 299 zł. Osoby uprawnione do pielęgnacyjnego otrzymają więc 3287 zł. Oznacza to prawie 10 procentowy wzrost.

99 zł na ucznia w przypadku klas I–III, 185 zł na ucznia klasy IV, 238 zł na ucznia klasy V i VI, 330 zł na ucznia klas VII i VIII w 2024 r. Co z 2025 r.?

99 zł na ucznia w przypadku klas I–III, 185 zł na ucznia klasy IV, 238 zł na ucznia klasy V i VI, 330 zł na ucznia klas VII i VIII. Natomiast kwota dotacji celowej na materiały ćwiczeniowe wynosi do 55 zł na ucznia – w przypadku klas I–III oraz do 27,50 zł na ucznia – w przypadku klas IV–VIII. Tak wynika z rozporządzenia Ministra Edukacji z dnia 28 lutego 2024 r. w sprawie dotacji celowej na wyposażenie szkół w podręczniki, materiały edukacyjne i materiały ćwiczeniowe w 2024 r.

REKLAMA

Od 700 do 1000 zł premii lub świadczenia dla pracownika na Boże Narodzenie 2024 r. Karpiowe już na kontach niektórych pracowników

Już niedługo święta Bożego Narodzenia. Niektórzy pracodawcy szykują dla pracowników z tej okazji premie, paczki świąteczne z upominkami. Część zakładów pracy szykuje paczki dla dzieci zatrudnionych. Okazuje się, że część pracowników już pieniądze na święta ma na swoich kontach. Ale powstaje jedno pytanie - czy pracodawca płaci od tych prezentów podatek?

Nowelizacja: Emeryt policyjny z 3-letnim kontraktem 6700 zł netto. I do tego emerytura

Przywilej tylko dla policjantów. Mogą zarobić do 6700 zł netto. I mogą mieć nawet 6000 zł i więcej emerytury netto. A i tak przekroczenie 12 000 zł, 13 000 zł nie powoduje zawieszenia emerytury. Warunek - muszą założyć mundur w ramach służby kontraktowej - minimalny okres 3 lata (do 5 lat).

Świadczenia wspierające. 32 obszary codziennego funkcjonowania osoby niepełnosprawnej [rozporządzenie]

W 2025 r. jedyna zmiana w świadczeniu wspierającym to jego waloryzacja w ślad za podwyżką renty socjalnej w marcu 2025 r. Mamy 5 na nowo wycenionych poziomów świadczenia wspierającego od marca 2025 r. 1141,02 zł, 1503,416 zł, 2255,12 zł, 3382.69 zł, 4134.39 zł. Nie ma zmian co do 32 obszarów codziennego funkcjonowania osoby niepełnosprawnej.

Co dostanie z MOPS osoba z niepełnosprawnością w 2025 r.? [PRZYKŁAD]

Gminy przyznają kilka rodzajów świadczeń pieniężnych dedykowanych osobom z niepełnosprawnościami. W zależności od posiadanego stopnia niepełnosprawności pomoc może się różnić. W 2025 r. wzrosną kryteria dochodowe w pomocy społecznej, co będzie miało wpływ na możliwości otrzymania oraz wysokość zasiłku stałego i okresowego. Nie zmieni się wysokość zasiłku pielęgnacyjnego.

REKLAMA

5 świadczeń dla pracowników w 2025 r.

5 świadczeń dla pracowników w 2025 r.: wynagrodzenie, urlop wypoczynkowy, urlop na żądanie, okazjonalna praca zdalna, zwolnienie od pracy na opiekę nad dzieckiem, świadczenia z tytułu wypadków przy pracy.

Pracodawca będzie musiał podać pracownikowi wynagrodzenie jego kolegi albo zapłaci 30 tys. zł kary. Kwota wynagrodzenia będzie również wymagana w ofertach pracy

W dniu 5 grudnia br. na ręce Marszałka Sejmu, został złożony projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy (znak SH-020-300/24), zakładający wprowadzenie istotnych zmian w zakresie jawności wynagrodzenia o pracę. Zgodnie z jego założeniami – pracodawcy, na wniosek pracowników, mają być zobowiązani do ujawniania im średnich poziomów wynagrodzeń pracowników zatrudnionych na równorzędnych stanowiskach, jak również do informowania o wysokości proponowanego wynagrodzenia w ofertach pracy.

REKLAMA